آیات ولایت در سراسر قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
== آيات ولايت در سراسر قرآن<ref>غدير در قرآن: ج ۲ ص ۱۸،۱۷.</ref> ==
== آيات ولايت در سراسر قرآن<ref>غدير در قرآن: ج ۲ ص ۱۸،۱۷.</ref> ==
  از افتخارات مكتب اهل‏ بيت‏ عليهم السلام اين است كه بسيارى از آيات قرآن در مورد آنان و مسئله امامت و ولايت نازل يا تفسير شده است. پيامبر صلى الله عليه و آله در اين باره مى‏ فرمايد:
  از افتخارات مكتب [[معصومین علیهم السلام|اهل‏ بیت‏ علیهم السلام]] اين است كه بسيارى از آيات قرآن در مورد آنان و مسئله امامت و ولايت نازل يا تفسير شده است.
 
پيامبر صلى الله عليه و آله در اين باره مى‏ فرمايد:


انَّ اللَّه امَرَكُمْ فى كِتابِهِ بِالصَّلاةِ فَقَدْ بَيَّنْتُها لَكُمْ، وَ بِالزَّكاةِ وَ الصَّوْمِ وَ الْحَجِّ فَبَيَّنْتُها لَكُمْ وَ فَسَّرْتُها. وَ امَرَكُمْ بِالْوِلايَةِ، وَ انّى اشْهِدُكُمْ انَّها لِهذا خاصَّة -  وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلى عَلِىِّ بْنِ ابى‏ طالِبٍ ‏عليه السلام -  ثُمَّ لاِبْنَيْهِ بَعْدَهُ، ثُمَّ لِلاوْصِياءِ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ وُلْدِهِمْ، لا يُفارِقُونَ الْقُرْآنَ وَ لا يُفارِقُهُمُ الْقُرْآنُ حَتّى يَرِدُوا عَلَىَّ حَوْضى<ref>كتاب سليم: ص ۲۰۰. فرائد السمطين: ج ۱ ص ۳۱۲ ح ۲۵۰. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۳۴.</ref>:
انَّ اللَّه امَرَكُمْ فى كِتابِهِ بِالصَّلاةِ فَقَدْ بَيَّنْتُها لَكُمْ، وَ بِالزَّكاةِ وَ الصَّوْمِ وَ الْحَجِّ فَبَيَّنْتُها لَكُمْ وَ فَسَّرْتُها. وَ امَرَكُمْ بِالْوِلايَةِ، وَ انّى اشْهِدُكُمْ انَّها لِهذا خاصَّة -  وَ وَضَعَ يَدَهُ عَلى عَلِىِّ بْنِ ابى‏ طالِبٍ ‏عليه السلام -  ثُمَّ لاِبْنَيْهِ بَعْدَهُ، ثُمَّ لِلاوْصِياءِ مِنْ بَعْدِهِمْ مِنْ وُلْدِهِمْ، لا يُفارِقُونَ الْقُرْآنَ وَ لا يُفارِقُهُمُ الْقُرْآنُ حَتّى يَرِدُوا عَلَىَّ حَوْضى<ref>كتاب سليم: ص ۲۰۰. فرائد السمطين: ج ۱ ص ۳۱۲ ح ۲۵۰. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۲۳۴.</ref>:


خداوند در كتابش شما را به نماز امر فرموده كه آن را برايتان بيان داشتم، و به زكات و روزه و حج دستور داده كه براى شما تبيين كرده و تفسير نمودم، و به ولايت امر كرده، و من شما را شاهد مى‏ گيرم كه ولايت مخصوص اين شخص است -  و حضرت در اين حال دست مبارک را بر على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام گذاشت -  . سپس به دو پسرش بعد از او اختصاص دارد، و بعد از آن دو مخصوص جانشينان از فرزندان آنان است. آنان از قرآن جدا نمى ‏شوند و قرآن هم از آنان جدا نمى ‏شود تا بر سر حوضم نزد من آيند.
خداوند در كتابش شما را به نماز امر فرموده كه آن را برايتان بيان داشتم، و به زكات و روزه و حج دستور داده كه براى شما تبيين كرده و تفسير نمودم، و به ولايت امر كرده، و من شما را شاهد مى‏ گيرم كه ولايت مخصوص اين شخص است -  و حضرت در اين حال دست مبارک را بر على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام گذاشت -  .
 
