ارتباط غدیر با هدف خلقت

چکیده

1. هدف از خلقت، توحید و یکتاپرستی زیر چتر ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام است.
2. این هدف از آغاز خلقت پایه‌گذاری شد تا در غدیر رسماً اعلام شد.
3. مردم باید این قابلیت را در خود احساس کنند که به امام معصوم نیاز دارند که مظهر غدیر است.
4. ظالمین مانع از درک بشر برای نیاز به امام شدند و برای درک بشر تا هنگام ظهور وقت لازم است.
5. امتحان خدا اقتضا می‌کند که امام غدیر سراغ مردم نرود، بلکه مردم احساس نیاز به غدیر کنند و سراغ امام غدیر بیایند.
6. با ظهور حضرت بقیه اللَّه علیه السلام، توحید به معنای واقعی در سراسر گیتی گسترده شده و هدف غدیر در آن زمان تحقق خواهد یافت.

مقدمه

با بررسی متون کتب آسمانی و یافته‌های وحیانی و با بشارت آنها به رسالت آخرین فرستاده خدا صلی الله علیه و آله و جانشینی مطلق وصی ایشان امیرالمؤمنین علیه السلام، به این نکته خواهیم رسید که هدف از خلقت جهان هستی توحید و یکتاپرستی تمام مردم زیر چتر ولایت و معرفت امیرالمؤمنین علیه السلام است، که همایش عظیم آن در روز غدیر خم متجلی شد.

عدالت یکپارچه با تحقق غدیر

در صورت تحقق غدیر دنیا به سوی عدالت یکپارچه و دوری از ظلم و ستم می‌رفت. ولی به حسب آیه کریمه: أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا يُفْتَنُون‏ : آیا مردم پنداشته‌اند که چون بگویند ایمان آوردیم رها شوند و دیگر آزمایش نشوند.

حکمت پروردگار متعال بر امتحان بشر است و دست همه در انتخاب ایمان یا کفر باز است. از سوی دیگر، طبق فرمایش رسول خدا صلی الله علیه وآله: مثل الامام مثل الکعبة؛ اذ تُؤتی و لا تَأتی. مردم باید این قابلیت را در خود احساس کنند که احتیاج به امام معصوم علیه السلام دارند.

جبت و طاغوت مانع تحقق غدیر

لذا دست طغیان جبت و طاغوت با استفاده از جهل و نادانی مردم مانع تحقق هدف غدیر گشته، و دنیا را از عدالت و قسط به ظلم و جور کشانده است. همین امر باعث شده که تحقق یکتاپرستی در جهان به تأخیر انجامد؛ تا زمانی که بشر از جهل به در آید و فقر و نیاز خود را به امام معصوم علیه السلام احساس کند، که تحقق آن طبق فرموده رسول خدا صلی الله علیه و آله و ائمه هدی علیهم السلام در عصر ظهور حضرت بقیةالله الاعظم حجة بن الحسن علیه السلام خواهد بود.

پایه‌گذاری هدف غدیر از آغاز خلقت

انسان به فکر فرومی‌رود که این جهان هستی و این مخلوقات از کجا آمده و به کجا ختم می‌شود، و اصلاً همه این موجودات بالاخص انسان برای چه آفریده شده و پا به عرصه وجود گذاشته‌اند؟ ولی کسی نمی‌تواند پاسخگوی این سؤال باشد مگر خدای تبارک و تعالی، چرا که او خالق و آفریدگار همه هستی است.

با مراجعه به متون کتب آسمانی و نصوص وارده از جانب حجج الهی به این جواب خواهیم رسید که: وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُون‏ : جنّ و انس را نیافریدم جز برای این که عبادتم کنند؛ یعنی از این راه تکامل یابند و به من نزدیک شوند. پس مهم‌ترین هدف خلقت یکتاپرستی و توحید و بندگی خدای متعال است.

خداوند بشر را با عقل و فطرتی که به آنها بخشیده تنبیه داده، و با قرار دادن پیامبران الهی علیهم السلام آنها را به سوی کمال و یکتاپرستی راهنمایی می‌فرماید: لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ الْميزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ : ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم و با آنها کتاب (آسمانی) و میزان (شناسایی حق از باطل و قوانین عادلانه) نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند.

یکی از خواص فرستادن پیامبران علیهم السلام این است که برای کسی عذر باقی نمانده و حجت بر ایشان تمام می‌شود: مُبَشِّرينَ وَ مُنْذِرينَ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّة : (پیامبرانی که) بشارت دهنده و بیم دهنده بودند تا بعد (از این پیامبران) حجتی برای مردم بر خدا باقی نمان.

بشارت انبیا علیهم السلام به بنیانگذار غدیر

نکته قابل توجه اینکه پیامبران عظیم الشأن علیهم السلام جوامع بشری را به ظهور پیامبر خاتم حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله بشارت می‌دادند، چرا که رسالتش جهانی و مکتبش تا قیام قیامت ادامه خواهد یافت:

وَ إِذْ قالَ عيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يا بَني‏ إِسْرائيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْراةِ وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ يَأْتي‏ مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَد : به یاد آورید هنگامی را که عیسی بن مریم گفت ای بنی اسرائیل من فرستاده خدا به سوی شما هستم در حالی که تصدیق کننده کتابی که قبل از من فرستاده شده تورات می‌باشم و بشارت دهنده به رسولی که بعد از من می‌آید و نام او احمد است.

این پیامبر خاتم است که دینش همیشگی و در رسالت او عدالت جهانی گسترده خواهد شد: هُوَ الَّذي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‏ وَ دينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُون‏ : او کسی است که رسول خود را با هدایت و دین حق فرستاد تا او را بر همه ادیان غالب سازد هر چند مشرکان کراهت داشته باشند.

