شبهه اعراض صحابه از غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

شبهه اعراض صحابه از غدیر (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۸ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۵۸

۱٬۸۰۱ بایت اضافه‌شده ، ۸ ژانویه

بدون خلاصۀ ویرایش

S.m.m.m

۸۴۹

ویرایش

@@ خط ۴۴۵: / خط ۴۴۵: @@
 '''۹. مخالفت با فرمان آوردن كتاب و قلم براى نوشتن وصيت‏نامه رسمى، و نسبت آشفته‏ گويى و هذيان به پيامبرصلى الله عليه وآله، و بر پا كردن آشوب و فتنه در خانه حضرت!'''
-آيا اين جملات از چه كسى يا كسانى است:ِانَّ الرَّجُلَ لَيَهجُرُ يا قَد غُلِبَ عَلَيهِ الوَجَعُ  يا هَجَرَ رَسُولُ ‏اللَّه  يا مَا لَهُ أَهجَرَ؟!
+آيا اين جملات از چه كسى يا كسانى است:ِانَّ الرَّجُلَ لَيَهجُرُ يا قَد غُلِبَ عَلَيهِ الوَجَعُ  يا هَجَرَ رَسُولُ ‏اللَّه  يا مَا لَهُ أَهجَر؟!
 گويا اين گوينده يا گويندگان در آن زمان، حضرت را به رسالت الهى قبول نداشتند! شايد آيات آغازين سوره مباركه نجم را از ياد برده بودند كه او هيچ سخنى بر زبان نمى‏ آورد، مگر آن كه وحيانى است:وَمَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى ﴿۳﴾إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَى ﴿۴﴾<ref>نجم/۳و۴.</ref>
-آيا براى رسيدن به هوس‏هاى خويش آيات بيانگر وجوب اطاعت از رسول‏ صلى الله عليه وآله را زير پا نهادند، يا از اساس آنها را باور نداشتند:يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَلَا تُبْطِلُوا أَعْمَالَكُمْ ﴿۳۳﴾؟<ref>محمدصلى الله عليه وآله /۳۳. </ref> در اين زمينه هفده آيه در قرآن حكيم با فرمان أَطِيعُوا<ref>سوره های:آل عمران/۳۲و۱۳۲.نساء/۵۹.مائده/۹۲.انفال/۱و۲۰و۴۶.طه/۹۰.نور/۵۴و۵۶.محمد/۳۳.مجادله/۱۳.تغابن/۱۲و۱۶.(در بعضی آیات دو مرتبه این لفظ تکرار شده است.)</ref> و دو مورد با دستور : اسْتَجِيبُوا <ref>سورهای: انفال/۲۴ و شورى/۴۷.</ref>،» و يک مورد در سوره حشر با فَخُذُوهُ<ref>حشر/۷.</ref> آمده است!
+آيا براى رسيدن به هوس‏هاى خويش آيات بيانگر وجوب اطاعت از رسول‏ صلى الله عليه وآله را زير پا نهادند، يا از اساس آنها را باور نداشتند:يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَلَا تُبْطِلُوا أَعْمَالَكُمْ ﴿۳۳﴾؟<ref>محمدصلى الله عليه وآله /۳۳. </ref> در اين زمينه هفده آيه در قرآن حكيم با فرمان أَطِيعُوا<ref>سوره های:آل عمران/۳۲و۱۳۲.نساء/۵۹.مائده/۹۲.انفال/۱و۲۰و۴۶.طه/۹۰.نور/۵۴و۵۶.محمدصلی الله علیه وآله/۳۳.مجادله/۱۳.تغابن/۱۲و۱۶.(در بعضی آیات دو مرتبه این لفظ تکرار شده است.)</ref> و دو مورد با دستور: اسْتَجِيبُوا <ref>سورهای: انفال/۲۴ و شورى/۴۷.</ref>،» و يک مورد در سوره حشر با فَخُذُوهُ<ref>حشر/۷.</ref> آمده است!
 آيا آنكه شعار حَسبُنَا كِتَابَ اللَّه سر داد، آيات پيش گفته را نخوانده بود، يا به قرآن ديگرى معتقد بود كه اجتهاد در برابر نصّ نبى را روا مى‏ شمرد؟
@@ خط ۴۵۵: / خط ۴۵۵: @@
