۲۱٬۹۷۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
=== آخرین سخن و اتمام حجت === | === آخرین سخن و اتمام حجت === | ||
==== | ==== در خطبه غدير: ==== | ||
اى مردم! اين آخرين بارى است كه من در چنين اجتماع انبوهى مى ايستم. پس بشنويد و اطاعت كنيد و فرمانبردار امر پروردگارتان باشيد و بدانيد كه خداى عزوجل صاحب اختيار و معبود شماست. | اى مردم! اين آخرين بارى است كه من در چنين اجتماع انبوهى مى ايستم. پس بشنويد و اطاعت كنيد و فرمانبردار امر پروردگارتان باشيد و بدانيد كه خداى عزوجل صاحب اختيار و معبود شماست. | ||
خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
اى مردم! من همان صراط مستقيم خداوندم كه شما را به پيروى از آن دستور داده، و پس از من على عليه السلام صراط مستقيم است، و سپس فرزندانم از نسل او كه امامان هدايتگر هستند. همان كسانى كه به سوى حق هدايت نموده و بر اساس حق به عدالت رفتار مى كنند. | اى مردم! من همان صراط مستقيم خداوندم كه شما را به پيروى از آن دستور داده، و پس از من على عليه السلام صراط مستقيم است، و سپس فرزندانم از نسل او كه امامان هدايتگر هستند. همان كسانى كه به سوى حق هدايت نموده و بر اساس حق به عدالت رفتار مى كنند. | ||
==== | ==== در دعاى ندبه: ==== | ||
آن زمان كه روزگار پيامبرصلى الله عليه وآله به آخر رسيد، او ولىّ خود على عليه السلام را براى هدايت مردمان معرفى كرد، زيرا خودش بيم دهنده بود و هر قومى را هدايتگرى بايد. سپس در حالى كه انبوه مردم در برابرش بودند فرمود: | آن زمان كه روزگار پيامبرصلى الله عليه وآله به آخر رسيد، او ولىّ خود على عليه السلام را براى هدايت مردمان معرفى كرد، زيرا خودش بيم دهنده بود و هر قومى را هدايتگرى بايد. سپس در حالى كه انبوه مردم در برابرش بودند فرمود: | ||
خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
=== جاهليت پس از رسول خداصلى الله عليه وآله تا هنگام ظهور === | === جاهليت پس از رسول خداصلى الله عليه وآله تا هنگام ظهور === | ||
==== | ==== در خطبه غدير: ==== | ||
اى مردم! به شما هشدار مى دهم كه من رسولخداصلى الله عليه وآله هستم و پيش از من نيز پيامبرانى بوده اند. اكنون اگر بميرم يا كشته شوم آيا شما از دين خدا بر مى گرديد؟ پس هر كس كه به جاهليت برگردد به خداوند ضررى نمى رساند، و خداوند به زودى به شكرگزاران پاداش مى دهد. نيز آگاه باشيد آن كس كه به صبر و شكر توصيف شده على و سپس فرزندان من از نسل او عليهم السلام هستند. | اى مردم! به شما هشدار مى دهم كه من رسولخداصلى الله عليه وآله هستم و پيش از من نيز پيامبرانى بوده اند. اكنون اگر بميرم يا كشته شوم آيا شما از دين خدا بر مى گرديد؟ پس هر كس كه به جاهليت برگردد به خداوند ضررى نمى رساند، و خداوند به زودى به شكرگزاران پاداش مى دهد. نيز آگاه باشيد آن كس كه به صبر و شكر توصيف شده على و سپس فرزندان من از نسل او عليهم السلام هستند. | ||
اى مردم! به زودى پس از من پيشوايانى خواهند بود كه به سوى آتش دعوت مى كنند و روز قيامت يارى نمى شوند. پس بدانيد كه خداوند و من از آنان بيزاريم. آنان و يارانشان و همفكران و پيروانشان در پايين ترين طبقه آتش هستند، و چه بسيار بد است مأواى متكبران. | اى مردم! به زودى پس از من پيشوايانى خواهند بود كه به سوى آتش دعوت مى كنند و روز قيامت يارى نمى شوند. پس بدانيد كه خداوند و من از آنان بيزاريم. آنان و يارانشان و همفكران و پيروانشان در پايين ترين طبقه آتش هستند، و چه بسيار بد است مأواى متكبران. | ||
