پرش به محتوا

غدیر در افغانستان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
== <big>غدير و نوروز در افغانستان</big><ref>قنوت خورشيد: ص۴۹-۵۳.</ref> ==
== غدير و نوروز در افغانستان<ref>قنوت خورشيد: ص۴۹-۵۳.</ref> ==
   <big>پيامبر اسلام‏ صلى الله عليه و آله بعد از سپرى شدن ۳۵۲۴ روز از مبدأ هجرت، در عيد قربان سال دهم برابر با ۱۹  / ۱۲  / ۱۰ شمسى مشغول مناسک حج بود. ايشان به هنگام بازگشت از [[حجةالوداع]] در روز ۱۸ ذى‏ حجه، در حالى كه ۳۵۳۲ روز از مبدأ هجرت گذشته بود، برابر با ۲۷  / ۱۲  / ۱۰ شمسى و مطابق با ۱۸ مارس ۶۳۲ ميلادى، وقتى به نزديک محل جحفه -  كه غدير خم در آن قرار دارد -  رسيد، فرشته وحى از جانب پروردگار آيه ابلاغ را نازل فرمود.</big>
پيامبر اسلام‏ صلى الله عليه و آله بعد از سپرى شدن ۳۵۲۴ روز از مبدأ هجرت، در عيد قربان سال دهم برابر با ۱۹  / ۱۲  / ۱۰ شمسى مشغول مناسک حج بود. ايشان به هنگام بازگشت از [[حجةالوداع]] در روز ۱۸ ذى‏ حجه، در حالى كه ۳۵۳۲ روز از مبدأ هجرت گذشته بود، برابر با ۲۷  / ۱۲  / ۱۰ شمسى و مطابق با ۱۸ مارس ۶۳۲ ميلادى، وقتى به نزديک محل جحفه -  كه غدير خم در آن قرار دارد -  رسيد، فرشته وحى از جانب پروردگار آيه ابلاغ را نازل فرمود.


<big>علامه شعرانى در اين رابطه مى ‏نويسد:</big>
علامه شعرانى در اين رابطه مى ‏نويسد:


<big>من از زيج هندى استخراج كردم كه تحول آفتاب به برج حمل در سال دهم هجرى، چهارشنبه ۲۱ ذى‏ حجه، سه روز پس از غدير خم بود، و جشن گرفتن پس از سه روز هم مناسب است.</big>
من از زيج هندى استخراج كردم كه تحول آفتاب به برج حمل در سال دهم هجرى، چهارشنبه ۲۱ ذى‏ حجه، سه روز پس از غدير خم بود، و جشن گرفتن پس از سه روز هم مناسب است.


<big>بنابراين، عيد سعيد غدير با ايام نوروز كاملاً انطباق دارد. به ويژه كه با حركت تقديمى نقطه اعتدال بهارى به پيشواز از اين عيد سعيد، وارد برج حوت شده است.<ref>دمع السجوم (ترجمه مرحوم شعرانى از كتاب نفس الهموم): ص ۲۰۲.</ref></big>
بنابراين، عيد سعيد غدير با ايام نوروز كاملاً انطباق دارد. به ويژه كه با حركت تقديمى نقطه اعتدال بهارى به پيشواز از اين عيد سعيد، وارد برج حوت شده است.<ref>دمع السجوم (ترجمه مرحوم شعرانى از كتاب نفس الهموم): ص ۲۰۲.</ref>


<big>بحت در اين باره مفصلاً در محل خود آمده است. در اينجا اشاره‏ اى داريم به تقارن غدير و نوروز در افغانستان:</big>
بحت در اين باره مفصلاً در محل خود آمده است. در اينجا اشاره‏ اى داريم به تقارن غدير و نوروز در افغانستان:


<big>در مناطق هند و [[پاکستان]] و [[افغانستان]] نيز نوروز [[جشن]] گرفته مى ‏شود، ولى بيشتر به شيعيان اختصاص دارد و صبغه الهى دارد. چرا كه جشن نوروزشان ساگرد غدير است. در برخى شهرهاى مهم افغانستان، مردم هر سال هنگام نوروز منتظر عَلَمى با نام مبارک اميرالمؤمنين‏ عليه السلام هستند، با نام «جهنده سخى»؛ كه «سخى» به معناى شاه‏ مردان است و لقب حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام خوانده مى ‏شود.</big>
در مناطق هند و [[پاکستان]] و [[افغانستان]] نيز نوروز [[جشن]] گرفته مى ‏شود، ولى بيشتر به شيعيان اختصاص دارد و صبغه الهى دارد. چرا كه جشن نوروزشان ساگرد غدير است. در برخى شهرهاى مهم افغانستان، مردم هر سال هنگام نوروز منتظر عَلَمى با نام مبارک اميرالمؤمنين‏ عليه السلام هستند، با نام «جهنده سخى»؛ كه «سخى» به معناى شاه‏ مردان است و لقب حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام خوانده مى ‏شود.


