روزه
افطارى دادن در عيد غدير[۱]
از موارد بسيار مهم در مورد روز و عيد غدير، اعمال و آداب عيد غدير است. به علت اهمیت اين روز، اعمال و آدابى ذكر شده كه با هيچ روزى برابرى نمى كند و مختص به قشر خاص و سن معينى نيست، و داراى ابعاد اعتقادى و عبادى مختلفى است. از جمله اعمال عيد غدير افطارى دادن است[۲]:
يكى از اعمال نيک در شرع مقدس اسلام افطار دادن به مؤمنين روزهدار است، كه در كتب فريقين ثوابهاى زيادى براى آن ذكر شده است، و معصومين عليهم السلام ما را امر به آن كرده و خود به آن عمل نموده اند، و بزرگان و خيرين و مؤمنين اين عمل صالح را ارج نهاده و مداومت نموده اند. به خصوص در ايام ماه مبارک رمضان و ليالى متبركه ديگر به اين سنت حسنه جامه عمل پوشانده اند.
از كارهاى مستحب در روز غدير افطارى دادن به مؤمنان روزه دار است. همان طورى كه بسيارى از اعمال مستحب در روز غدير ثواب بيشترى دارند، افطارى دادن در اين روز نيز از ثواب فزونترى برخوردار است. چنانكه در برخى از روايات، روز غدير «يوم تفطير الصائمين» يعنى روزى افطارى دادن به روزه داران، نامگذارى شده است.
حضرت امام صادق عليه السلام فرموده است: من فطّر فيه مؤمناً كان كمن اطعم فئاماً و فئاماً؛ فلم يزل يعد الى ان عقد بيده عشراً. ثم قال: اتدرى كم الفئام؟ قلت: لا. قال: مائة الف كل فئام. كان له ثواب من اطعم بعددها من النبيين عليهم السلام و الصديقين و الشهداء فى حرم اللَّه عزوجل و سقاهم فى يوم ذى مسغبة...[۳]:
كسى كه در آن شب مؤمنى را افطار دهد مانند كسى است كه اطعام كرده فئام و فئامى را، تا اينكه ده فئام را شمردند. سپس حضرت از راوى پرسيدند: آيا میدانى «فئام» چيست؟ عرض كرد: خير. حضرت فرمود: صد هزار[۴]، و براى شخص اطعام كننده ثواب كسى است كه به همان عدد از انبيا عليهم السلام و صديقين و شهدا را در حرم خداوند متعال اطعام كند و سيراب نمايد.
حتى بعضى از معصومين عليهم السلام مانند حضرت رضا عليه السلام، در روز غدير مجلسى براى افطار دادن مى گرفتند.[۵] آن حضرت فرمودند: كسى كه مؤمنى را در آن روز اطعام كند مانند كسى است كه جميع انبياء عليهم السلام و صديقين را اطعام كرده باشد.[۶]
بيان روزه در غدير[۷]
اميرالمؤمنين عليه السلام در زمان عثمان اتمام حجتى در مسجد داشتند و در ضمن استناد به غدير وجوب روزه را بيان فرمودند. در آنجا زيد بن ارقم و براء بن عازب و ابوذر و مقداد و عمار گفتند: ما شهادت میدهيم كه سخن پيامبرصلى الله عليه وآله را به ياد داريم كه بر منبر ايستاده بود و تو در كنار او بودى و مى فرمود:
... اى مردم، خداوند در كتابش شما را به نماز امر كرده و من آن را برايتان بيان نمودم، و به زكات و روزه و حج دستور داده كه آن را هم براى شما بيان و تفسیر نمودم، و به ولايت دستور داده و من شما را شاهد مى گيرم كه ولايت مخصوص اين شخص است - و حضرت دست مبارک را بر على بن ابى طالب عليه السلام قرار دادند - و سپس براى دو پسرش بعد از او، و سپس براى اوصياء از فرزندانشان بعد از آنهاست. آنان از قرآن جدا نمى شوند و قرآن از آنان جدا نمى شود تا بر سر حوضم بر من وارد شوند... .[۸]
تبليغ غدير با روزه[۹]
يكى از شاخصه اى زندگى معصومين عليهم السلام تبليغ غدير به شكل هاى مختلف است. از جمله تبليغ غدير با روزه گرفتن در غدير است كه ذيلاً به بيان آن مى پردازيم:
روزه شكرگزارى در روز غدير ثوابى عجيب دارد، كه درباره هيچ روزه گرفتنى وارد نشده است! معادل روزه عمر دنيا و معادل صد حج و عمره! آرى اگر سقيفه عاشورا را به شكرانه قتل امام حسين عليه السلام روزه مى گيرد، ما با اين تبليغ عملى نشان مىدهيم كه براى حيات حسين بن على عليه السلام روزه مى گيريم.