==== | ==== در دعاى ندبه: ==== | ||
بنابراين، آنان نيز دشمنى اش را به دل گرفتند و بناى ناسازگارى با او را گذاشتند، و او به ناچار پيمان شكنان و ستيزه جويان و از دين بيرون شدگان را از پاى درآورد. و آن زمان كه از اين جهان رخت بر بست و او را شقى ترين فردِ آخرالزمان - به پيروى از شقى ترين پيشينيان (قابيل) - به شهادت رساند، دستور رسولخداصلى الله عليه وآله درباره هدايتگرانِ پس از او نيز همچنان ناديده گرفته شد. | بنابراين، آنان نيز دشمنى اش را به دل گرفتند و بناى ناسازگارى با او را گذاشتند، و او به ناچار پيمان شكنان و ستيزه جويان و از دين بيرون شدگان را از پاى درآورد. و آن زمان كه از اين جهان رخت بر بست و او را شقى ترين فردِ آخرالزمان - به پيروى از شقى ترين پيشينيان (قابيل) - به شهادت رساند، دستور رسولخداصلى الله عليه وآله درباره هدايتگرانِ پس از او نيز همچنان ناديده گرفته شد. | ||
خط ۱۱۲: | خط ۱۱۲: | ||
=== آرى، هنوز هم! === | === آرى، هنوز هم! === | ||
==== در خطبه غدير: ==== | ==== '''در خطبه غدير:''' ==== | ||
اى مردم! به خدا و رسولش و نورى كه همراه او نازل شده است ايمان بياوريد، پيش از آنكه صورت هايى را محو و نابود كنيم و آن صورت ها را به پشت برگردانيم. <ref>نساء / ۴۷.</ref> | اى مردم! به خدا و رسولش و نورى كه همراه او نازل شده است ايمان بياوريد، پيش از آنكه صورت هايى را محو و نابود كنيم و آن صورت ها را به پشت برگردانيم. <ref>نساء / ۴۷.</ref> | ||
اما آن نور از جانب خداوند در من نهاده شد، و سپس در على بن ابى طالب عليه السلام، و آنگاه در نسل او تا حضرت مهدى قائم عليه السلام كه حق خدا و حق ما را مى گيرد. يقيناً كه خداوند عزوجل ما را حجت قرار داده است بر تمام سهل انگاران، دشمنان، مخالفان، خيانت پيشگان، گنه كاران و ستمگران از همه جهانيان. | اما آن نور از جانب خداوند در من نهاده شد، و سپس در على بن ابى طالب عليه السلام، و آنگاه در نسل او تا حضرت مهدى قائم عليه السلام كه حق خدا و حق ما را مى گيرد. | ||
يقيناً كه خداوند عزوجل ما را حجت قرار داده است بر تمام سهل انگاران، دشمنان، مخالفان، خيانت پيشگان، گنه كاران و ستمگران از همه جهانيان. | |||
حال امام صادق عليه السلام به ما آموخته است كه چگونه براى يادآورى آن حق از دست رفته - كه هنوز هم در دست ديگران است - مرثيه بخوانيم: | حال امام صادق عليه السلام به ما آموخته است كه چگونه براى يادآورى آن حق از دست رفته - كه هنوز هم در دست ديگران است - مرثيه بخوانيم: | ||
==== | ==== در دعاى ندبه: ==== | ||
كجاست آن مهيّا شده اى كه رشته ستمگران را پاره مى كند؟ كجاست آن خُردكننده و كوبنده جاه و جلال تجاوزگران؟ كجاست آن ويران كننده بناهاى شرک و نفاق؟ كجاست آن نابود كننده فاسقان و شورشگران و گردن فرازان؟ كجاست آن دروكننده شاخه هاى گمراهان و ستيزه جويان؟ كجاست آن كه زَنگار كج فكرى ها و هواپرستى ها را بزدايد؟ كجاست آنكه رشته هاى دروغ و تهمت را پاره كند؟ كجاست آنكه تجاوزگران و سركشان را نابود سازد؟ كجاست آنكه دشمنان و گمراهان و بى دينان را ريشه بركَند؟ | كجاست آن مهيّا شده اى كه رشته ستمگران را پاره مى كند؟ كجاست آن خُردكننده و كوبنده جاه و جلال تجاوزگران؟ | ||
