پرش به محتوا

سخنرانی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۵۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۲۲
خط ۲۳۸: خط ۲۳۸:
'''به روز بودن موضوع و متن كلام'''
'''به روز بودن موضوع و متن كلام'''


يک سخنران موفق هميشه سعى مى‏ كند، مهم‏ترين موضوع روز را با لطافت خاصى با مردم در ميان بگذارد، تا به كار مردم آيد و گرهى از شبهات سياسى، اجتماعى و يا اقتصادى را حل كند. موضوع مهدويت از جمله مسائل مهم و سرنوشت ‏ساز در ميان بشريت است كه حساسيت زيادى دارد، و ممكن است امت با انكار يا شبهه ‏افكنى و طرح انحرافات مواجه شود. لذا [[پیامبرصلی الله علیه و آله]] براى روشن شدن مسئله و جلوگيرى از خرافات و انحرافات، موضوع مهدويت را مطرح مى‏ كند، تا اذهان عمومى جامعه از همان زمان آشنا و منتظر مهدى موعودعليه السلام باشند. حضرت در بخشى از [[خطبه]] مى‏ فرمايد:
يک سخنران موفق هميشه سعى مى‏ كند، مهم‏ترين موضوع روز را با لطافت خاصى با مردم در ميان بگذارد، تا به كار مردم آيد و گرهى از شبهات سياسى، اجتماعى و يا اقتصادى را حل كند. موضوع مهدويت از جمله مسائل مهم و سرنوشت ‏ساز در ميان بشريت است كه حساسيت زيادى دارد، و ممكن است امت با انكار يا شبهه ‏افكنى و طرح انحرافات مواجه شود. لذا [[پیامبرصلی الله علیه و آله]] براى روشن شدن مسئله و جلوگيرى از خرافات و انحرافات، موضوع مهدویت را مطرح مى‏ كند، تا اذهان عمومى جامعه از همان زمان آشنا و منتظر مهدى موعودعليه السلام باشند. حضرت در بخشى از [[خطبه]] مى‏ فرمايد:


معاشر الناس، «آمنوا باللَّه و رسوله و النور الذى انزل معه من قبل ان نطمس وجوهاً فنردّها على ادبارها او نلعنهم كما لعنّا اصحاب السبت» ... . معاشر الناس، النور من اللَّه عزوجل مسلوك فىّ، ثم فى على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام، ثم فى النسل منه، الى القائم المهدى‏ عليه السلام الذى يأخذ بحق اللَّه و بكل حق هو لنا... :
معاشر الناس، «آمنوا باللَّه و رسوله و النور الذى انزل معه من قبل ان نطمس وجوهاً فنردّها على ادبارها او نلعنهم كما لعنّا اصحاب السبت» ... . معاشر الناس، النور من اللَّه عزوجل مسلوك فىّ، ثم فى على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام، ثم فى النسل منه، الى القائم المهدى‏ عليه السلام الذى يأخذ بحق اللَّه و بكل حق هو لنا... :


... آگاه باشيد! همانا آخرين امام قائم مهدى‏ عليه السلام از ماست، كه بر تمامى ادیان چيره خواهد بود. او است انتقام گيرنده از ستمكاران. او است فاتح دژها و منهدم كننده آنها. او است چيره بر تمامى قبايل مشركان و راهنماى آنان. او خونخواه تمام اولياى خداست.
... آگاه باشيد! همانا آخرين امام قائم مهدى‏ عليه السلام از ماست، كه بر تمامى ادیان چيره خواهد بود. او است [[انتقام]] گيرنده از ستمكاران. او است فاتح دژها و منهدم كننده آنها. او است چيره بر تمامى قبايل مشركان و راهنماى آنان. او خونخواه تمام اولياى خداست.


'''تبيين صريح و شيواى موضوع (شفاف‏ سازى)'''
'''تبيين صريح و شيواى موضوع (شفاف‏ سازى)'''
خط ۲۵۰: خط ۲۵۰:
نامعلوم بودن موضوع سخن مستمع را دچار سردرگمى مى ‏كند، و ممكن است شنونده در آخر جلسه هم هيچ نتيجه‏ اى را نگيرد. لذا بهتر است گوينده به گونه ‏اى كلام تنظيم كند كه دست كم در اثناى سخن اصل موضوع براى آنها مشخص شود تا بتوانند آن را تحليل كنند.
نامعلوم بودن موضوع سخن مستمع را دچار سردرگمى مى ‏كند، و ممكن است شنونده در آخر جلسه هم هيچ نتيجه‏ اى را نگيرد. لذا بهتر است گوينده به گونه ‏اى كلام تنظيم كند كه دست كم در اثناى سخن اصل موضوع براى آنها مشخص شود تا بتوانند آن را تحليل كنند.


