محمدباقر انصاری

محمدباقر انصاری (متولد ۱۳۳۹ش) پژوهشگر امامت‌پژوهی و غدیرشناسی که در دو حوزه تحقیق و تدریس به تبیین معارف امامت و غدیر پرداخته است.

محمدباقر انصاری

اطلاعات فردی
نام کامل	محمد باقر انصاری خوئینی زنجانی
سرشناسی	پژوهشگر امامت‌پژوهی و غدیرشناسی
تولد	۲۲ بهمن ۱۳۳۹ش
خویشان سرشناس	اسماعیل انصاری خوئینی زنجانی
اطلاعات علمی
استادان	حسین وحید خراسانی
تالیفات	غدیر در قرآن، قرآن در غدیر (۳ جلد)، اسرار غدیر
تحصیلات	فقه و اصول
مذهب	شیعه
اطلاعات فرهنگی
زمینه فعالیت	تاریخ اسلام و کلام
علت شهرت	غدیرپژوهی

در زمینه تحقیق و تألیف، آثار متعددی از او در عرصه ترجمه، تحقیق و تألیف منتشر شده که عمده این آنها در موضوع غدیر هستند. مشهورترین اثر او در این زمینه تحقیق و انتشار کتاب سلیم بن قیس هلالی است که در سه جلد منتشر شده است.

انصاری علاوه بر تألیف و تحقیق، سال‌ها است به تدریس مباحث تاریخ اسلام و غدیرشناسی در مراکز مختلف علمی و تبلیغی مشغول است؛ از جمله فعالیت‌های او در این زمینه به تدریس در مؤسسه غدیرستان اشاره شده است.

جایگاه در غدیرشناسی

محمدباقر انصاری پژوهشگر در زمینه امامت‌پژوهی و غدیرشناسی معرفی شده که در دو حوزه تحقیق و تدریس به تبیین معارف امامت و غدیر پرداخته است.

به‌گزارش برخی منابع، در زمینه تحقیق و تألیف، انصاری از سال ۱۳۶۴ش تألیف را آغاز کرد و آثار متعددی از او در عرصه ترجمه، تحقیق و تألیف منتشر شده که عمده این آثار در موضوع غدیر هستند. مشهورترین اثر او در این زمینه تحقیق و انتشار کتاب سلیم بن قیس هلالی است که در سه جلد منتشر شده است.

گفته شده که انصاری علاوه بر تألیف و تحقیق، سال‌ها است به تدریس مباحث تاریخ اسلام و غدیرشناسی در مراکز مختلف علمی و تبلیغی مشغول است.

زندگی‌نامه

محمدباقر انصاری خوئینی زنجانی در ۲۲ بهمن ۱۳۳۹ش، مطابق با ۲۵ شعبان ۱۳۸۰ق در شهر قم به‌دنیا آمد. پدر او اسماعیل انصاری از محققان و مؤلفان حوزوی بود که کتاب الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء علیها السلام، در ۲۵ جلد و اولین ترجمه و تحقیق کتاب سلیم بن قیس هلالی به نام اسرار آل محمد علیهم السلام از آثار او برشمرده شده است.

انصاری در سال دوم عمر خود به‌همراه والدین به تهران منتقل شد و تا چهارده‌سالگی در تهران بود. او دبستان و دبیرستان را در تهران گذراند. انصاری در سال ۱۳۵۳ش به‌همراه والدین به قم بازگشت و به تحصیل علوم دینی در حوزه علمیه قم مشغول شد.

تحصیل و استادان

محمدباقر انصاری دروس سطح را در طی هفت سال در محضر پدر و عموی خویش گذراند. از سال ۱۳۶۱ش، در دروس فقه و اصول مرتضی حائری یزدی (درگذشت: ۱۳۶۴ش) و حسین وحید خراسانی حضور یافت و تقریرات دروس فقه و اصول ایشان را به‌عربی تدوین کرد.

انصاری هم‌زمان با پرداختن به فقه و اصول به‌طور تخصصی به علم رجال و کتاب‌شناسی پرداخت.

