آيات ۱۰ تا ۲۵ بقره و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه غدیر
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{متن آیه
{{متن آیه
| متن آیه = فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضًا ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ. وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ لَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ قَالُوا إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُونَ.أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَٰكِنْ لَا يَشْعُرُونَ.وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا كَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ ۗ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَٰكِنْ لَا يَعْلَمُونَ.وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَىٰ شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ.اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَيَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ.أُولَٰئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلَالَةَ بِالْهُدَىٰ فَمَا رَبِحَتْ تِجَارَتُهُمْ وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ.مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا أَضَاءَتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَاتٍ لَا يُبْصِرُونَ.صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَرْجِعُونَ.أَوْ كَصَيِّبٍ مِنَ السَّمَاءِ فِيهِ ظُلُمَاتٌ وَرَعْدٌ وَبَرْقٌ يَجْعَلُونَ أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ مِنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ ۚ وَاللَّهُ مُحِيطٌ بِالْكَافِرِينَ.يَكَادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ ۖ كُلَّمَا أَضَاءَ لَهُمْ مَشَوْا فِيهِ وَإِذَا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قَامُوا ۚ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ.يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ.الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ.وَإِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ.فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَلَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ ۖ أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ۖ كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا ۙ قَالُوا هَٰذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ ۖ وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا ۖ وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ ۖ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ.
| متن آیه = فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضًا ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ. وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ لَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ قَالُوا إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُونَ. أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَٰكِنْ لَا يَشْعُرُونَ. وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا كَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ ۗ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَٰكِنْ لَا يَعْلَمُونَ. وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَىٰ شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ. اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَيَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ. أُولَٰئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلَالَةَ بِالْهُدَىٰ فَمَا رَبِحَتْ تِجَارَتُهُمْ وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ. مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا أَضَاءَتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَاتٍ لَا يُبْصِرُونَ. صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَرْجِعُونَ. أَوْ كَصَيِّبٍ مِنَ السَّمَاءِ فِيهِ ظُلُمَاتٌ وَرَعْدٌ وَبَرْقٌ يَجْعَلُونَ أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ مِنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ ۚ وَاللَّهُ مُحِيطٌ بِالْكَافِرِينَ. يَكَادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ ۖ كُلَّمَا أَضَاءَ لَهُمْ مَشَوْا فِيهِ وَإِذَا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قَامُوا ۚ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ. يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ. الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ. وَإِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ. فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَلَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ ۖ أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ۖ كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا ۙ قَالُوا هَٰذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ ۖ وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا ۖ وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ ۖ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ.
| ترجمه = چون به آنان گویند: در زمین فساد نکنید، می گویند: فقط ما اصلاح گریم! آگاه باشید! یقیناً خود آنان فسادگرند، ولی درک نمی کنند.چون به آنان گویند: ایمان آورید چنان که دیگر مردم ایمان آوردند می گویند: آیا ما هم مانند سبک مغزان ایمان آوریم؟! آگاه باشید! قطعاً اینان خود سبک مغزند، ولی [از شدت کوردلی به این حقیقت] آگاه نیستند.و هنگامی که با اهل ایمان دیدار کنند، گویند: ما ایمان آوردیم و چون با شیطان هایشان [که سرانِ شرک و کفرند] خلوت گزینند، گویند: بدون شک ما با شماییم، جز این نیست که ما [با تظاهر به ایمان] آنان را مسخره می کنیم. خدا آنان را [به کیفر این کار منافقانه در دنیا و آخرت] عذاب خواهد کرد، و آنان را در سرکشی وتجاوزشان مهلت می دهد [تا در گمراهی شان] سرگردان وحیران بمانند.آنان کسانی هستند که گمراهی را به جای هدایت خریدند، پس تجارتشان سود نکرد و از راه یافتگان [به سوی حق] نبودند.سرگذشت آنان مانند کسانی است که [در شب بسیار تاریک بیابان] آتشی افروختند [تا در پرتو آن خود را از خطر نجات دهند]، چون آتش پیرامونشان را روشن ساخت، خدا [به وسیله توفانی سهمگین] نورشان را خاموش کرد و آنان را در تاریکی هایی که مطلقاً نمی دیدند واگذاشت. کر و لال و کورند، به این سبب آنان [از گمراهی و ضلالت به سوی هدایت و حقیقت] بازنمی گردند.یا [سرگذشت آنان] سرگذشتِ [دچار شدگان به] رگباری شدید از آسمان است که در آن تاریکی ها و رعد و برقی است، [آنان] انگشتانشان را از [صدایِ هولناکِ] صاعقه ها به خاطر بیم مرگ در گوش هایشان می گذارند [در حالی که راه گریزی از مرگ برای آنان نیست] و خدا به کافران احاطه [همه جانبه] دارد. نزدیک است که آن برقِ [بسیار رخشنده، روشنیِ] چشم های آنان را برباید؛ زمانی که آنان را روشنی دهد، در آن روشنی راه می روند و چون محیط را بر آنان تاریک کند، می ایستند و اگر خدا می‌خواست [شنواییِ] گوش و [بیناییِ] چشم آنان را نابود می کرد؛ زیرا خدا بر هر کاری تواناست.ای مردم! پروردگارتان را که شما و پیشینیان شما را آفریده است، بپرستید تا [با پرستیدن او] پروا پیشه شوید.آن پروردگاری که زمین را برای شما بستری گسترده و آسمان را سقفی برافراشته قرار داد و از آسمان، آبی [مانند برف و باران] نازل کرد و به وسیله آن از میوه های گوناگون، رزق و روزی برای شما بیرون آورد؛ پس برای خدا شریکان و همتایانی قرار ندهید در حالی که می دانید [برای خدا در آفریدن و روزی دادن، شریک و همتایی وجود ندارد]. و اگر در آنچه ما بر بنده خود] محمّد (صلی الله علیه وآله)نازل کرده ایم، شک دارید [که وحی الهی است یا ساخته بشر] پس سوره ای مانند آن رابیاورید، و [برای این کار] غیر از خدا، شاهدان و گواهان خود را [از فُصحا و بُلغای بزرگ عرب به یاری] فرا خوانید، اگر [در گفتار خود که این قرآن ساخته بشر است نه وحی الهی [راستگویید. و اگر این کار را انجام ندادید که هرگز نمی توانید انجام دهید بنابراین از آتشی که هیزمش مردم و سنگ هایند، بپرهیزید؛ آتشی که برای کافران آماده شده است.و کسانی را که ایمان آورده اند و کارهای شایسته [چون عبادت حق و خدمت به خلق] انجام داده اند، مژده ده که بهشت هایی ویژه آنان است که از زیرِ [درختانِ] آن نهرها جاری است؛ هرگاه از آن بهشت ها میوه ای آماده به آنان دهند، گویند: این همان است که از پیش روزیِ ما نمودند، و از میوه های گوناگون که [در طعم و گوارایی و زیبایی] شبیهِ هم است، نزد آنان آورند؛ در آنجا برای ایشان همسرانی پاکیزه [از هر آلودگی] است؛ و در آن بهشت ها جاودانه اند.
| ترجمه = در دلِ آنان بیماریِ [سختی از نفاق] است، پس خدا به کیفرِ نفاقشان بر بیماریشان افزود، و برای آنان در برابر آنچه همواره دروغ می‌گفتند، عذابی دردناک است. چون به آنان گویند: در زمین فساد نکنید، می‌گویند: فقط ما اصلاح‌گریم! آگاه باشید! یقیناً خود آنان فسادگرند، ولی درک نمی‌کنند. چون به آنان گویند: ایمان آورید چنان که دیگر مردم ایمان آوردند می‌گویند: آیا ما هم مانند سبک‌مغزان ایمان آوریم؟ آگاه باشید! قطعاً اینان خود سبک‌مغزند، ولی [از شدت کوردلی به این حقیقت] آگاه نیستند.و هنگامی که با اهل ایمان دیدار کنند، گویند: ما ایمان آوردیم و چون با شیطان‌هایشان [که سرانِ شرک و کفرند] خلوت گزینند، گویند: بدون شک ما با شماییم، جز این نیست که ما [با تظاهر به ایمان] آنان را مسخره می‌کنیم. خدا آنان را [به کیفر این کار منافقانه در دنیا و آخرت] عذاب خواهد کرد و آنان را در سرکشی و تجاوزشان مهلت می‌دهد [تا در گمراهی‌شان] سرگردان و حیران بمانند. آنان کسانی هستند که گمراهی را به‌جای هدایت خریدند، پس تجارتشان سود نکرد و از راه‌یافتگان [به‌سوی حق] نبودند. سرگذشت آنان مانند کسانی است که [در شب بسیار تاریک بیابان] آتشی افروختند [تا در پرتو آن خود را از خطر نجات دهند]، چون آتش پیرامونشان را روشن ساخت، خدا [به‌وسیله توفانی سهمگین] نورشان را خاموش کرد و آنان را در تاریکی‌هایی که مطلقاً نمی‌دیدند واگذاشت. کر و لال و کورند، به این سبب آنان [از گمراهی و ضلالت به‌سوی هدایت و حقیقت] بازنمی‌گردند. یا [سرگذشت آنان] سرگذشتِ [دچارشدگان به] رگباری شدید از آسمان است که در آن تاریکی‌ها و رعد و برقی است، [آنان] انگشتانشان را از [صدایِ هولناکِ] صاعقه‌ها به‌خاطر بیم مرگ در گوش‌هایشان می‌گذارند [در حالی که راه گریزی از مرگ برای آنان نیست] و خدا به کافران احاطه [همه‌جانبه] دارد. نزدیک است که آن برقِ [بسیار رخشنده، روشنیِ] چشم‌های آنان را برباید؛ زمانی که آنان را روشنی دهد، در آن روشنی راه می‌روند و چون محیط را بر آنان تاریک کند، می‌ایستند و اگر خدا می‌خواست [شنواییِ] گوش و [بیناییِ] چشم آنان را نابود می‌کرد؛ زیرا خدا بر هر کاری تواناست. ای مردم! پروردگارتان را که شما و پیشینیان شما را آفریده است، بپرستید تا [با پرستیدن او] پرواپیشه شوید. آن پروردگاری که زمین را برای شما بستری گسترده و آسمان را سقفی برافراشته قرار داد و از آسمان، آبی [مانند برف و باران] نازل کرد و به‌وسیله آن از میوه‌های گوناگون، رزق و روزی برای شما بیرون آورد؛ پس برای خدا شریکان و همتایانی قرار ندهید در حالی که می‌دانید [برای خدا در آفریدن و روزی‌دادن، شریک و همتایی وجود ندارد]. و اگر در آنچه ما بر بنده خود] محمّد (صلی الله علیه وآله) نازل کرده‌ایم، شک دارید [که وحی الهی است یا ساخته بشر] پس سوره‌ای مانند آن را بیاورید، و [برای این کار] غیر از خدا، شاهدان و گواهان خود را [از فُصحا و بُلغای بزرگ عرب به یاری] فرا خوانید، اگر [در گفتار خود که این قرآن ساخته بشر است نه وحی الهی] راستگویید. و اگر این کار را انجام ندادید که هرگز نمی‌توانید انجام دهید، از آتشی که هیزمش مردم و سنگ‌هایند، بپرهیزید؛ آتشی که برای کافران آماده شده است و کسانی را که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته [چون عبادت حق و خدمت به خلق] انجام داده‌اند، مژده ده که بهشت‌هایی ویژه آنان است که از زیرِ [درختانِ] آن نهرها جاری است؛ هرگاه از آن بهشت‌ها میوه‌ای آماده به آنان دهند، گویند: این همان است که از پیش روزیِ ما نمودند، و از میوه‌های گوناگون که [در طعم و گوارایی و زیبایی] شبیهِ هم است، نزد آنان آورند؛ در آنجا برای ایشان همسرانی پاکیزه [از هر آلودگی] است؛ و در آن بهشت‌ها جاودانه‌اند.»
}}
}}
{{جعبه اطلاعات آیه
{{جعبه اطلاعات آیه
خط ۱۶: خط ۱۶:
| موضوع = نفاق  
| موضوع = نفاق  
}}
}}
آيات ۱۰ تا ۲۵ بقره را روشن‌کننده حسادت دشمنان غدیر، فسادکنندگی آنان، دشمنی آنان با دوستان غدیر و بیماری قلبی آنان نسبت به حقیقت غدیر دانسته‌اند.


