آیه ۱۸ نجم و غدیر

از ویکی غدیر
نسخهٔ تاریخ ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۹ توسط Shamloo (بحث | مشارکت‌ها)
آیه ۱۸ نجم و غدیر
آیه ۱۸ نجم و غدیر
مشخصات آیه
نام سورهنجم
شماره آیه۱۸
جزء۲۷
محتوای آیه
مکان نزولمکه
ترتیل آیه

آیه‌ای در یک دعای غدیری

به‌گفته برخی محققان آیه ۱۸ سوره نجم آیه‌ای است که در متن یکی از ادعیه مربوط به غدیر آمده است. يكى از جلوه‏‌هاى قرآنى غدير دعاها و زياراتى است كه در آنها به تبيين و تفسير آيات مربوط به واقعه غدیر پرداخته شده است. در بسيارى از دعاها و زيارات -به‌خصوص آنچه مربوط به شب و روز غدير است- ناگفته‌‏هايى از مسئله غدير به‌چشم مى‏‌خورد كه در هيچ روايت ديگرى يافت نمى‏‌شود. در مواردى شأن نزول آيات و در مواردى استشهاد به آيه‏‌هاى قرآن و در مواردى مصداق قرار دادن غدير براى آيه مزبور مطرح شده است.[۱]

از جمله اين موارد آیه ۱۸ سوره نجم است[۲] Ra bracket.png لَقَدْ رَأى مِنْ آياتِ رَبِّهِ الْكُبْرى؛ به‌راستى كه [برخى‌] از آيات بزرگ پروردگار خود را بديد La bracket.png كه با تعبير «آيَةً مِنْ آياتِكَ الْكُبْرى» به آن اشاره شده است.

آیه در متن دعا

آیه ۱۸ سوره نجم در متن دعايى كه بعد از نماز روز عيد غدير از امام صادق‏ علیه السلام وارد شده آمده است:«بِمَنِّكَ بِأَنَّكَ أَنْتَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ رَبُّنا، وَ إِنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ نَبِيَّنا، وَ إِنَّ عَلِيّاً اميرَالْمُؤْمِنينَ وَلِيُّنا وَ مَوْلانا، وَ شَهِدْنا بِالْوِلايَةِ لِوَلِيِّنا وَ مَوْلانا مِنْ ذُرِّيَّةِ نَبِيِّكَ مِنْ صُلْبِ وَلِيِّنا وَ مَوْلانا عَلِىِّ بْنِ أَبى‏ طالِبٍ أَميرِالْمُؤْمِنينَ، عَبْدُكَ الَّذى أَنْعَمْتَ عَلَيْهِ وَ جَعَلْتَهُ»؛ Ra bracket.png فى أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْكَ عَلِيّاً حَكيماً«وَ جَعَلْتَهُ آيَةً لِنَبِيِّكَ، وَ آيَةً مِنْ آياتِكَ الْكُبْرى»؛ خدايا به لطف تو شهادت مى‌‏دهيم كه تو خدايى و جز تو اى پروردگار ما خدايى نيست، و محمد بنده و پيامبر تو و نبى ماست، و على اميرالمؤمنين ولى و صاحب اختيار ماست؛ و شهادت مى‌دهيم به ولايت آنان كه ولى و صاحب اختيار ما از نسل پيامبرت از صلب ولى و مولاى ما على بن ابى‏‌طالب هستند. همان بنده تو كه بر او عنايت فرمودى و او را در ام الكتاب (لوح محفوظ) نزد خود سخت والا و پرحکمت و او را آيتى براى پيامبرت و آيتى از آيات كبراى خويش La bracket.png.[۳]

امام علی علیه السلام آیت کبرای الهی

وجود آیه ۱۸ سوره نجم در متن دعای بعد از نماز روز عيد غدير از سوی برخی محققان چنین تحلیل شده است:[۴] این قسمت از آیه اشاره به آيات سوره نجم است كه معراج پيامبر صلى الله عليه و آله را ترسيم مى‌كند و اينكه در آن شب خداوند آيات بزرگ را به رسولش نشان داد. اين قسمت از دعا نشان مى‏‌دهد كه در آن شب يكى از آيات كبراى الهی، بلكه بزرگترین آیت الهى، به پيامبر صلى الله عليه و آله نشان داده شده است. اميرالمؤمنين ‏عليه السلام در اين باره مى‏‌فرمايد: «مَا لِلَّهِ نَبَأٌ اَعْظَمُ مِنِّى وَ مَا لِلَّهِ آيَةٌ اَكْبَرُ مِنِّى؛ خداوند خبرى عظيم‏‌تر از من ندارد و براى خداوند آيت و نشانه‌‏اى بزرگ‏‌تر از من نيست».[۵]

پانویس

  1. غدير در قرآن، ج۳، ص۳۵۵.
  2. غدير در قرآن، ج۳، ص۴۳۴.
  3. البلد الامین، ص۲۶۰.
  4. غدير در قرآن، ج۳، ص۴۴۱.
  5. بحارالانوار، ج۳۶، ص۱، ح۲.

منابع

  • بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار؛ محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، بیروت: دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
  • البلد الأمين و الدرع الحصين؛ تقى‌الدين ابراهيم بن على عاملى كفعمى، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۸ق.
  • غدیر در قرآن، قرآن در غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.