تدریس

از جمله فعالیت‌های فرهنگی و علمی محمدباقر انصاری در زمینه امامت‌پژوهی و غدیرشناسی تدریس در مراکز علمی و فرهنگی دانسته شده است. در این زمینه از جمله به تدریس او در مؤسسه علمی هنری غدیرستان اشاره شده است. این فعالیت‌ها از سال ۱۳۸۸ش آغاز شده و هر سال دوره‌های تخصصی در موضوع غدیر برای مخاطبان عام و خاص برگزار می‌گردد؛ از جمله این فعالیت‌های علمی به موارد زیر اشاره شده است:

نام دوره	درس/جلسه	سال	محل برگزاری	لینک
دوره غدیر پژوهی	۱۰	۱۳۹۱	مؤسسه غدیرستان	لینک
دوره غدیرشناسی	۳۰	۱۳۹۲	قائمیه اصفهان	لینک
دوره غدیرشناسی	۱۱	۱۳۹۳	مدرسه علمیه جوادیه اصفهان	لینک
دوره تربیت مبلغ غدیر	۳۹	۱۳۹۵	قائمیه اصفهان	لینک
دوره تربیت مبلغ غدیر	۱۲	۱۳۹۶	قائمیه اصفهان	لینک
دوره تربیت مبلغ غدیر	۱۴	۱۳۹۷	مدرسه علمیه خالصیه اصفهان	لینک
دوره مهندسی تبلیغ غدیر	۲۴	۱۳۹۸	مدرسه علمیه جوادیه اصفهان	لینک
دوره جلوه‌های غدیر در عصر غیبت	۲۰	۱۳۹۹	مدرسه علمیه جوادیه اصفهان	لینک
دوره در انتظار غدیر	۱۱	۱۴۰۰	مدرسه علمیه جوادیه اصفهان	لینک
دوره مقاله‌نویسی	۱۷	۱۳۹۵	مؤسسه غدیرستان	لینک
دوره گفتمان خانواده و غدیر	۱۴	۱۴۰۱	مدرسه علمیه جوادیه اصفهان	لینک
دوره غدیر و زیارت	۳	۱۴۰۲	قائمیه اصفهان	لینک
شرح خطبه غدیر	۵۷	نامشخص	مؤسسه غدیرستان	لینک

آثار

به‌گزارش برخی منابع، محمدباقر انصاری آثار فراوانی در موضوعات مختلف از جمله غدیرشناسی تألیف کرده که بسیاری از این آثار مورد توجه اهل علم قرار گرفته و بارها منتشر شده است. تاکنون ۸۷ اثر از او به‌چاپ رسیده است. از جمله این آثار به موارد زیر اشاره شده است:

