پرش به محتوا

شأن نزول آیه اکمال دین: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲: خط ۳۲:
در ديوان نشسته بوديم كه شخصى مسيحى به ما گفت: اى مسلمانان! آيه ‏اى بر شما نازل شد كه اگر بر ما نازل مى ‏شد، آن روز و آن ساعت را تا زمانى كه دو مسيحى روى زمين باشند عيد مى‏ گرفتيم، و سپس آيه «اليوم اكملت لكم دينكم» را قرائت كرد.
در ديوان نشسته بوديم كه شخصى مسيحى به ما گفت: اى مسلمانان! آيه ‏اى بر شما نازل شد كه اگر بر ما نازل مى ‏شد، آن روز و آن ساعت را تا زمانى كه دو مسيحى روى زمين باشند عيد مى‏ گرفتيم، و سپس آيه «اليوم اكملت لكم دينكم» را قرائت كرد.


كسى پاسخى به او نداد، تا اينكه محمد بن كعب را ديدم و از او پرسيدم: پاسخ چيست؟ او گفت: عمر مى‏ گويد: آن آيه بر پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شد، در حالى كه در روز عرفه بر روى كوهى ايستاده بود، و آن روز همچنان براى مسلمانان عيد مى ‏باشد.
كسى پاسخى به او نداد، تا اينكه محمد بن کعب را ديدم و از او پرسيدم: پاسخ چيست؟ او گفت: عمر مى‏ گويد: آن آيه بر [[حضرت محمّد صلی الله علیه وآله|پیامبر صلی الله علیه و آله]] نازل شد، در حالى كه در روز عرفه بر روى كوهى ايستاده بود، و آن روز همچنان براى مسلمانان عيد مى ‏باشد.


== بررسى شأن نزول‏ ها ==
== بررسى شأن نزول‏ ها ==


=== '''الف) لوازم پذيرش روايات گروه اول''' ===
=== '''الف) لوازم پذيرش روايات گروه اول''' ===
در رابطه با آيه اكمال دو شأن نزول بيان نموديم، اما به راستى كدام يک از اين دو دسته روايات صحيح و مورد پذيرش مى ‏باشد؟ آيا شأن نزول اول صحيح است كه اكثر علماى اهل‏ سنت در كتب خود نقل نموده ‏اند و نزول اين آيه را در روز هجده ذى ‏الحجه و به مناسبت ولايت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام مى‏ دانند، يا دومين گروه از روايات كه عده اندكى از اهل ‏سنت آن را پذيرفته ‏اند و زمان نزول آيه را نهم ذى ‏الحجه و به مناسبت روز عرفه مى‏ دانند؟
در رابطه با آيه اكمال دو شأن نزول بيان نموديم، اما به راستى كدام يک از اين دو دسته روايات صحيح و مورد پذيرش مى ‏باشد؟ آيا شأن نزول اول صحيح است كه اكثر علماى اهل‏ سنت در كتب خود نقل نموده ‏اند و نزول اين آيه را در روز هجده ذى ‏الحجه و به مناسبت ولایت [[امیرالمؤمنین علی علیه السلام|امیرالمؤمنین‏ علیه السلام]] مى‏ دانند، يا دومين گروه از روايات كه عده اندكى از اهل ‏سنت آن را پذيرفته ‏اند و زمان نزول آيه را نهم ذى ‏الحجه و به مناسبت روز عرفه مى‏ دانند؟


اگر اهل‏ سنت قول نخست را بپذيرند، تمام مبانى مكتب خلافت منهدم مى ‏شود. قائل شدن به اين كه رسول‏ الله ‏صلى الله عليه و آله در روز غدير خم امير المومنين‏ عليه السلام را به ولايت و خلافت بلافصل خود منصوب نموده ‏اند، اساس مدرسه خلافت اهل ‏سنت و تمام مبانى فكرى، كلامى، فقهى، و اعتقادى آنان را متزلزل نموده و از بين مى‏ برد.
اگر [[اهل‏ سنت]] قول نخست را بپذيرند، تمام مبانى مكتب خلافت منهدم مى ‏شود. قائل شدن به اين كه رسول‏ الله ‏صلى الله عليه و آله در روز غدير خم امير المومنين‏ عليه السلام را به [[ولایت]] و خلافت بلافصل خود منصوب نموده ‏اند، اساس مدرسه خلافت اهل ‏سنت و تمام مبانى فكرى، كلامى، فقهى، و اعتقادى آنان را متزلزل نموده و از بين مى‏ برد.


