۲۱٬۹۷۲
ویرایش
کتاب خطی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== ارزش و ضرورت مقابله نسخه هاى خطبه غدير<ref>اسرار غدير: ص ۱۲۳. چهارده قرن با غدير: ص ۱۳۶.</ref> == | == ارزش و ضرورت مقابله نسخه هاى خطبه غدير<ref>اسرار غدير: ص ۱۲۳. چهارده قرن با غدير: ص ۱۳۶.</ref> == | ||
يكى از روش هاى تحقيقى مقابله متون با يكديگر و مشخص شدن تفاوت ها و زيادتى و نقصان است. در مورد «[[خطبه غدیر]]» نيز ارزش متن مقابله شده خطبه را جهات زير روشن | يكى از روش هاى تحقيقى مقابله متون با يكديگر و مشخص شدن تفاوت ها و زيادتى و نقصان است. در مورد «[[خطبه غدیر]]» نيز ارزش متن مقابله شده خطبه را جهات زير روشن می كند: | ||
احاديثِ منقول از [[پیامبر صلی الله علیه و آله]] و ائمه عليهم السلام و اصحاب آنان، مسير چهارده قرن را پيموده تا به دست ما رسيده است. گذرگاه ها و تنگناهاى سختى از قبيل [[تقیه]]، مساعد نبودن شرائط فرهنگى و اقتصادى شيعه، نبودن چاپ و عدم امكان رعايت اصول فنى در نسخه بردارى، اشتباهات كتابتى ناسخين و عوامل ديگرى از اين قبيل باعث اختلاف نسخه ها در يک [[روایت]] معين شده است. | احاديثِ منقول از [[پیامبر صلی الله علیه و آله]] و ائمه عليهم السلام و اصحاب آنان، مسير چهارده قرن را پيموده تا به دست ما رسيده است. گذرگاه ها و تنگناهاى سختى از قبيل [[تقیه]]، مساعد نبودن شرائط فرهنگى و اقتصادى شيعه، نبودن چاپ و عدم امكان رعايت اصول فنى در نسخه بردارى، اشتباهات كتابتى ناسخين و عوامل ديگرى از اين قبيل باعث اختلاف نسخه ها در يک [[روایت]] معين شده است. | ||
لذا مقابله و تطبيق نسخه هاى يک كتاب، و يا مقابله متن يک [[حدیث]] كه در چند كتاب مختلف روايت شده، بسيارى از مشكلاتِ مربوط به متون را حل | لذا مقابله و تطبيق نسخه هاى يک كتاب، و يا مقابله متن يک [[حدیث]] كه در چند كتاب مختلف روايت شده، بسيارى از مشكلاتِ مربوط به متون را حل می كند، و هر نسخه ابهام و مشكلى را كه در نسخه ديگر وجود داشته بر طرف مى سازد و بدين ترتيب متن منقح و كامل به دست مى آيد. | ||
در مورد «خطبه غدير» سه جهت مهم، لزوم مقابله را مؤكدتر مى نمايد: | در مورد «خطبه غدير» سه جهت مهم، لزوم مقابله را مؤكدتر مى نمايد: | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
در مورد «خطبه غدير» سه جهت مهم، لزوم مقابله نسخه هاى آن را مؤكدتر مى نمايد: اهميتِ خود خطبه، طولانى بودن متن، سماعى بودن حديث. | در مورد «خطبه غدير» سه جهت مهم، لزوم مقابله نسخه هاى آن را مؤكدتر مى نمايد: اهميتِ خود خطبه، طولانى بودن متن، سماعى بودن حديث. | ||
لذا آخرين اقدام اساسى كه درباره متن | لذا آخرين اقدام اساسى كه درباره متن «خطبه غدير» انجام گرفته مقابله آن با سه روايت امام باقر عليه السلام و حذيفة بن اليمان و زيد بن ارقم است. | ||
به تعبير ديگر: | به تعبير ديگر: | ||
متن كامل خطبه غدير پس از مقابله و تطبيق آن در مدارک | متن كامل خطبه غدير پس از مقابله و تطبيق آن در مدارک نُه گانه اش، يعنى كتاب هاى «روضة الواعظين» و «الاحتجاج» و «اليقين» و «التحصين» و «العُدَد القويّة» و «الاقبال» و «الصراط المستقيم» و «نهج الايمان» و «نزهة الكرام» تنظيم و تلفيق و تنقيح شده است، و در يازده بخش تقديم خواهد شد و در اول هر بخش عنوانى براى آن ذكر مى شود. | ||
== كتب خطى در موضوع غدير<ref>غدير در آئينه كتاب: ص ۲۵،۲۴.</ref> == | == كتب خطى در موضوع غدير<ref>غدير در آئينه كتاب: ص ۲۵،۲۴.</ref> == | ||