با ديدن معجزات [[امیرالمؤمنین (لقب)|امیرالمؤمنین]] ‏عليه السلام پس از [[غدیر]] و در [[مدینه]] ، قلوب [[منافقین]] مرض بيشترى يافت، گذشته از مرض حسدى كه نسبت به پيامبر و على‏ عليهما السلام داشتند.
به گفته برخی محققان، با ديدن کرامات [[امیرالمؤمنین (لقب)|امیرالمؤمنین]] ‏عليه السلام پس از [[غدیر]] در [[مدینه]]، قلب‌های [[منافقین|منافقان]] مرض بيشترى يافت، گذشته از مرض حسدى كه نسبت به پيامبر و على‏ عليهما السلام داشتند. گفته شده که دشمنان غدیر بنابر آیات ۱۰ تا ۲۵ سوره بقره فسادکنندگان در زمین قلمداد شده‌اند؛ زیرا آنان با اظهار بیعت‏‌شكنى در برابر بندگان مستضعف خدا دين آنان را در دلشان مشوّش می‌کنند و آنان را در اعتقادشان متحير می‌نمايند. ادعای اصلاح گری آنان نشانه‌ای بر این نکته دانسته شده که آنان نه به دين محمد و نه غير محمد اعتقادى ندارند و در مسئله دين متحيرند.


در اين باره خداوند در آيات ۱۰ الى ۱۵ سوره بقره چنين فرمود:{{قرآن|فى قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ}}: «در دلِ آنان بیماریِ [سختی از نفاق] است.» يعنى در قلوب اين متمردين شک كننده بيعت‏ شكن از بيعتى كه براى على بن ابى‏ طالب گرفتى مرضى ايجاد شد.
در این آیات، اینکه منافقان پذیرندگان غدیر را سفیه می‌خواندند نشانه سفاهت حقیقی خود آنان دانسته شده است؛ زیرا با نفاقشان نه محبت پيامبر صلى الله عليه و آله و مؤمنان و نه محبت يهود و ساير كافران را توانستند جذب کنند.  


