۲۱٬۸۲۰
ویرایش
گفتمان: تفاوت میان نسخه‌ها
اتمام عنوان گفتمان
بدون خلاصۀ ویرایش |
(اتمام عنوان گفتمان) |
||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
بى ترديد «غدير» از ماندگارترين و بى بديل ترين گفتمان هاى تاريخ بشرى است، كه رازها و رموز ناپيدايش همواره بيش از پيدايش بوده است. هر چند تأليفات و تحقيقات وسيع و گسترده اى در اين باره انجام شده، و دست آورده اى ارزشمندى به همراه داشته است. ولى به نظر مى رسد در اغلب اين تأليفات به «غدير» از منظر يک واقعه تاريخى نگاه و توجه شده، و نه يک «گفتمان ويژه». | بى ترديد «غدير» از ماندگارترين و بى بديل ترين گفتمان هاى تاريخ بشرى است، كه رازها و رموز ناپيدايش همواره بيش از پيدايش بوده است. هر چند تأليفات و تحقيقات وسيع و گسترده اى در اين باره انجام شده، و دست آورده اى ارزشمندى به همراه داشته است. ولى به نظر مى رسد در اغلب اين تأليفات به «غدير» از منظر يک واقعه تاريخى نگاه و توجه شده، و نه يک «گفتمان ويژه». | ||
از اين رو، در اين نوشتارها آنچه بيشتر ملحوظ است اعتبار روايى و تاريخى غدير بوده، و مؤلفين بيشتر به دنبال اثبات تواتر و اتقان سند و متن حديث غدير | از اين رو، در اين نوشتارها آنچه بيشتر ملحوظ است اعتبار روايى و تاريخى غدير بوده، و مؤلفين بيشتر به دنبال اثبات تواتر و اتقان سند و متن حديث غدير بوده اند. به حق در مانايى آن زحمات بسيار خطير و گرانسنگى از سوى علما و مفاخر شيعه و ديگر علماى اسلام مصروف يافته است. از جمله: علامه امينى در كتاب شريف «الغدير»، علامه ميرحامدحسين هندى در مجموعه عظيم و گرانسنگ «عبقات الانوار فى اثبات امامة الائمة الاطهار»، علامه مجلسى در كتاب شريف «بحارالانوار». | ||
و نيز از قبل زحمات ائمه عليهم السلام و به تبعشان اين دانشمندان است كه امروز غدير به عنوان يک عقيده و اساس دين، ثمره نبوت، شاخص ترين و زنده ترين سند و قانون نامه زيربنايى اسلام و منشور مترقى اسلام و شيعه تبلور و تجلى يافته است. بايد اين زحمات همواره مورد پاسداشت قرار گيرد، و پاسداران و پاسبانان اين واقعه در ماندگار تاريخ به زيبايى ماندگار گردند. | و نيز از قبل زحمات ائمه عليهم السلام و به تبعشان اين دانشمندان است كه امروز غدير به عنوان يک عقيده و اساس دين، ثمره نبوت، شاخص ترين و زنده ترين سند و قانون نامه زيربنايى اسلام و منشور مترقى اسلام و شيعه تبلور و تجلى يافته است. بايد اين زحمات همواره مورد پاسداشت قرار گيرد، و پاسداران و پاسبانان اين واقعه در ماندگار تاريخ به زيبايى ماندگار گردند. | ||
| خط ۲۴۸: | خط ۲۴۸: | ||
او (على عليه السلام) اول كسى است كه به خدا و رسولش ايمان آورد، و هيچ كس در ايمان به من بر او سبقت نگرفت. او است كه با جان خود در راه رسول خدا صلى الله عليه و آله فداكارى كرد. اولين مردم در نمازگزاران، و اولين كسى است كه با من خدا را عبادت كرد. اى مردم، او را فضيلت دهيد كه خداوند او را فضيلت داده است، و او را قبول كنيد كه خداوند او را منصوب نموده است.<ref>اسرار غدير (انصارى): ص ۱۱۸.</ref> | او (على عليه السلام) اول كسى است كه به خدا و رسولش ايمان آورد، و هيچ كس در ايمان به من بر او سبقت نگرفت. او است كه با جان خود در راه رسول خدا صلى الله عليه و آله فداكارى كرد. اولين مردم در نمازگزاران، و اولين كسى است كه با من خدا را عبادت كرد. اى مردم، او را فضيلت دهيد كه خداوند او را فضيلت داده است، و او را قبول كنيد كه خداوند او را منصوب نموده است.<ref>اسرار غدير (انصارى): ص ۱۱۸.</ref> | ||