كجاست آن ويران كننده بناهاى شرک و نفاق؟ | |||
كجاست آن نابود كننده فاسقان و شورشگران و گردن فرازان؟ | |||
كجاست آن دروكننده شاخه هاى گمراهان و ستيزه جويان؟ | |||
كجاست آن كه زَنگار كج فكرى ها و هواپرستى ها را بزدايد؟ | |||
كجاست آنكه رشته هاى دروغ و تهمت را پاره كند؟ كجاست آنكه تجاوزگران و سركشان را نابود سازد؟ | |||
كجاست آنكه دشمنان و گمراهان و بى دينان را ريشه بركَند؟ | |||
با اين همه، گويى در ميان اين حقوق از دست رفته و هنوز هم در دستِ ديگران گرفتار شده، عَلَم مصائب و غم يک حقِ ناحق گشته بيش از همه در اهتزاز است. عَلَم مصائب و غم كربلا! كربلايى كه فرصت آن را اهل شُبهه ايجاد كردند. همان مردمان پيمان شكن خيانت پيشه ناسازگار، با دل هايى گنديده از پليدى شرک و بدن هايى آكنده از آلودگى كفر. آنگونه كه حرمت ها را دريدند، و بر بستر شهادت رسولخداصلى الله عليه وآله بانگ بى وفايى زدند، و در شكستن پيمان خود شتافتند و عهدهاى محكمى را كه بر جانشينى على عليه السلام بسته بودند ناديده گرفتند... . بدين سان براى اهل شبهه فرصتى فراهم كردند تا آنان بتوانند اهل بيت برگزيده حق را در كربلا به شهادت برسانند و حريمش را بشكنند و يارانش را از دَم تيغ بگذرانند. <ref>مفاتيح الجنان: زيارت جامعه ائمة المؤمنين.</ref> | با اين همه، گويى در ميان اين حقوق از دست رفته و هنوز هم در دستِ ديگران گرفتار شده، عَلَم مصائب و غم يک حقِ ناحق گشته بيش از همه در اهتزاز است. عَلَم مصائب و غم كربلا! كربلايى كه فرصت آن را اهل شُبهه ايجاد كردند. همان مردمان پيمان شكن خيانت پيشه ناسازگار، با دل هايى گنديده از پليدى شرک و بدن هايى آكنده از آلودگى كفر. آنگونه كه حرمت ها را دريدند، و بر بستر شهادت رسولخداصلى الله عليه وآله بانگ بى وفايى زدند، و در شكستن پيمان خود شتافتند و عهدهاى محكمى را كه بر جانشينى على عليه السلام بسته بودند ناديده گرفتند... . بدين سان براى اهل شبهه فرصتى فراهم كردند تا آنان بتوانند اهل بيت برگزيده حق را در كربلا به شهادت برسانند و حريمش را بشكنند و يارانش را از دَم تيغ بگذرانند. <ref>مفاتيح الجنان: زيارت جامعه ائمة المؤمنين.</ref> | ||
ما در دعاى ندبه مى خوانيم | ما در دعاى ندبه مى خوانيم: | ||
اين الطالب بدم المقتول بكربلاء؟ كجاست خونخواهِ آن كشته دشت كربلا؟ | |||
كجاست امام حسن عليه السلام؟ كجاست امام حسين عليه السلام؟ كجا هستند فرزندان امام حسين عليهم السلام؟ آن شايستگان و راستگويانِ يكى پس از ديگرى؟ كجاست راهى پس از راهى؟ كجاست برگزيده اى پس از برگزيده اى؟ كجا هستند خورشيدهاى تابان؟ كجا هستند ماه هاى فروزان؟ كجا هستند ستارگانِ درخشان؟ كجا هستند نشانه هاى دين و پايه هاى دانش؟ كجاست آن بقيةاللهى كه از عترت هدايتگر هرگز جدا نيست؟ كجاست آن مهيّا شده اى كه رشته ستمگران را پاره مى كند؟ كجاست آن ساماندهِ كژى ها و ناراستى ها كه انتظارش را مى كشند؟ كجاست آن دور كننده ستم كه به اميدش دل بسته اند؟ | آرى! دقيقاً از همين كربلا است كه مرثيه غدير آغاز دوباره اى يافته و تا قيام حضرت قائم عليه السلام ادامه مى يابد. پس اگر سوگوارى بايد كرد اين گونه بايد: | ||