{{قرآن|فَزادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً}}: «پس خدا به کیفرِ نفاقشان بر بیماریشان افزود» به گونه ‏اى كه با ديدن اين نشانه‏ ها و معجزات قلوب آنان متحيّر گرديد،{{قرآن|وَ لَهُمْ عَذابٌ اَليمٌ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ}}: «و برای آنان در برابر آنچه همواره دروغ می گفتند، عذابی دردناک است.»
== کرامات علی علیه السلام پس از غدیر و حسادت منافقین ==
به گفته برخی محققان، با ديدن کرامات [[امیرالمؤمنین (لقب)|امیرالمؤمنین]] ‏عليه السلام پس از [[غدیر]] در [[مدینه]]، قلب‌های [[منافقین|منافقان]] مرض بيشترى يافت، گذشته از مرض حسدى كه نسبت به پيامبر و على‏ عليهما السلام داشتند. در اين باره، خداوند در آيات ۱۰ الى ۱۵ سوره بقره چنين فرمود: {{قرآن|فى قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ|ترجمه=در دلِ آنان بیماریِ [سختی از نفاق] است}}؛ يعنى در قلوب اين گردنکشانِ شک‌كننده بيعت‏‌شكن از بيعتى كه براى على بن ابى‏‌طالب گرفتى مرضى ايجاد شد.


آنگاه كه به اين شكنندگان بيعتِ غدير گفته مى ‏شود:{{متن قرآن|لا تُفْسِدُوا فِى الاَرْضِ}}: « در زمین فساد نکنید» می گویند: فقط ما اصلاح گریم.
در ادامه این آیه آمده است: {{قرآن|فَزادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً|ترجمه=پس خدا به کیفرِ نفاقشان بر بیماریشان افزود}}به‌گونه‌‏اى كه با ديدن اين نشانه‏‌ها و معجزات قلب‌های آنان متحيّر گرديد: {{قرآن|وَ لَهُمْ عَذابٌ اَليمٌ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ|ترجمه=و برای آنان در برابر آنچه همواره دروغ می‌گفتند، عذابی دردناک است}}.  


با اظهار [[بیعت‏]] شكنى در برابر بندگان مستضعف خدا كه دين آنان را در دلشان مشوّش مى‏ كنيد و آنان را در اعتقادشان متحير می ‏نماييد {{متن قرآن|قالُوا اِنَّما نَحْنُ مُصْلِحُونَ}}: می گویند: فقط ما اصلاح گریم» زيرا ما نه به دين محمد و نه غير محمد اعتقادى نداريم و در مسئله دين متحيريم.
== دشمنان غدیر به‌عنوان فسادکنندگان در زمین ==
گفته شده که دشمنان غدیر بنابر آیات ۱۰ تا ۲۵ سوره بقره فسادکنندگان در زمین قلمداد شده‌اند؛ با این توضیح: آنگاه كه به اين شكنندگان بيعتِ غدير گفته مى‌‏شود: {{متن قرآن|لا تُفْسِدُوا فِى الاَرْضِ|ترجمه=در زمین فساد نکنید}}: می‌گویند: ما فقط اصلاح‌گریم. آنان با اظهار بیعت‏‌شكنى در برابر بندگان مستضعف خدا دين آنان را در دلشان مشوّش می‌کنند و آنان را در اعتقادشان متحير می‌‏نمايند. آنان در پاسخ می‌گویند: {{متن قرآن|قالُوا اِنَّما نَحْنُ مُصْلِحُونَ|ترجمه=می‌گویند: فقط ما اصلاح‌گریم}}؛ این سخنان آنان نشانه‌ای بر این نکته دانسته شده که آنان نه به دين محمد و نه غير محمد اعتقادى ندارند و در مسئله دين متحيرند.


ما در ظاهر رضايت خود به محمد را با اظهار قبول دين او نشان مى‏ دهيم، ولى در باطن طبق خواسته ‏هاى خود عمل مى‏ كنيم.
در ادامه تحلیل این آیه گفته شده که منافقان در ظاهر رضايت خود به محمد را با اظهار قبول دين او نشان مى‏‌دادند، ولى در باطن طبق خواسته‌‏هاى خود عمل مى‏‌کردند. آنان از امكانات زندگى و رفاه آن استفاده مى‌کردند و نفس خود را از رِقيَّت محمد آزاد مى‏‌دیدند و از اطاعت پسرعمويش على خود را رها مى‏‌دانستند؛ به‌گونه‌‏اى كه اگر در دنيا پيروزى يافت، ما نزد او مورد توجه باشيم و اگر امر او به نابودى كشيده شد، از اسيرشدن به‌دست دشمنانش سالم بمانيم. خداوند در پاسخ به این رویکرد آنان مى‌فرمايد: {{قرآن|اَلا اِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ|ترجمه=آگاه باشید! یقیناً خود آنان فسادگرند}}.


از امكانات زندگى و رفاه آن استفاده مى ‏كنيم و نفس خود را از رِقيَّت محمد آزاد مى‏ نماييم و از اطاعت پسر عمويش على خود را رها مى‏ سازيم به گونه ‏اى كه اگر در دنيا پيروزى يافت ما نزد او مورد توجه باشيم، و اگر امر او به نابودى كشيده شد از اسير شدن به دست دشمنانش سالم بمانيم!
در پاسخ به ادعای اصلاح‌گری آنان گفته شده است که «بدانيد كه آنان فسادكننده هستند»، با اين مطالبى كه درباره امور خود مى‏‌گويند؛ چرا كه خداوند نفاق آنان را به پيامبرش شناسانده و او آنان را لعنت مى‌نمايد و به مؤمنين دستور لعن آنان را مى‏‌دهد. دشمنان مؤمنين نيز ديگر به آنان اطمينان ندارند، چرا كه مى‏ پندارند با آنان نيز منافقانه رفتار مى‏‌كنند؛ همان‌گونه كه با اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله با نفاق رفتار مى‏‌كنند.<ref>بقره / ۱۰-۱۵؛ واقعه قرآنى غدير: ص ۱۷۶-۱۸۲.</ref> از اينجاست كه هيچ منزلتى برايشان نزد آنان وجود ندارد، و به عنوان افرادى موثق در دل آنان جاى ندارند.


خداوند عزوجل مى ‏فرمايد:{{قرآن|اَلا اِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ}}:«آگاه باشید! یقیناً خود آنان فسادگرند.»
== سفیه‌خواندن یاران علی علیه السلام توسط منافقان ==
گفته شده که این قسمت از آیات ۱۰ تا ۲۵ سوره بقره {{قرآن|وَ اِذا قيلَ لَهُمْ آمَنُوا كَما آمَنَ النّاسُ قالُوا اَنُؤْمِنُ كَما آمَنَ السُّفَهاءُ، اَلا اِنَّهُمْ هُمُ السَّفَهاءُ وَ لكِنْ لا يَعْلَمُونَ|ترجمه=چون به آنان گویند: در زمین فساد نکنید، می‌گویند: فقط ما اصلاح‌گریم. آگاه باشید! یقیناً خود آنان فسادگرند، ولی درک نمی‌کنند}} درباره اين است كه وقتى برگزيدگان مؤمنان، مانند سلمان و مقداد و ابوذر و عمار، به اين بيعت‌شكنان مى‌‏گويند: «ايمان آوريد به پيامبر و به على كه او را جاى خود قرار داده و مقام خود را به او داده و در همه مصالح دين و دنيا او را ضابطه قرار داده است. شما هم مانند ساير مردم ايمان به اين پيامبر آوريد و در ظاهر و باطن تسليم اين امام شويد» آنان به اين مؤمنان پاسخى نمى‏‌دهند؛ زيرا جرأت ندارند جواب واقعى را به آنان بگويند، ولى به منافقينى كه نزد آنان مى‏‌آيند و مورداعتمادشان هستند و همچنين به مؤمنان مستضعفى كه از كتمان آن مطمئن هستند مى‏‌گويند:{{قرآن|اَنُؤْمِنُ كَما آمَنَ السُّفَهاءُ|ترجمه=آیا ما هم مانند سبک‌مغزان ایمان آوریم؟}}.


