رضایت خداوند از ابلاغ ولایت

وَ کُلُّ ذلِکَ لا یَرْضَی اللَّهُ مِنّی اِلّا اَنْ اُبَلِّغَ ما اَنْزَلَ اللَّهُ اِلَیَّ فی حَقِّ عَلِیٍّ، يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ فی حَقِّ عَلِیٍّوَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ.

و همه اینها، خداوند را از من راضی و خشنود نمی‌گرداند مگر آنکه آنچه به سوی من در مورد حق علی علیه السلام نازل فرموده ابلاغ کنم، سپس این آیه را بار دیگر تلاوت فرمود: «ای پیامبر! آنچه از پروردگارت به سوی تو در مورد حق علی علیه السلام نازل شده، ابلاغ کن و اگر چنین نکنی رسالت الهی خویش را انجام ندادهای، و خداوند تو را از (شرور مردم) حفظ می‌کند.

<< قبلی بعدی >>

مطابق بودن رضایت خداوند از ابلاغ ولایت

در این فراز آیه ابلاغ در اولین مراحل خطبه و برای بار دوم به جهت تبیین علت اجتماع عظیم در سرزمین مطرح می‌شود تا نزول آیه یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ …اعلام شده، و همهٔ مردم آماده شوند تا مرحله اصلی خطبه برسد و معلوم شود پیامبر صلی الله علیه وآله مأمور به تبلیغ چه پیامی است.

لازم است ذکر شود با توجه به اینکه آیهٔ ابلاغ را قبلاً به صورت مفصل در شأن نزول و تک تک عبارات دقت نظر شده است در این‌جا فقط به عبارت لَا یَرْضَی اللَّهُ مِنِّی إِلَّا أَنْ أُبَلِّغَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَیَّ فِی حَقِّ عَلِی‏ می‌پردازیم که نشان می‌دهد در تمامی مراحل اعلانِ ولایت، پیامبر صلی الله علیه وآله فقط رضایت پروردگارِ عالم را در نظر گرفته و کارشکنی و مخالفت منافقین تأثیری در ارادهٔ مصمم مُبلّغ اعظم غدیر در جهت انجام رسالت خویش نخواهد داشت.

با آنکه مسیر سخن نشاط و سرور خاصی را همراه دارد، امّا گویا چهره حضرت درهم می‌رود و توجه عمیق خود را به حضور کوردلان و منافقینی می‌دوزد که عملاً در کاروان غدیر حضور دارند و همچنان در جامعه مسلمین حضور خواهند داشت. اینان به قدری کینه‌توز و آماده فتنه‌انگیزی هستند که پیامبر صلی الله علیه وآله وجودشان را مانعی بزرگ بر سر راه برنامه غدیر می‌بیند در حدی که اگر خداوند با ارادهٔ خویش آنان را درهم نکوبد واقعاً معرّفی و اعلان ولایت علی علیه السلام با حضور آنان میسّر نیست، و به راستی وقتی خطاب وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ آمد، بر همه ثابت شد که خطر منافقین جدی است و به همین جهت خدا ضامن حفظ رسولش شده است.

رضایت خداوند از ابلاغ پیامبر صلی الله علیه وآله

پیامبر صلی الله علیه وآله در روز غدیرخم پس از ابلاغ آنچه از طرف خدا در مورد امیرالمؤمنین علی علیه السلام نازل شده بود مهر رضایت پروردگار را در آیه ۳ سوره مائده، بر رسالت خویش مشاهده نموده و آن حضرت، ابلاغ ولایت را باعث رضایت و عدم آن را موجب ابطال زحمات ۲۳ ساله خویش دانسته و می‌فرمایند: ... وَکُلُّ ذالِکَ لایَرْضَی الله مِنّی إِلاّ اَنْ اُبَلِّغَ ما اَنْزَلَ الله إِلَی فی حَقِّ عَلِی…؛ و همه اینها خدا را از من راضی و خشنود نمی‌گرداند مگر آنچه به سوی من در مورد حق علی صلی الله علیه وآله نازل فرموده ابلاغ کنم…»

و این موضوع قابل دقت است که ابتدا پیامبر صلی الله علیه وآله نتیجهٔ ابلاغ را رضایت خداوند بیان می‌کنند و کاملاً نسبت به این مطلب اطمینان دارند به طوری که بلافاصله پس از اعلان خداوند مُهر رضایت خود را با رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دینا به پیامبر صلی الله علیه وآله اعلان می‌دارد.

به راستی چقدر این ابلاغ ولایت و انتصاب امیرالمؤمنین علیه السلام به امر الهی مهم است که خداوند اعلان آن را به مردم موجب رضایت خویش می‌داند و با آن دین خویش را کامل و نعمت را تمام کرده است؛ بنابراین محور در اعلان ولایت در غدیر خم رضایت پروردگار بوده و می‌توان از این فراز نتایج ذیل رادریافت نمود:

• پیامبر صلی الله علیه وآله هدفی جز اطاعت و جلب رضایت پروردگار در مورد اعلان ولایت ندارد.
• طرح رضایت پروردگار پس از بیان آزار و اذیت منافقان در خطبه غدیر بدین معناست که گرچه منافقین، مخالف این ابلاغ هستند و راضی به این امر نمی‌باشند لکن پیامبر صلی الله علیه وآله رضایت خالق را بر رضایت مخلوق و انتصاب الهی را بر انتخاب بشری ترجیح داده و امیرالمؤمنین علیه السلام را معرفی می‌نماید.
• بشریت باید بر آنچه خداوند به آن راضی هست راضی بوده و سر تسلیم و تعظیم فرود آورند.
• خداوند بلافاصله دلیل رضایت خود را پس از ابلاغ پیامبر صلی الله علیه وآله نزول آیه ۳ سوره مائده قرارداده و با بیان رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دِیناً از دینِ با علی بن ابیطالب علیه السلام راضی می‌گردد.
• ادعای امامت بر مسلمین توسط غیر از ائمهٔ معرفی شده در غدیر، موجب نارضایتی خداوند است و پیامبر صلی الله علیه وآله در خطبه غدیر از آنها به عنوان امامان دعوت کننده به سوی آتش یاد می‌نمایند. همانگونه که می‌فرمایند: مَعاشِرَ النّاسِ، اِنَّهُ سَیَکُونُ مِنْ بَعْدی اَئِمَّةٌ یَدْعُونَ اِلَی النّارِ؛ ای مردم! به زودی پس از من امامانی خواهند آمد که مردم را به آتش فرا خوانند.