پرش به محتوا

استناد امامان به آیه اکمال: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۰: خط ۷۰:


=== در تبريک و تهنيت در روز غدير ===
=== در تبريک و تهنيت در روز غدير ===
تبريکِ غدير از همان سال حجةالوداع و در همان بيابان غدير پس از اتمام خطبه پيامبر عليه السلام چنين آغاز شد:
[[تبریک]] غدير از همان سال [[حجةالوداع]] و در همان بيابان غدير پس از اتمام خطبه پيامبر عليه السلام چنين آغاز شد:


در آن لحظاتى كه پيامبر صلى الله عليه و آله خطاب «يا اَيَّهَا الرَّسُولُ بَلِّغ» را به انجام رسانده و على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام را معرفى كرده بود، هر دو بزرگوار از پله‏ هاى منبر غدير پايين آمدند. همزمان مردم نيز مشتاقانه از جا برخاستند و از هر سو با ازدحام به طرف منبر حركت كردند؛ و در حالى كه دست‏ها را به نشانه بيعت بالا برده بودند مى‏ گفتند: آرى پذيرفتيم و به امر خدا و رسولش از صميم قلب و با زبان و دستانمان اطاعت مى‏ كنيم.
در آن لحظاتى كه پيامبر صلى الله عليه و آله خطاب «يا اَيَّهَا الرَّسُولُ بَلِّغ» را به انجام رسانده و على بن ابى‏ طالب ‏عليه السلام را معرفى كرده بود، هر دو بزرگوار از پله‏ هاى منبر غدير پايين آمدند.


پيامبر صلى الله عليه و آله از همان فراز منبر با بسيارى از دست ‏هايى كه به سويش بلند شده بود بيعت كرد و به احساسات آنان پاسخ داد. صداى تبريک و تهنيت از ميان جمعيت بلند بود، و پيامبر صلى الله عليه و آله در پاسخ تبريک آنان مى‏ فرمود:
همزمان مردم نيز مشتاقانه از جا برخاستند و از هر سو با ازدحام به طرف [[سخنرانی|منبر]] حركت كردند؛ و در حالى كه دست‏ها را به نشانه [[بیعت]] بالا برده بودند مى‏ گفتند:
 
آرى پذيرفتيم و به امر خدا و رسولش از صميم قلب و با زبان و دستانمان اطاعت مى‏ كنيم.
 
پيامبر صلى الله عليه و آله از همان فراز منبر با بسيارى از دست ‏هايى كه به سويش بلند شده بود بيعت كرد و به احساسات آنان پاسخ داد.
 
صداى تبريک و تهنيت از ميان جمعيت بلند بود، و پيامبر صلى الله عليه و آله در پاسخ تبريک آنان مى‏ فرمود:


الحَمدُ للَّهِ الَّذى فَضَّلَنا عَلى جَميعِ العالَمينَ: سپاس خدايى را كه ما را بر همه جهانيان فضيلت داد.
الحَمدُ للَّهِ الَّذى فَضَّلَنا عَلى جَميعِ العالَمينَ: سپاس خدايى را كه ما را بر همه جهانيان فضيلت داد.


فريادهاى شعفى كه از جمعيت برمى‏ خاست، شكوه و ابهت بى‏مانندى را به اجتماع بزرگ غدير مى‏بخشيد. پيامبرصلى الله عليه وآله براى نشان دادن غدير به عنوان بزرگ‏ترين مناسبتى كه در عمر مباركش بايد به او تبريک گفت، مى‏ فرمود: به من تبريک بگوييد. به من تهنيت بگوييد، زيرا خداوند مرا به نبوت و اهل‏ بيتم را به امامت اختصاص داده است.
فريادهاى شعفى كه از جمعيت برمى‏ خاست، شكوه و ابهت بى‏مانندى را به اجتماع بزرگ غدير مى ‏بخشيد.
 
پيامبر صلى الله عليه و آله براى نشان دادن غدير به عنوان بزرگ‏ترين مناسبتى كه در عمر مباركش بايد به او تبريک گفت، مى‏ فرمود: به من تبريک بگوييد.
 
به من تهنيت بگوييد، زيرا خداوند مرا به نبوت و اهل‏ بيتم را به امامت اختصاص داده است.