<big>در ايالت [[کشمیر]] هند نيز، علما و احزاب شيعه خواستار تعطيلى نوروز به عنوان غدير شده ‏اند. مردم نوروز را به عنوان عيد اللَّه الاكبر غدير مى‏ شناسند. لذا خانه تكانى كرده و لباس نو مى‏پوشند و سفره نذر حضرت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام مى ‏اندازد. در پاكستان هر سال ساعت نصب حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام را استخراج مى‏ كنند، چرا كه آن را پاک ‏ترين ساعت سال مى ‏دانند، و هر ساله در نوروز «جشن تاجپوشى على‏ عليه السلام» برگزار مى ‏شود.</big>
در ايالت [[کشمیر]] هند نيز، علما و احزاب شيعه خواستار تعطيلى نوروز به عنوان غدير شده ‏اند. مردم نوروز را به عنوان عيد اللَّه الاكبر غدير مى‏ شناسند. لذا خانه تكانى كرده و لباس نو مى‏پوشند و سفره نذر حضرت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام مى ‏اندازد. در پاكستان هر سال ساعت نصب حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام را استخراج مى‏ كنند، چرا كه آن را پاک ‏ترين ساعت سال مى ‏دانند، و هر ساله در نوروز «جشن تاجپوشى على‏ عليه السلام» برگزار مى ‏شود.


<big>نوروز در افغانستان از قديم در فرهنگ مردم جاى خاص داشته و تا امروز نيز دارد. در آغاز تمدن آريانا، به عنوان بهار طبيعت و آغاز فصل گرما و زنده شدن زمين و كشاورزى بوده است. بعد از آنكه دوره تاريخى هجرى شمسى شروع شد، به عنوان آغاز سال نو دينى مطرح شد، و مردم عيد نوروز را با ميله ‏هاى نوروزى؛ ميله سخى، ميله دهقانان، ميله پهلوانان، ميله سمنک، ميله گل سرخ و...، بهار را در دامان طبيعت جشن مى‏ گيرند. امروزه تمام رشته ‏هاى ورزشى در ميله پهلوانان به نمايش رشادت ‏هايشان مى‏ پردازد. شكل ظاهرى جهنده سخى: پرچمى با رنگ سبز در دور پرچم كلمه لا اله الا اللَّه، محمد رسول‏ اللَّه، على ولى ‏اللَّه، و نام مقدس اللَّه، محمد، على، فاطمه، حسن و حسين ‏عليهم السلام، و در وسط آن آيه شريفه «نصر من اللَّه و فتح قريب» نوشته شده است، كه با سليقه خاصى زينت داده شده است.</big>
نوروز در افغانستان از قديم در فرهنگ مردم جاى خاص داشته و تا امروز نيز دارد. در آغاز تمدن آريانا، به عنوان بهار طبيعت و آغاز فصل گرما و زنده شدن زمين و كشاورزى بوده است. بعد از آنكه دوره تاريخى هجرى شمسى شروع شد، به عنوان آغاز سال نو دينى مطرح شد، و مردم عيد نوروز را با ميله ‏هاى نوروزى؛ ميله سخى، ميله دهقانان، ميله پهلوانان، ميله سمنک، ميله گل سرخ و...، بهار را در دامان طبيعت جشن مى‏ گيرند. امروزه تمام رشته ‏هاى ورزشى در ميله پهلوانان به نمايش رشادت ‏هايشان مى‏ پردازد. شكل ظاهرى جهنده سخى: پرچمى با رنگ سبز در دور پرچم كلمه لا اله الا اللَّه، محمد رسول‏ اللَّه، على ولى ‏اللَّه، و نام مقدس اللَّه، محمد، على، فاطمه، حسن و حسين ‏عليهم السلام، و در وسط آن آيه شريفه «نصر من اللَّه و فتح قريب» نوشته شده است، كه با سليقه خاصى زينت داده شده است.


