ابلاغ ولایت: تفاوت میان نسخه‌ها

به همان اندازه كه بلند كردن و معرفى اميرالمؤمنين ‏عليه السلام از فراز منبر غدير، مهم‏ترين اقدام عملى در خطابۀ غدير به شمار مى ‏آيد، بيعت گرفتن يكجا از صد و بيست هزار نفر نيز از شگرف ‏ترين اقداماتى بود كه مردم تا آن روز نظيرش را نديده بودند و احتمال هم نمى ‏دادند كه چگونه به انجام خواهد رسيد.

ناگهان شنيدند كه پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: چون من يک دست دارم و از فراز اين منبر نمى‏ توانم با صد و بيست هزار دست بيعت كنم، راه ديگر آن است كه من مطالبى را با نيت بيعت به شما بگويم و شما عين آن جملات را با من تكرار كنيد.

مضمون آن جملات بيعت بر سر اطاعت از دوازده امام ‏عليهم السلام با قلب و جان و زبان و دست بود، و پيمان بر سر پايدارى و تغيير ندادن تا روز قيامت بسته مى شد. نكته جالب اين بيعت لسانى ميثاق بستن بر سر ابلاغ پيام غدير به همه نسل ‏ها در طول زمان‏ ها و همه مردم در گستره مكان‏ ها بود.

در يک لحظه همۀ گوش‏ها متوجه جمله جمله سخنان پيامبرصلى الله عليه وآله شد تا بتوانند آن را دقيقاً تكرار كنند. صداى يكپارچه صد و بيست هزار نفر كه يكصدا پس از شنيدن جملات از پيامبرصلى الله عليه وآله آن را تكرار مى‏ كردند، هيبت عجيبى بر سرزمين غدير حاكم كرده بود.

جمله‏ اى كه مردم در غدير پيرامون موضوع ولايت بر سر آنها بيعت كردند اين بود: از قول تو، به نزديكان و دوردستان از فرزندان و فاميل خود مى‏ رسانيم.

تصور كنيد كه يک جمله تكرار نمى‏ شد، بلكه متن بلندى بود كه به خاطر ياد گرفتن مردم بايد در فرازهاى كوتاه به مردم گفته مى ‏شد. چه منظره بديعى بود كه در كمال نظم چهل قطعه پشت سر هم به مردم گفته شد و آنان تكرار كردند، و صداى درهم آميخته مردم تا اوج آسمان‏ها رسيد.

== تبليغ ولايت توسط پيامبرصلى الله عليه وآله<ref>اسرار غدیر: ص۲۰۳.</ref> ==

الف) در رسانيدن آنچه خداوند بر او نازل كرده كوتاهى نكرده است.

 

ب) مطالب را براى مردم روشن كرده و فهمانيده است. عين عبارت چنين است: «بدانيد كه ادا كردم و رساندم و شنواندم و واضح نمودم».

 

ج) خدا را بر رساندن و تبليغ خود شاهد گرفتند.

«به زودى بر جاى ماندگان از اعراب خواهند گفت: اموال و خانواده ما مشغولمان كرده است. آنان در زبانشان چيزى را مى‏ گويند كه در قلبشان نيست. بگو پس چه كسى در برابر خدا به نفع شما اختيارى دارد اگر او نفعى را براى شما بخواهد؛ بلكه خداوند به آنچه انجام مى‏ دهيد آگاه است».

از جبرئيل خواستم كه از خداوند بخواهد تا مرا از ابلاغ اين مطلب به شما معاف بدارد، زيرا از كمى متقين و زيادى منافقين و افساد ملامت كنندگان و حيله ‏هاى مسخره كنندگان اسلام اطلاع دارم، كسانى كه خداوند در كتابش آنان را چنين توصيف فرموده كه با زبانشان مى ‏گويند آنچه در قلب‏ هايشان نيست و اين كار را سهل مى‏ شمارند در حالى كه نزد خداوند عظيم است.<ref>اسرار غدير: ص ۱۳۹ بخش ۲.</ref>

در اوايل خطابه كه آيه «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ...» تلاوت شده و حضرت به صراحت فرموده كه اين دستور درباره خلافت على ‏عليه السلام سه بار بر من نازل شده است، در همان حال ناگهان لحن سخن عوض مى‏ شود و حضرت به صراحت تمام مى‏ فرمايد از خدا خواستم مرا از تبليغ اين مسئلۀ معاف بدارد و علت آن حضور منافقين است. آنگاه در توصيف آنان دو آيه از قرآن را كنار هم قرار مى ‏دهد و با تغيير ضماير آن دو را تلفيق مى ‏كند و به عنوان كلام خداوند مطرح مى ‏فرمايد.