عنوان کتاب	موضوع	سال نشر	صفحات	ناشر
کتاب سلیم بن قیس الهلالی (تحقیق سه‌جلدی)	نخستین منبع تاریخی درباره ولایت و غدیر	۱۴۱۵ق	—	—
معاً فی الغدیر	بررسی تطبیقی حدیث غدیر در منابع شیعه و سنی	۱۳۸۳ش	۳۸۰ص	انصاریان
واقعهٔ قرآنی غدیر	تبیین واقعه غدیر در پرتو آیات قرآن	۱۴۲۸ق	۲۲۰ص	دلیل ما
سخنرانی استثنایی غدیر	تحلیل محتوای خطبه غدیر	۱۴۲۷ق	۲۵۰ص	دلیل ما
ژرفای غدیر	تفسیر عرفانی و کلامی از غدیر	۱۴۲۳ق	۲۲۰ص	دلیل ما
چهارده قرن با غدیر	بازتاب تاریخی و فرهنگی غدیر	۱۴۲۰ق	۲۴۰ص	دلیل ما
کرانه‌های غدیر	مباحث اخلاقی و اجتماعی غدیر	۱۳۹۲ش	۲۰۰ص	دلیل ما
اولین میراث مکتوب از واقعه غدیر	معرفی کهن‌ترین منابع حدیث غدیر	۱۳۷۸ش	۶۸ص	دلیل ما
اگر در غدیر بودیم…؟	بازخوانی واقعه غدیر با زبان تمثیل و گفت‌وگو	۱۴۲۵ق	۱۶۰ص	دلیل ما
خطابه غدیر در آینه اسناد	مستندسازی روایات خطبه غدیر	۱۳۸۵ش	۱۰۶ص	دلیل ما
خطبة الغدیر	متن کامل عربی خطبه غدیر	۱۴۲۶ق	۷۰ص	—
خطابه غدیر: گزارش مراسم سه‌روزه در غدیر خم	گزارش تاریخی و ترجمه خطبه غدیر	—	۸۰ص	دلیل ما
غدیر از زبان مولی علیه‌السلام	نقل حدیث غدیر از امام علی(ع)	۱۴۲۹ق	۴۵ص	دلیل ما
غدیر در قرآن، قرآن در غدیر (۳ جلد)	پیوند قرآن و حدیث غدیر	۱۳۸۷ش	—	دلیل ما
غدیر من	تبیین شخصی و معرفتی از غدیر	۱۳۸۷ش	۶۰ص	دلیل ما
غدیر کجاست؟	معرفی جغرافیایی و تاریخی غدیر خم	۱۴۲۵ق	۸۰ص	دلیل ما
قصه قرآنی غدیر	روایت داستانی غدیر بر پایه قرآن	۱۳۹۲ش	۱۲۰ص	دلیل ما
گزارش حجةالوداع	گزارش تفصیلی سفر آخر پیامبر و زمینه‌سازی غدیر	۱۴۲۷ق	۳۸۰ص	دلیل ما
قرآن‌نامه غدیر	فهرست آیات مرتبط با ولایت و غدیر	۱۳۸۷ش	۱۴۰ص	دلیل ما
گزارش لحظه به لحظه از حج پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله	بازسازی وقایع حج آخر پیامبر	۱۴۳۰ق	۹۰ص	دلیل ما
گزارش لحظه به لحظه از واقعه غدیر	بازسازی دقیق زمان و مکان خطبه	۱۴۲۱ق	۴۸ص	دلیل ما
خطبه غدیر چیست؟	معرفی محتوای کلامی و اجتماعی خطبه غدیر	۱۴۰۳ش	۸۸ص	شراره صبح
غدیر کلاس فوری	آموزش فشرده مباحث غدیر برای نوجوانان	۱۴۳۴ق	۸۰ص	عطر عترت
غدیر با قرآن نسخه فوری	درس‌نامه کوتاه درباره آیات غدیر	۱۴۳۸ق	۱۱۰ص	عطر عترت
خطبه غدیر نگاه فوری	خلاصه و ترجمه علمی خطبه غدیر	۱۴۳۷ق	۲۲۰ص	دلیل ما
غدیر و دشمنان مرور فوری	بررسی تاریخی مخالفان ولایت در غدیر	۱۴۳۸ق	۱۰۰ص	دلیل ما
غدیر تا فاطمیه	پیوند میان ولایت و مظلومیت فاطمه(س)	۱۳۹۵ش	۲۳۵ص	عطر عترت
اسرار غدیر	شرح رمزی و عرفانی از غدیر (دارای ترجمه اردو)	۱۴۱۴ق	۳۸۰ص	مولود کعبه
خطبه نبوت در غدیر ولایت	تحلیل الهیاتی خطبه غدیر	۱۴۳۳ق	۶۰ص	آثار فاخر
تبلیغ غدیر در سیرهٔ معصومین علیهم‌السلام	بررسی نقش ائمه(ع) در نشر پیام غدیر	۱۴۳۳ق	۲۷۰ص	دلیل ما
بیعة الغدیر	تحلیل واقعه بیعت در غدیر خم	۱۴۲۲ق	۴۶ص	دلیل ما
ندای آسمانی غدیر	معرفی اسناد حدیثی غدیر	۱۴۲۴ق	۷۰ص	تک
غدیر در احساس ملت‌ها	بازتاب فرهنگی غدیر در جوامع اسلامی	۱۴۲۴ق	۴۵۰ص	دلیل ما
حضور در غدیر	گزارش مستند از مکان غدیر و مراسم معاصر	۱۴۳۳ق	۱۱۰ص	عطر عترت
گفتارهای ایام ولایت	مجموعه سخنرانی‌ها و مقالات درباره ولایت	۱۴۳۳ق	۱۰۰ص	عطر عترت
صدای غدیر می‌آید	پیام‌های اخلاقی و فرهنگی خطبه غدیر	۱۴۳۸ق	۸۰ص	دلیل ما
برکرانه غدیر	معرفی اجمالی حادثه و پیام غدیر	۱۳۹۰ش	۴۷ص	دلیل ما

منابع

• غدیر در آینه کتاب؛ محمد انصاری زنجانی، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۹۰ش.
• «مؤلف کتاب اسرار آل محمد(ص) بر ترازوی نقد»؛ اسلام ملکی معاف، مطالعات قرآن و حدیث، شماره ۲، بهار و تابستان ۱۳۸۷ش.