آداب برپایی جشن و عید غدیر

از دانشنامه غدیر

آداب برگزارى عيد غدير[۱]

  به مصداق «يَفرَحُونَ لِفَرَحِنا»[۲]، جشن و سرور در ايام سرور و فرح اهل‏ بيت‏ عليهم السلام مثل اعياد و مواليد آن ها بسيار پسنديده است، اما با آداب و مسائلى كه خود آن بزرگواران فرموده ‏اند.

از جمله در عيد غدير، كه مراعات مسائل زير را می توان ذكر كرد:

الف) مرتكب نشدن ملاهى و كارهايى كه مناسب مجالس ائمه‏ عليهم السلام نيست.

ب) از حيث ظاهرى به حد وسع و بالاتر از آن احترام و ابهت لازم براى مجالس در نظر گرفته شود.

ج) از بهترين اسباب براى پذيرايى در حد وسع استفاده كنند و«يَبْذُلُونَ أَمْوَالَهُمْ وَ أَنْفُسَهُمْ...» را فراموش ننمايند.

د) متوجه باشند كه مجلس جشن ائمه‏ عليهم السلام با جشن‏هاى خصوصى و شخصى و مسائل فردى قابل قياس نمى ‏باشد.

هـ) اظهار فرح و سرور ظاهرى و قلبى به مناسبت فرح و سرور ائمه‏ عليهم السلام نمايند.

و) اين نكته را فراموش ننمايند كه جشن و سرور به پوشيدن لباس نو و خوردن شيرينى و چراغانى خلاصه نمی ‏شود، بلكه بيان فضائل و مناقب و حقانيت ائمه‏ عليهم السلام و خباثت دشمنان آن ها به مدح و شعر و نثر و خطابه و ذكر احوال آن بزرگواران از مسائل اوليه جشن ‏هاست.

البته ميزان معرفت و محبت نسبت به اين چهارده نور پاک‏ عليهم السلام در بذل و فداكارى از مال و جان براى آن بزرگواران دخيل است، و روايات متعددى از ائمه معصومين ‏عليهم السلام در اين باره وارد شده است:

۱- هر پيامبرى روزى كه وصى خود را معين می كرد عيد قرار مى‏ داد.

۲- در روايتى امام صادق‏ علیه السلام مى ‏فرمايند: خداوند هر پيامبرى را كه به پيامبرى مبعوث نموده، امر فرموده آن روز را عيد قرار دهد.

حتى در بعضى از روايات آمده كه پيامبران‏ عليهم السلام، اوصياء خود را امر به جشن گرفتن و روزه گرفتن روز غدير نموده ‏اند.[۳]

از آنجا كه هر قومى با چگونگى عيد گرفتن، ماهيتِ فرهنگى و عقيدتى خود را نشان مى‏ دهند، لذا در مذهب اهل‏ بيت‏ عليهم السلام هم براى عيد گرفتنِ «غدير» امور و جوانب مختلفى در نظر گرفته شده است كه با مراعات آن ها گوشه اى از ماهيتِ فكرى تشيع به جهانيان معرفى مى ‏شود.

اين موارد كه از روايات استخراج شده در اين قسمت ذكر خواهد شد.

مراسم جشن و سرورى كه به مناسبت غدير گرفته مى ‏شود منحصر به آنچه ذكر مى ‏كنيم نيست، ولى بايد ضمن اظهار سرور و شادى سه جهت اساسى در نظر گرفته شود:

اولاً: برنامه‏ هاى جشن تناسب با موضوع عيد داشته باشد، و متناسب با مقام صاحب عيد يعنى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام باشد، و رنگ مذهبى در سراسر مراسم مدّ نظر باشد و با جشن‏ هاى عادى از قبيل عروسى و وليمه و غيره كاملاً متمايز باشد.

ثانياً: كارهايى كه با شرع منافات دارد -  چه حرام و چه مكروه -  به هيچ عنوان در مراسم جشن مخلوط نشود.

آنچه قلب ائمه ‏عليهم السلام را رنج مى‏ دهد و هر كس مى‏ تواند به حكم وجدان بفهمد كه ايشان از نبودن آن خشنودترند، در همه جشن‏ ها بخصوص چنين جشن ‏هايى بايد ترک شود.

ثالثاً: آنچه ذيلاً از روايات استخراج شده مورد توجه باشد و تا حد امكان سعى در پياده كردن آن ها در مراسم غدير باشد.

پانویس

  1. غدير دعا و محبت (نيشابورى): ص ۳۲ - ۳۴. اسرار غدير: ص ۲۴۶.
  2. بحار الانوار ،ج۴۴ ،ص۲۸۷
  3. وسائل الشيعة، ج‏۱۰ ص: ۴۴۱. بحار الانوار: ج ۳۷ ص۱۷۲ و ج ۹۸ ص ۳۲۱. المصباح: ج ۲ص ۷۳۶.