«بدانيد كه آنان فساد كننده هستند»، با اين مطالبى كه درباره امور خود مى‏ گويند، چرا كه خداوند نفاق آنان را به پيامبرش شناسانده و او آنان را لعنت مى ‏نمايد و به مؤمنين دستور لعن آنان را مى‏ دهد. دشمنان مؤمنين نيز ديگر به آنان اطمينان ندارند، چرا كه مى‏ پندارند با آنان نيز منافقانه رفتار مى‏ كنند، همان گونه كه با اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله با نفاق رفتار مى‏ كنند.<ref>بقره / ۱۰-۱۵؛ واقعه قرآنى غدير: ص ۱۷۶-۱۸۲.</ref>
گفته شده که منظور منافقان از سفيهان سلمان و اصحاب خاص علی علیه السلام هستند كه در پيشگاه على‏ عليه السلام محبت خالصانه و اطاعت محض را تقديم نموده‌‏اند و ولايت دوستان على و دشمنى با او را علنى ساخته‌‏اند. اينان را از آن جهت «سفهاء» مى‏‌دانند كه در برابر دشمنان محمد روش تندى دارند و هنگامى كه امر او مضمحل شود دشمنانش آنان را نابود مى‏‌كنند و ساير سردمداران و مخالفان محمد نيز آنان را هلاک مى‏‌نمايند.


از اينجاست كه هيچ منزلتى برايشان نزد آنان وجود ندارد، و به عنوان افرادى موثق در دل آنان جاى ندارند.
گفته شده که جمله {{قرآن|اَلا اِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهاءُ|ترجمه=آگاه باشید! قطعاً اینان خود سبک‌مغزند، ولی [از شدت کوردلی به این حقیقت] آگاه نیستند.}} در پاسخ به این ادعای منافقان آمده است؛ چرا كه در نبوت پيامبر صلى الله عليه وآله آن‌گونه كه بايد توجه نكرده‌اند تا به نبوت او معرفت پيدا كنند و صحت ضابطه قرار دادن على ‏عليه السلام را در امر دين و دنيا دريابند. اين منافقان با دقت‌نكردن به اتمام‌حجت‌هاى خدا جاهل مانده‏‌اند و از پيامبر صلى الله عليه و آله و يارانش و همچنين از مخالفينشان مى‌‏ترسند؛ چرا كه در امان نيستند كه كدامشان غالب مى‏‌شود و مى‏‌ترسند كه مبادا همراه آنان هلاک شوند. بنابراين آنان سفيهند به دليل اينكه با نفاقشان نه محبت پيامبر صلى الله عليه و آله و مؤمنان و نه محبت يهود و ساير كافرين براى آنان قابل تحقق است.


اين كلام خداوند كه مى ‏فرمايد: {{قرآن|وَ اِذا قيلَ لَهُمْ آمَنُوا كَما آمَنَ النّاسُ قالُوا اَنُؤْمِنُ كَما آمَنَ السُّفَهاءُ، اَلا اِنَّهُمْ هُمُ السَّفَهاءُ وَ لكِنْ لا يَعْلَمُونَ}}:
در ادامه گفته شده که اين منافقان با نفاقشان در برابر پيامبر صلى الله عليه و آله اظهار ولايت آن حضرت و برادرش على‏ عليه السلام و دشمنى با يهود و نصارى و ناصبيان مى‌نمايند، همان‌گونه كه در برابر اين دشمنان اظهار دشمنى با پيامبر و على‏ عليهما السلام و ولايت دشمنان ايشان مى‌نمايند. با اين روش دشمنان پيامبر صلى الله عليه وآله هم مى‏‌پندارند كه نفاق اينان در برابر آنان همانند نفاقشان با محمد صلى الله عليه و آله و على‏ عليه السلام است. اما آنان نمی‌دانند{{قرآن|وَ لكِنْ لا يَعْلَمُونَ|ترجمه=ولی [از شدت کوردلی به این حقیقت] آگاه نیستند}} که خداوند پيامبرش را از اسرار آنان آگاه مى‏‌کند و آنان را خوار مى‌نمايد و مورد لعنت قرار مى‏‌دهد و بى‏‌ارزش تلقى مى‌‏نمايد.


«چون به آنان گویند: در زمین فساد نکنید، می گویند: فقط ما اصلاح گریم.آگاه باشید! یقیناً خود آنان فسادگرند، ولی درک نمی کنند.»
در ادامه كلام خداوند كه مى‌فرمايد:{{قرآن|وَ اِذا لَقُوا الَّذينَ آمَنُوا قالُوا آمَنّا، وَ اِذا خَلَوا اِلى شَياطينِهِمْ قالُوا اِنّا مَعَكُمْ اِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُونَ. اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَ يَمُدُّهُمْ فى طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ|ترجمه=و هنگامی که با اهل ایمان دیدار کنند، گویند: ما ایمان آوردیم و چون با شیطان‌هایشان [که سرانِ شرک و کفرند] خلوت گزینند، گویند: بدون شک ما با شماییم، جز این نیست که ما [با تظاهر به ایمان] آنان را مسخره می‌کنیم. خدا آنان را [به کیفر این کار منافقانه در دنیا و آخرت] عذاب خواهد کرد و آنان را در سرکشی و تجاوزشان مهلت می‌دهد [تا در گمراهی‌شان] سرگردان و حیران بمانند.}} اين قسمت از آيه درباره آن دانسته شده كه اين بيعت‏‌شكنان كه بر مخالفت با على ‏عليه السلام و مانع‌شدن خلافت از او هم پيمان شده بودند، وقتى با مؤمنان رو‌به‌رو مى‌شدند مى‏‌گفتند: ما هم مانند ايمان شما ايمان آورده‌‏ايم.<ref>بحار الانوار: ج ۶، ص ۳۰ و ج ۳۰، ص ۲۲۳-۲۶۶ و ج ۳۷، ص ۱۴۲-۱۴۸؛ عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۱۵۴-۱۶۱.</ref>


اين آيه درباره اين است كه وقتى برگزيدگان مؤمنين مانند سلمان و مقداد و ابوذر و عمار به اين بيعت شكنان مى ‏گويند: «ايمان آوريد به پيامبر و به على كه او را جاى خود قرار داده و مقام خود را به او داده و در همه مصالح دين و دنيا او را ضابطه قرار داده است. شما هم مانند ساير مردم ايمان به اين پيامبر آوريد و در ظاهر و باطن تسليم اين امام شويد» .
== دشمنی با ولایت علی بیماری قلب منافقان و تشدیدکننده آن ==
امام کاظم علیه السلام در تفسیر آیه {{متن قرآن|فى قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً...}} فرمودند: {{متن عربی|فَمَرِضَتْ قُلُوبُ الْقَوْمِ لَمَّا شَاهَدُوا ذَلِکَ مُضَافاً إِلَی مَا کَانَ مِنْ مَرَضِ أَجْسَامِهِمْ لَهُ وَ لِعَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ اللَّهُ عِنْدَ ذَلِکَ}}:{{متن قرآن|فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ}} {{متن عربی|أَیْ فِی قُلُوبِ هَؤُلَاءِ الْمُتَمَرِّدِینَ الشَّاکِّینَ النَّاکِثِینَ لِمَا أَخَذْتَ عَلَیْهِمْ مِنْ بَیْعَهًِْ عَلِیٍّ علیه السلام}}: منافقان وقتی صحنه[ی بیعت‌گرفتن برای علی علیه السلام] را دیدند، به‌خاطر کینه‌ دلشان نسبت به پیامبر و علی علیه السلام، بیماری و مرضِ دل، بر مرضِ جسمشان افزوده‌شد، در این هنگام خداوند فرمود: {{متن قرآن|فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٌ}}؛ یعنی خداوند در قلب‌های این افراد سرکش و شک‌کننده و پیمان‌شکن که عهد بیعت با علی علیه السلام را شکستند، [مرض و بیماری انداخت].<ref>تفسیر اهل‌بیت علیهم السلام، ج۱، ص۱۴۰؛ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۱۴۴؛ تأویل الآیات الظاهرة، ص۳۹. </ref>