كتابهاى خطى كه در موضوع غدير [[تألیف]] شده اند - كه در كتاب «غدير در آئينه كتاب» جمع آورى شده است<ref>اين آمارها تا غدير سال ۱۴۳۱ قمرى برابر با پاييز ۱۳۸۹ خورشيدى، و از پنجمين چاپ كتاب «غدير در آئينه كتاب» است.</ref> - به حسب محل نگهدارى ۴۶ كتاب است، زيرا بعضى كتابها چندين نسخه دارند و نيز بعضى كتابها خطى به چاپ رسيده و تعدادى از كتب مفقود است. | كتابهاى خطى كه در موضوع غدير [[تألیف]] شده اند - كه در كتاب «غدير در آئينه كتاب» جمع آورى شده است<ref>اين آمارها تا غدير سال ۱۴۳۱ قمرى برابر با پاييز ۱۳۸۹ خورشيدى، و از پنجمين چاپ كتاب «غدير در آئينه كتاب» است.</ref> - به حسب محل نگهدارى ۴۶ كتاب است، زيرا بعضى كتابها چندين نسخه دارند و نيز بعضى كتابها خطى به چاپ رسيده و تعدادى از كتب مفقود است. | ||
اين تعداد كتاب به جز دستنويس مؤلفان كه ۱۴۷ كتاب است و ۵۱ كتاب كه محل نگهدارى آنها مشخص نيست و يا امروزه مفقود است، بدين شرح در مراكز زير نگهدارى | اين تعداد كتاب به جز دستنويس مؤلفان كه ۱۴۷ كتاب است و ۵۱ كتاب كه محل نگهدارى آنها مشخص نيست و يا امروزه مفقود است، بدين شرح در مراكز زير نگهدارى می شود: | ||
[[ایران]] | [[ایران]] | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
مقابله خطبه غدير در نسخه هاى مختلف نتايج زير را نشان داده است: | مقابله خطبه غدير در نسخه هاى مختلف نتايج زير را نشان داده است: | ||
الف) هر سه روايت توافق كلى دارند. روايت [[امام باقر علیه السلام]] و روايت [[حذیفة بن یمان یمانی|حذیفه]] و روايت [[زید بن ارقم انصاری|زید بن ارقم]] در متن خطبه به طور كلى توافق دارند، | الف) هر سه روايت توافق كلى دارند. روايت [[امام باقر علیه السلام]] و روايت [[حذیفة بن یمان یمانی|حذیفه]] و روايت [[زید بن ارقم انصاری|زید بن ارقم]] در متن خطبه به طور كلى توافق دارند، به جز موارد مربوط به اختلاف كلمات و عبارات كه در هر حديثى يک امر عادى است. | ||
اين تطابق از نظر علمى با توجه به طولانى بودن [[حدیث]] بسيار مهم است، به خصوص با در نظر گرفتن اين نكته كه امام باقر عليه السلام از طريق علم الهى و غيبى خطبه را نقل فرموده اند و شخصاً در غدير حاضر نبوده اند در حالى كه حذيفه و زيد بن ارقم از شاهدان و حاضران واقعه غدير بوده اند. اضافه بر | اين تطابق از نظر علمى با توجه به طولانى بودن [[حدیث]] بسيار مهم است، به خصوص با در نظر گرفتن اين نكته كه امام باقر عليه السلام از طريق علم الهى و غيبى خطبه را نقل فرموده اند و شخصاً در غدير حاضر نبوده اند در حالى كه حذيفه و زيد بن ارقم از شاهدان و حاضران واقعه غدير بوده اند. اضافه بر آن كه حذيفه و زيد بن ارقم از راويان مورد اعتماد عامه نيز هستند. | ||
ب) هر سه روايت مؤيد و مكمل يكديگرند، به اين معنى كه در مقابله نسخه ها كلمه يا | ب) هر سه روايت مؤيد و مكمل يكديگرند، به اين معنى كه در مقابله نسخه ها كلمه يا جمله اى در نسخه اى از روايت امام باقر عليه السلام وجود دارد و در نسخه ديگر وجود ندارد، و همان كلمه يا جمله در روايات زيد بن ارقم و حذيفه نيز در روايتى وجود دارد و در روايتى وجود ندارد. | ||
اين حاكى از قصور يا اشتباه راويان و ناسخين است و نشان مى دهد كه اصل هر سه روايت در حد بالايى بر يكديگر منطبق بوده است. | اين حاكى از قصور يا اشتباه راويان و ناسخين است و نشان مى دهد كه اصل هر سه روايت در حد بالايى بر يكديگر منطبق بوده است. | ||