آيه ۴۱ زمر و غدیر

إِنَّا أَنْزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ لِلنَّاسِ بِالْحَقِّ ۖ فَمَنِ اهْتَدَىٰ فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۖ وَمَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيلٍ

«ما این کتاب را برای [هدایت] مردم به حقّ و راستی بر تو نازل کرده‌ایم؛ پس هر که هدایت یافت، به سود خود هدایت یافته و هر که گمراه شد، فقط به زیان خود گمراه می‌شود و تو بر آنان نگهبان و کارساز نیستی»

آیه ۴۱ سوره زمر

مشخصات آیه
سوره	سوره زمر (۳۹)
آیه	۴۱
جزء	۲۴
محتوای آیه
مکان نزول	مکه
موضوع	عدم سود و زیان خداوند از هدایت یا گمراهی مردم

آیه ۴۱ زمر آیه‌ای که پیامبر صلی الله علیه و آله هنگام گرفتن بیعت برای امام علی علیه السلام آن را تلاوت کرد و بر اساس آن بیعت در غدیر را بیعت با خداوند خواند.به‌گزارش برخی منابع، پس از پايان بخش دهم از خطبه غدیر پيامبر صلى الله عليه و آله وارد آخرين بخش سخنرانى خود شد. نکاتی که در این قسمت توسط پیامبر گفته شده بی‌سابقه خوانده شده است. در این قسمت از خطبه، پيامبر صلى الله عليه و آله بيعت را به‌صورت جدى‏‌ترى مطرح كرد و در يک اقدام بی‌سابقه از فراز منبر غدير با صد و بيست هزار نفر بیعت كرد و از همه اقرار گرفت.

گفته شده که پيامبر صلى الله عليه و آله در فرازى از بخش بعدى -كه يازدهمين و آخرين بخش از خطبه غدير است- بيعت با امام علی علیه السلام در غدير را بيعت با خداوند معرفى کرد. او به‌عنوان كسى که با مردم اتمام حجت کرده و پيمان گرفته، گويا از مردم مى‏‌پرسيد: بعد از اين همه لطف الهى كه بهترين راه و بهترين امامان را براى شما برگزيده و به شما اجازه نداده با فكر خود پيش برويد و مشكل‌آفرينى كنيد، آيا قدر اين همه نعمت را مى‏‌دانيد؟ اين برخورد را پيامبر صلى الله عليه و آله با يک سؤال آغاز كرد: «مَعاشِرَ النّاسِ، ما تَقُولُونَ؟...؛ اى مردم چه مى‌گوييد؟ خدا از هر صدايى و مخفى‌هاى هر نفسى اطلاع دارد». آنگاه با لسان نصيحت‌گونه‌‏اى آيه ۴۱ سوره زمر را خواند.

به گفته برخی محققان، از آنجا كه پس از منبر همه بايد براى بيعت مى‌آمدند، پيامبر صلى الله عليه و آله بار ديگر آيه ۱۰ سوره فتح اِنَّ الَّذينَ يُبايِعُونَكَ اِنَّما يُبايِعُونَ اللَّهَ؛ در حقيقت، كسانى كه با تو بيعت مى‌كنند، جز اين نيست كه با خدا بيعت مى‌كنند و آيه ۲۸ سوره زخرف وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بَاقِيَةً فِي عَقِبِهِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ؛ و او آن را در پى خود سخنى جاويدان كرد، باشد كه آنان [به توحيد] بازگردند را با اشاره به جزئيات اين بيعت تكرار كرد، آن را از يک‌سو بيعت با خدا دانسته و از سوى ديگر بيعت با همه امامان دانست و امامت آنان را در دنيا و آخرت مطرح كرد: «مَعاشِرَ النّاسِ، ما تَقُولُونَ؟ فَإِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ كُلَّ صَوْتٍ وَ خافِيَةَ كُلِّ نَفْسٍ،» فَمَنِ اهْتَدَىٰ فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۖ «وَ مَنْ بايَعَ فَإِنَّما يُبايِعُ اللَّهَ» يَدُ اللَّهِ فَوْقَ اَيْديهِمْ : «اى مردم، چه مى‏‌گوييد؟ خداوند هر صدايى را و پنهانى‌هاى هر كسى را مى‏‌داند. پس هر که هدایت یافت، به سود خود هدایت یافته و هر که گمراه شد، فقط به زیان خود گمراه می‌شود؛ و تو بر آنان نگهبان و کارساز نیستی، و هر كس بيعت كند، با خداوند بيعت مى‌كند. دست خداوند بر روى دست بيعت‌كنندگان است».