آيه ۱۳ حجرات و غدیر
آیه ۱۳ سوره حجرات آیهای که اصحاب سقیفه در ضمن صحیفه ملعونه دوم به آن برای نفی نصب الهی خداوند در غدیر استناد کردند.
 | |
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| نام سوره | حجرات |
| شماره آیه | ۱۳ |
| جزء | ۲۶ |
| محتوای آیه | |
| مکان نزول | مدینه |
| موضوع | ارجمندترین کسان نزد خدا پرهیزگارترین آنهاست |
| ترتیل آیه ترجمه صوتی | |
در تحلیل اعتقادی استفاده از آیه ۱۳ حجرات در متن صحیفه دوم چنین گفتهاند: یک آیه کلی را در برابر کلام صریح پیامبر صلی الله علیه و آله درباره غدیر قرار دادن بهمعنای جسارت به ساحت مقدس خدا و رسول اوست. خداوند که خلافت را منحصر در دوازده امام علیهم السلام کرده در واقع آنان را با تقواترین مردم هر زمان معرفی کرده است. این در حالی است که در تاریخ سند و ادعایی بهدست داده نشده که کسانی از اصحاب سقیفه یا خلفای بنیامیه و بنیعباس از ائمه علیهم السلام با تقواتر بوده باشند.
صحیفه ملعونه دوم اساسنامه سقیفه بود که بهعنوان یک برنامه دائمی بر ضد غدیر و امامان برگزیده الهی تنظیم شد؛ به همین جهت، برای فریب مردم به آیات قرآن استشهاد کردند و از پایههای مسلَّم اسلام بهعنوان ابزاری بر ضد فرمانهای الهی استفاده کردند
آیهای در متن صحیفه ملعونه دوم
بهنقل منابع، آیه ۱۳ سوره حجرات از جمله آیاتی است که منافقان در متن صحیفه ملعونه دوم برای نقض حکم الهی غدیر از آن استفاده کردند. بستر استفاده از این آیه در این رخداد چنین تحلیل شده است: نکته اساسی در خطابه غدیر، که دست دشمنان را برای تسلط بعد از پیامبر بست، تعیین خط امامت تا روز قیامت و انحصار آن در دوازده امام از نسل پیامبر صلی الله علیه و آله است. در برابر چنین اقدام الهی، یکی از ترفندهایی که در صحیفه ملعونه دوم- که پس از غدیر در مدینه و در خانه ابوبکر توسط رؤسای منافقین نوشته شد- بهکار گرفته شد استفاده از آیه ۱۳ سوره حجرات از بهعنوان دلیل غصب خلافت بود که:
اِنَّ اَکْرَمُکُمْ عِنْدَ اللَّهِ اَتْقیکُمْ؛ در حقیقت ارجمندترین شما نزد خدا پرهیزگارترین شماست
.
آیه در متن صحیفه
آیه ۱۳ سوره حجرات در متن صحیفه ملعونه دوم چنین آمده است: این نوشتهای است که عدهای از اصحاب محمد رسول اللَّه از مهاجران و انصار بر آن متفق شدند، همانان که خداوند آنان را در کتاب خویش به لسان پیامبرش مدح کرده است. اما بعد، خداوند با منت و کَرَم خود محمد را بر همه مردم مبعوث نمود برای دینی که برای بندگانش انتخاب کرده بود. او وظیفه خود را ادا نمود و آنچه خدا به وی امر کرده بود تبلیغ نمود و بر ما واجب کرد که تمام آنها را بپا داریم…. اگر کسی ادعا کند که او مستحق خلافت و امامت بهدلیل خویشاوندی با پیامبر است و خلافت منحصر در او و فرزندانش میباشد، یعنی فرزند از پدر خلافت را ارث میبرد و این در هر زمانی ادامه دارد و هیچکس جز اینان صلاحیت ندارد و تا روز قیامت سزاوار آنهاست، چنین کسی هم دروغ گفته است؛ هرچند که نسب خویشاوندی نزدیکی با پیامبر داشته باشد، زیرا خداوند فرموده است -و کلام خدا بر همه حاکم است-: در حقیقت ارجمندترین شما نزد خدا پرهیزگارترین شماست.[۱]
تحلیل اعتقادی چرایی استفاده از آیه
برخی محققان در تحلیل اعتقادی استفاده از آیه ۱۳ حجرات در متن صحیفه دوم توسط اصحاب سقیفه چنین گفتهاند: یک آیه کلی را در برابر کلام صریح پیامبر صلی الله علیه و آله درباره غدیر قرار دادن بهمعنای جسارت به ساحت مقدس خدا و رسول اوست. خداوند که خلافت را منحصر در دوازده امام علیهم السلام کرده در واقع آنان را با تقواترین مردم هر زمان معرفی کرده است. این در حالی است که در تاریخ سند و ادعایی به دست داده نشده که کسانی از اصحاب سقیفه یا خلفای بنیامیه و بنیعباس از ائمه علیهم السلام با تقواتر بوده باشند.
صحیفه ملعونه دوم اساسنامه سقیفه بود که بهعنوان یک برنامه دائمی بر ضد غدیر و امامان برگزیده الهی تنظیم شد؛ به همین جهت، برای فریب مردم به آیات قرآن استشهاد کردند و از پایههای مسلَّم اسلام بهعنوان ابزاری بر ضد فرمانهای الهی استفاده کردند.[۲]
پانویس
منابع
- بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار؛ محمدباقر بن محمدتقی مجلسی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
- ژرفای غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۳ش.
- غدیر در قرآن، قرآن در غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۷ش.
- واقعه قرآنی غدیر: گزارش سفر یکماهه پیامبر برای اعلان ولایت در سایه آیات قرآنی؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۶ش.