آنان به اين مؤمنين پاسخى نمى‏ دهند زيرا جرأت ندارند جواب واقعى را به آنان بگويند، ولى به منافقينى كه نزد آنان مى‏ آيند و مورد اعتمادشان هستند و همچنين به مؤمنين مستضعفى كه از كتمان آن مطمئن هستند مى‏ گويند:{{قرآن|اَنُؤْمِنُ كَما آمَنَ السُّفَهاءُ}}:  «آیا ما هم مانند سبک مغزان ایمان آوریم؟»
در ادامه امام کاظم علیه السلام اضافه می‌کند: {{متن قرآن|وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ بِما کانُوا یَکْذِبُونَ}}  {{متن عربی|مُحَمَّداً وَ یَکْذِبُونَ فِی قَوْلِهِمْ إِنَّا عَلَی الْعَهْدِ وَ الْبَیْعَهًِْ مُقِیمُونَ.}}: آن منافقین دچار عذاب دردناک می‌شوند؛ زیرا محمّد صلی الله علیه و آله را تکذیب کرده و نیز این سخن خود را که ما بر عهد و پیمان خود استواریم، [در عمل] تکذیب می‌کردند.<ref>تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۴۰؛ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۱۴۴؛ تأویل الآیات الظاهرة، ص۳۹.</ref>
 
و منظورشان از سفيهان سلمان و اصحاب او هستند كه در پيشگاه على‏ عليه السلام محبت خالصانه و اطاعت محض را تقديم نموده ‏اند، و ولايت دوستان على و دشمنى با او را علنى ساخته ‏اند.
 
اينان را از آن جهت «سفهاء» مى‏ دانند كه در برابر دشمنان محمد روش تندى دارند، و هنگامى كه امر او مضمحل شود دشمنانش آنان را نابود مى‏ كنند، و ساير سردمداران و مخالفين محمد نيز آنان را هلاك مى‏ نمايند.
 
{{قرآن|اَلا اِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهاءُ}}: «آگاه باشید! قطعاً اینان خود سبک مغزند، ولی [از شدت کوردلی به این حقیقت] آگاه نیستند.»
 
چرا كه در مسئله پيامبر صلى الله عليه وآله آن گونه كه بايد توجه نكرده ‏اند تا به نبوت او معرفت پيدا كنند و صحت ضابطه قرار دادن على ‏عليه السلام را در امر دين و دنيا دريابند.
 
اينان با دقت نكردن اتمام حجت هاى خدا جاهل مانده‏ اند، و از پيامبر صلى الله عليه و آله و يارانش و همچنين از مخالفينشان مى ‏ترسند، چرا كه در امان نيستند كه كدامشان غالب مى‏ شود و مى‏ ترسند كه مبادا همراه آنان هلاک شوند. بنابراين آنان سفيهند به دليل اينكه با نفاقشان نه محبت پيامبر صلى الله عليه و آله و مؤمنين و نه محبت يهود و ساير كافرين براى آنان قابل تحقق است!!
 
اينان با نفاقشان در برابر پيامبر صلى الله عليه و آله اظهار ولايت آن حضرت و برادرش على‏ عليه السلام و دشمنى با يهود و نصارى و ناصبيان مى ‏نمايند، همان گونه كه در برابر اين دشمنان اظهار دشمنى با پيامبر و على‏ عليهما السلام و ولايت دشمنان ايشان مى ‏نمايند. با اين روش دشمنان پيامبرصلى الله عليه وآله هم مى‏ پندارند كه نفاق اينان در برابر آنان همانند نفاقشان با محمد صلى الله عليه و آله و على‏ عليه السلام است.
 
«{{قرآن|وَ لكِنْ لا يَعْلَمُونَ}}: «ولی [از شدت کوردلی به این حقیقت] آگاه نیستند» و خداوند پيامبرش را از اسرار آنان آگاه مى‏ فرمايد، و آنان را خوار مى ‏نمايد و مورد لعنت قرار مى‏ دهد و بى‏ ارزش تلقى مى ‏نمايد.
 
كلام خداوند كه مى ‏فرمايد:{{قرآن|وَ اِذا لَقُوا الَّذينَ آمَنُوا قالُوا آمَنّا، وَ اِذا خَلَوا اِلى شَياطينِهِمْ قالُوا اِنّا مَعَكُمْ اِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُونَ. اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَ يَمُدُّهُمْ فى طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ}}:
 
«و هنگامی که با اهل ایمان دیدار کنند، گویند: ما ایمان آوردیم و چون با شیطان هایشان [که سرانِ شرک و کفرند] خلوت گزینند، گویند: بدون شک ما با شماییم، جز این نیست که ما [با تظاهر به ایمان] آنان را مسخره می کنیم. خدا آنان را [به کیفر این کار منافقانه در دنیا و آخرت] عذاب خواهد کرد، و آنان را در سرکشی وتجاوزشان مهلت می دهد [تا در گمراهی شان] سرگردان وحیران بمانند.»
 
اين آيه درباره آن است كه اين بيعت‏ شكنان كه بر مخالفت با على ‏عليه السلام و مانع شدن خلافت از او هم پيمان شده بودند، وقتى با مؤمنين رو به رو مى‏ شدند مى‏ گفتند: ما هم مانند ايمان شما ايمان آورده ‏ايم.<ref>بحار الانوار: ج ۶ ص ۳۰ و ج ۳۰ ص ۲۲۳-۲۶۶ و ج ۳۷ ص ۱۴۲-۱۴۸؛ عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۱۵۴-۱۶۱.</ref>
 
امام کاظم علیه السلام در تفسیر آیه{{متن قرآن|فى قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً...}} فرمودند: {{متن عربی|فَمَرِضَتْ قُلُوبُ الْقَوْمِ لَمَّا شَاهَدُوا ذَلِکَ مُضَافاً إِلَی مَا کَانَ مِنْ مَرَضِ أَجْسَامِهِمْ لَهُ وَ لِعَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ اللَّهُ عِنْدَ ذَلِکَ}}:{{متن قرآن|فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ}} {{متن عربی|أَیْ فِی قُلُوبِ هَؤُلَاءِ الْمُتَمَرِّدِینَ الشَّاکِّینَ النَّاکِثِینَ لِمَا أَخَذْتَ عَلَیْهِمْ مِنْ بَیْعَهًِْ عَلِیٍّ علیه السلام}}:
 