 آرى، اگر آن اجتهاد يا درست‏تر بگويم آن خودرأيى گستاخانه نبود، ابن ‏تيميه و ابن‏ حجر به خود اجازه نمى ‏دادند كه در تطهير باغيان و ياغيان بر رسول ‏صلى الله عليه وآله و خليفه بر حق او كاغذ سياه كنند، و شورشيان بر خليفه زمينى و آسمانى و قاتلان صحابى راستين و فرزند دو شهيد راه اسلام جناب عمار را مجتهدانى خطا رفته بخوانند! كه بر اين فتنه‏ گرى و جنايت و خونريزى هيچ مؤاخذه‏اى نمى‏ شوند، بلكه يک پاداش نيز دريافت مى كنند!!!<ref>منهاج السنه: ج ۳ ،ص ۱۳۶-۱۳۴. تطهير الجنان: ص ۳۲. الصواعق المحرقه: ص ۱۶۱- ۱۵۴. وى در توجيه روايت نبوى در بزرگداشت شيعيان على بن ابى ‏طالب‏ عليه السلام كه در تفسير آيه هفتم سوره بينه فرمود، اهل‏ سنت را شيعيان و خوارج را دشمنان او مى‏ خواند!</ref>
-كوس رسوايى نسبت دهندگان هذيان به ساحت قدس نبوى به گوش نووى و ابن‏ حجر عسقلانى و ابن ‏اثير و ابن ابى ‏الحديد نيز رسيد و آنان در صدد آبرودارى بر آمدند. به توجيه‏ نامه نووى دقت كنيد: و اما كلام عمر؛ فقد اتّفق العلماء المتكلمون فى شرح الحديث على انه من دلائل فقه عمر و فضائله و دقيق نظره، لأنه خشى ان يكتب‏ صلى الله عليه وآله اموراً ربما عجزوا عنها و استحقّوا العقوبة عليها، لأنها منصوصة لا مجال للاجتهاد فيها، فقال عمر: حسبنا كتاب اللَّه.<ref>فتح البارى فى شرح صحيح البخارى: ج ۱ ،ص ۲۷۸. عسقلانى نيز مشابه اين را در شرح صحيح مسلم آورده است: ج ۱۱،ص ۹۹،ح ۱۱۴. </ref>
+كوس رسوايى نسبت دهندگان هذيان به ساحت قدس نبوى به گوش نووى و ابن‏ حجر عسقلانى و ابن ‏اثير و ابن ابى ‏الحديد نيز رسيد و آنان در صدد آبرودارى بر آمدند. به توجيه‏ نامه نووى دقت كنيد: وَ اَمَا كَلَام عُمَر؛ فَقَد اتَّفَق العُلَمَاء المُتكَلِّمُونَ فِى شَرحِ الحَدِيثِ عَلَى اَنَّه مِن دَلَائِلِ فِقهِ عُمَر وَ فَضَائِلِه وَ دَقيقِ نَظَره، لِأَنَّه خَشِىَ اَن يَكتُب‏َ صَلَّى اللهُ عَليهِ وَآلِه اُمُوراً رُبَّمَا عَجَزُوا عَنهَا وَ استَحَقُّوا العُقُوبَة عَليهَا، لِأنَّها مَنصُوصَة لَا مَجَالَ لِلاجتِهَاد فِيهَا، فَقَالَ عُمَرُ: حَسبُنَا كِتَابَ اللَّهِ.<ref>فتح البارى فى شرح صحيح البخارى: ج ۱ ،ص ۲۷۸. عسقلانى نيز مشابه اين را در شرح صحيح مسلم آورده است: ج ۱۱،ص ۹۹،ح ۱۱۴. </ref>
 بسيار شگفت انگيز و دردآور است كه پيامبر اعظم ‏صلى الله عليه وآله براى پيشگيرى از فتنه و گم‏گشته گى امت و يارانش مى‏ خواهد سندى مكتوب به يادگار بگذارد، و با آنكه به استناد وحى سخن مى‏ گويد، گويا فقاهتش به آن اندازه نيست كه بفهمد شايد اين نص نبوى مايه اختلاف و دردسر گردد، ولى دقت نظر و فقاهت عمر از آن حضرت بيشتر است!
@@ خط ۴۶۱: / خط ۴۶۱: @@
 آفرين بر نووى و بر اين خداشناسى و پيامبرشناسى اش! آيا مردم دينشان را از اين ايادى شيطان بايد ياد بگيرند؟! آيا ايستادگى در برابر فرمان پيام ‏آور الهى فضيلت است؟!
-اين سخن نووى بر آمده از توجيه ابن‏ اثير و قارى است. على بن سلطان محمد قارى نخست اين سخن ابن‏ اثير را مى‏ آورد كه همزه در اَهَجَر براى استفهام است نه بيانگر باب افعال! و اگر اخبارى باشد، فحش و هذيان است و به عمر چنين گمانى نمى رود!
+اين سخن نووى بر آمده از توجيه ابن‏ اثير و قارى است. على بن سلطان محمد قارى نخست اين سخن ابن‏ اثير را مى‏ آورد كه همزه در أَهَجَرَ براى استفهام است نه بيانگر باب افعال! و اگر اخبارى باشد، فحش و هذيان است و به عمر چنين گمانى نمى رود!