امام صادق عليه السلام فرمود: اين روز، روزى است كه اميرالمؤمنين عليه السلام به عنوان شكر خداوند روزه گرفت.[۱۰]
همچنين فرمود: روزه اين روز معادل روزه شصت ماه است.[۱۱] و در حديثى فرمود: كفاره شصت سال است.[۱۲]
و در حديثى فرمود: افضل از روزه شصت سال است.[۱۳]
و نيز فرمود: روزه اين روز معادل صد حج و صد عمره مقبول است.[۱۴]
و فرمود: روزه گرفتن در روز غدير خم معادل روزه گرفتن به قدر عمر دنياست.[۱۵]
همچنين امام رضا عليه السلام در روز غديرى روزه گرفت و براى افطار عده اى را دعوت كرد، و براى آنان سخنان مفصلى درباره غدير فرمود، و به منازل آنان هدايايى فرستاد.[۱۶]
پانویس
- ↑ آداب عيد غدير (خانه كودک): ص ۱۴۵-۵۶. غدير دعا و محبت (نيشابورى): ص ۳۷-۶۲ . همراه با ذى الحجه (اوحدى): ج ۲ ص ۱۰۵-۱۸۱. ترجمه الغدير (امينى - واحدى): ص ۶۵۹ . اسرار غدير: ص ۲۴۶، ۲۵۴، ۲۵۶. چهارده قرن با غدير: ص ۲۳۳، ۲۳۴. قنوت خورشيد: ص ۲۹، به نقل از كتاب: غدير عيد برتر (صدرى). چهارده قرن با غدير: ص ۷۷، ۱۵۳-۱۵۷، ۲۰۱-۲۰۹، ۲۳۳، ۲۳۴. غدير در قرآن: ج ۳ ص ۳۳۸-۳۴۰. اسرار غدير: ص ۲۴۶، ۲۵۲، ۲۵۳، ۲۵۴-۲۵۶، ۲۸۱، ۳۵۳-۳۶۳.
- ↑ الاقبال: اعمال عيد غدير.
- ↑ التهذيب: ج ۳ ص ۱۴۴ ح ۳۱۷.
- ↑ در بحار: ج ۹۷ ص ۱۱۸، از امام رضاعليه السلام حديثى نقل كرده كه مى فرمايد: بعد از آنكه اميرالمؤمنين عليه السلام در خطبه روز غدير در كوفه ثواب افطار دادن را فرمودند و كلمه «فئام» ذكر شد، حضرت ۱۰ بار فئام را تكرار كردند. شخصى از آن حضرت سؤال كرد: يا اميرالمؤمنين، فئام چيست؟ فرمودند: ۲۰۰ هزار پيامبر و صديق و شهيد. چه كسى مى تواند اين عدد را كفالت كند از مؤمنين و مومنات؟ من ضامن هستم او را نزد خداوند متعال كه در امان باشد از كفر و فقر، و اگر بميرد در آن شب يا روز بميرد بدون اينكه مرتكب كبيره اى شود اجر او بر خداست.
- ↑ الاقبال: ص ۴۶۱.
- ↑ الاقبال: ص ۴۶۵، ۴۶۶.
- ↑ اولين ميراث مكتوب درباره غدير: ص ۱۹.
- ↑ كتاب سليم: ح ۱۱.
- ↑ تبليغ غدير در سيره معصومين عليهم السلام: ص ۱۰۲، ۱۰۳، ۱۰۹.
- ↑ عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۲۱۳.
- ↑ عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۲۱۱.
- ↑ عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۲۱۳.
- ↑ عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۲۱۳.
- ↑ عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۲۱۱.
- ↑ عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۲۱۱.
- ↑ عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۲۲۱.