پيامبر اكرم‏ صلى الله عليه وآله هم سعى كرد موضوع اصلى را خيلى روشن و شفاف براى مردم تبيين كند؛ آنجايى كه فرمود: من كنت مولاه فهذا على مولاه. با اين جمله همه به موضوع سخن پى مى ‏برند، و در ذهن خود آن را بررسى كرده و راحت‏ تر مى ‏توانند تصميم ‏گيرى كنند.
[[پیامبر اکرم‏ صلی الله علیه و آله]] هم سعى كرد موضوع اصلى را خيلى روشن و شفاف براى مردم تبيين كند؛ آنجايى كه فرمود: من كنت مولاه فهذا على مولاه. با اين جمله همه به موضوع سخن پى مى ‏برند، و در ذهن خود آن را بررسى كرده و راحت‏ تر مى ‏توانند تصميم ‏گيرى كنند.


'''ابتكار عمل در خطابه'''
'''ابتكار عمل در خطابه'''


اينكه پيامبرصلى الله عليه وآله در حين خطابه على‏ عليه السلام را كنار خود جاى دهد و دست او را بگيرد و بالا ببرد و جانشينى او را اعلان كند، ابتكار عمل پيامبرصلى الله عليه وآله است، كه فوايد خاصى داشته است. مثل معرفى على ‏عليه السلام به صورت چهره به چهره، اتمام حجت با مردم، جلب توجه همه افراد و رفع هر گونه شبهات احتمالى و... .
اينكه پيامبرصلى الله عليه وآله در حين [[خطبه|خطابه]] على‏ عليه السلام را كنار خود جاى دهد و دست او را بگيرد و بالا ببرد و جانشينى او را اعلان كند، ابتكار عمل پيامبرصلى الله عليه وآله است، كه فوايد خاصى داشته است. مثل معرفى على ‏عليه السلام به صورت چهره به چهره، [[اتمام حجت]] با مردم، جلب توجه همه افراد و رفع هر گونه شبهات احتمالى و... .


بيعت مستقيم با على‏ عليه السلام شيوه ديگرى است كه پيامبرصلى الله عليه وآله استفاده مى‏ كند. پيامبرصلى الله عليه وآله از مردم خواست تا مستقيماً با على ‏عليه السلام دست بيعت بدهند و صرفاً به اقرار زبانى كفايت نكنند. اين عمل پيامبرصلى الله عليه وآله حجت را بر مردم تمام كرد. لذا فرمود: الا و انّى  عند انقضاء خطبتى ادعوكم الى مصافقتى على بيعته و الاقرار به، ثم مصافقته بعدى: اينك شما را مى‏خوانم كه پس از پايان خطبه با من و با على‏ عليه السلام دست دهيد، تا با او بيعت كرده به امامت او اقرار كنيد.
[[بیعت]] مستقيم با على‏ عليه السلام شيوه ديگرى است كه پيامبرصلى الله عليه وآله استفاده مى‏ كند. پيامبرصلى الله عليه وآله از مردم خواست تا مستقيماً با على ‏عليه السلام دست بيعت بدهند و صرفاً به اقرار زبانى كفايت نكنند. اين عمل پيامبرصلى الله عليه وآله حجت را بر مردم تمام كرد. لذا فرمود: الا و انّى  عند انقضاء خطبتى ادعوكم الى مصافقتى على بيعته و الاقرار به، ثم مصافقته بعدى: اينک شما را مى ‏خوانم كه پس از پايان خطبه با من و با على‏ عليه السلام دست دهيد، تا با او بيعت كرده به [[امامت]] او [[اقرار]] كنيد.


'''شروع و ورودى مناسب'''
'''شروع و ورودى مناسب'''


در هر خطابه ‏اى انسان بايد با بيان مطالب مناسب و با ايجاد فضايى مناسب شروع مناسبى داشته باشد. با توجه به اهميت مسئله ولايت و شرايط آن عصر بايد گفت: پيامبرصلى الله عليه وآله به بهترين نحو در آن مسئله ورود پيدا كرد، و با يك مقدمه مناسب توانست مطالب مورد نظر را به مستمع القا كند. ابتدا حضرت با حمد و ثناى الهى و اقرار به بعضى مسائل اعتقادى كلام را آغاز مى كند، و آرام آرام وارد مباحث اصلى يعنى ولايت و امامت ائمه‏ عليهم السلام و به خصوص حضرت على‏ عليه السلام مى ‏شود.
در هر خطابه ‏اى [[انسان]] بايد با بيان مطالب مناسب و با ايجاد فضايى مناسب شروع مناسبى داشته باشد. با توجه به اهميت مسئله [[ولایت]] و شرايط آن عصر بايد گفت: پيامبرصلى الله عليه وآله به بهترين نحو در آن مسئله ورود پيدا كرد، و با يک مقدمه مناسب توانست مطالب مورد نظر را به مستمع القا كند. ابتدا حضرت با حمد و ثناى الهى و اقرار به بعضى مسائل اعتقادى كلام را آغاز مى كند، و آرام آرام وارد مباحث اصلى يعنى ولايت و امامت [[ائمه اثنی عشر|ائمه‏ عليهم السلام]] و به خصوص حضرت على‏ عليه السلام مى ‏شود.


