حنبل بن عبدالله رُصافی


حنبل بن عبدالله بن فرج بن سعادة، راوی حدیث اهل سنت در قرن ششم هجری، مشهور به ابی علی و واسطی، شناخته می‌شود. وی تمام «المُسْنَد» را از هبة الله بن الحصین نقل کرده و در شهرهای بغداد، دمشق، موصل و اربیل به روایت حدیث می‌پرداخت و زندگی فقیرانه‌ای داشت ولی از حمایت سلطان برخوردار بود.

حنبل بن عبداللَّه رُصافی
اطلاعات فردی
نام کاملحنبل بن عبدالله بن فرج بن سعادة
سرشناسیراوی حدیث، معروف به ابی علی، واسطی، بغدادی و رصافی
تولد۵۱۰ هجری قمری
وفات۶۰۴ هجری قمری
محل دفنشام (دمشق)
خویشان سرشناس-
اطلاعات علمی
استادانهبة الله بن الحصین
شاگردانابن الدبیثی، ابن النجار، و دیگران
مذهبحنبلی
اطلاعات فرهنگی
زمینه فعالیتروایت حدیث و علوم دینی
علت شهرتراوی کامل «المسند»
وبگاه-

زندگی‌نامه

حنبل بن عبدالله بن فرج بن سعادة، یکی از شاخص‌ترین راویان حدیث اهل سنت در قرن ششم هجری است که لقب‌های متعددی چون ابی علی، واسطی، بغدادی، رصافی و مکبر به وی نسبت داده شده است. او تمام «المسند» را از هبة الله بن الحصین روایت کرده و از افراد معتبر و مشهور زمان خود همچون اسماعیل بن السمرقندی و احمد بن منصور بن المؤمل حدیث شنیده است.[۱]

حنبل فعالیت‌های روایت حدیث خود را در شهرهای مانند اربیل، موصل، دمشق و بغداد انجام داده و زندگی‌اش با وجود مشکلات مالی و بیماری خاص، مورد حمایت سلطان‌ها بوده است. وی از کودکی تحت تعلیم شیخ عبد القادر الجیلی قرار داشت که نام حنبلا را برای او انتخاب کرد و به وی توصیه کرد که «مسند احمد بن حنبل» را بیاموزد و روایت کند.

به عنوان یک راوی، حنبَل جلسات منظم برای شنیدن و روایت حدیث در بغداد و دمشق برگزار می‌کرد و تأکید داشت که سفرهایش تنها به منظور خدمت به پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله و اشاعه احادیث در مناطق کمتر شناخته شده است، نه برای به دست آوردن سود یا محبوبیت. او در شب جمعه چهارم ماه محرم سال ۶۰۴ هجری قمری در دمشق درگذشت.[۲]

روایت حدیث غدیر[۳]

یکی از علما و بزرگان اهل سنت که حدیث غدیر را نقل کرده حنبل بن عبدالله بن سعاده مکبّر رُصافی، ابوعبدالله (م۶۰۴ ق) است. حموینی در «فرائد السمطین» حدیث غدیر را در احتجاج امیرالمؤمنین علیه السلام در رحبه کوفه از حنبل بن عبدالله بن سعاده مکبّر مکّی رُصافی نقل کرده است.[۴]

ذهبی و ابن شامه:[۵] حنبل بن عبدالله آخرین کسی است که مسند احمد را از ابن حصین شنیده است.

پانویس

  1. تاریخ الإسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام. ج ۴۳ ص ۱۴۳.
  2. سیر أعلام النبلاء. ج ۲۱ ص ۴۳۱
  3. چکیده عبقات الانوار (حدیث غدیر): ص ۲۷۵.
  4. فرائد السمطین: ج ۱ ص ۶۹.
  5. العِبَر فی خبر من غَبَر: ج ۵ ص ۱۰، حوادث سال ۶۰۴. ابن‌عماد حنبلی نیز شرح حال این راوی را مانند ذهبی نوشته و سخن او را عیناً آوردده است: شَذَرات الذهب: ج ۵ ص ۱۲. ذیل الروضتین: ص ۶۳، حوادث سال ۶۰۴.