آمار اتمام‌حجت‌های قرآنی غدیر

آمار اتمام‌حجت‌های قرآنی غدیر مجموعه‌ای از آیات هستند که به‌نوعی بر حقانیت رخداد غدیر تأکید کرده‌اند تا حجت را برای همه تمام کنند. نمونه‌ای از اتمام‌حجت‌های غدیری قرآن اتمام‌حجت‏‌هاى پيامبر و ائمه‏ عليهم السلام و اصحابشان است كه در تبيين و دفاع از غدير صورت گرفته است.

به‌گفته برخی محققان آیه ۶۷ سوره مائده (آیه تبلیغ)، آيه ۳ سوره مائده (آیه اکمال) و آیات اول سوره معارج از جمله اتمام‌حجت‌های قرآنی غدیر هستند. آیه اول اتمام‌حجتی است برای همه معتقدان قرآن با این محتوا که ابلاغ‌نكردن حكم غدير به‌معناى ابلاغ‌نكردن همه اسلام است. آیه دوم آخرین درجه كمال دين و اتمام همه نعمت‏‌هاى پروردگار را در غدير دانسته است. و آیه سوم که پاسخ دشمن غدير است؛ پاسخی که محتوای آن عذاب آسمانى است برای کسی که بعد از همه اتمام‌حجت‌ها هنوز در برابر خداوند سركشى مى‌‏كند و آن را زير سؤال مى‏‌برد

اتمام‌حجّت‌های قرآنی غدیر

به‌گفته برخی محققان، خداوند با آوردن سه آيه در قرآن درباره غدير، اولين اتمام‌حجت قرآنى غدير را عملاً نشان داده است. در این آیات، غدیر به‌عنوان يک حكم استثنايى از متن قرآن مطرح شده كه چنين آياتى درباره هيچ‌يک از دستورات الهى نازل نشده است:

• آیه ۶۷ سوره مائده (آیه تبلیغ) که در آن ابلاغ‌نكردن حكم غدير به‌معناى ابلاغ‌نكردن همه اسلام دانسته شده است. چنين آيه‏‌اى درباره هيچ‌يک از احكام الهى نازل نشده است. اين اولين اتمام‌حجت غديرى قرآنى بر همه كسانى است كه قرآن را قبول دارند.

• آيه ۳ سوره مائده (آیه اکمال) که آخرین درجه كمال دين و اتمام همه نعمت‏‌هاى پروردگار را در غدير دانسته است. اين حاكى از اهميت محتواى غدير است. اين دومين اتمام‌حجت قرآنى درباره غدير است كه با تلاوت اين آيه به همه مسلمانان بيدارباش مى‏‌دهد.

• آیات اول سوره معارج که پاسخ دشمن غدير است. پاسخی که محتوای آن عذاب آسمانى است برای کسی كه بعد از همه اتمام‌حجت‌ها هنوز در برابر خداوند سركشى مى‌‏كند و آن را زير سؤال مى‏‌برد. اين حاكى از اتمام‌حجت نهايى و عظمت غدير در پيشگاه الهى است كه هم سخن دشمن را نقل كرده و هم نزول عذاب بر او را ثبت کرده تا حجتی برای همه مخالفان غدير باشد.

برخی محققان، احاديث واردشده در ارتباط غدير با قرآن را به‌نوعى اتمام‌حجت غديرى قرآن به‌حساب آورده‌اند از سوى ديگر، استشهاد به آيات قرآن در بسيارى از مواضع خطابه غدير -از زبان پيامبر- بُعد ديگرى از جنبه قرآنى غدير دانسته شده است. آياتى كه در خطابه غدير به عنوان شاهد يا تفسير قرآن آمده ۵۰ مورد دانسته شده كه اهميت اين سند دائمى غدير را با پشتوانه قرآنى نشان می‌دهد.

نمونه‌ای از اتمام‌حجت‌های غدیری قرآن

نمونه‌ای از اتمام‌حجت‌های غدیری قرآن اتمام‌حجت‏‌هاى پيامبر و ائمه‏ عليهم السلام و اصحابشان است كه در تبيين و دفاع از غدير صورت گرفته است. نيز برخی از اتمام‌حجت‏‌هاى غدیری قرآن اقرارهاى دشمنان غدیر درباره آن است:

1. پيامبر صلى الله عليه و آله: «سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ» را شنيديد؟
2. اميرالمؤمنين ‏عليه السلام: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ» ولايت من است.
3. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: سوره‌‏اى از قرآن درباره من نازل شده است.
4. اميرالمؤمنين ‏عليه السلام: «فَلا صَدَّقَ وَ لا صَلَّى» درباره مسخره‌كنندگان غدير است.
5. اميرالمؤمنين ‏عليه السلام: با نزول آيه «اكمال» نداى تكبير برخاست.
6. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: به حكم «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ» پيامبر صلى الله عليه وآله مأمور به ابلاغ شد.
7. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: آيات «اولوا الامر» و «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ» در غدير تفسير شد.
8. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: «نَبَأِ عَظيم» من هستم.
9. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: از «بَلِّغْ» تا «يَعْصِمُكَ» تا «أَكْمَلْتُ».
10. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: «أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى» با ولايت من بود.
11. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: منم نبأ عظيمى كه دين را كامل كرد.
12. اميرالمؤمنين ‏عليه السلام: «النَّبِىُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ» دليل من است.
13. امام باقر عليه السلام: «بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ» براى چه نازل شد؟
14. امام باقر عليه السلام: «اولُو الامْر» را بايد پيامبر صلى الله عليه و آله معرفى كند.
15. امام صادق ‏عليه السلام: «يَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللَّهِ ثُمَّ يُنْكِرُونَها» ولايت است.
16. امام صادق‏ عليه السلام: آيه تبليغ يعنى «مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ ...».
17. امام صادق‏ عليه السلام: «فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ» اشاره به آيه تبليغ است.
18. امام صادق‏ عليه السلام: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا» كافران به ولايت‏‌ هستند.
19. امام كاظم ‏عليه السلام: «مِنَ الْكُفَّارِ يَضْحَكُونَ» سزاى دشمنان غدير است.
20. امام رضا عليه السلام: «أَكْمَلْتُ لَكُمْ» يعنى بدون دخالت مردم دين كامل است.
21. امام هادى‏ عليه السلام: از «أَوْلى بِالْمُؤْمِنِينَ» تا «بَلِّغْ» تا «أَكْمَلْتُ».
22. امام هادى ‏عليه السلام: از حديث «ثقلين» تا «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ» تا «مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ».
23. امام عسكرى‏ عليه السلام: آيه «اكمال» منت خدا بر مردم است.
24. حذيفه يمانى: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا» اشاره به فتنه سقيفه است.
25. حذيفه يمانى: «وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِىُّ إِلى بَعْضِ أَزْواجِهِ» عايشه است.
26. حذيفه: از «فَاصْدَعْ بِما تُؤْمَرُ» تا «بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ».
27. حذيفه: پيامبر صلى الله عليه و آله «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ» را در خطبه غدير يادآور شد.
28. حذيفه: سه آيه درباره صحيفه ملعونه نازل شده است.
29. بلال: «لا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَىِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ» اجازه بيعت با سقيفه را نمى‏‌دهد.
30. ابوسعيد خدرى: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ» بر فراز منبر نازل شد.
31. بُرَيده اسلمى: «أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ» ناظر به ملک عظيم آل محمّد علیهم السلام است.
32. ابوهريره: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ» در غدير نازل شد.

منابع

• دانشنامه غدیر؛ محمدرضا شریفی، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۹۸ش.
• غدیر در قرآن، قرآن در غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.