منافقان وقتی صحنه [ی بیعت‌گرفتن برای علی علیه السلام] را دیدند، به‌خاطر کینه‌ی دلشان نسبت به پیامبر و علی (علیه السلام، بیماری و مرضِ دل، بر مرضِ جسمشان افزوده‌شد، در این هنگام خداوند فرمود: {{متن قرآن|فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٌ}}یعنی خداوند در قلب‌های این افراد سرکش و شک‌کننده و پیمان‌شکن که عهد بیعت با علی علیه السلام را شکستند، [مرض و بیماری انداخت].<ref>تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۴۰؛ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۱۴۴؛ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۳۹. </ref>
 
امام کاظم علیه السلام: {{متن قرآن|وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ بِما کانُوا یَکْذِبُونَ}}  {{متن عربی|مُحَمَّداً وَ یَکْذِبُونَ فِی قَوْلِهِمْ إِنَّا عَلَی الْعَهْدِ وَ الْبَیْعَهًِْ مُقِیمُونَ.}}:
 
آن منافقین دچار عذاب دردناک می‌شوند زیرا محمّد صلی الله علیه و آله را تکذیب کرده و نیز این سخن خود را که ما بر عهد و پیمان خود استواریم، [در عمل] تکذیب می‌کردند.<ref>تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۴۰؛ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۱۴۴؛ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۳۹.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:قرآن و غدیر]]
[[رده:قرآن و غدیر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۲۶

Ra bracket.png فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضًا ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ. وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ لَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ قَالُوا إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُونَ. أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَٰكِنْ لَا يَشْعُرُونَ. وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا كَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ ۗ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَٰكِنْ لَا يَعْلَمُونَ. وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَىٰ شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ. اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَيَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ. أُولَٰئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلَالَةَ بِالْهُدَىٰ فَمَا رَبِحَتْ تِجَارَتُهُمْ وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ. مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا أَضَاءَتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَاتٍ لَا يُبْصِرُونَ. صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَرْجِعُونَ. أَوْ كَصَيِّبٍ مِنَ السَّمَاءِ فِيهِ ظُلُمَاتٌ وَرَعْدٌ وَبَرْقٌ يَجْعَلُونَ أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ مِنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ ۚ وَاللَّهُ مُحِيطٌ بِالْكَافِرِينَ. يَكَادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ أَبْصَارَهُمْ ۖ كُلَّمَا أَضَاءَ لَهُمْ مَشَوْا فِيهِ وَإِذَا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قَامُوا ۚ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ. يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ. الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ. وَإِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ. فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَلَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ ۖ أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ وَبَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ۖ كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا ۙ قَالُوا هَٰذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ ۖ وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا ۖ وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ ۖ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ. La bracket.png

در دلِ آنان بیماریِ [سختی از نفاق] است، پس خدا به کیفرِ نفاقشان بر بیماریشان افزود، و برای آنان در برابر آنچه همواره دروغ می‌گفتند، عذابی دردناک است. چون به آنان گویند: در زمین فساد نکنید، می‌گویند: فقط ما اصلاح‌گریم! آگاه باشید! یقیناً خود آنان فسادگرند، ولی درک نمی‌کنند. چون به آنان گویند: ایمان آورید چنان که دیگر مردم ایمان آوردند می‌گویند: آیا ما هم مانند سبک‌مغزان ایمان آوریم؟ آگاه باشید! قطعاً اینان خود سبک‌مغزند، ولی [از شدت کوردلی به این حقیقت] آگاه نیستند.و هنگامی که با اهل ایمان دیدار کنند، گویند: ما ایمان آوردیم و چون با شیطان‌هایشان [که سرانِ شرک و کفرند] خلوت گزینند، گویند: بدون شک ما با شماییم، جز این نیست که ما [با تظاهر به ایمان] آنان را مسخره می‌کنیم. خدا آنان را [به کیفر این کار منافقانه در دنیا و آخرت] عذاب خواهد کرد و آنان را در سرکشی و تجاوزشان مهلت می‌دهد [تا در گمراهی‌شان] سرگردان و حیران بمانند. آنان کسانی هستند که گمراهی را به‌جای هدایت خریدند، پس تجارتشان سود نکرد و از راه‌یافتگان [به‌سوی حق] نبودند. سرگذشت آنان مانند کسانی است که [در شب بسیار تاریک بیابان] آتشی افروختند [تا در پرتو آن خود را از خطر نجات دهند]، چون آتش پیرامونشان را روشن ساخت، خدا [به‌وسیله توفانی سهمگین] نورشان را خاموش کرد و آنان را در تاریکی‌هایی که مطلقاً نمی‌دیدند واگذاشت. کر و لال و کورند، به این سبب آنان [از گمراهی و ضلالت به‌سوی هدایت و حقیقت] بازنمی‌گردند. یا [سرگذشت آنان] سرگذشتِ [دچارشدگان به] رگباری شدید از آسمان است که در آن تاریکی‌ها و رعد و برقی است، [آنان] انگشتانشان را از [صدایِ هولناکِ] صاعقه‌ها به‌خاطر بیم مرگ در گوش‌هایشان می‌گذارند [در حالی که راه گریزی از مرگ برای آنان نیست] و خدا به کافران احاطه [همه‌جانبه] دارد. نزدیک است که آن برقِ [بسیار رخشنده، روشنیِ] چشم‌های آنان را برباید؛ زمانی که آنان را روشنی دهد، در آن روشنی راه می‌روند و چون محیط را بر آنان تاریک کند، می‌ایستند و اگر خدا می‌خواست [شنواییِ] گوش و [بیناییِ] چشم آنان را نابود می‌کرد؛ زیرا خدا بر هر کاری تواناست. ای مردم! پروردگارتان را که شما و پیشینیان شما را آفریده است، بپرستید تا [با پرستیدن او] پرواپیشه شوید. آن پروردگاری که زمین را برای شما بستری گسترده و آسمان را سقفی برافراشته قرار داد و از آسمان، آبی [مانند برف و باران] نازل کرد و به‌وسیله آن از میوه‌های گوناگون، رزق و روزی برای شما بیرون آورد؛ پس برای خدا شریکان و همتایانی قرار ندهید در حالی که می‌دانید [برای خدا در آفریدن و روزی‌دادن، شریک و همتایی وجود ندارد]. و اگر در آنچه ما بر بنده خود] محمّد (صلی الله علیه وآله) نازل کرده‌ایم، شک دارید [که وحی الهی است یا ساخته بشر] پس سوره‌ای مانند آن را بیاورید، و [برای این کار] غیر از خدا، شاهدان و گواهان خود را [از فُصحا و بُلغای بزرگ عرب به یاری] فرا خوانید، اگر [در گفتار خود که این قرآن ساخته بشر است نه وحی الهی] راستگویید. و اگر این کار را انجام ندادید که هرگز نمی‌توانید انجام دهید، از آتشی که هیزمش مردم و سنگ‌هایند، بپرهیزید؛ آتشی که برای کافران آماده شده است و کسانی را که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته [چون عبادت حق و خدمت به خلق] انجام داده‌اند، مژده ده که بهشت‌هایی ویژه آنان است که از زیرِ [درختانِ] آن نهرها جاری است؛ هرگاه از آن بهشت‌ها میوه‌ای آماده به آنان دهند، گویند: این همان است که از پیش روزیِ ما نمودند، و از میوه‌های گوناگون که [در طعم و گوارایی و زیبایی] شبیهِ هم است، نزد آنان آورند؛ در آنجا برای ایشان همسرانی پاکیزه [از هر آلودگی] است؛ و در آن بهشت‌ها جاودانه‌اند.»