ابراز احساسات مردم با پاسخ ‏هاى پيامبر صلى الله عليه و آله آرام‏تر شد در حالى كه آن حضرت با اميرالمؤمنين‏ عليه السلام به پله‏ هاى پايين منبر رسيده بودند. در آن حال پيامبر صلى الله عليه و آله كمال دين را به مردم يادآور شده فرمود:
ابراز احساسات مردم با پاسخ ‏هاى پيامبر صلى الله عليه و آله آرام‏تر شد در حالى كه آن حضرت با اميرالمؤمنين‏ عليه السلام به پله‏ هاى پايين منبر رسيده بودند. در آن حال پيامبر صلى الله عليه و آله كمال دين را به مردم يادآور شده فرمود:


اللَّهُ اَكبَرُ عَلى اِكمالِ الدّينِ وَ اِتمامِ النِّعمَةِ وَ رِضَى الرَّبِّ بِرِسالَتى وَ الوِلايَةِ لِعَلِىِّ بنِ اَبى‏ طالِبٍ: الله اكبر به خاطر كامل شدن دين و تمامى نعمت و رضايت پروردگار به رسالت من و ولايت على بن ابى‏ طالب.
اللَّهُ اَكبَرُ عَلى اِكمالِ الدّينِ وَ اِتمامِ النِّعمَةِ وَ رِضَى الرَّبِّ بِرِسالَتى وَ الوِلايَةِ لِعَلِىِّ بنِ اَبى‏ طالِبٍ:
 
الله اكبر به خاطر كامل شدن دين و تمامى نعمت و رضايت پروردگار به رسالت من و ولايت على بن ابى‏ طالب.
 
سپس سه بار آيه «اليَومَ اَكمَلتُ لَكُم دينَكُم وَ اَتمَمتُ عَلَيكُم نِعمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الاِسلامَ ديناً» را قرائت كرد، و بعد از آن فرمود:


سپس سه بار آيه «اليَومَ اَكمَلتُ لَكُم دينَكُم وَ اَتمَمتُ عَلَيكُم نِعمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الاِسلامَ ديناً» را قرائت كرد، و بعد از آن فرمود: كمال دين و تمام نعمت و رضايت رب با اين است كه مرا براى ابلاغ ولايت على بن ابى‏ طالب بعد از من فرستاده است.<ref>عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۱۹۶،۱۹۴،۶۳،۴۰. الغدير: ج ۱ ص ۲۷۴،۲۷۱.</ref>
كمال دين و تمام نعمت و رضايت رب با اين است كه مرا براى ابلاغ ولايت على بن ابى‏ طالب بعد از من فرستاده است.<ref>عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۱۹۶،۱۹۴،۶۳،۴۰. الغدير: ج ۱ ص ۲۷۴،۲۷۱.</ref>


=== غدير، قدردانى از پيامبر صلى الله عليه و آله ===
=== غدير، قدردانى از پيامبر صلى الله عليه و آله ===
كسانى كه بر سر مسئله امامت به بحث و جدل مى‏ پردازند و از پيش خود شرايط سبک و سنگين براى آن تعيين مى ‏كنند، غافل‏اند از اينكه خدا همه جوانبش را توسط پيامبرش اعلام فرموده و نيازى به فكر بشر در اين باره نيست.
كسانى كه بر سر مسئله [[امامت]] به بحث و جدل مى‏ پردازند و از پيش خود شرايط سبک و سنگين براى آن تعيين مى ‏كنند، غافل ‏اند از اينكه خدا همه جوانبش را توسط پيامبرش اعلام فرموده و نيازى به فكر بشر در اين باره نيست.


در روزهاى اول ورود امام رضا عليه السلام به شهر مرو، در روز جمعه مردم در مسجد جامع شهر جمع شده بودند و درباره مسئله امامت و اختلافاتى كه درباره آن مطرح است سخن مى ‏گفتند. حضرت با شنيدن اين خبر تبسمى كرد و فرمود:
در روزهاى اول ورود [[امام رضا علیه السلام]] به شهر مرو، در روز جمعه مردم در [[مسجد]] جامع شهر جمع شده بودند و درباره مسئله امامت و اختلافاتى كه درباره آن مطرح است سخن مى ‏گفتند. حضرت با شنيدن اين خبر تبسمى كرد و فرمود:


خداوند تبارک و تعالى پيامبرش را از اين جهان نبُرد مگر بعد از آنكه دين را برايش كامل فرمود. از يک سو قرآن را بر او نازل كرد...، و از سوى ديگر در حجةالوداع كه آخر عمر او بود اين آيه را فرستاد كه «اليَومَ اَكمَلتُ لَكُم دينَكُم وَ اَتمَمتُ عَلَيكُم نِعمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الْاِسْلامَ ديناً».
خداوند تبارک و تعالى پيامبرش را از اين جهان نبُرد مگر بعد از آنكه دين را برايش كامل فرمود. از يک سو قرآن را بر او نازل كرد...، و از سوى ديگر در [[حجةالوداع]] كه آخر عمر او بود اين آيه را فرستاد كه «اليَومَ اَكمَلتُ لَكُم دينَكُم وَ اَتمَمتُ عَلَيكُم نِعمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الْاِسْلامَ ديناً».


