سعدی شیرازی
اشاره به غدير در اشعار سعدى[۱]
اديبان و شعراى برجسته پارسى زبان، واقعه با شكوه غدیر و پيام هاى آن را به نظم كشيده اند[۲]، از جمله آنها مصلح الدين سعدى شيرازى (ق ۶۹۰ ق) است:
منم كز جان شدم مولاى حيدر عليه السلام
اميرالمؤمنين عليه السلام آن شاه صفدر
على عليه السلام كو را خدا بى شک ولى خواند
به امر حق ولى كردش پيمبر صلى الله عليه وآله
به آن روزى كه وحى آمد نبى صلى الله عليه وآله را
كه از پالان اشتر ساخت منبر
كه بعد از مصطفى صلى الله عليه وآله در كلّ عالم
نَبُد فاضلتر و بهتر ز حيدر عليه السلام
درگذشت سعدى در دهه غدير[۳]
در ايام دهه غديريه رخدادهاى متعددى اتفاق افتاده است. يكى از اين رخدادها درگذشت شاعر مشهور مصلح الدين سعدى در روز ۲۷ ذی حجة الحرام سال ۶۹۱ ق مى باشد.
وى مقدمات را در شيراز فرا گرفت. سپس به بغداد رفت و در مدرسه نظاميه تحصيل نمود. در حدود ۳۰ سال به جهانگردى پرداخت و در آخر به زادگاه خود باز گشت. «بوستان» را به سال ۶۵۵ ق و «گلستان» را به سال ۶۵۶ ق سامان داد.
سعدى به همراه فردوسى و حافظ، سه شاعر زبردست ادب پارسى شناخته شده، و آثار منظوم و منثور او همواره مورد توجه، اقتباس و استقبال بوده است.