يكى ديگر از لوازم پذيرش روايات دسته اول، مواجه شدن نظريه عدالت صحابه با يک تناقض بزرگ و لا ينحل است؛ زيرا عدم پذيرش روايات گروه دوم به معناى صحه ننهادن بر نقل گروهى از راويان و تكذيب ايشان، و بالطبع سلسله رجال آن روايات مى‏باشد. بديهى است كه برخى از راويان روايات گروه دوم از صحابه بودند. آيا افترا بر رسول‏ الله ‏صلى الله عليه و آله با نظريه عدالت تمام صحابه قابل جمع مى ‏باشد؟
يكى ديگر از لوازم پذيرش روايات دسته اول، مواجه شدن نظريه عدالت صحابه با يک تناقض بزرگ و لا ينحل است؛ زيرا عدم پذيرش روايات گروه دوم به معناى صحه ننهادن بر نقل گروهى از راويان و تكذيب ايشان، و بالطبع سلسله رجال آن روايات مى ‏باشد. بديهى است كه برخى از راويان روايات گروه دوم از صحابه بودند. آيا افترا بر رسول‏ الله ‏صلى الله عليه و آله با نظريه عدالت تمام صحابه قابل جمع مى ‏باشد؟


=== '''ب) نقد اهل‏ سنت بر روايات گروه اول''' ===
=== '''ب) نقد اهل‏ سنت بر روايات گروه اول''' ===
خط ۴۸: خط ۴۸:
راه اول آنها اين است كه مهر بى‏ اعتبارى و غير قابل اعتماد بودن بر پيشانى روايات دسته اول بزنند و به اين وسيله آنان را از درجه اعتبار ساقط كنند.
راه اول آنها اين است كه مهر بى‏ اعتبارى و غير قابل اعتماد بودن بر پيشانى روايات دسته اول بزنند و به اين وسيله آنان را از درجه اعتبار ساقط كنند.


علامه امينى در كتاب شريف الغدير به اين توهم اهل‏ سنت پاسخ داده است. ايشان تمام افرادى را كه در سلسله سند حديث قرار گرفته ‏اند بررسى و مداقّه مى‏ نمايد. ابوهريره و افراد ديگرى كه در سلسله سند حديث قرار دارند، بر اساس مبانى علم رجال اهل‏ سنت مورد اعتماد و وثوق مى ‏باشند، چرا كه اهل ‏سنت در ساير موضوعات بدون هيچ دغدغه و ترديدى رواياتى را كه از اين سلسله نقل شده پذيرفته ‏اند. اهل‏ سنت اگر بخواهند در اين مورد سلسله مذكور را تضعيف كنند، لاجرم بايد از تمام مبانى رجالى خود دست بردارند.
علامه امینی در كتاب شريف الغدیر به اين توهم اهل‏ سنت پاسخ داده است. ايشان تمام افرادى را كه در سلسله سند حديث قرار گرفته ‏اند بررسى و مداقّه مى‏ نمايد. ابوهريره و افراد ديگرى كه در سلسله سند حديث قرار دارند، بر اساس مبانى علم رجال اهل‏ سنت مورد اعتماد و وثوق مى ‏باشند، چرا كه اهل ‏سنت در ساير موضوعات بدون هيچ دغدغه و ترديدى رواياتى را كه از اين سلسله نقل شده پذيرفته ‏اند. اهل‏ سنت اگر بخواهند در اين مورد سلسله مذكور را تضعيف كنند، لاجرم بايد از تمام مبانى رجالى خود دست بردارند.


راه دوم اهل‏ سنت در تضعيف روايات دسته اول اين است كه آن روايات را از مجعولات شيعه به شمار آورده و ادعا مى‏ كنند آن روايات به وسيله گروهى از شيعيان جعل شده و در كتب آنان راه يافته است.
راه دوم اهل‏ سنت در تضعيف روايات دسته اول اين است كه آن روايات را از مجعولات شيعه به شمار آورده و ادعا مى‏ كنند آن روايات به وسيله گروهى از شيعيان جعل شده و در كتب آنان راه يافته است.