فَعَلى الاطائب من اهل بيت محمد و على صلى اللَّه عليهما و آلهما فليبك الباكون، و ايّاهم فليندب النادبون، و لمثلهم فلتُذرَف الدموع، و ليصرخ الصارخون، و يضجّ الضاجّون، و يعجّ العاجّون: تنها بر پاكانِ برگزيده اهل بيت حضرات محمد و على - كه درود خدا بر آن دو و خاندانشان - گريه كنندگان بايد بگريند، و تنها براى آنهاست كه سوگواران بايد سوگوارى كنند، و براى همچون ايشان اشك ها بايد ريزان شود و ناله ها از دل برآيد و فريادها به آسمان رسد و بانگ واويلا سر داده شود. | |||
كجاست امام حسن عليه السلام؟ | |||
كجاست امام حسين عليه السلام؟ | |||
كجا هستند فرزندان امام حسين عليهم السلام؟ | |||
آن شايستگان و راستگويانِ يكى پس از ديگرى؟ كجاست راهى پس از راهى؟ | |||
كجاست برگزيده اى پس از برگزيده اى؟ | |||
كجا هستند خورشيدهاى تابان؟ | |||
كجا هستند ماه هاى فروزان؟ | |||
كجا هستند ستارگانِ درخشان؟ كجا هستند نشانه هاى دين و پايه هاى دانش؟ | |||
كجاست آن بقيةاللهى كه از عترت هدايتگر هرگز جدا نيست؟ | |||
كجاست آن مهيّا شده اى كه رشته ستمگران را پاره مى كند؟ | |||
كجاست آن ساماندهِ كژى ها و ناراستى ها كه انتظارش را مى كشند؟ | |||
كجاست آن دور كننده ستم كه به اميدش دل بسته اند؟ | |||
=== قرآن و وارثانِ بر حق آن === | === قرآن و وارثانِ بر حق آن === | ||
==== | ==== در خطبه غدير: ==== | ||
اى مردم! در قرآن بينديشيد و آياتش را بفهميد و به آيات محكمش بنگريد و آيات متشابهش را وانهيد. سوگند به خدا هرگز زَواجرِ قرآن (باطن آيات) را براى شما آشكار نمى كند و تفسيرش را روشن نمى سازد، مگر اين كسى كه من دست او را گرفته به سوى خود بالا مى برم و بازويش را گرفته و به شما اعلام مى دارم: هر كس كه من صاحب اختيار او هستم اين على صاحب اختيار او است. | اى مردم! در قرآن بينديشيد و آياتش را بفهميد و به آيات محكمش بنگريد و آيات متشابهش را وانهيد. سوگند به خدا هرگز زَواجرِ قرآن (باطن آيات) را براى شما آشكار نمى كند و تفسيرش را روشن نمى سازد، مگر اين كسى كه من دست او را گرفته به سوى خود بالا مى برم و بازويش را گرفته و به شما اعلام مى دارم: هر كس كه من صاحب اختيار او هستم اين على صاحب اختيار او است. | ||
خط ۱۴۵: | خط ۱۸۵: | ||
بنابراين، وقتى حضرت امیر عليه السلام هيچ يار و ياورى به جز سه يا چهار يا هفت نفر نيافت، دست از مبارزه آشكار با غاصبان خلافت برداشت و فقط به جمع و تدوين قرآن پرداخت. اين گونه كه سلمان براى سُليم روايت مى كند: | بنابراين، وقتى حضرت امیر عليه السلام هيچ يار و ياورى به جز سه يا چهار يا هفت نفر نيافت، دست از مبارزه آشكار با غاصبان خلافت برداشت و فقط به جمع و تدوين قرآن پرداخت. اين گونه كه سلمان براى سُليم روايت مى كند: | ||
وقتى اميرالمؤمنين عليه السلام عكس العمل يارانش را چنين ديد، از خانه بيرون نيامد و عبا بر دوش نيفكند مگر براى نماز. تا اينكه قرآن را آنگونه كه بر پيامبرصلى الله عليه وآله نازل شده بود جمع كرد، همراه تأويل و تفسيرش و مشخص نمودن آيات ناسخ و منسوخ، خاص و عام، محكم و متشابه و ... . | وقتى اميرالمؤمنين عليه السلام عكس العمل يارانش را چنين ديد، از خانه بيرون نيامد و عبا بر دوش نيفكند مگر براى نماز. | ||
تا اينكه قرآن را آنگونه كه بر پيامبرصلى الله عليه وآله نازل شده بود جمع كرد، همراه تأويل و تفسيرش و مشخص نمودن آيات ناسخ و منسوخ، خاص و عام، محكم و متشابه و ... . | |||