بعد از آنکه رسول خدا صلی الله علیه و آله رسالتشان را در طی ۲۳ سال به صورت ظاهر به مردم معرفی فرمودند و مردم را به دین دعوت کردند، از جانب حق آیه تبلیغ نازل شد؛ به این معنی که اگر این امر عظیم را ابلاغ نکنی تمام هدف الهی به هدر رفته و تبلیغ رسالت نشده است.

ابلاغ هدف خلقت در غدیر

پس آن امر عظیم که سبب تحقق هدف خلقت است، می‌بایست به تمام مردم ابلاغ شود. پیامبر صلی الله علیه و آله از اول بعثت مکرراً به این مسئله اشاره می‌فرمود، ولی در روز غدیر اعلام همگانی گذاشته و مردم را فراخوان عمومی کردند که: من کنت مولاه فهذا علی مولاه؛ یعنی قبول ولایت پیامبر صلی الله علیه و آله در گرو قبول ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام است.

چرا هدف خلقت در غدیر تحقق نیافت؟

ولی پس از این همه مقدمات، سؤالی که به ذهن می‌آید این است که:

چرا هدف غدیر تحقق نیافت؟

چرا پس از غدیر دنیا به سوی عدالت یکپارچه نرفت؟

چرا یکتاپرستی در دنیا محقق نشد؟!

جواب این سؤال را از فرمایش صدیقه کبری حضرت فاطمه زهرا علیها السلام - که از پدر بزرگوارشان رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل فرمودند - استفاده می‌کنیم: «مَثَلُ الْإِمَامِ مَثَلُ الْكَعْبَةِ إِذْ تُؤْتَى وَ لَا تَأْتِي‏»: امام مثل کعبه است؛ که مردم باید به سوی او آیند نه آنکه او به سوی مردم برود.

پس خدا راه را نشان داد و سرمایه نجات بشر را به آنها معرفی فرمود. اکنون وظیفه مردم است که به دنبال او بروند، چرا که حکمت پروردگار متعال بر امتحان بشر است و دست همه در اختیار ایمان یا کفر باز است. پس اگر بشر مشتاق سعادت و عدالت است، راه سعادت در صراط علی علیه السلام و اطاعت از ایشان است.

مردم باید نیاز به غدیر را احساس کنند

خداوند تبارک و تعالی فرموده است: «و لو ان اهل القُری آمنوا و اتقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء و الارض»: آیا مردم گمان کردند همین که بگویند ایمان آوردیم به حال خود رها می‌شوند و آزمایش نخواهند شد.

در سوره جنّ می‌فرماید: وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَى الطَّريقَةِ لَأَسْقَيْناهُمْ ماءً غَدَقا : اگر اهل شهرها و آبادی‌ها ایمان می‌آوردند و تقوا پیشه می‌کردند برکات آسمان و زمین را بر آنها می‌گشودیم.

پس مردم باید این قابلیت را در خود احساس کنند که نیاز به امام معصوم علیه السلام دارند و به او ایمان مستحکم آورند. امام باقر علیه السلام در تفسیر این آیه فرمودند: یعنی لَوِ اسْتَقامُوا «علی ولایة علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین و الاوصیاء من ولده و قبلوا طاعتهم فی امرهِم و نهیهم» لَأَسْقَيْناهُمْ ماءً غَدَقا .

حضرت زهرا علیها السلام فرمودند:«أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ تَرَكُوا الْحَقَّ عَلَى أَهْلِهِ، وَ اتَّبَعُوا عِتْرَةَ نَبِيِّهِ، لَمَا اخْتَلَفَ فِي اللَّهِ اثْنَانِ، وَ لَوَرِثَهَا سَلَفٌ عَنْ سَلَفٍ، وَ خَلَفٌ بَعْدَ خَلَفٍ»؛ به خدا قسم اگر حق را برای اهلش رها می‌کردند و از عترت پیامبر صلی الله علیه و آله تبعیت می‌نمودند، یکتاپرستی در جهان تحقق می‌یافت و دو نفر با هم در توحید اختلاف پیدا نمی‌کردند، و پیوسته در طول دوران این یکتاپرستی را برای همدیگر به ارث می‌گذاشتند.

سپس فرمود:«وَ لَكِنْ قَدَّمُوا مَنْ أَخَّرَهُ اللَّهُ وَ أَخَّرُوا مَنْ قَدَّمَهُ اللَّه‏»: لکن مقدم کردند کسی را که خدا او را مؤخّر کرده بود، و مؤخّر کردند کسی را که خدا او را مقدم کرده بود.

مردم در جستجوی مصلح کل

این برنامه ادامه دارد، تا زمانی که بشر از خواب غفلت به در آید و فقر و نیاز خود را به مصلح کل و امام معصوم علیه السلام احساس کند، و به جستجوی او برخیزد و روز و شب را به انتظار او سپری کند.

طبق فرموده رسول خدا صلی الله علیه و آله و ائمه هدی علیهم السلام که: «يَمْلَأُ اللَّهُ بِهِ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً»؛ زمین به توانایی حضرت بقیة اللَّه الاعظم علیه السلام پر از عدل و داد می‌شود، و در زمان ظهور به برکت ایشان توحید به معنای واقعی در سراسر گیتی گسترده شده، و هدف غدیر در آن عصر محقق خواهد گشت؛ بنابراین، تجلی غدیر در ظهور امام زمان علیه السلام است.

منابع

تجلّی غدیر در عصر ظهور: ص ۹۷–۱۰۳.