آیه ۴۱ سوره حج آیه‌ای در خطبه غدیر که برای امر به نماز و زکات آمده و اینکه مردم برای یادآوری احکام آن پس از پیامبر به خلفای او از دوازده امام مراجعه کنند.

آیه ۴۱ حج و غدیر
آيه ۴۱ حج و غدیر
مشخصات آیه
نام سورهحج
شماره آیه۴۱
جزء۱۷
محتوای آیه
مکان نزولمدینه
موضوعامر به نماز و زکات و یادگیری آن از جانشینان پیامبر
ترتیل آیه

ترجمه صوتی

موقعیت استفاده از آیه ۴۱ سوره حج در خطبه غدیر چنین ترسیم شده است: پیش از آنکه سخن پیامبر صلی الله علیه و آله در خطبه غدیر به آخرین بخش خود برسد، بخش دهم خطابه اختصاص به حلال و حرام و واجبات و محرمات یافت. مقصود حضرت در این بخش معرفی کسانی بود که مردم باید در آینده نزدیک و دور برای دانستن احکام به آنان مراجعه کنند.

حضرت بعد از اشاره به حج، نماز و زکات را دو بار مطرح کرد: یک بار با اشاره به آیه ۴۳ سوره بقره و بار دیگر با اشاره به آیه ۴۱ سوره حج الَّذینَ اِنْ مَکَّنّاهُمْ فِی الاَرْضِ اَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ وَ اَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ؛ همان کسانی که چون در زمین به آنان توانایی دهیم، نماز برپا می‌دارند و زکات می‌دهند و به کارهای پسندیده وامی‌دارند، و از کارهای ناپسند بازمی‌دارند، و فرجام همه کارها از آنِ خداست.

نکته اصلی استفاده از این آیه در خطبه این است که اگر زمان طویلی بر شما گذشت و کوتاهی نمودید یا فراموش کردید، علی علیه السلام و و نسل او که صاحب‌اختیار شما هستند، آن مطلب فراموش‌شده را برای شما بیان می‌کنند: مَعاشِرَ النّاسِ، اَقيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ كَما اَمَرَكُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ، فَاِنْ طالَ عَلَيْكُمُ الاْمَدُ فَقَصَّرْتُمْ اَوْ نَسيتُمْ فَعَلِىٌّ وَلِيُّكُمْ وَ مُبَيِّنٌ لَكُمْ؛ الَّذى نَصَبَهُ اللَّهُ عزَّ وَ جَلَّ لَكُمْ بَعْدى اَمينَ خَلْقِهِ. اِنَّهُ مِنّى وَ اَنَا مِنْهُ، وَ هُوَ وَ مَنْ يَخْلُفُ مِنْ ذُرِّيَّتى يُخْبِرُونَكُمْ بِما تَسْاَلُونَ عَنْهُ وَ يُبَيِّنُونَ لَكُمْ ما لا تَعْلَمُونَ؛ اى مردم، نماز را به پا داريد و زكات را بپردازيد همان‌طور كه خداوند عز و جل به شما فرمان داده است و اگر زمان طويلى بر شما گذشت و كوتاهى نموديد يا فراموش كرديد، على صاحب‌اختيار شماست و براى شما بيان مى‌كند، او كه خداوند عزوجل بعد از من به‌عنوان امين بر خلقش او را منصوب نموده است. او از من است و من از اويم. او و آنان كه از نسل من هستند از آنچه سؤال كنيد به شما خبر مى‌دهند و آنچه را نمى‌دانيد براى شما بيان مى‌كنند.[۱]

پانویس

  1. واقعه قرآنی غدیر، ص۱۰۵؛ سخنرانی استثنائی غدیر، ص۲۳۱–۲۲۳.

منابع

  • سخنرانی استثنائی غدیر؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۶ش.
  • واقعه قرآنی غدیر: گزارش سفر یک‌ماهه پیامبر برای اعلان ولایت در سایه آیات قرآنی؛ محمدباقر انصاری، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۶ش.