شهرت: تفاوت میان نسخه‌ها

۹٬۹۵۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۲
خط ۶۳: خط ۶۳:


هنگامى كه پيامبرصلى الله عليه وآله اميرالمؤمنين‏ عليه السلام را در آن ماجراى معروف و مشهور روز غدير معرفى كرد، فرمود: بدانيد كه هر كس من مولاى او و صاحب اختيارتر نسبت به او هستم اين على مولاى او و صاحب اختيار اوست. اللهم وال من والاه و عادِ من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله.
هنگامى كه پيامبرصلى الله عليه وآله اميرالمؤمنين‏ عليه السلام را در آن ماجراى معروف و مشهور روز غدير معرفى كرد، فرمود: بدانيد كه هر كس من مولاى او و صاحب اختيارتر نسبت به او هستم اين على مولاى او و صاحب اختيار اوست. اللهم وال من والاه و عادِ من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله.
== جوانب مختلف شهرتِ غدير<ref>تبليغ غدير در سيره معصومين‏ عليهم السلام: ص ۲۰۱  - ۱۹۷ ۱۹۵ ۱۹۴ ۷۹  - ۶۹.</ref> ==
با همه اقداماتى كه سقيفه به كار گرفت و توانست بسيارى از احاديث پيامبرصلى الله عليه وآله را به فراموشى بسپارد، ولى درباره حديث غدير نتوانست مانع انتشار اين حقيقت پر ابهت شود، به گونه ‏اى كه تا امروز اشتهار واقعه غدير يكى از جهات مسلم غدير است؛ و در مقام دفاع و اتمام حجت درباره آن به اين جهت اشتهار بسيار اشاره شده است.
در واقع برنامه ‏ريزى خدا و رسول براى نشر پيام ولايت از غدير، به قدرى حساب شده بوده كه انتشار خبر آن قابل كنترل كسى نباشد. اولين حضور ۱۲۰ هزار نفرى در اسلام در برابر يک خطيب و تنوع برنامه ‏هاى سه روزه غدير، يک تبليغ استثنائى در تاريخ انبياعليهم السلام را رقم زد كه هيچ سقيفه‏ اى را قدرت ممانعت از نشر آن نبود!!
نتيجه اين اشتهار آن بود كه در دوران‏ هاى مختلف بعد از غدير، هرگاه لازم بود از خصم درباره آن اقرارى گرفته شود، جاى انكارى وجود نداشت! بلكه مخالفين و به خصوص نسل‏ هاى بعدىِ آنان خود اقرار به شهرت حديث غدير مى ‏نمودند.
'''نتايج شهرت خبر غدير'''<ref>اثبات الهداة: ج ۲ ص ۱۲۲ ح ۵۰۵ .</ref>
اشتهار و معروفيت ماجراى غدير فوائد بسيارى را در بُعد تبليغى غدير براى آينده‏ هاى آن بر جاى گذاشت، كه به جهاتى از آن اشاره مى‏ كنيم.
در موارد بسيارى وقتى شهادت به نفع غدير از فرد يا گروهى درخواست مى‏ شد، فوراً بدون ترس از حاكمين و از كسانى كه در مقابل غديريان قرار داشتند پاسخ مثبت داده و شهادت مى‏ دادند.
دقيقاً از همين جاست كه تغافل مردم نسبت به غدير در هر زمانى به خصوص در ماجراى سقيفه براى همه واضح بوده، و هميشه تعبير اين بوده كه «چرا خود را به فراموشى زده‏ ايد» ؟ در حالى كه چنين برخوردى را درباره كمتر موضوعى در اسلام مى ‏بينيم. يعنى درباره به فراموشى سپردن ماجراى سه روزه صد و بيست هزار نفرى در غدير، هيچ عذرى نزد هيچ قوم و ملتى نمى‏ تواند پذيرفته باشد!!
در اينجا مرورى خواهيم داشت به هشت مورد تبليغ غدير با تكيه بر اشتهار آن كه در جلوه ‏هاى مختلفى خود را نشان داده است:
'''انتشار فورى و فراگيرِ خبر غدير'''
در زمانى كه وسائل ارتباط جمعى و خبر رسانى بسيار ابتدائى بود و اخبار با زمان زياد و با انگيزه ‏هاى ضعيف از شهرى به شهرى به صورت گفتارى و يا حد اكثر نوشتارى منتقل مى‏ شد، چه طرحى لازم بود كه بتواند خبر غدير را در حد ابزارهاى ارتباطى امروز منتشر نمايد. نه فقط مسلمانان آن روز توسط حاجيان اطلاع يافتند، بلكه كفار و مردمان شهرهاى دوردست و حتى پادشاهان كشورها خبردار شدند.
يک بُعد ماجرا مربوط مى ‏شد به اصل مسئله كه تعيين جانشين براى ختم نبوت بود. اين جهت براى همه مردم عالم اهميت داشت و در واقع چشم انتظار آن بودند، جز منافقين مسلمان نمايى كه بر ضد اسلام صحيفه امضا كردند و سقيفه تشكيل دادند و طبعاً غدير را هم فراموش كردند!