<big>'''جشن گل سرخ'''</big>
'''جشن گل سرخ'''


<big>جشن گل سرخ (ميله گل سرخ) يک جشن خاص است كه در مزار شريف در ۴۰ روز اول سال و به مناسبت روييدن گل‏ هاى سرخ اجرا مى‏ شود، و در طول اين ۴۰ روز مردم از همه جا براى حضور در اين جشن به مزار شريف مى ‏آيند. اين مراسم به طور همزمان با مراسم جهنده على (يا ژنده على) انجام مى‏ شود.</big>
جشن گل سرخ (ميله گل سرخ) يک جشن خاص است كه در مزار شريف در ۴۰ روز اول سال و به مناسبت روييدن گل‏ هاى سرخ اجرا مى‏ شود، و در طول اين ۴۰ روز مردم از همه جا براى حضور در اين جشن به مزار شريف مى ‏آيند. اين مراسم به طور همزمان با مراسم جهنده على (يا ژنده على) انجام مى‏ شود.


<big>مراسم جهنده على، مراسمى خاص دينى است كه به مناسبت خلافت حضرت على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام در مسجد مقدس اين شهر -  كه گفته مى ‏شود آرامگاه اين امام است -  اجرا مى ‏شود.</big>
مراسم جهنده على، مراسمى خاص دينى است كه به مناسبت خلافت حضرت على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام در مسجد مقدس اين شهر -  كه گفته مى ‏شود آرامگاه اين امام است -  اجرا مى ‏شود.


<big>اين مراسم با برافراشتن يک علم -  كه تركيب رنگ آن به درفش كاويانى شباهت دارد و به آن ژنده سخى مى ‏گويند -  در حرم منسوب به امام على‏ عليه السلام و در اولين روز سال اجرا مى‏ شود.</big>
اين مراسم با برافراشتن يک علم -  كه تركيب رنگ آن به درفش كاويانى شباهت دارد و به آن ژنده سخى مى ‏گويند -  در حرم منسوب به امام على‏ عليه السلام و در اولين روز سال اجرا مى‏ شود.


<big>جشن گل سرخ براى چهل روز در دشت‏ هاى لاله و حرم ادامه مى‏ يابد.</big>
جشن گل سرخ براى چهل روز در دشت‏ هاى لاله و حرم ادامه مى‏ يابد.


<big>همچنين در شعرهاى محلى افغانستان -  كه همزمانى عيد اللَّه الاكبر غدير با نوروز براى آنان جا افتاده است -  نيز به اين همزمانى بسيار پرداخته‏ اند:</big>
همچنين در شعرهاى محلى افغانستان -  كه همزمانى عيد اللَّه الاكبر غدير با نوروز براى آنان جا افتاده است -  نيز به اين همزمانى بسيار پرداخته‏ اند:


<big>بهار آمد بهار آمد خوش آمد</big>
بهار آمد بهار آمد خوش آمد


<big>على با ذوالفقار آمد خوش آمد</big>
على با ذوالفقار آمد خوش آمد


<big>طبق باور (به حق) عامه مردم شريف افغانستان، اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در روز اول نوروز به جانشينى رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله برگزيده شد و مردمان اين كشور در كنار تجليل از نوروز، به توصيف رشادت‏ ها و دلاورى‏ هاى حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام نيز مى ‏پردازند، و در ايام جشن نوروز در شهر مزار شريف دوبيتى‏ هاى مخصوص اين ايام را با صداى خوش مى ‏خوانند:</big>
طبق باور (به حق) عامه مردم شريف افغانستان، اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در روز اول نوروز به جانشينى رسول‏ خدا صلى الله عليه و آله برگزيده شد و مردمان اين كشور در كنار تجليل از نوروز، به توصيف رشادت‏ ها و دلاورى‏ هاى حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام نيز مى ‏پردازند، و در ايام جشن نوروز در شهر مزار شريف دوبيتى‏ هاى مخصوص اين ايام را با صداى خوش مى ‏خوانند:


<big>نوروز رسيد و عيد اكبر گرديد</big>
نوروز رسيد و عيد اكبر گرديد


<big>برگرد سر ساقى كوثر گرديد</big>
برگرد سر ساقى كوثر گرديد


<big>امروز على‏ عليه السلام نشست بر تخت نبى ‏صلى الله عليه و آله</big>
امروز على‏ عليه السلام نشست بر تخت نبى ‏صلى الله عليه و آله