خداوند درباره عذرهاى آنان مى‏ فرمايد: «با زبان خود مطلبى را مى‏ گويند كه در قلب‏ هايشان نيست». آنگاه دورويى آنان را مورد استهزا قرار مى‏ دهد كه اگر خداوند درباره شما اراده ضرر يا منفعتى نمايد شما چگونه با اين حيله ‏ها كارى پيش خواهيد برد؟!

در هيچ يک از سخنرانى‏ ها و فرامين پيامبرصلى الله عليه وآله دستور ابلاغ به ديگران با اين تأكيد به چشم نمى‏ خورد. اگر چه اقتضاى كلى امر به معروف و نهى از منكر ابلاغ همه دستورات الهى به ديگران است، اما تأكيد سخنران بر اين تبليغ -  آن هم با اين دقت و ظرافت -  فقط در خطابۀ غدير و امر ولايت است، كه براى تكميل اتمام حجت الهى همه نسل‏ ها تا روز قيامت موظف به اطلاع رسانى مى‏ شوند؛ تا آنجا كه هر حاضرى در برابر هر غايبى مسئول مى ‏گردد و هر پدرى در قبال فرزند خويش.

پيامبرصلى الله عليه وآله با در نظر گرفتن آيندۀ دين الهى كه تا آخرين روز دنيا ادامه آن است، و با توجه به دامنه وسيع مسلمين در حدّ جهانى، جانشينان خود تا روز قيامت -  يعنى دوازده امام معصوم ‏عليهم السلام -  را در خطابه رسمى غدير به جهانيان معرفى فرمود.  

همچنين اگر گروه‏ هايى از مسلمين در طول زمان‏ ها همچنان در مقابل جانشينان حقيقى پيامبرشان سر تعظيم فرود نياورده و نمى‏ آورند، ولى جمع عظيمى از آنان در طول تاريخ فقط على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام و يازده فرزند او را جانشينان پيامبرصلى الله عليه وآله مى ‏دانند، و اين به بركت سند بزرگ غدير است كه در دست آنهاست.  

به بيان ديگر: اگر چه منافقين به تصميمات خود جامه عمل پوشاندند، ولى همان نورِ «غدير» است كه در طول پانزده قرن، رقم ميلياردىِ شيعيان و محبين اهل‏ بيت ‏عليهم السلام را در طول تاريخ و در پهنه جهان و در هر زمانى باقى گذارده، و نور ولايت را همچنان در مناطق مختلف دنيا درخشنده و تابناک حفظ كرده است. اوج اين عظمت را در جهان امروز شاهد هستيم كه غدير در اوج اقتدار از بلنداى آسمان بر قلوب مردم نور مى‏ افشاند و دروازه ‏هاى هدايت را به آنان نشان مى ‏دهد؛ و لحظه به لحظه شاهد گرايش ملت ‏ها به سوى مذهب تشيع و مكتب اهل ‏بيت ‏عليهم السلام هستيم.  

براى همين منظور پيامبرصلى الله عليه وآله در خطابه غدير هيجده اقدام فوق ‏العاده انجام دادند، كه بعضى از آنها در روند عادى سخنرانى‏ هاى حضرت سابقه نداشت، و چند اقدام هم در تمامى سخنرانى‏ هاى مردم دنيا از روز اول خلق آدم تا امروز سابقه نداشته است! يكى از آن اقدامات دستور همگانى به ابلاغ ولايت و امامت و غدير بود.

و لذا مى‏ بينيم از آنجا كه مسائل مطرح شده در فرازهاى اول تا ششم خطبه غدير بسيار حساس بود، پيامبرصلى الله عليه وآله اتمام حجتى كامل عيار درباره آن نمود و حتى به نسل‏ هاى آينده هشدار و بيدار باش در برابر امامان ضلالت داد.  

پيامبرصلى الله عليه وآله در فرازى از بخش ششم خطبه غدير فرمود: «آنچه مأمور به تبليغش بودم ابلاغ كردم تا حجت باشد بر حاضر و غائب، و بر همه كسانى كه در اين مجلس حاضرند يا حضور ندارند، و به دنيا آمده‏ اند يا نيامده ‏اند». و سپس همه نسل‏ ها را مكلف به ابلاغ پيام‏ هاى غدير نموده فرمود: «پس تا روز قيامت حاضر به غايب و پدر به فرزند برساند».  

اولين مرحله جدّى از مسئله ولايت در همين روز آغاز مى ‏شود. قبل از اعلام و ابلاغ ولايت على ‏عليه السلام به مردم، بايد ودايع نبوت و امامت به على‏ عليه السلام سپرده شود. پيامبرصلى الله عليه وآله مجلسى خصوصى با على ‏عليه السلام تشكيل مى‏ دهد كه احدى در آن راه ندارد و اين مجلس در شبانه روزى است كه از نظر همسردارىِ پيامبرصلى الله عليه وآله نوبت عايشه است.