اهمیت تبلیغ غدیر در خانواده
اهميّت تبليغ غدير در خانواده[۱]
خانواده ها بايد در مقابل فرمان ابلاغ ولايت در خطبه غدير پاسخگو باشند، چرا كه پيامبرصلى الله عليه وآله علاوه بر گروه حاضران، خانواده ها را نيز با بيان «الوالِدُ الوَلَدَ» مخاطب قرار داده و بار تبليغ غدير را تا قيامت بر دوش آنان گذاشته اند.
در اين بخش به ابعاد مختلف اين امر نبوى طى ۴ قسمت مى پردازيم.
۱ . وجوب تبليغ غدير در خانواده
فرمان «فَليُبَلِّغِ الحاضِرُ الغائِبَ وَ الوالِدُ الوَلَدَ اِلى يَومِ القيامَةِ» يک دستور واجب است.
مجموع دو واژه «الوالِد» و «الوَلَد» مفهوم يك واژه به نام «خانواده» است. بيان «الحاضِر» در فرمان تبليغ كافى بوده، اما ذكر «الوالِد» حاكى از آن است كه خانواده ها نقش مهمى در تبليغ غدير ايفا خواهند نمود.
عموميت در «الوالِدُ الوَلَدَ» نشان مى دهد كه پيامبرصلى الله عليه وآله در امر به تبليغ غدير طبقه يا گروه خاص از خانواده ها را استثنا نكرده اند. اين يعنى در هر زمان و مكان و موقعيت و شرايطى به اقتضاى آنها واجب است پدران غدير را به فرزندان خود برسانند.
مؤيد اين امر غديرى كلام خداوند است كه «قوا اَنفُسَكُم وَ اَهليكُم ناراً وَقودُهَا النّاسُ وَ الحِجارَةُ»[۲]: «خود و خانوادههايتان را از آتشى كه سوخت آن مردم و سنگها هستند حفظ كنيد».
غدير دوازده امام معصوم عليهم السلام را به عنوان نجات دهنده خانوادهها از جهنم معرفى كرده؛ و براى عمل به اين آيه راهى جز معرفى و ابلاغ پيام غدير در محيط خانواده وجود نخواهد داشت، كه همان فرمان «الوالِدُ الوَلَدَ اِلى يَومِ القيامَة» در خطبه غدير است.
در همين باره امام باقرعليه السلام با اشاره به سرپرست خانواده مى فرمايند:
مردى بر پدرم وارد شد و گفت: خدا شما را رحمت كند، من براى خانواده حديث گفته و سخن مى گويم؟ اين كار من چگونه است؟
پدرم فرمودند: آرى، خوب كارى است، چرا كه خداوند مى فرمايد: «اى كسانى كه ايمان آورده ايد خود و خانواده هاى خويش را از آتشى كه هيزم آن انسانها و سنگهاست نگه داريد».[۳]
با در نظر گرفتن مسئوليت مردِ خانه، راوى از امام صادق عليه السلام مى پرسد: من خانوادهاى دارم كه از من حرف شنوى دارند. آيا آنان را به اين امر (ولايت) دعوت كنم؟
فرمودند: آرى! و سپس آن حضرت همين آيه را خواندند.[۴]
۲ . تبليغ غدير رأس امر به معروف
امر به معروف و نهى از منكر جزء فروع دين و از واجبات احكام دينى است.
پيامبرصلى الله عليه وآله در خطبه غدير بالاترين درجه آن را به تبليغ غدير اختصاص داده مى فرمايند:
بدانيد كه بالاترين امر به معروف آن است كه سخن مرا بفهميد و آن را به كسانى كه حاضر نيستند برسانيد؛ و او را از طرف من به قبولش امر كنيد و از مخالفتش نهى نماييد، چرا كه اين دستورى از جانب خداوند عز و جل و از سوى من است.[۵]
با توجه به اينكه خانواده در امر به معروف جايگاه ويژه دارد، پيداست كه پيام غدير در رأس معروفهايى قرار مى گيرد كه مأمور به امر آن براى اهل خانه هستيم.
۳ . خانواده در پرتو غدير
وقتى پيامبرصلى الله عليه وآله مى فرمايند: «وَ الوالِدُ الوَلَدَ» مى يابيم كه خانواده را در مسئله غدير زير چتر خود قرار داده، و براى آن احترام و ارزش قائل شده و براى براى تک تک افرادش تا قيامت برنامه دارد، و براى رسانايى آن در پيام غدير حساب ويژهاى باز كرده است.
پل ارتباطى بين غدير و خانواده و كليد دستيابى خانواده به غدير «تبليغ» است، كه جامعه را نسبت به تزلزل در اعتقادات و احكام و اخلاقيات بيمه مى كند و نگرانى ها را از بين مى برد.
مُبلّغ غدير در خانواده بايد نيازمندى خانواده ها به غدير را به آنان بفهماند، و كليدى به نام تبليغ را به آنان نشان دهد. براى اين هدف از يك سو بايد امر به تبليغ غدير را به عنوان اطاعت خدا و رسول براى آنان روشن كند، و از سوى ديگر نياز آنان در همه معارف دينى به امامان غدير را بيان نمايد.
خانواده براى ابلاغ غدير از ۴ خصوصيت برخوردار است، كه در محيطهاى تبليغى ديگر يافت نمى شود:
۱ . ماندگارى تبليغ غدير در خانواده تا قيامت.
۲ . مسئوليت سرپرست خانواده در تبليغ غدير.
۳ . گروهى بودن تبليغ غدير در خانواده و شكوفايى استعدادها.
۴ . فضاى عاطفى و پر محبت خانواده براى تبليغ غدير.
۴ . نقش اعضاى خانواده در تبليغ غدير
در مجموعه به ظاهر كوچک خانواده، مُبلّغ و مُبلّغه هايى براى آيندههاى بلند مدت غدير تربيت مىشوند. اينجاست كه اعضاى خانواده به صورت فردى و گروهى مى توانند بر خانواده هاى ديگر و بر اجتماعاتى كه در آنها حضور مى يابند، اثر گذار باشند.
از سوى ديگر منظور از «الوالِد»» در خانواده مجموعه اى از پدر و مادر است، كه نيمه دوم را مادران تشكيل مى دهند.
آنان با داشتن نقش موتور متحرك در بين اعضا ايجاد شوق و نيرو نموده، و با تزريق انگيزه آنان را در رسيدن به غدير كمك مى نمايند. همان گونه كه عدم حضور مادران در خانه و يا سستى آنان در انجام وظيفه، چرخ حركت تبليغ غدير در خانواده را به حالت سكون در آورده، زحمات پدر و فرزندان را كم نتيجه مى نمايد.
در نگاه ديگر معضلات و مشكلات اقتصادى و اخلاقى و اعتقادى در درون و بيرون خانواده بايد مديريت و كنترل شود، تا تبليغ غدير تحت الشعاع قرار نگيرد.
منبع
خانواده غدیری، تألیف: محمد رضا شریفی.