جعفر بن زیاد کوفی «احمر»

جعفر بن زیاد الأحمر ابوعبدالله کوفی، از راویان موثق و صدوق، از اصحاب امام صادق علیه السلام و از رؤسای شیعیان خراسان بوده است. او به داشتن گرایش آشکار به تشیع، صدق در نقل حدیث و وثاقت نزد رجالیان شیعه و اهل سنت شهرت دارد و در سال ۱۶۷ هجری قمری درگذشت.

جعفر بن زیاد کوفی «احمر»

اطلاعات فردی
نام کامل	ابوعبدالله جعفر بن زیاد الأحمر کوفی
سرشناسی	راوی حدیث، از اصحاب امام صادق علیه السلام
تولد	کوفه، سده دوم هجری قمری
وفات	۱۶۷ هجری قمری
محل دفن	خراسان یا کوفه (بنا به برخی روایات)
اطلاعات علمی
استادان	منصور، مغیرة، عطاء بن السائب، بیان بن بشر و دیگران
شاگردان	ابن مهدی، ابن عیینه، وکیع، علی بن حکیم و جمعی از محدثان
مذهب	اهل سنت
اطلاعات فرهنگی
زمینه فعالیت	روایت حدیث
علت شهرت	وثاقت، صداقت، گرایش آشکار به تشیع

جایگاه راوی

جعفر بن زیاد الأحمر ابوعبدالله کوفی، یکی از راویان مشهور در سده دوم هجری بود که در منابع رجالی شیعه و اهل سنت به وثاقت، صداقت و گرایش به تشیع شناخته شده است. او از اصحاب امام صادق علیه السلام محسوب می‌شود و منابعی مانند رجال شیخ طوسی، او را صراحتاً در زمره اصحاب امام ذکر کرده‌اند. گفته شده او نه تنها امامت را آشکارا پذیرفته بود، بلکه از رؤسای شیعیان خراسان نیز به‌شمار می‌رفت و به شیعه بودن خود تظاهر می‌کرد و تقیه را کمتر رعایت می‌نمود.

جعفر بن زیاد در منابع رجالی اهل سنت نیز مورد توجه خاص قرار گرفته است. ابن حجر، ذهبی و دیگر عالمان، او را «صدوق شیعی» دانسته‌اند و بسیاری همچون ابن معین، احمد بن حنبل، ابو داود، ابو حاتم و عقیلی او را صالح، ثقه و راستگو معرفی کرده‌اند. همچنین روایت شده که او مدتی توسط منصور دوانیقی به همراه جمعی از شیعیان در خراسان زندانی شد، زیرا خبر حمایت او از ولایت و امامت اهل بیت علیهم السلام به دستگاه خلافت رسید.

از جمله ویژگی‌های جعفر بن زیاد این است که، به خاطر گرایش به شیعه و نقل روایاتی خاص در فضائل اهل بیت علیهم السلام، برخی او را «مائل عن الطریق» توصیف کرده‌اند. با این حال، عالمان رجالی، صحت نقل و راستگویی او را تأیید کرده‌اند و گفته‌اند در نقل حدیث، اگرچه گاهی از ضعفا روایت داشته اما زمانی که از ثقات روایت می‌کرد، روایاتش قابل قبول و ارزشمند بود. او حدود سال ۱۶۷ هجری قمری درگذشت و روایات مهمی در منابع حدیثی شیعه و سنی از او نقل شده است.

روایت حدیث غدیر

یکی از علما و بزرگان اهل سنت که حدیث غدیر را نقل کرده جعفر بن زیاد کوفی احمر م (۱۶۵ یا ۱۶۷ ق) است.

احمد بن محمد عاصمی در «زین الفتی» حدیث غدیر را با اشاره به ماجرای احتجاج امیرالمؤمنین علیه السلام و شهادت دوازده تن از صحابه، از جعفر بن زیاد احمر نقل کرده است. خزرجی و ابن حجر عسقلانی و ذهبی ابوداوود، ابوزُرعه و نسایی او را توثیق کرده‌اند. ابوداوود و ترمذی و نسایی از وی روایت کرده‌اند.