مسئله امامت كمال دين است. پيامبر صلى الله عليه و آله از اين جهان نرفت مگر آنكه براى امتش معارف دينشان را روشن ساخت و راهشان را مشخص فرمود و آنان را به قول حق سپرد و على ‏عليه السلام را عَلَم و امام براى آنان منصوب فرمود، و هر چه امت بدان نياز دارشتند بيان فرمود. هر كس گمان كند خداوند دينش را كامل نكرده كتاب خدا را رد نموده و به آن كافر است ... .<ref>غيبت نعمانى: ص ۲۱۸ ح ۶ .</ref>
مسئله امامت كمال دين است. پيامبر صلى الله عليه و آله از اين جهان نرفت مگر آنكه براى امتش معارف دينشان را روشن ساخت و راهشان را مشخص فرمود و آنان را به قول حق سپرد و على ‏عليه السلام را عَلَم و امام براى آنان منصوب فرمود، و هر چه امت بدان نياز دارشتند بيان فرمود. هر كس گمان كند خداوند دينش را كامل نكرده كتاب خدا را رد نموده و به آن كافر است ... .<ref>غيبت نعمانى: ص ۲۱۸ ح ۶ .</ref>


قرآن كتاب اعظم و امّ الكتاب مسلمانان، اولين كتابى است كه غدير را با ابديت خود پيوند داده است. غدير نيز، قبل از واقعه و مقارن آن و بعد از اجراى آن در پناه قرآن بوده، و نزول آيات پى در پى آن را پشتيبانى كرده ‏اند. بنابراين قبل از معرفى هر كتابِ ديگرى بايد بگوييم: قرآن حامل غدير است و طى چهارده قرن فرهنگ غدير را با حضور خود بين همه نسل‏ هاى مسلمان به خانه ‏هاى آنان برده و در اختيار بزرگ و كوچكشان قرار داده است.
قرآن كتاب اعظم و امّ الكتاب مسلمانان، اولين كتابى است كه غدير را با ابديت خود پيوند داده است. غدير نيز، قبل از واقعه و مقارن آن و بعد از اجراى آن در پناه قرآن بوده، و نزول آيات پى در پى آن را پشتيبانى كرده ‏اند.
 
بنابراين قبل از معرفى هر كتابِ ديگرى بايد بگوييم: قرآن حامل غدير است و طى چهارده قرن فرهنگ غدير را با حضور خود بين همه نسل‏ هاى مسلمان به خانه ‏هاى آنان برده و در اختيار بزرگ و كوچكشان قرار داده است.


با در نظر گرفتن اين ارتباط عميق، هر كتابى كه در اعتقادات، حديث، تاريخ و تفسير در اسلام نوشته شده، به عنوان يكى از اساسى ‏ترين فرازهاى دين «آيات غدير» را مطرح ساخته و به تبيين آن پرداخته است.
با در نظر گرفتن اين ارتباط عميق، هر كتابى كه در اعتقادات، [[احاديث مرتبط با غدير|حدیث]]، [[تاریخ]] و [[مفسّرین|تفسیر]] در [[اسلام]] نوشته شده، به عنوان يكى از اساسى ‏ترين فرازهاى دين «آيات غدير» را مطرح ساخته و به تبيين آن پرداخته است.


اولين كتاب در اسلام كه واقعه غدير را مطرح كرده «كتاب سليم بن قيس هلالى» است، كه در موارد متعددى از آن آيه «تبليغ» و «اكمال» مطرح شده و ارتباط مستقيم آن با واقعه غدير از لسان پيامبر و امامان ‏عليهم السلام بيان شده است. پس از آن هم تفاسير و كتاب‏ هاى تاريخى و اعتقادى اين حقيقت بزرگ را درباره غدير ثبت كرده ‏اند، به گونه‏ اى كه هر جا سخن از «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ ...» و «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينِكُمْ...» به ميان آمده، فوراً غدير مطرح شده است، و هر جا سخن از غدير بوده فوراً اين آيات تداعى شده است.
اولين كتاب در اسلام كه واقعه غدير را مطرح كرده «كتاب سليم بن قيس هلالى» است، كه در موارد متعددى از آن آيه «تبليغ» و «اكمال» مطرح شده و ارتباط مستقيم آن با واقعه غدير از لسان پيامبر و امامان ‏عليهم السلام بيان شده است. پس از آن هم تفاسير و كتاب‏ هاى تاريخى و اعتقادى اين حقيقت بزرگ را درباره غدير ثبت كرده ‏اند، به گونه‏ اى كه هر جا سخن از «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ ...» و «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينِكُمْ...» به ميان آمده، فوراً غدير مطرح شده است، و هر جا سخن از غدير بوده فوراً اين آيات تداعى شده است.