و آن زمان كه كار به اتمام رسيد، آن حضرت قرآنِ تدوين شده اش را برداشته به مسجد پيامبرصلى الله عليه وآله رفت، در حالى كه ابوبكر و عمر در مسجد بودند و مردم در اطرافشان. اميرالمؤمنين عليه السلام وارد شد و نظرِ جمع را به خود معطوف داشته و با صدايى كه همه بشنوند فرمود: | و آن زمان كه كار به اتمام رسيد، آن حضرت قرآنِ تدوين شده اش را برداشته به مسجد پيامبرصلى الله عليه وآله رفت، در حالى كه ابوبكر و عمر در مسجد بودند و مردم در اطرافشان. اميرالمؤمنين عليه السلام وارد شد و نظرِ جمع را به خود معطوف داشته و با صدايى كه همه بشنوند فرمود: | ||
خط ۱۵۷: | خط ۱۹۹: | ||
اكنون به نظر شما آنچه كه امام صادق عليه السلام در دعاى ندبه به ما آموخته، مبيّن چه حقيقتى است؟ | اكنون به نظر شما آنچه كه امام صادق عليه السلام در دعاى ندبه به ما آموخته، مبيّن چه حقيقتى است؟ | ||
==== | ==== در دعاى ندبه: ==== | ||
اين المؤَمّل لاحياء الكتاب و حدوده؟ اين مُحيى معالم الدين و اهله؟ كجاست آن آرزو شده اى كه اِحيا كند كتاب خدا و حدود آن را ؟ كجاست آن زنده كننده نشانه هاى دين و اهل دين؟ | اين المؤَمّل لاحياء الكتاب و حدوده؟ اين مُحيى معالم الدين و اهله؟ كجاست آن آرزو شده اى كه اِحيا كند كتاب خدا و حدود آن را ؟ كجاست آن زنده كننده نشانه هاى دين و اهل دين؟ | ||
=== سنت ها و فرائض === | === سنت ها و فرائض === | ||
==== | ==== در خطبه غدير ==== | ||
اى مردم! با دينِ كامل و تفقّه (دانايى در دين) خانه خدا را زيارت كنيد. اى مردم! نماز را بپا داريد و زكات را بپردازيد، همانگونه كه خداى عزوجل به شما فرموده است. اما اگر زمانى طولانى بر شما گذشت و كوتاهى نموده و فراموش كرديد، حضرت امیر عليه السلام صاحب اختيار و سرپرست شماست، كه معارف دين را برايتان تبيين كند. | اى مردم! با دينِ كامل و تفقّه (دانايى در دين) خانه خدا را زيارت كنيد. اى مردم! نماز را بپا داريد و زكات را بپردازيد، همانگونه كه خداى عزوجل به شما فرموده است. اما اگر زمانى طولانى بر شما گذشت و كوتاهى نموده و فراموش كرديد، حضرت امیر عليه السلام صاحب اختيار و سرپرست شماست، كه معارف دين را برايتان تبيين كند. | ||
خط ۱۶۹: | خط ۲۱۱: | ||
در اين فرازها از خطبه غدير به تصريح آمده كه انجام سنت ها و فرائض و عمل به حرام و حلال منوط به اِحراز دين كامل؛ يعنى پذيرش ولايت على بن ابى طالب عليه السلام است. ولى به نظر مى رسد كه اين موارد هم به دست فراموشى سپرده شده و به مرور زمان رنگ باخته است، چرا كه امام صادق عليه السلام در دعاى ندبه از اين حقيقت نيز چنين پرده برداشته است: | در اين فرازها از خطبه غدير به تصريح آمده كه انجام سنت ها و فرائض و عمل به حرام و حلال منوط به اِحراز دين كامل؛ يعنى پذيرش ولايت على بن ابى طالب عليه السلام است. ولى به نظر مى رسد كه اين موارد هم به دست فراموشى سپرده شده و به مرور زمان رنگ باخته است، چرا كه امام صادق عليه السلام در دعاى ندبه از اين حقيقت نيز چنين پرده برداشته است: | ||
==== | ==== در دعاى ندبه: ==== | ||
اين المُدّخر لتجديد الفرائض و السنن؟ اين المتخيّر لاعادة الملّة و الشريعة؟ کجاست آنكه براى تازه كردنِ فرائض و سنت ها ذخيره شده است؟ كجاست آن برگزيده اى كه كيش و آئين محمدى را از نو بنا كند؟ | اين المُدّخر لتجديد الفرائض و السنن؟ اين المتخيّر لاعادة الملّة و الشريعة؟ کجاست آنكه براى تازه كردنِ فرائض و سنت ها ذخيره شده است؟ كجاست آن برگزيده اى كه كيش و آئين محمدى را از نو بنا كند؟ | ||