آيات ۲۰ و ۲۱ توبه و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
== آيه «الَّذِينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فِى سَبِيلِ اللَّه بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّه...»<ref>توبه / ۲۱،۲۰. غدير در قرآن: ج ۲ ص ۳۵۳،۳۵۲. واقعه قرآنى غدير: ص ۱۰۸. سخنرانى استثنائى غدير: ص ۲۳۳ - ۲۴۲. </ref>== | == آيه «الَّذِينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فِى سَبِيلِ اللَّه بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّه...»<ref>توبه / ۲۱،۲۰. غدير در قرآن: ج ۲ ص ۳۵۳،۳۵۲. واقعه قرآنى غدير: ص ۱۰۸. سخنرانى استثنائى غدير: ص ۲۳۳ - ۲۴۲. </ref>== | ||
== آیه‌ای درباره پذیرندگان ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام == | == آیه‌ای درباره پذیرندگان ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام == | ||
آیات ۲۰ و ۲۱ سوره توبه در [[خطبه غدیر]] از جمله آيات [[قرآن]] است که به‌صورت اقتباس و تضمين، در شأن پذيرندگان ولايت [[امیرالمؤمنین (لقب)|امیرالمؤمنین علیه السلام]] آمده است. | |||
مقامات و شئونى كه درباره دوستان اميرالمؤمنين عليه السلام در اين قسمت‌ها مطرح شده از پايههاى اعتقادى آن، يعنى داشتن قلبى مطمئن و بی‌تردید آغاز شده، و به توصيف ايمان حقيقى آنان، يعنى «ايمان به غيب» رسيده است. آنگاه رستگارى آنان مورد تأیید خدا و رسول قرار گرفته و مغفرت و اجر بزرگ برايشان ضمانت شده است. آن پاداش بزرگ [[بهشت]] و دوری از آتش و استقبال از دوستداران على عليه السلام با سلام بهشتى.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۳۴۵.</ref> | مقامات و شئونى كه درباره دوستان اميرالمؤمنين عليه السلام در اين قسمت‌ها مطرح شده از پايههاى اعتقادى آن، يعنى داشتن قلبى مطمئن و بی‌تردید آغاز شده، و به توصيف ايمان حقيقى آنان، يعنى «ايمان به غيب» رسيده است. آنگاه رستگارى آنان مورد تأیید خدا و رسول قرار گرفته و مغفرت و اجر بزرگ برايشان ضمانت شده است. آن پاداش بزرگ [[بهشت]] و دوری از آتش و استقبال از دوستداران على عليه السلام با سلام بهشتى.<ref>غدیر در قرآن، ج۲، ص۳۴۵.</ref> | ||
اين آيات تضمين‌شده در كلام پيامبر صلى الله عليه وآله ۶ آيه است كه از جمله اين آیات، | اين آيات تضمين‌شده در كلام پيامبر صلى الله عليه وآله ۶ آيه است كه از جمله اين آیات، آیات ۲۰ و ۲۱ سوره توبه که در آن به سبقت‌گيرندگان در امر ولايت بهشت وعده داده می‌شود:{{قرآن|الَّذينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فى سَبيلِ اللَّهِ بِاَمْوالِهِمْ وَ اَنْفُسِهِمْ اَعْظَمُ دَرَجَةْ عِنْدَ اللَّهِ وَ اُولئِكَ هُمُ الْفائِزونَ (۲۰) يُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَ رِضْوانٍ وَ جَنّاتٍ فيها نَعيمٌ مُقيمٌ (۲۱)|ترجمه=كسانى كه ايمان آورده و هجرت كرده و در راه خدا با مال و جانشان به جهاد پرداخته‌اند نزد خدا مقامى هر چه والاتر دارند و اينان همان رستگارانند. پروردگارشان آنان را از جانب خود، به رحمت و خشنودى و باغ‌هايى [در بهشت]، كه در آنها نعمت‌هايى پايدار دارند، مژده مى‌دهد}}. | ||
== آیات در متن خطبه == | |||
پيامبر صلى الله عليه و آله در قسمتی از يازدهمين و آخرين بخش از [[خطبه غدیر]]، پذيرفتن ولايت و [[بیعت]] در غدير را مساوى با [[بهشت]] بيان كرد: {{متن عربی|مَعاشِرَ النّاسِ، السّابِقُونَ الى مُبايَعَتِهِ وَ مُوالاتِهِ وَ التَّسْليمِ عَلَيْهِ بِامْرَةِ الْمُؤْمِنينَ، اولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ فى جَنّاتِ النَّعيمِ|ترجمه=اى مردم، كسانى كه براى بيعت با او و قبول ولايتش و سلام بر او به‌عنوان «اميرالمؤمنين» سبقت بگيرند رستگارانند و در باغهاى نعمت خواهند بود}}.<ref>اسرار غدير، ص۱۶۰، بخش۱۱.</ref> | |||
پيامبر صلى الله عليه و آله در | |||
مَعاشِرَ النّاسِ، السّابِقُونَ الى مُبايَعَتِهِ وَ مُوالاتِهِ وَ التَّسْليمِ عَلَيْهِ بِامْرَةِ الْمُؤْمِنينَ، اولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ فى جَنّاتِ النَّعيمِ | |||
اى مردم، كسانى كه براى بيعت با او و قبول ولايتش و سلام بر او | |||
=== موقعيت تاريخى === | === موقعيت تاريخى === | ||
نسخهٔ ۱۴ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۵۳
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| نام سوره | توبه |
| شماره آیه | ۲۰ و ۲۱ |
| جزء | ۱۰ |
| محتوای آیه | |
| مکان نزول | مدینه |
آيه «الَّذِينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فِى سَبِيلِ اللَّه بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّه...»[۱]
آیه‌ای درباره پذیرندگان ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام
آیات ۲۰ و ۲۱ سوره توبه در خطبه غدیر از جمله آيات قرآن است که به‌صورت اقتباس و تضمين، در شأن پذيرندگان ولايت امیرالمؤمنین علیه السلام آمده است.