به تعبير ديگر: از نظر عقلى و مردمى هم بنگريم، اين مزاياست كه كفايت و اهليت را در على بن ابى طالبع ليه السلام ايجاد مى كند و او را مستحق و مفتخر ولايت الهى مى گرداند، و اكمال دين و اتمام نعمت با ولايت و امامت او عينيّت و فعليّت مىيابد. | |||
از اين رو، امانتدارى و مديريت شايسته پيام غدير، فداكارى و هدايت صحيح مردم در مسير فرمان الهى توسط آن حضرت و فرزندان بعد از خود، عاملى بسيار مهم در نورانيت و جاودانگى گفتمان غدير مى باشد. | |||
'''ک) تواتر و اتقان حديث غدير''' | |||
از | چنانكه در كتب متعددِ علماى شيعه بيان شده است، حماسه غدير محكمترين پايه اعتقادى شيعه در امامت است. اسناد قوى و فوق تواتر آن از يک سو، و دلالت روشن و ريشه دار آن از سوى ديگر توانسته است آن را در طول چهارده قرن پرچم و علامت بلند و جاودانه شيعه سازد. | ||
تا جايى كه در ميان احاديث نبوى روايتى به اندازه [[حدیث غدیر]] روايتگر - اعم از سنى و شيعه - ندارد؛ به گونهاى كه آن را از حد تواتر بسيار بالاتر دانسته اند. بدين جهت محدثان اخبار غدير را در زمره احاديث صحيح آورده، و بسيارى بر صحيح بودن آن تصريح كرده اند. از سوى ديگر، تاريخ نويسان حماسه غدير را در طول قرون متمادى يكى از مسلمات گرفته و با اسناد متصل آن را روايت كرده اند.<ref>اسرار غدير (انصارى): ص ۱۴۷.</ref> | |||
'''ل) اهتمام و جديّت علما در تفصيل و تبيين گفتمان غدير''' | |||
بعد از زحمات ائمه معصومين عليهم السلام و به تبع آن حضرات، بايد در كنار همه عوامل دخيل و تأثيرگذار در دوام و بقاى گفتمان غدير، اهتمام و جديت و زحمات طاقت فرسا در شرايط سخت و دشوار و گاه خطرناک، علما و انديشمندان مجاهد و مؤمن را متذكر گرديد. | |||
علمايى كه با مجاهدت و فداكارى تمام، عظمت و حقيقت نورانى و تابناک غدير را به خوبى فهم نمودند، و در راه روشنگرى و تبيين و تنوير افكار، با وجود كينهها و عداوت ها و فتنه گرى ها و عنادورزى هاى دشمنان غدير و منافقان، با تبعيت از ائمه معصومين عليهم السلام از هيچ تلاش و كوششى دريغ ننمودند، و اجازه ندادند غبار غربت بر چهره تابناک غدير فرو نشيند و غدير در عزلت و انفعال و زوال قرار گيرد. | |||
بنابراين، مجاهدت هاى تحسين مند علما و انديشمندان شيعه در اعصار مختلف، عاملى ارزشمند و تأثيرگذار در ماندگارى و جاودانگى گفتمان غدير بود، كه نتيجه عملى اقدام و مجاهدت آنان كثرت عارفين و معترفين به حق اهل بيت عليهم السلام است، و عدد ميليونى شيعيان در هر دوره از تاريخ و به خصوص در جهان امروز بهترين شاهد اين مدعاست. | |||
'''م) خاتمه''' | |||
در كنار عوامل ياد شده، عوامل متعدد ديگرى نيز در بقاء و [[جاودانگی]] گفتمان غدير دخالت دارند، كه در اين مقال به جهت ظرفيت و پرهيز از اطاعه بحث از بسط و تفصيل آنان خوددارى مى شود، و صرفاً به برخى از آن عوامل فهرستوار اشاره مى گردد، و تبيين و تفصيل آنها را به فرصت ديگر موكول مى كنيم. | |||
نمونه اى از آنها عبارتند از: | |||
# آخرتگرايى گفتمان غدير | |||
# عزت و كرامتمندى گفتمان غدير | |||
# عدالتمندى گفتمان غدير | |||
# مسئوليت و تكليفمندى گفتمان غدير | |||
# واقع نمايى و واقع گرايى گفتمان غدير | |||
# انديشه زايى و انديشه سازى در گفتمان غدير | |||
# منطق و عقلانيت در گفتمان غدير | |||
# تحول زايى و تحول آفرينى در گفتمان غدير | |||
# مفاهمه و همزبانى در گفتمان غدير | |||
# هدفمندى گفتمان غدير | |||
# درايت و دورانديشى در گفتمان غدير | |||
# تداوم و پيوستگى در گفتمان غدير | |||
# نگاه و انديشه راهبردى در گفتمان غدير | |||
'''۳. نتيجه گيرى و ارائه راهكار''' | |||