آیه ۱۰ تا ۲۵ سوره بقره
مشخصات آیه
سورهسوره بقره (۲)
آیه۱۰ تا ۲۵
جزء۱
محتوای آیه
مکان نزولمدینه
موضوعنفاق

آيات ۱۰ تا ۲۵ بقره را روشن‌کننده حسادت دشمنان غدیر، فسادکنندگی آنان، دشمنی آنان با دوستان غدیر و بیماری قلبی آنان نسبت به حقیقت غدیر دانسته‌اند.

به گفته برخی محققان، با ديدن کرامات امیرالمؤمنین ‏عليه السلام پس از غدیر در مدینه، قلب‌های منافقان مرض بيشترى يافت، گذشته از مرض حسدى كه نسبت به پيامبر و على‏ عليهما السلام داشتند. گفته شده که دشمنان غدیر بنابر آیات ۱۰ تا ۲۵ سوره بقره فسادکنندگان در زمین قلمداد شده‌اند؛ زیرا آنان با اظهار بیعت‏‌شكنى در برابر بندگان مستضعف خدا دين آنان را در دلشان مشوّش می‌کنند و آنان را در اعتقادشان متحير می‌نمايند. ادعای اصلاح گری آنان نشانه‌ای بر این نکته دانسته شده که آنان نه به دين محمد و نه غير محمد اعتقادى ندارند و در مسئله دين متحيرند.

در این آیات، اینکه منافقان پذیرندگان غدیر را سفیه می‌خواندند نشانه سفاهت حقیقی خود آنان دانسته شده است؛ زیرا با نفاقشان نه محبت پيامبر صلى الله عليه و آله و مؤمنان و نه محبت يهود و ساير كافران را توانستند جذب کنند.

کرامات علی علیه السلام پس از غدیر و حسادت منافقین

به گفته برخی محققان، با ديدن کرامات امیرالمؤمنین ‏عليه السلام پس از غدیر در مدینه، قلب‌های منافقان مرض بيشترى يافت، گذشته از مرض حسدى كه نسبت به پيامبر و على‏ عليهما السلام داشتند. در اين باره، خداوند در آيات ۱۰ الى ۱۵ سوره بقره چنين فرمود: Ra bracket.png فى قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ؛ در دلِ آنان بیماریِ [سختی از نفاق] است La bracket.png؛ يعنى در قلوب اين گردنکشانِ شک‌كننده بيعت‏‌شكن از بيعتى كه براى على بن ابى‏‌طالب گرفتى مرضى ايجاد شد.

در ادامه این آیه آمده است: Ra bracket.png فَزادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً؛ پس خدا به کیفرِ نفاقشان بر بیماریشان افزود La bracket.pngبه‌گونه‌‏اى كه با ديدن اين نشانه‏‌ها و معجزات قلب‌های آنان متحيّر گرديد: Ra bracket.png وَ لَهُمْ عَذابٌ اَليمٌ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ؛ و برای آنان در برابر آنچه همواره دروغ می‌گفتند، عذابی دردناک است La bracket.png.

دشمنان غدیر به‌عنوان فسادکنندگان در زمین

گفته شده که دشمنان غدیر بنابر آیات ۱۰ تا ۲۵ سوره بقره فسادکنندگان در زمین قلمداد شده‌اند؛ با این توضیح: آنگاه كه به اين شكنندگان بيعتِ غدير گفته مى‌‏شود: Ra bracket.png لا تُفْسِدُوا فِى الاَرْضِ؛ در زمین فساد نکنید La bracket.png: می‌گویند: ما فقط اصلاح‌گریم. آنان با اظهار بیعت‏‌شكنى در برابر بندگان مستضعف خدا دين آنان را در دلشان مشوّش می‌کنند و آنان را در اعتقادشان متحير می‌‏نمايند. آنان در پاسخ می‌گویند: Ra bracket.png قالُوا اِنَّما نَحْنُ مُصْلِحُونَ؛ می‌گویند: فقط ما اصلاح‌گریم La bracket.png؛ این سخنان آنان نشانه‌ای بر این نکته دانسته شده که آنان نه به دين محمد و نه غير محمد اعتقادى ندارند و در مسئله دين متحيرند.

در ادامه تحلیل این آیه گفته شده که منافقان در ظاهر رضايت خود به محمد را با اظهار قبول دين او نشان مى‏‌دادند، ولى در باطن طبق خواسته‌‏هاى خود عمل مى‏‌کردند. آنان از امكانات زندگى و رفاه آن استفاده مى‌کردند و نفس خود را از رِقيَّت محمد آزاد مى‏‌دیدند و از اطاعت پسرعمويش على خود را رها مى‏‌دانستند؛ به‌گونه‌‏اى كه اگر در دنيا پيروزى يافت، ما نزد او مورد توجه باشيم و اگر امر او به نابودى كشيده شد، از اسيرشدن به‌دست دشمنانش سالم بمانيم. خداوند در پاسخ به این رویکرد آنان مى‌فرمايد: Ra bracket.png اَلا اِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ؛ آگاه باشید! یقیناً خود آنان فسادگرند La bracket.png.

در پاسخ به ادعای اصلاح‌گری آنان گفته شده است که «بدانيد كه آنان فسادكننده هستند»، با اين مطالبى كه درباره امور خود مى‏‌گويند؛ چرا كه خداوند نفاق آنان را به پيامبرش شناسانده و او آنان را لعنت مى‌نمايد و به مؤمنين دستور لعن آنان را مى‏‌دهد. دشمنان مؤمنين نيز ديگر به آنان اطمينان ندارند، چرا كه مى‏ پندارند با آنان نيز منافقانه رفتار مى‏‌كنند؛ همان‌گونه كه با اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله با نفاق رفتار مى‏‌كنند.[۱] از اينجاست كه هيچ منزلتى برايشان نزد آنان وجود ندارد، و به عنوان افرادى موثق در دل آنان جاى ندارند.

سفیه‌خواندن یاران علی علیه السلام توسط منافقان

گفته شده که این قسمت از آیات ۱۰ تا ۲۵ سوره بقره Ra bracket.png وَ اِذا قيلَ لَهُمْ آمَنُوا كَما آمَنَ النّاسُ قالُوا اَنُؤْمِنُ كَما آمَنَ السُّفَهاءُ، اَلا اِنَّهُمْ هُمُ السَّفَهاءُ وَ لكِنْ لا يَعْلَمُونَ؛ چون به آنان گویند: در زمین فساد نکنید، می‌گویند: فقط ما اصلاح‌گریم. آگاه باشید! یقیناً خود آنان فسادگرند، ولی درک نمی‌کنند La bracket.png درباره اين است كه وقتى برگزيدگان مؤمنان، مانند سلمان و مقداد و ابوذر و عمار، به اين بيعت‌شكنان مى‌‏گويند: «ايمان آوريد به پيامبر و به على كه او را جاى خود قرار داده و مقام خود را به او داده و در همه مصالح دين و دنيا او را ضابطه قرار داده است. شما هم مانند ساير مردم ايمان به اين پيامبر آوريد و در ظاهر و باطن تسليم اين امام شويد» آنان به اين مؤمنان پاسخى نمى‏‌دهند؛ زيرا جرأت ندارند جواب واقعى را به آنان بگويند، ولى به منافقينى كه نزد آنان مى‏‌آيند و مورداعتمادشان هستند و همچنين به مؤمنان مستضعفى كه از كتمان آن مطمئن هستند مى‏‌گويند:Ra bracket.png اَنُؤْمِنُ كَما آمَنَ السُّفَهاءُ؛ آیا ما هم مانند سبک‌مغزان ایمان آوریم؟ La bracket.png.