كلام امام صادق‏ عليه السلام را مى‏ شنويم درباره شيوع و پخش فورى خبر غدير در آن زمان، كه مى‏ فرمايد: وقتى پيامبرصلى الله عليه وآله در روز غدير خم على‏ عليه السلام را منصوب كرد و فرمود: مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِىٌّ مَولاهُ، اين خبر در شهرها منتشر گرديد. وقتى از پيامبرصلى الله عليه وآله پرسيدند: اين خبر از سوى شما يا از سوى پروردگار است؟ فرمود: قسم به خدايى كه خدايى جز او نيست، اين مسئله از سوى خداست.<ref>اثبات‏ الهداة: ج ۲ ص ۱۲۲ ح ۵۰۵ .</ref>
'''ماجراى مشهور و معروف غدير'''
صد و پنجاه سال از غدير گذشته و خلفاى غاصب در انواع سقيفه‏ اى و اميه ‏اى و مروانى و عباسى يكى پس از ديگرى آخرين تلاش ‏هاى خود را براى اضمحلال تاريخ و اعتقاد غدير به كار گرفته ‏اند، اما اين نام زيبا همچنان از قله اسلام مى ‏درخشد، به گونه‏ اى كه امام موسى بن جعفرعليه السلام به شهرت و معروفيت آن را در تبليغ غدير مطرح كرده مى‏ فرمايد:
پيامبرصلى الله عليه وآله در ماجراى معروف و مشهور روز غدير اميرالمؤمنين ‏عليه السلام را معرفى كرده فرمود: اى مردم، آيا من صاحب اختيارتر از شما نسبت به خودتان نيستم؟ گفتند: آرى يا رسول‏ اللَّه. حضرت نگاهى به آسمان كرد و فرمود: خدايا شاهد باش -  و اين كار را سه بار تكرار كرد -  سپس فرمود: بدانيد كه هر كس من مولا و صاحب اختيار او هستم اين على مولا و صاحب اختيار اوست. اللهم وال من والاه و عادِ من عاداه و انصر من نصره واخذل من خذله.<ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۴۲.</ref>
'''هزاران شاهد در غدير'''
شاهد در روز انكارِ حق به كار مى ‏آيد، تا با شهادت خويش غدير از دست رفته را به رخ طرفداران سقيفه بكشد و آنان را بر سر جايشان بنشاند. اما بر غدير بايد گريست كه با شاهدان ده‏ ها هزار نفرى همچنان مظلوم ماند و حقش علناً غصب شد. حتى اشتهار صد و بيست هزار نفرى آن كه در بازگشت حاجيان نزد خويشان و دوستانشان تبديل به شهرت ميليونى شده بود، نتوانست مانع ام الفساد صحيفه ملعونه شود!
امام صادق‏ عليه السلام به همين نكته اعتقادساز در دين ما اشاره كرده با تعجب مى ‏فرمايد: تعجب است از آنچه على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام كشيده است! (در روز غدير) آن حضرت اين همه شاهد داشت ولى نتوانست حق خود را بگيرد، در حالى كه مردم با دو شاهد حق خود را مى ‏گيرند!
اين همه از اهل مدينه با حضرت در حج بودند و در بازگشت پنج هزار نفر از اهل مكه همراه حضرت تا غدير آمدند و در آنجا ولايت على‏ عليه السلام را اعلان فرمود.<ref>بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۴۰ ح ۳۳.</ref>
'''تغافل اكثريت مردم از غدير'''
فراموشى جرم نيست، اما تغافل جنايت بر عليه حقيقت است؛ به خصوص اگر فرياد حق‏طلبى مظلوم به گوش شاهد رسيده باشد. جالب ‏تر هنگامى است كه اين فراموشى زدگى دستجمعى باشد و همه حاضرانِ واقعه چشم در چشم يكديگر لب از ابراز حقيقت فرو بندند، و شرم و حيا و حتى وجدان را زير پا گذارند.
اين همان چيزى بود كه غدير دچارش شد و از ۱۲۰ هزار شاهد تنها سه نفر اعلان آمادگى كردند و بقيه نيامدند، حتى زمانى كه صاحب غدير بر در خانه ‏هايشان رفت و از آنان كمک خواست.
امام صادق‏ عليه السلام اين مظلوميت مكرر غدير را با سابقه ديگرى كه مردم در تغافل داشتند چنين بيان فرموده است:
مردم درباره روز غدير خم خود را به غفلت زدند همان گونه كه در روز مشربه امّ‏ابراهيم خود را به غفلت زدند! روز مشربه مردم اطراف حضرت بودند كه اميرالمؤمنين ‏عليه السلام آمد، ولى براى حضرت جا باز نكردند!!
پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: اى مردم، آيا در حالى كه من زنده‏ ام و در بين شما هستم به اهل‏بيت من بى ‏اعتنايى مى‏ كنيد؟بدانيد اگر من از ميان شما غايب شوم خداوند از شما غايب نمى‏ شود ...!<ref>اثبات الهداة: ج ۱ ص ۵۲۶ ح ۲۸۵.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==