بيان شد كه برخى از پديده ها در طول تاريخ انسانى و بشريت از جايگاه ويژه اى برخوردار مى شوند، كه از حد يک رخداد و خبر صرف خارج مى شوند، و به عنوان يک پديده در جامعه ظاهر مى شوند، و به عنوان يک انديشه در جارى زمان و مكان مى مانند. | |||
اين رخدادها و پديده ها را نمى توان به چيزى همانند كرد. گفتمان غدير، افزون بر تازگى و پويايى، رازها و حقايق نامكشوف و قابليت هاى نهفته اى را در خود دارد، كه نيازمند به بازمطالعه و بازتحقيق در ابعاد مختلف آن است. هنوز سؤالات بىپاسخ زيادى در برابر انسان پديدار مى گردد، كه مستلزم بازانديشى مجدد دارد. | |||
اينكه: يک گفتمان بايد چه ويژگى ها و وجوه متمايز نسبت به غير داشته باشد كه پيوسته در جريان زمان و مكان جارى و سارى باشد و هيچ خس و خاشاكى نه مانع جريان آن باشد و نه عاملى بتواند آن را از روانى و زلاليت باز دارد؟ | |||
در پاسخ آن - همان طور كه بيشتر بيان شد - بايد گفت: انديشه و نظريه و گفتمانى كه از منبع زلال وحى سرچشمه گرفته باشد و متصل به وحى باشد. در اين صورت است كه دل هاى تشنه را سيراب و رويش و حيات دلدادگان وحى را موجب مى گردد. بايد دانست كه گفتمان متصل به وحى، همان گونه كه صاحب وحى ازلى و ابدى است آن نيز ابديت مىيابد، و به طور لاينقطع با شدت و قدرت در جريان زمان و مكان به پيش مى رود. | |||
بنابراين، گفتمان غدير را از اين جنس از گفتمان بايد دانست، تا راز ماندگارى آن بهتر و بيشتر فهم گردد. اگر چه عوامل ديگرى نيز - همان گونه كه بيان شد - دخالت در ماندگارى گفتمان غدير داشتند، ولى بايد گفت همه آن علل و عوامل به نوعى زيرمجموعه اين علت العلل، و به تبع آن اثرمند و تأثيرگذار بوده اند. | |||
خلاصه سخن اينكه: هر فعل و علم و يا انديشه اى آنگاه مى تواند بقاى جاويد داشته باشد كه متصل به خدا باشد، زيرا «و ما عنداللَّه باق»؛ هر آنچه كه براى خدا باشد باقى است و در غير اين صورت فانى است. نتيجه اينكه تا زمان باقى است، گفتمان غدير نيز بالنده تر از گذشته باقى خواهد ماند. | |||
در خاتمه، براى فهم عمق و شناخت بيشتر از حقيقت غدير، چند پيشنهاد ارائه مى گردد. اميد است با كاربست آن بركات علمى و معنوى بيشترى عايد گردد: | |||
# تأسيس كرسى هاى غديرشناسى و نظريه پردازى در مراكز دانشگاهى و حوزوى. | |||
# تأسيس رشته و يا تخصيص گرايش با عنوان «غديرشناسى» در مراكز علمى، به منظور تربيت نيروهاى متخصص و زبده و بهره گيرى از آنان در مراكز علمى و آكادميک ساير كشورها. | |||
# تشكيل و برگزارى كنگره هاى بين المللى سالانه و يا دوسالانه «غديرشناسى» با بالاترين سطح كيفى، و دعوت از نخبگان و صاحب نظران و انديشمندان جهان به منظور تعامل و تبادل و تعاطى افكار. | |||
# فعال سازى رايزنى هاى فرهنگى، به منظور ايجاد شرايط و بستر مناسب براى تشكيل نشست هاى علمى و كنگره هاى بين المللى در مراكز علمى و فرهنگى كشورهاى مختلف. | |||
# ايجاد متون درسى «غديرشناسى» در پايه هاى مختلف تحصيلى، متناسب با اقتضاى سنى در آموزش و پرورش. | |||
# برگزارى كيفى و گسترده «جشن ولايت» در سطح ملى و بين المللى، آنگونه كه مورد توصيه و تأكيد ائمه معصومين عليهم السلام است. | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||