ینابیع المودة (کتاب)
«ینابیع المودة لذوی القربی» تألیف سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی، از علمای اهل سنت، در قرن سیزدهم هجری قمری (متوفای 1294ق) اثری است در زمینه مناقب و فضایل اهل بیت پیامبرصلی الله علیه وآله، به ویژه حضرت علی علیه السلام.
نویسنده
سلیمان بن ابراهیم قُنْدوزی بلخی، عالم حنفی و صوفی، در سال 1220ق در قندوز افغانستان متولد شد. پس از تحصیلات اولیه در زادگاهش، برای ادامه تحصیل به بخارا و سپس هند سفر کرد. در هند به طریقت پیوست و در سیر و سلوک و فقه به مراتب بالایی دست یافت. پس از بازگشت به وطن، به هدایت و ارشاد مردم پرداخت. در سال 1269ق قصد سفر حج کرد، اما در بغداد و قونیه توقف نمود و به تدریس و ارشاد مشغول شد. مدتی نیز مقام شیخ طریقت را بر عهده داشت. قندوزی در سال 1294ق در قسطنطنیه درگذشت. برخی او را از سنیان دوازدهامامی دانستهاند و کتاب او را با این گرایش نگاشته شده میدانند.
محتوای کتاب
کتاب در چاپ چهار جلد تنظیم شده است که محتوای آن شامل موارد زیر است:
- مناقب امیرالمؤمنین علی علیه السلام و دیگر اهل بیت پیامبرعلیهم السلام، از جمله امام حسن، امام حسین و امام عصر علیهم السلام.
- روایات و احادیث مربوط به فضایل اهل بیت علیهم السلام، که از منابع معتبر اهل سنت جمعآوری شده است.
- صد باب که هر کدام به موضوع خاص یا مطالب کتابی ویژه میپردازد.
- بخشهایی درباره حضرت مهدی علیه السلام و فضایل کلی اهل بیت علیهم السلام.
- مطالبی درباره حروف و خواص آنها.
قندوزی از منابع متعدد اهل سنت و شیعه استفاده کرده است. شیوه مؤلف، نقل و گاه تکرار روایات پیشین است، نویسنده عمدتاً به مناقب اهل بیت علیهم السلام، بهویژه امام علی علیه السلام میپردازد و فاقد ترتیب و تنظیم خاصی است.
نقل آيه تبليغ براى غدير[۱]
از جمله مشهورترين آیات غدیر آيه «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ...»[۲] است. اختصاص آن به غدير هم نزد شیعه و غير شيعه از مسلمات است، و بين مفسرين و محدثین اهل سنت مشهور است، اگر چه بعضى از آنان در صدد انحراف شأن نزول آيه بوده اند. از جمله عده اى از بزرگان علماى اهل سنت هستند، و يكى از آنها كه نزول آيه «بَلِّغْ» را در غدير ذكر كرده اند سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی، از علمای اهل سنت، در قرن سیزدهم هجری قمری (متوفای 1294ق) می باشد، او این شأن نزول را در کتاب ینابیع المودة از على بن شهاب الدين همدانى نقل کرده است.[۳]