گفته شده که منظور منافقان از سفيهان سلمان و اصحاب خاص علی علیه السلام هستند كه در پيشگاه على‏ عليه السلام محبت خالصانه و اطاعت محض را تقديم نموده‌‏اند و ولايت دوستان على و دشمنى با او را علنى ساخته‌‏اند. اينان را از آن جهت «سفهاء» مى‏‌دانند كه در برابر دشمنان محمد روش تندى دارند و هنگامى كه امر او مضمحل شود دشمنانش آنان را نابود مى‏‌كنند و ساير سردمداران و مخالفان محمد نيز آنان را هلاک مى‏‌نمايند.

گفته شده که جمله Ra bracket.png اَلا اِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهاءُ؛ آگاه باشید! قطعاً اینان خود سبک‌مغزند، ولی [از شدت کوردلی به این حقیقت] آگاه نیستند. La bracket.png در پاسخ به این ادعای منافقان آمده است؛ چرا كه در نبوت پيامبر صلى الله عليه وآله آن‌گونه كه بايد توجه نكرده‌اند تا به نبوت او معرفت پيدا كنند و صحت ضابطه قرار دادن على ‏عليه السلام را در امر دين و دنيا دريابند. اين منافقان با دقت‌نكردن به اتمام‌حجت‌هاى خدا جاهل مانده‏‌اند و از پيامبر صلى الله عليه و آله و يارانش و همچنين از مخالفينشان مى‌‏ترسند؛ چرا كه در امان نيستند كه كدامشان غالب مى‏‌شود و مى‏‌ترسند كه مبادا همراه آنان هلاک شوند. بنابراين آنان سفيهند به دليل اينكه با نفاقشان نه محبت پيامبر صلى الله عليه و آله و مؤمنان و نه محبت يهود و ساير كافرين براى آنان قابل تحقق است.

در ادامه گفته شده که اين منافقان با نفاقشان در برابر پيامبر صلى الله عليه و آله اظهار ولايت آن حضرت و برادرش على‏ عليه السلام و دشمنى با يهود و نصارى و ناصبيان مى‌نمايند، همان‌گونه كه در برابر اين دشمنان اظهار دشمنى با پيامبر و على‏ عليهما السلام و ولايت دشمنان ايشان مى‌نمايند. با اين روش دشمنان پيامبر صلى الله عليه وآله هم مى‏‌پندارند كه نفاق اينان در برابر آنان همانند نفاقشان با محمد صلى الله عليه و آله و على‏ عليه السلام است. اما آنان نمی‌دانندRa bracket.png وَ لكِنْ لا يَعْلَمُونَ؛ ولی [از شدت کوردلی به این حقیقت] آگاه نیستند La bracket.png که خداوند پيامبرش را از اسرار آنان آگاه مى‏‌کند و آنان را خوار مى‌نمايد و مورد لعنت قرار مى‏‌دهد و بى‏‌ارزش تلقى مى‌‏نمايد.

در ادامه كلام خداوند كه مى‌فرمايد:Ra bracket.png وَ اِذا لَقُوا الَّذينَ آمَنُوا قالُوا آمَنّا، وَ اِذا خَلَوا اِلى شَياطينِهِمْ قالُوا اِنّا مَعَكُمْ اِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُونَ. اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَ يَمُدُّهُمْ فى طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ؛ و هنگامی که با اهل ایمان دیدار کنند، گویند: ما ایمان آوردیم و چون با شیطان‌هایشان [که سرانِ شرک و کفرند] خلوت گزینند، گویند: بدون شک ما با شماییم، جز این نیست که ما [با تظاهر به ایمان] آنان را مسخره می‌کنیم. خدا آنان را [به کیفر این کار منافقانه در دنیا و آخرت] عذاب خواهد کرد و آنان را در سرکشی و تجاوزشان مهلت می‌دهد [تا در گمراهی‌شان] سرگردان و حیران بمانند. La bracket.png اين قسمت از آيه درباره آن دانسته شده كه اين بيعت‏‌شكنان كه بر مخالفت با على ‏عليه السلام و مانع‌شدن خلافت از او هم پيمان شده بودند، وقتى با مؤمنان رو‌به‌رو مى‌شدند مى‏‌گفتند: ما هم مانند ايمان شما ايمان آورده‌‏ايم.[۲]

دشمنی با ولایت علی بیماری قلب منافقان و تشدیدکننده آن

امام کاظم علیه السلام در تفسیر آیه Ra bracket.png فى قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً... La bracket.png فرمودند: «فَمَرِضَتْ قُلُوبُ الْقَوْمِ لَمَّا شَاهَدُوا ذَلِکَ مُضَافاً إِلَی مَا کَانَ مِنْ مَرَضِ أَجْسَامِهِمْ لَهُ وَ لِعَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ اللَّهُ عِنْدَ ذَلِکَ»:Ra bracket.png فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ La bracket.png «أَیْ فِی قُلُوبِ هَؤُلَاءِ الْمُتَمَرِّدِینَ الشَّاکِّینَ النَّاکِثِینَ لِمَا أَخَذْتَ عَلَیْهِمْ مِنْ بَیْعَهًِْ عَلِیٍّ علیه السلام»: منافقان وقتی صحنه[ی بیعت‌گرفتن برای علی علیه السلام] را دیدند، به‌خاطر کینه‌ دلشان نسبت به پیامبر و علی علیه السلام، بیماری و مرضِ دل، بر مرضِ جسمشان افزوده‌شد، در این هنگام خداوند فرمود: Ra bracket.png فِی قُلُوبِهِم مَّرَضٌ La bracket.png؛ یعنی خداوند در قلب‌های این افراد سرکش و شک‌کننده و پیمان‌شکن که عهد بیعت با علی علیه السلام را شکستند، [مرض و بیماری انداخت].[۳]

در ادامه امام کاظم علیه السلام اضافه می‌کند: Ra bracket.png وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ بِما کانُوا یَکْذِبُونَ La bracket.png «مُحَمَّداً وَ یَکْذِبُونَ فِی قَوْلِهِمْ إِنَّا عَلَی الْعَهْدِ وَ الْبَیْعَهًِْ مُقِیمُونَ.»: آن منافقین دچار عذاب دردناک می‌شوند؛ زیرا محمّد صلی الله علیه و آله را تکذیب کرده و نیز این سخن خود را که ما بر عهد و پیمان خود استواریم، [در عمل] تکذیب می‌کردند.[۴]

پانویس

  1. بقره / ۱۰-۱۵؛ واقعه قرآنى غدير: ص ۱۷۶-۱۸۲.
  2. بحار الانوار: ج ۶، ص ۳۰ و ج ۳۰، ص ۲۲۳-۲۶۶ و ج ۳۷، ص ۱۴۲-۱۴۸؛ عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۱۵۴-۱۶۱.
  3. تفسیر اهل‌بیت علیهم السلام، ج۱، ص۱۴۰؛ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۱۴۴؛ تأویل الآیات الظاهرة، ص۳۹.
  4. تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۱۴۰؛ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۱۴۴؛ تأویل الآیات الظاهرة، ص۳۹.