بهره گیری از تکنیک ها و متدلوژی مناسب در خطبه غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

== بهره گیری از تکنیک ها و متدلوژی مناسب در خطبه غدیر<ref>مجموعه مقالات كنگره بين ‏المللى غدير و انسجام اسلامى: ص ۲۹۶  - ۲۶۸.</ref> ==

در خطبه غدير از شيوه و روش اقناعى -  كه اثر بخش ‏ترين و ماندگارترين شيوه گفتگو است -  بهره گرفته شده است.

فرمان الهى حتى بدون حضور مردم نيز عملى بود، ولى پيامبر صلى الله عليه وآله به جهت تكريم و ارج‏گذارى بر شخصيت مردم و آگاه‏ سازى آنان از امر و فرمان مهم الهى دستور مى‏ دهند همگان جمع شوند، تا شخصاً فرمان الهى را بشنوند و اعلام نظر نمايد.

پيامبر اسلام ‏صلى الله عليه وآله در اجتماع صد و بيست هزار نفرى فرمان مهم الهى را با حضور همگان اعلام مى ‏نمايند. اجتماع چنين جمعيتى در دنياى امروز هم غير عادى است، و در تاريخ نبوت از شش هزار سال پيش تا آن روز هرگز چنين مجلس شكوه مندى براى سخنرانى تشكيل نشده بود.

در اين بخش پيامبرصلى الله عليه وآله در اجتماع عظيم مردم فرمان قاطع الهى را -  كه همان امامت و ولايت [[امیرالمؤمنین (لقب)|امیرالمؤمنین‏ علیه السلام]] بود -  به طور رسمى اعلام مى ‏نمايند، و مردم رسماً در جريان فرمان الهى از زبان پيامبرصلى الله عليه وآله قرار مى‏ گيرند.

در اين بخش پيامبر صلى الله عليه وآله صريحاً فرمود: هر كس از امامت سرباز زند، اعمال نيكش نابود مى ‏شود و هميشه در جهنم خواهد بود. سپس پيامبر صلى الله عليه وآله پس از ذكر پاره‏اى از فضائل امیرالمؤمنین عليه السلام مردم را از حسد ورزى و آثار آن بر حذر داشت، و متذكر شد كه از علل گمراهى و سرپيچى و مخالفت مردم با ائمه ‏عليهم السلام حسد ورزى آنان است.<ref>اثبات الهداة: ج ۲ ص ۱۱۴ ص ۵۵۸</ref>

پيامبر صلى الله عليه وآله به منظور زدودن هر گونه شبهه ‏اى، بازوان امیرالمؤمنین عليه السلام را گرفته و او را از جا بلند كرد و با بيان «مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ» با صراحت كامل فرمودند: آنچه گفتم درباره «اين على» و «اولاد اين على» است، و بدين ترتيب هر گونه شبهه ‏اى را از ميان برداشت و جاى هيچ گونه ذهنيتى را براى مردم نگذاشت و حجت را بر آنان تمام ساخت.

پيامبر صلى الله عليه وآله پس از اتمام خطبه فرمودند: شما را به بيعت كردن با خود و امیرالمؤمنین عليه السلام دعوت مى‏ كنم. ضمانت اين بيعت آن است كه من با خداوند بيعت كرده ‏ام و امیرالمؤمنین عليه السلام هم با من.  

بيعت گرفتن از فرد فرد آن جمعيت انبوه از طرفى غير ممكن بود، و از سوى ديگر امكان داشت افرادى به بهانه‏ هاى مختلف از بيعت شانه خالى كنند و حضور نيابند، و در نتيجه نتوان التزام عملى و گواهى قانونى از آنان گرفت. از اين رو، حضرت در اواخر سخنانشان فرمودند :

اى مردم، چون با يک كف دست و با اين وقت محدود و با اين سيل جمعيت بيعت كردن براى همه ممكن نيست، پس همگى اين سخن مرا تكرار كنيد و بگوييد: ما فرمانى را كه از جانب خداوند درباره امیرالمؤمنین و امامانى از فرزندانشان ‏عليهم السلام به ما رساندى بر سر مى ‏نهيم و به آن راضى هستيم، و با قلب و جان و زبان و دستمان با تو بر اين مدعا بيعت مى ‏كنيم... . مردم يكايک سخنان حضرت را تكرار كردند و بدين وسيله بيعت عمومى گرفته شد.

مردم پس از پايان سخنان پيامبر صلى الله عليه وآله به سوى آن حضرت و اميرالمؤمنين ‏عليه السلام روى آوردند و با ايشان دست بيعت دادند، و به پيامبر صلى الله عليه وآله و اميرالمؤمنين‏ عليه السلام تهنيت گفتند. ابراز احساسات و فريادهاى شادى مردم كه از هر سو بر مى‏ خاست، شكوه و ابهت بى‏ مانندى به آن اجتماع بزرگ بخشيده بود.

پيامبر صلى الله عليه وآله در فرازهاى مختلف خطبه غدير نسبت به انجام رسالت خويش و ابلاغ فرمان الهى، خداوند را بر اين شاهد مى‏ گيرد و مى‏ فرمايد: اللَّهُمَّ إنِّی أُشْهِدُکَ أنِّی قَدْ بَلَّغْتُ<ref>دانشنامه امام على‏ عليه السلام: ج ۸ ص ۲۳۴.</ref>: پروردگارا، تو را شاهد مى ‏گيرم كه من ابلاغ نمودم.

لذا از آنجايى كه هر عهد و پيمانى احتياج به شاهد و ضامنى دارد تا در صورت انكار به او مراجعه شود، پيامبر صلى الله عليه وآله شاهد و گواه اين بيعت را خداوند و خودش و ملائكه و بندگان صالح خدا تعيين كردند.

بنابراين، رويكردهاى به كارگرفته شده در گفتمان غدير را شايد بتوان از اثر بخش ‏ترين و ماندگارترين شيوه و رويكردها تلقى نمود، كه تا امروز تداوم يافته، و حتى در اعصار بعد به علت پويايى  و بالندگی اش به عنوان محورى‏ ترين و مترقى‏ ترين نيازهاى فكرى و انديشه بشرى مورد توجه انديشمندان و جوامع بشرى قرار خواهد گرفت.