جندع بن عمرو انصاری (ابوجنیده)

جندع بن عمرو انصاری، ابوجنیده فرزند جندع بن عمرو بن مازن، از قبایل مازنی و اوس به‌شمار می‌رفت. در منابع مختلف بر سر نام واقعی او اختلاف وجود دارد؛ برخی او را ابوجنید و برخی دیگر ابوجنیده نامیده‌اند که ممکن است این نام کنیه او باشد. برخی از مورخان مانند ابن اثیر و ابن حجر او را از تیره عمرو بن مازن دانسته‌اند، اما در سندهای حدیث، نام او به شکل ابوجنیدة بن جندع بن عمرو بن مازن آمده که احتمال تصحیف در بعضی متون وجود دارد. ابوجنیده در روز نبرد حنین اسلام آورد و گزارشی درباره شکست ابتدایی اصحاب پیامبر و احساسات آنها در آن نبرد ارائه کرده است.

روایت حدیث غدیر

ابن اثیر در «اسد الغابة» و شیخ محمد صدر عالم در «معارج العلی» حدیث غدیر را از جندع بن عمرو نقل کرده‌اند. در «تاریخ آل محمد علیهم السلام» نیز وی را در شمار راویان حدیث غدیر ذکر کرده است.

وروی أَبُو أحمد العسکری، بِإِسْنَادِهِ عن عمارة بْن یَزِیدَ، عن عَبْد اللَّهِ بْن العلاء، عن الزُّهْرِیّ، قال: سمعت سَعِید بْن جناب یحدث، عن أَبِی عنفوانة المازنی، قال: سمعت أبا جنیدة جندع بْن عمرو بْن مازن، قال: سمعت النَّبِیّ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآله یقول: من کذب علی متعمدًا فلیتبوأ مقعده من النار وسمعته وَإِلا صمتا یقول، وقد انصرف من حجة الوداع، فلما نزل غدیر خم قام فی الناس خطیبًا، وأخذ بید علی، وقال: من کنت ولیه فهذا ولیه، اللهم وال من والاه، وعاد من عاداه. قال عُبَیْد اللَّهِ: فقلت للزهری: لا تحدث بهذا بالشام، وأنت تسمع ملء أذنیک سب علی، فقال: والله إن عندی من فضائل علی ما لو تحدثت بها لقتلت.

عبد اللّه بن علا از زهری از سعید بن جناب از ابی عنفوانه مازنی از جندع روایت نموده که گفت: از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله شنیدم می‌فرمود. هر کس از روی عمد دروغ بر من بندد جایگاه او در آتش خواهد بود- سپس نامبرده گفت: ا ز رسول خدا شنیدم (اگر نه چنین باشد هر دو گوش من کر باد) هنگامی که از حجة الوداع بازگشته بود چون در غدیر خم فرود آمد بپا خواست در حال خطبه و دست علی علیه السّلام را گرفت و گفت: هر کس که من مولای او هستم پس این (علی) مولای اوست. بار خدایا دوست دار کسی را که او را دوست دارد و دشمن دار کسی را که او را دشمن دارد.

و عبد اللّه بن علاء گفت: بزهری گفتم: در شام که گوش‌های تو از دشنام بعلی علیه السّلام پر است این حدیث را بازگو منما! در جواب من گفت: بخدا قسم از فضایل علی علیه السّلام بقدری در خاطرم هست که اگر آنها را بازگو نمایم کشته خواهم شد؟