'''استفاده از منبر'''
'''استفاده از منبر'''


يك خطيب بايد سعى كند از منبر براى سخنرانى استفاده كند، و اجازه ندهد كه اين سنت حسنه كم كم فراموش شود. كنار گذاشتن منبر، رها شدن يك سنت حسنه نبوى را در پى دارد. بلكه گاهى اوقات وهن و سبك شدن آن مجلس و سخنان سخنران جلسه را هم در پى خواهد داشت. البته اگر نگوييم كنار گذاشتن منبرها -  كه از قداست خاص و ويژه برخوردارند -  توطئه دشمنان دين و روحانيت است.هر وقت نبى مكرم اسلام ‏صلى الله عليه وآله يا ائمه اطهارعليهم السلام مى‏ خواستند براى مردم سخنرانى مهمى داشته باشند، حتماً از منبر استفاده مى‏ كردند. حتى موضوع اهميت منبر را در زندگى انبياء گذشته نيز مشاهده مى‏ كنيم و آن بزرگواران هم از منبر استفاده مى كردند.در واقعه غدير هم مى ‏بينيم كه پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله اول دستور مى‏ دهد منبرى از جهاز شتران يا سنگ‏ ها بسازند و سپس سخنرانى مى‏ كند، كه اين اهميت موضوع را مى ‏رساند. لذا در روايتى از امام محمد باقرعليه السلام داريم كه مى‏ فرمايد:
يک خطيب بايد سعى كند از منبر براى سخنرانى استفاده كند، و اجازه ندهد كه اين سنت حسنه كم كم فراموش شود. كنار گذاشتن منبر، رها شدن يک [[سنت حسنه]] نبوى را در پى دارد. بلكه گاهى اوقات وهن و سبک شدن آن مجلس و سخنان سخنران جلسه را هم در پى خواهد داشت. البته اگر نگوييم كنار گذاشتن منبرها -  كه از قداست خاص و ويژه برخوردارند -  [[توطئه]] دشمنان دين و روحانيت است.هر وقت نبى مكرم اسلام ‏صلى الله عليه وآله يا [[ائمه اثنی عشر|ائمه اطهارعلیهم السلام]] مى‏ خواستند براى مردم سخنرانى مهمى داشته باشند، حتماً از منبر استفاده مى‏ كردند. حتى موضوع اهميت منبر را در زندگى انبياء گذشته نيز مشاهده مى‏ كنيم و آن بزرگواران هم از منبر استفاده مى كردند.در واقعه غدير هم مى ‏بينيم كه پيامبر اكرم ‏صلى الله عليه وآله اول دستور مى‏ دهد منبرى از جهاز شتران يا سنگ‏ ها بسازند و سپس سخنرانى مى‏ كند، كه اين اهميت موضوع را مى ‏رساند. لذا در روايتى از [[امام باقر علیه السلام|امام محمد باقرعلیه السلام]] داريم كه مى‏ فرمايد:


رسول‏ خداصلى الله عليه وآله فرمان داد زير درختان را جارو كنند، و از سنگ ‏ها شِبه منبرى براى او ساختند تا بر مردم اشراف پيدا كند... . در اين هنگام رسول‏ خداصلى الله عليه وآله بر بالاى سنگ رفتند و شروع به حمد و ثناى  الهى كردند و فرمود... .<ref>هر كه من مولاى اويم (غفارى ساروى) : ص ۲۲. </ref>
رسول‏ خداصلى الله عليه وآله فرمان داد زير درختان را جارو كنند، و از سنگ ‏ها شِبه منبرى براى او ساختند تا بر مردم اشراف پيدا كند... . در اين هنگام رسول‏ خداصلى الله عليه وآله بر بالاى سنگ رفتند و شروع به حمد و ثناى  الهى كردند و فرمود... .<ref>هر كه من مولاى اويم (غفارى ساروى) : ص ۲۲. </ref>