آيه ۵۴ مائده و غدیر
«يا أيُّهَا الَذينَ آمَنوا مَن يَرتَدَّ مِنكُم عَن دينِه فَسَوفَ يَأتِى اللَّهُ بِقَومٍ يُحِبُّهُم وَ يُحَبُّونَه...»[۱]
يكى از مفاهيم عميق در زيارت غديريه، رابطه آيات قرآن با ولايت و امامت و اميرالمؤمنين عليه السلام است. يكى از آياتى كه در زيارت غديريه به آن استشهاد شده آيات ۵۶ - ۵۴ از سوره مائده است:
امام هادى عليه السلام به واقعه غدير اشاره نموده و مى فرمايد: و لقد انزل اللَّه تعالى فيک من قبل و هم كارهون: «يا ايها الذين آمنوا من يرتدّ منكم... هم الغالبون» : و حقاً كه خداى تعالى پيش از آن نيز درباره تو نازل فرموده بود در حالى كه آنان كراهت داشتند.
»يا ايها الذين آمنوا...« در سه آيه سوره مائده كه امام هادىعليه السلام به آنها اشاره دارد، مطالبى در شأن حضرت اميرالمؤمنينعليه السلام ذكر شده است، از جمله:
علىعليه السلام سردسته گروهى است كه خدا را دوست دارند و خدا آنان را دوست دارد. در برابر مؤمنان فروتن و نسبت به كافران سخت گيرند، در راه خدا جهاد مىكنند و از ملامت سرزنش كنندگان نمىهراسند.
علىعليه السلام پس از خدا و رسول، ولى مومنان است.
پيروان حضرتش »حزب اللَّه« اند كه پيروزمندان اند.
كراهت ديگران از نزول اين آيات در شأن اميرالمؤمنينعليه السلام هنوز هم بارز و آشكار است. جنگهاى صدر اسلام را »جنگ ردّه« و طرفهاى جنگ را »مرتدّين« ناميدند. تا آيه اول »من يرتدّ منكم عن دينه« را درباره دوستان خود بدانند.××× ۱ در اين مورد مراجعه شود به كتاب: نصوص الردة فى تاريخ الطبرى )محمدحسن آلياسين( ، و نيز كتب علامه سيد مرتضى عسكرى. ×××
بسيار دست و پا زدند تا آيه ولايت را - كه در حين تصدّق علىعليه السلام به سائل در حال ركوع نازل شد - در شأن حضرتش ندانند، كه كتب تفسيرى آنها گواه اين مدّعاست.
و براى »حزب اللَّه« معانى مختلفى پيش آوردند كه در همان كتب و تفاسير موجود است و همه آن معانى جزئى از مصداق حزب اللَّه هستند، اما هيچ كدام جامعيت و شمول ندارد. تنها معنى جامع و مانع همان است كه امام هادىعليه السلام بيان نموده است.
- ↑ مائده / ۵۴ . نگاهى بر زيارت غديريّه (صفاخواه، طالعى) : ص ۱۵۰ - ۱۱۱.