نمایش مبدأ برای سوره انشقاق آیات ۱۰ - ۱۲ و غدیر

==آيه «وَ أَمَّا مَنْ أُوتِىَ كِتابَهُ وَراءَ ظَهْرِهِ»<ref>انشقاق /  ۱۰ - ۱۲. غدير در قرآن: ج ۲ ص ۳۸۹،۳۸۸.</ref>==
[[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|علی بن ابی ‏طالب ‏علیه السلام]] آن امامى است كه [[حضرت محمّد صلی الله علیه و آله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] او را سبب [[آزمون الهی|امتحان امت]] قرار داد و فرمود:

لَوْ لا انْتَ يا عَلِىُّ لَمْ يُعْرَفِ الْمُؤْمِنُونَ بَعْدى: اى على، اگر تو نبودى مؤمنين بعد از من شناخته نمى‏ شدند.

پيامبر صلى الله عليه و آله فصلى از مراسم غدير و خطابه آن را به [[دشمنان اهل بیت و غدیر|دشمنان ائمه ‏عليهم السلام]] اختصاص داده تا مردود شوندگان از امتحان علوى بدانند چه آينده ‏اى در انتظار آنان است.

[[اقتباس]] از چند آيه و تضمين آياتى ديگر براى اين منظور، روى هم ۱۵ آيه را عنوان اين بخش قرار داده است.

در اين آيات از يک سو اوصاف و رفتار اعداء اهل‏ بيت ‏عليهم السلام در دنيا مطرح شده، كه ثابت قدم نبودن آنان در [[ایمان]] و گفتگوهاى نارواى آنان و متكبر بودن آنان ذكر شده است.

از سوى ديگر جزاى اعتقاد و عملشان در دنيا و آخرت را بيان مى‏ كند كه سقوط ارزش اعمالشان، و استحقاق آتش ابدى بدون تخفيف و مهلت و بدون شفاعت، آن هم [[عذاب]] فوق‏ العاده ‏اى در پايين‏ترين درجه جهنم با شنيدن صداى جوشش [[جهنم]] و ديدن شعله‏ هاى آتش نمونه‏ هاى آن است.

اين آيات تضمين شده در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله ۱۵ آيه است، كه از جمله اين آيات آيه ۱۰ - ۱۲ سوره انشقاق است:

«وَ أَمَّا مَنْ أُوتِىَ كِتابَهُ وَراءَ ظَهْرِهِ . فَسَوْفَ يَدْعُوا ثُبُوراً . وَ يَصْلى سَعِيراً»:

و اما كسى كه نامه اعمالش از پشت سر به او داده مى‏ شود. به زودى با فرياد [[مرگ]] خود را خواهد طلبيد. و به آتش بر افروخته وارد مى ‏شود.

اين آيه از چهار بُعد قابل بررسى است:
===متن خطبه غدير===
الا انَّ اعْداءَهُمُ الَّذينَ يَصْلَوْنَ سَعيراً:

بدانيد دشمنان ائمه كسانى ‏اند كه شعله‏ هاى آتش را بر تن خود خواهند يافت.<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۲ بخش ۷.</ref>
===موقعيت تاريخى===
[[خطبه غدیر]] از اواسط آن گذشته و پيامبر صلى الله عليه و آله در بيان آينده دوستان و دشمنان على‏ عليه السلام است.

پس از پنج فراز كه درباره دوستان آن حضرت مى‏ فرمايد، نوبت به دشمنان مى ‏رسد و در اولين فراز با اقتباس از آيه قرآن در سوره انشقاق يكى از نتايج دشمنى با على ‏عليه السلام را بيان مى ‏نمايد.

در اين عبارت كلمه «يَصْلى» كه در آيه مفرد است در كلام حضرت براى تطابق با كلمه «اعْداء» به صورت جمع (يَصْلَوْنَ) آمده است.
===موقعيت قرآنى===
موقعيت قرآنى اين آيه در اوايل سوره انشقاق ترسيمى از روز قيامت است كه مردم را به دو گروه تقسيم مى ‏كند:

'''گروه اول''' كسانى ‏اند كه نامه اعمالشان به دست راستشان داده مى ‏شود و حساب آنان آسان بوده مسرور نزد دوستانشان مى ‏روند.

'''گروه دوم''' در مقابل آنانند و كسانى هستند كه نامه اعمالشان از پشت سر به آنان داده مى‏ شود و صداى واى و ويل بلند مى‏ كنند و شعله‏ هاى آتش را بر بدن خود احساس مى‏ نمايند.
===تحليل اعتقادى===
دريافتى كه از تركيب آيه با كلام پيامبر صلى الله عليه و آله تداعى مى‏ شود تطبيق دشمنان امامان‏ عليهم السلام با كسانى است كه نامه اعمال از پشت سر به آنان داده مى‏ شود.

در روزى كه به دور از هياهوهاى دنيا با سرد شدن قدرت‏ ها نوبت آن است كه حضرت حىّ قيوم حكم نهايى آحاد بشر را به آنان ابلاغ فرمايد، اين نامه‏ هاى اعمال است كه پرده از حقيقت ‏ها بر مى ‏دارد.

در آن لحظات كه همه در انتظارى بهت ‏آور به سر مى‏ برند، همه دست راست خود را مى‏ نگرند كه شايد پرونده خود را از آن سو دريافت كنند.

در آن هنگامه وقتى نامه اعمال دشمنان على‏ عليه السلام را از پشت سر به دست آنان مى‏ دهند گويى سرب داغ بر فرق آنان ريخته مى ‏شود و فرياد «واى بر من، ويلى ويلى» آنان بلند مى ‏شود و مأموران عذاب الهی آنان را روانه جهنم مى ‏كنند؛ تا مگر داغى كه بر دل على‏ عليه السلام و يارانش در دنيا گذاشتند با قرار گرفتن در ميان شعله ‏هاى آتش بر قلبشان رسوخ كند و جگرشان را داغ زند.

== پانویس ==
[[رده:خطابه غدیر]]