سپس به دو پسرش بعد از او اختصاص دارد، و بعد از آن دو مخصوص جانشينان از فرزندان آنان است. آنان از قرآن جدا نمى ‏شوند و قرآن هم از آنان جدا نمى ‏شود تا بر سر حوضم نزد من آيند.


اين كلام رسول اللَّه‏ صلى الله عليه و آله از دو بُعد قابل بررسى است:
اين كلام رسول اللَّه‏ صلى الله عليه و آله از دو بُعد قابل بررسى است:


=== موقعيت تاريخى ===
=== موقعيت تاريخى ===
بيان انگيزه مراسم غدير بايد از فراز منبر غدير بيان مى‏شد تا ابهامى نماند. اين بيان در عبارات فوق به تصوير كشيده شد كه در واقع تفسير همه موارد «ولايت» در قرآن است، مانند آيه «أَطِيعُوا اللَّه وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِى الْأَمْرِ مِنْكُمْ ...»<ref>نساء /  ۵۹ .</ref>، و آيه «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّه وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ»<ref>مائده /  ۵۵ .</ref>، و ساير آياتى كه صريحاً يا تلويحاً درباره مسئله ولايت و صاحب اختيارى مردم دستور و برنامه ‏اى براى مردم دارد.
بيان انگيزه مراسم غدير بايد از فراز منبر غدير بيان مى‏ شد تا ابهامى نماند.
 
اين بيان در عبارات فوق به تصوير كشيده شد كه در واقع تفسير همه موارد «ولايت» در قرآن است، مانند آيه «أَطِيعُوا اللَّه وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِى الْأَمْرِ مِنْكُمْ ...»<ref>نساء /  ۵۹ .</ref>، و آيه «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّه وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ»<ref>مائده /  ۵۵ .</ref>، و ساير آياتى كه صريحاً يا تلويحاً درباره مسئله ولايت و صاحب اختيارى مردم دستور و برنامه ‏اى براى مردم دارد.


=== تحليل اعتقادى ===
=== تحليل اعتقادى ===
خط ۱۶: خط ۲۲:
'''الف)''' از يک سو همه دستوراتى كه در قرآن به هر عبارتى و هر جهت‏ گيرى باشد تفسير شده است.
'''الف)''' از يک سو همه دستوراتى كه در قرآن به هر عبارتى و هر جهت‏ گيرى باشد تفسير شده است.


'''ب)''' از سوى ديگر از كلمه «اختصاص» استفاده شده و انحصار آن در معصومين‏ عليهم السلام بيان گرديده، و اين اختصاص به صورت عملى با اشاره دست به على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام محكم‏تر گرديده است.
'''ب)''' از سوى ديگر از كلمه «اختصاص» استفاده شده و انحصار آن در معصومين‏ عليهم السلام بيان گرديده، و اين اختصاص به صورت عملى با اشاره دست به على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام محكم‏ تر گرديده است.


'''ج)''' از جهت ديگر به معرفى شخص اول ولايت يعنى اميرالمؤمنين ‏عليه السلام اكتفا نگرديده، بلكه با تعيين كامل جانشينان تا آخرين فرد آن بيان شده كه در اين فراز به عنوان فرزندان على‏ عليه السلام است، و در فرازهاى ديگرِ خطبه نام حضرت مهدى‏ عليه السلام به عنوان ختم ولايت برده شده است.
'''ج)''' از جهت ديگر به معرفى شخص اول ولايت يعنى اميرالمؤمنين ‏عليه السلام اكتفا نگرديده، بلكه با تعيين كامل جانشينان تا آخرين فرد آن بيان شده كه در اين فراز به عنوان فرزندان على‏ عليه السلام است، و در فرازهاى ديگرِ خطبه نام حضرت مهدى‏ عليه السلام به عنوان ختم ولايت برده شده است.