آيه ۱۴۰ بقره و غدیر
پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله پس از واقعه غدیر برای اینکه جلوگیری از هرگونه فتنه و اقدام مخرب، دستور دادند هیچ سه نفری حق ندارند با یکدیگر گفتگوی سِرّی داشته باشند، با این وجود زمانی ابوبکر و عمر و سالم را دیدند که مشغول نجوی هستند، پیامبر صلی الله علیه و آله از آنان پرسید: درباره چه چیزی نجوی میکردید؟ آنها موضوع را کتمان کردند و حضرت برای اینکه آنها بدانند او از موضوع بی اطلاع نیست، آیه۱۴۰ سوره بقره را برای آنان خواند.
آيه«اَنْتُمْ اَعْلَمُ اَمِ اللَّهُ . وَ مَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ كَتَمَ شَهادَةً...»[۱]
پس از ترور نافرجام پيامبر صلى الله عليه و آله توسط منافقين در عقبه هَرشى، كاروان به منزل بعدى رسيد و نماز صبح را به پا داشتند. پيامبر صلى الله عليه و آله همين گروه را ديد كه مشغول نجوا هستند. با اينكه حضرت در طول سه روزه مراسم غدير تمام حركات منافقين را تحمل مى كرد تا آسيبى به برنامه اعلام ولايت و بيعت وارد نشود، ولى بعد از حركت از غدير به قدرى ارتباطات توطئه آميز آنان شدت يافت كه احساس خطرى علنى و فتنهاى مخرب مشهود بود.
لذا حضرت دستور دادند تا منادى ندا كند:
«لا تَجْتَمِعْ ثَلاثَةُ نَفَرٍ مِنَ النّاسِ يَتَناجُونَ فيما بَيْنَهُمْ بِسِرٍّ»؛ «هيچ سه نفرى حق ندارند بر سر سخنان سِرّى با هم اجتماع كنند!».
منظور حضرت دقيقاً جلوگيرى از بروز آشوب و درگيرى بود كه ضربه به غدير مى زد. اين امرِ حضرت توطئه هاى مهمى را خنثى كرد و اجتماعات فتنه آميز لغو شد، و تا ورود به مدينه دشمنان ولايت نتوانستند تماس اساسى با يكديگر داشته باشند، جز چند مورد كه در يكى از آنها ابوبكر و عمر و سالم نجوى مى كردند
وقتى خواستند از آنجا حركت كنند پيامبر صلى الله عليه و آله از آنان پرسيد: درباره چه چيزى نجوى مى كرديد؟ گفتند: ما اصلاً با يكديگر ارتباطى نداشته ايم و فقط اكنون يكديگر را ديده ايم!! حضرت نگاه معنى دارى به آنان كرد و آيه ۱۴۰ سوره بقره را براى آنان خواند:
اَنْتُمْ اَعْلَمُ اَمِ اللَّهُ، وَ مَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ كَتَمَ شَهادَةً عِنْدَهُ مِنَ اللَّهِ، وَ ما اللَّهُ بِغافِلٍ عَمّا تَعْمَلُونَ :
«آيا شما آگاه تريد يا خدا؟ چه كسى ظالم تر است از كسى كه شهادتى نزد خود را از خدا كتمان مى كند، و خداوند از آنچه شما انجام مى دهيد غافل نيست».
سپس چهار آيه ديگر به دنبال اين آيه نازل شد.[۲]