مقامات و شئونى كه درباره دوستان اميرالمؤمنين عليه السلام در اين قسمت‌ها مطرح شده از پايههاى اعتقادى آن، يعنى داشتن قلبى مطمئن و بی‌تردید آغاز شده، و به توصيف ايمان حقيقى آنان، يعنى «ايمان به غيب» رسيده است. آنگاه رستگارى آنان مورد تأیید خدا و رسول قرار گرفته و مغفرت و اجر بزرگ برايشان ضمانت شده است. آن پاداش بزرگ بهشت و دوری از آتش و استقبال از دوستداران على عليه السلام با سلام بهشتى.[۲]
اين آيات تضمين‌شده در كلام پيامبر صلى الله عليه وآله ۶ آيه است كه از جمله اين آیات، آیات ۲۰ و ۲۱ سوره توبه که در آن به سبقت‌گيرندگان در امر ولايت بهشت وعده داده می‌شود:
الَّذينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فى سَبيلِ اللَّهِ بِاَمْوالِهِمْ وَ اَنْفُسِهِمْ اَعْظَمُ دَرَجَةْ عِنْدَ اللَّهِ وَ اُولئِكَ هُمُ الْفائِزونَ (۲۰) يُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَ رِضْوانٍ وَ جَنّاتٍ فيها نَعيمٌ مُقيمٌ (۲۱)؛ كسانى كه ايمان آورده و هجرت كرده و در راه خدا با مال و جانشان به جهاد پرداخته‌اند نزد خدا مقامى هر چه والاتر دارند و اينان همان رستگارانند. پروردگارشان آنان را از جانب خود، به رحمت و خشنودى و باغ‌هايى [در بهشت]، كه در آنها نعمت‌هايى پايدار دارند، مژده مى‌دهد 
.
آیات در متن خطبه
پيامبر صلى الله عليه و آله در قسمتی از يازدهمين و آخرين بخش از خطبه غدیر، پذيرفتن ولايت و بیعت در غدير را مساوى با بهشت بيان كرد: «مَعاشِرَ النّاسِ، السّابِقُونَ الى مُبايَعَتِهِ وَ مُوالاتِهِ وَ التَّسْليمِ عَلَيْهِ بِامْرَةِ الْمُؤْمِنينَ، اولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ فى جَنّاتِ النَّعيمِ؛ اى مردم، كسانى كه براى بيعت با او و قبول ولايتش و سلام بر او به‌عنوان «اميرالمؤمنين» سبقت بگيرند رستگارانند و در باغهاى نعمت خواهند بود».[۳]
موقعيت تاريخى
در آخرين جملات از خطابه يک ساعته پيامبر صلى الله عليه و آله در غدير آن حضرت براى تشويق مردم به بيعت با على عليه السلام و سوق مردم به سوى ولايت او، آيه قرآن را تكيه گاه كلام خويش قرار داده و آن را در سخن خود تضمين فرموده است.
در اين تركيب، آخرِ آيه۲۰ از سوره توبه (أُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ) آورده شده، و سپس آخر آيه ۲۱ به صورت فشرده با حفظ مضمون آمده است، به طورى كه در قرآن «جَنَّاتٍ لَهُمْ فِيها نَعِيمٌ مُقِيمٌ» است و حضرت مضمون آن را با عبارت «فِى جَنَّاتِ النَّعِيمِ» فرموده است. لازم به يادآورى است كه انتخاب اين دو آيه براى عنوان بحث به خاطر وجود دو جمله «أُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ» و «جنات نعيم» به صورت پشت سر هم در آنهاست.
البته اين احتمال وجود دارد كه اقتباس از آيه ۹ سوره يونس باشد: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ يَهْدِيهِمْ رَبُّهُمْ بِإِيمانِهِمْ تَجْرِى مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهارُ فِى جَنَّاتِ النَّعِيمِ»، و يا از آيه ۸ سوره لقمان اقتباس شده باشد كه مى فرمايد: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعِيمِ».
موقعيت قرآنى
موقعيت قرآنى اين آيه در اوايل سوره توبه، مقايسه اى بين مؤمنان و بيان درجات آنهاست.
پس از آنكه سقايت و آب دادن به حاجيان و آباد كردن مسجد الحرام را با مجاهدين در راه خدا مساوى نمى داند، در اين آيه هجرت كنندگان و جهاد كنندگان با مال و جان را بالاتر معرفى مى نمايد و بشارت به بهشت مى دهد.
تحليل اعتقادى
تفسير گونه اى كه از تركيب قرآنى با موضوع ولايت در خطبه غدير استفاده مى شود، دو وعده قرآنى براى سه عمل عظيم نزد خداوند است.
آن سه عمل صالح بزرگ كه سبقت و سرعت به سوى آن مورد توجه خداست بيعت با على عليه السلام و پذيرفتن ولايت او و گفتن «السَّلامُ عَلَيْكَ يا اميرَ الُمؤْمِنينَ» به اوست.
اين سه به معناى اقرار قلبى و لسانى و عملى به صاحب اختيارى او بر همه جوانب حيات ماست.
و اما دو وعده الهى براى سبقت به اين سه عمل عظيم، يكى رستگارى و فائز شدن و خوشبختى تمام عيار به امضاى پروردگار است، و ديگرى باغ هاى پر از نعمت كه عاقبت خوشبختى است و جايزه پروردگار در بهشت است، و اين گونه فائزين در جنات نعيم مورد قدردانى خداوند قرار خواهند گرفت.