<big>زان است كه روز و شب برابر گرديد</big>
زان است كه روز و شب برابر گرديد


<big>از دو بيتى‏ هاى معروف ديگرى كه در مورد مورد خلافت امام على ‏عليه السلام در روز اول نوروز در ميان مردم آن سرزمين خوانده مى ‏شود، مى‏ توان اين دو بيتى‏ ها را نام برد:</big>
از دو بيتى‏ هاى معروف ديگرى كه در مورد مورد خلافت امام على ‏عليه السلام در روز اول نوروز در ميان مردم آن سرزمين خوانده مى ‏شود، مى‏ توان اين دو بيتى‏ ها را نام برد:


<big>نوروز شد و جمله جهان گشت معطر</big>
نوروز شد و جمله جهان گشت معطر


<big>از بوى خوش لاله و ريحان و صنوبر</big>
از بوى خوش لاله و ريحان و صنوبر


<big>بر تخت خلافت بنشست آن شاه صفدر</big>
بر تخت خلافت بنشست آن شاه صفدر


<big>داماد نبى‏ صلى الله عليه وآله، شير خدا، ساقى كوثر</big>
داماد نبى‏ صلى الله عليه وآله، شير خدا، ساقى كوثر


<big>و يا:</big>
و يا:


<big>نوروز شد و على‏ عليه السلام ز روى تعظيم</big>
نوروز شد و على‏ عليه السلام ز روى تعظيم


<big>بر تخت خلافت نبى‏ صلى الله عليه وآله گشت مقيم</big>
بر تخت خلافت نبى‏ صلى الله عليه وآله گشت مقيم


<big>از مقدم شاه اوليا بر كرسى</big>
از مقدم شاه اوليا بر كرسى


<big>امروز نشسته معنى عرش عظيم</big>
امروز نشسته معنى عرش عظيم


<big>براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: [[نوروز]].</big>
براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: [[نوروز]].


== <big>مقاله درباره غدير</big><ref>غدير در احساس ملت‏ ها: ص۵-۸.</ref> ==
== مقاله درباره غدير<ref>غدير در احساس ملت‏ ها: ص۵-۸.</ref> ==
<big>غديرِ سال ۱۴۲۳ براى اولين بار برنامه بى‏ سابقه ‏اى را تجربه كرد. افرادى از مليت ‏هاى مختلف جهان فراخوانده شدند، تا در برنامه ‏اى كه گفتمان ملت‏ ها درباره غدير را تداعى مى ‏كرد، احساس خود را از اين واقعه در مقاله ‏اى به تصوير كشند.</big>
غديرِ سال ۱۴۲۳ براى اولين بار برنامه بى‏ سابقه ‏اى را تجربه كرد. افرادى از مليت ‏هاى مختلف جهان فراخوانده شدند، تا در برنامه ‏اى كه گفتمان ملت‏ ها درباره غدير را تداعى مى ‏كرد، احساس خود را از اين واقعه در مقاله ‏اى به تصوير كشند.


<big>در اين برنامه ۲۱۴ نفر از ۳۶ كشور جهان با ۲۷ زبان مختلف شركت كردند، كه همه سعى كرده بودند دريافت درونى‏شان را از واقعه عظيم غدير نشان دهند، و برداشت خود را با ذوق و سليقه ‏اى كه ظرافت اين ماجرا مى‏ طلبد، با زيباترين كلام به رشته قلم درآورند، كه يكى از اين كشورها افغانستان است.</big>
در اين برنامه ۲۱۴ نفر از ۳۶ كشور جهان با ۲۷ زبان مختلف شركت كردند، كه همه سعى كرده بودند دريافت درونى‏شان را از واقعه عظيم غدير نشان دهند، و برداشت خود را با ذوق و سليقه ‏اى كه ظرافت اين ماجرا مى‏ طلبد، با زيباترين كلام به رشته قلم درآورند، كه يكى از اين كشورها افغانستان است.


<big>براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: [[غدیر در احساس ملت‏ ها (کتاب)]].</big>
براى توضيح بيشتر مراجعه شود به عنوان: [[غدیر در احساس ملت‏ ها (کتاب)]].


== <big>پانویس</big> ==
== پانویس ==
<references />
<references />
[[رده:غدیر]]
[[رده:غدیر]]