آمار اتمام‌حجت‌های قرآنی غدیر

آمار اتمام‌حجت‌های قرآنی غدیر شامل برخی آیات برجسته در رابطه با غدیر، چون آیه ۳ و ۶۷ سوره مائده و آیاتی که در روایات با استفاده از آنها درباره غدیر اتمام‌حجت شده است.

به گفته برخی محققان، خداوند تعالى با آوردن سه آيه برجسته (آیات ۳ و ۶۷ سوره مائده و آیه ۱ سوره معارج) درباره غدير، اولين اتمام حجت قرآنى غدير را عملاً نشان داده است. در این آیات، غدیر را به‌عنوان يک حكم استثنايى از متن قرآن مطرح کرده كه چنين آياتى درباره هيچ يک از دستورات الهى نازل نشده است

در میان آمارها اتمام‌حجت‌های قرآنی غدیر مواردى هم یاد شده که پيامبر و ائمه‏ عليهم السلام و اصحابشان در دفاع از غدير به آيات قرآن استناد کرده‌اند. نيز اقرارهاى دشمنان غدیر درباره برخی آیات که به غدیر مربوط هستند جزء آمار این اتمام‌حجت‌ها قرار گرفته‌اند.

اتمام‌حجّت‌های قرآنی غدیر

به گفته برخی محققان، خداوند تعالى با آوردن سه آيه برجسته در قرآن درباره غدير، اولين اتمام حجت قرآنى غدير را عملاً نشان داده است. در این آیات، غدیر را به‌عنوان يک حكم استثنايى از متن قرآن مطرح کرده كه چنين آياتى درباره هيچ يک از دستورات الهى نازل نشده است:

• يكى آيه يا أَيُّهَا الرَّسُولُ ... كه در آن آمده: وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ ؛يعنى ابلاغ‌نكردن حكم غدير به‌معناى ابلاغ‌نكردن همه اسلام است. چنين آيه‏‌اى درباره هيچ يک از احكام الهى نازل نشده و پيداست كه براى بالاترين مسائل اسلام چنين پيامدى در نظر گرفته شده است. اين اولين اتمام‌حجت غديرى قرآنى بر همه كسانى است كه قرآن را قبول دارند و آن را تلاوت می‌کنند.

• دوم آيه الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ ... يعنى درجه كمال دين و كامل‌شدن همه نعمت‏‌هاى پروردگار در غدير بوده است. اين موضوع نشانی از اهميت محتواى غدير دانسته شده تا آنجا كه كمال دين با آن همراه شده است. اين دومين اتمام حجت قرآنى درباره غدير است كه با تلاوت اين آيه به همه مسلمانان هشدار مى‏‌دهد.

• سوم آيه سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ که در آن پاسخ دشمن غدير عذاب آسمانى دانسته شده است؛ دشمنی كه بعد از آن همه اتمام‌حجت هنوز در برابر خداوند سركشى مى‌كند و آن را زير سؤال مى‏‌برد. اين حاكى از اتمام‌حجت نهايى و عظمت غدير در پيشگاه الهى است كه هم سخن دشمن را نقل كرده و هم نزول عذاب بر او را ثبت کرده تا احتجاجى برای همه مخالفان غدير باشد.

گفته شده اگر به اين سه آيه، آيات ديگر قرآنى را، که درباره غدیر هستند، اضافه كنيم اهميت آن چندين برابر جلوه خواهد كرد. همچنین، گفته شده که می‏‌توان همه احاديث واردشده در ارتباط غدير با قرآن را به‌نوعى اتمام‌حجت غديرى-قرآنى به‌حساب آورد. از سوى ديگر استشهاد به آيات قرآن در بسيارى از مواضع خطابه غدير -آن هم از زبان پيامبر معظم‏ صلى الله عليه و آله- بُعد ديگرى از جنبه قرآنى غدير قلمداد شده است. آياتى كه در خطابه غدير به‌عنوان شاهد يا تفسير قرآن آمده ۵۰ مورد دانسته شده كه اهميت اين سند دائمى غدير را با پشتوانه قرآنى جلوه‏‌گر مى‌‏سازد. با توجه به همين استناد ريشه‏‌اى غدير به قرآن، اتمام‌حجت‏‌ها و دفاع از حريم غدير با تكيه بر آيات قرآنى در طول چهارده قرن بوده است.

اتمام‌حجت‌های قرآنی غدیر در روایات

مواردى از اتمام‌حجت‏‌هاى پيامبر و ائمه‏ عليهم السلام و اصحابشان كه در دفاع از غدير با استناد به آيات قرآن صورت گرفته، نيز اقرارهاى دشمنان در اين باره چنین صورت‌بندی شده است:

1. پيامبر صلى الله عليه و آله: سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ را شنيديد؟
2. اميرالمؤمنين ‏عليه السلام: الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ... ولايت من است.
3. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: سوره‌‏اى از قرآن درباره من نازل شده است.
4. اميرالمؤمنين ‏عليه السلام: فَلا صَدَّقَ وَ لا صَلَّى درباره مسخره‌كنندگان غدير است.
5. اميرالمؤمنين ‏عليه السلام: با نزول آيه «اكمال» نداى تكبير برخاست.
6. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: به حكم يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ پيامبر صلى الله عليه وآله مأمور به ابلاغ شد.
7. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: آيات اولوا الامر و إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ در غدير تفسير شد.
8. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: نَبَأِ عَظيم که دین را کامل کرد من هستم.
9. اميرالمؤمنين‏ عليه السلام: أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى با ولايت من بود.
10. اميرالمؤمنين ‏عليه السلام: النَّبِىُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ دليل من است.
11. امام باقر عليه السلام: بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ براى چه نازل شد؟
12. امام باقر عليه السلام: اولُو الامْر را بايد پيامبر صلى الله عليه و آله معرفى كند.
13. امام صادق ‏عليه السلام: يَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللَّهِ ثُمَّ يُنْكِرُونَها ولايت است.
14. امام صادق‏ عليه السلام: آيه تبليغ يعنى مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ ... .
15. امام صادق‏ عليه السلام: فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ اشاره به آيه تبليغ است.
16. امام صادق‏ عليه السلام: إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا كافرين به ولايت‏‌اند.
17. امام كاظم ‏عليه السلام: مِنَ الْكُفَّارِ يَضْحَكُونَ سزاى دشمنان غدير است.
18. امام رضا عليه السلام: أَكْمَلْتُ لَكُمْ يعنى بدون دخالت مردم دين كامل است.
19. امام عسكرى‏ عليه السلام: آيه «اكمال» منت خدا بر مردم است.
20. حذيفه يمانى: أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا اشاره به فتنه سقيفه است.
21. حذيفه يمانى: وَ إِذْ أَسَرَّ النَّبِىُّ إِلى بَعْضِ أَزْواجِهِ عايشه است.
22. حذيفه: پيامبر صلى الله عليه و آله يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ را در خطبه غدير يادآور شد.
23. حذيفه: سه آيه درباره صحيفه ملعونه نازل شده است.
24. بلال: لا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَىِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ اجازه بيعت با سقيفه را نمى‏‌دهد.
25. ابوسعيد خُدْرى: الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ بر فراز منبر نازل شد.
26. بُرَيده اسلمى: أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ ناظر به ملک عظيم آل محمّد علیهم السلام است.
27. ابوهريره: الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ در غدير نازل شد.

منبع

دانشنامه غدیر،جلد ۲،صفحه ۳۹