امیرالمؤمنین علیه السلام تقی، نقی، هادی و مهدی

امیرالمؤمنین تقی، نقی، هادی و مهدی عبارتی است که پیامبر صلی الله علیه و آله در خطبه غدیر برای توصیف امیرالمؤمنین علیه السلام به‌کار برده است.

از نظر برخی شارحان خطبه غدیر اینکه امیرالمؤمنین علیه السلام تقی (پرهیزکار)، نقی (پاکیزه)، هادی (هدایت‌گر) و مهدی (هدایت‌شده) است، امری مسلم است؛ زیرا، بر طبق شواهد مسلم تاریخی، باید گفت مصداق اکمل این اوصاف در جامعه بشر از بدو خلقت آدم علیه السلام تا انقراض بشر، بعد از شخص رسول خدا صلی الله علیه و آله، امیرالمؤمنین علیه السلام است. در این مورد، با نگرش و آگاهی از این شواهد و نصوص، هیچ انسان با انصافی تردید به خود راه نمی‌دهد.

به‌گفته برخی شارحان خطبه غدیر، این اوصاف به‌کاررفته در خطبه، در برخی منابع اهل سنت هم آمده است؛ از جمله: مستدرک نوشته حاکم نیشابوری،[۱] معرفة الصحابة نوشته ابونعیم اصفهانی،[۲] مناقب خوارزمی،[۳] تاریخ مدینة دمشق ابن‌عساکر،[۴] کفایة الطالب گنجی شافعی،[۵] شرح نهج البلاغه ابن ابی‌الحدید معتزلی،[۶] توضیح الدلائل ایجی،[۷] الفصول المهة ابن‌صباغ مالکی،[۸] جامع الاحادیث سیوطی[۹] و شواهد التنزیل حسکانی.[۱۰]

پانویس

  1. المستدرک، ج۳، ص۱۴۰.
  2. معرفة الصحابة، ج۱، ص۸۷، ح۳۴۴.
  3. المناقب للخوارزمی، ص۳۲۰، ح۳۲۳.
  4. تاریخ مدینة دمشق، ج۴۲، ص۳۵۹.
  5. کفایة الطالب، ص۱۶۳؛ کفایة الطالب، ص۱۶۴؛ کفایة الطالب، ص۲۳۳.
  6. شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۲۱۰.
  7. فضائل الثقلین من کتاب توضیح الدلائل، ص۱۵۷.
  8. الفصول المهمة، ج۱، ص۵۷۴.
  9. جامع الاحادیث، ج۳، ص۲۸۱، ح۸۶۴۴.
  10. شواهد التنزیل، ج۱، ص۳۸۱–۳۸۲، ح۳۹۸؛ شواهد التنزیل، ج۱، ص۳۹۵، ح۴۱۶.

منابع

  • تاریخ مدینة دمشق؛ علی بن حسن شافعی (ابن‌عساکر)، تحقیق: علی شیری، بیروت: دارالفکر، ۱۴۱۵ق.
  • جامع الاحادیث؛ جلال‌الدین عبدالرحمن بن ابوبکر سیوطی، تحقیق: عباس احمد صقر و احمد عبدالجواد، بیروت: دارالفکر، ۱۴۱۴ق.
  • شرح نهج‌البلاغة؛ عبدالحمید بن هبة الله (ابن ابی‌الحدید معتزلی)، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، قم: مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی، بی‌تا.
  • الفصول المهمة فی معرفة الأئمة؛ علی بن محمد (ابن‌صباغ مالکی، تحقیق: سامی غریری، قم: دارالحدیث، ۱۴۲۲ق.
  • فضائل الثقلین من کتاب توضیح الدلائل علی ترجیح الفضائل؛ احمد بن محمد ایجی، تحقیق: حسین حسنی بیرجندی، تهران: المجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الإسلامیة، ۱۴۲۸ق.
  • کفایة الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب علیه السلام؛ محمد بن یوسف گنجی شافعی، تحقیق: محمدهادی امینی، تهران: دار إحیاء تراث أهل البیت علیهم السلام، ۱۴۰۴ق.
  • المستدرک علی الصحیحین فی الحدیث؛ محمد بن علی حاکم نیشابوری، تحقیق: مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۱ق.
  • معرفة الصحابة؛ أبونعیم أحمد بن عبدالله بن أحمد بن إسحاق بن موسی بن مهران اصفهانی، تحقیق: عادل بن یوسف العزازی، ریاض: دار الوطن، ۱۴۱۹ق.
  • المناقب؛ موفق بن احمد بکری مکی حنفی خوارزمی، تحقیق: مالک محمودی، قم: مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۱ق.