 سپس از قول خطابى اين گونه نقل مى‏ كند: نمى شود سخن عمر را چنين معنى كنيم كه او خيال نسبت غلط گويى يا گمان آن را به پيامبرصلى الله عليه وآله داشت، ولى چون حال ناخوشايند حضرت را در آستانه رحلتش تماشا كرد، از آن ترسيد كه مانند بيمارانى كه درد و رنج بر ايشان چيره شده، سخنانى ناخواسته بر زبان بياورد و سوژه ‏اى براى منافقان قرار گيرد! پيش از اين هم گاه چنين بود كه ياران رسول ‏خداصلى الله عليه وآله را از نظرش بر مى‏ گرداندند، قبل از آنكه تصميم جدّى بگيرد، مانند داستان قرار داد حديبيه ....<ref>مرقاة المفاتيح فى شرح مشكاة المصابيح: ج ۵ ،ص ۴۹۹-۴۹۸.</ref>
-آرى، حديث ‏سازان براى آبرودارى خليفه‏اشان به اين توجيهات بى‏اساس دست زدند و آبروى خود و خليفه را به حراج گذاشتند، و براى درست نمايى توجيه خود جمله: استفهموه: از او بپرسيد، را به سخن نبوى افزودند! و مرد آسمانى را -  كه نه تنها چشم منافق بين، بلكه گوش منافق‏شناس نيز دارد: »ولو نشاء لاريناكهم فلعرفتهم بسيماهم و لتعرفنّهم فى لحن القول و اللَّه يعلم اعمالكم«××× 1 محمدصلى الله عليه وآله /  30. ××× - به گفتن سخنانى متهم كردند كه مبادا سوژه منافقان عليه مسلمانان راستين باشد!
+آرى، حديث ‏سازان براى آبرودارى خليفه شان به اين توجيهات بى‏ اساس دست زدند و آبروى خود و خليفه را به حراج گذاشتند، و براى درست نمايى توجيه خود جمله: اِستَفهَمُوه: از او بپرسيد، را به سخن نبوى افزودند! و مرد آسمانى را كه نه تنها چشم منافق بين، بلكه گوش منافق‏ شناس نيز دارد وَلَوْ نَشَاءُ لَأَرَيْنَاكَهُمْ فَلَعَرَفْتَهُمْ بِسِيمَاهُمْ وَلَتَعْرِفَنَّهُمْ فِي لَحْنِ الْقَوْلِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ أَعْمَالَكُمْ ﴿۳۰﴾<ref>محمد صلی الله علیه وآله/۳۰.</ref> به گفتن سخنانى متهم كردند كه مبادا سوژه منافقان عليه مسلمانان راستين باشد!
+به گزارش خطيب بغدادى و ابن ابى ‏الحديد معتزلى، خود عمر بن خطاب نيز در پاسخ ابن‏ عباس از داستان پنجشنبه سياه چنين گفت: و لقد اراد ان يصرّح باسمه، فمنعت عليه قريش ابداً! و لو وليها لانقضت عليه العرب من اقطارها! فعلم رسول‏ اللَّه‏ صلى الله عليه وآله انى علمت ما فى نفسه فامسك و ابى اللَّه الا امضاء ما حتم!<ref>شرح نهج البلاغه: ج ۱۲ ،ص ۲۱-۲۰.</ref>
-به گزارش خطيب بغدادى و ابن ابى‏الحديد معتزلى، خود عمر بن خطاب نيز در پاسخ ابن‏عباس از داستان پنجشنبه سياه چنين گفت: و لقد اراد ان يصرّح باسمه، فمنعت عليه قريش ابداً ! و لو وليها لانقضت عليه العرب من اقطارها ! فعلم رسول‏اللَّه‏صلى الله عليه وآله انى علمت ما فى نفسه فامسك و ابى اللَّه الا امضاء ما حتم!××× 2 شرح نهج البلاغه: ج 12 ص 21 20. ×××
+در جاى ديگرى ابن ابى ‏الحديد در دفاع از خليفه مجتهد خود! اعتراف او را چنين مى نويسد: ان رسول ‏اللَّه اراد ان يذكره للامر فى مرضه. فصددته عنه خوفاً من الفتنة و انتشار امر الاسلام.<ref>شرح نهج البلاغه: ج ۱۲ ،ص ۷۹-۷۸. </ref>
+رسول‏خداصلى الله عليه وآله براى آينده امت اسلام نگران بود و با تدبيرى خاص مى‏ خواست در لحظه ‏هاى پايانى عمرش نام جانشين خودش را در سندى مكتوب به يادگار بگذارد، تا لَا تَضِلُّوا بَعدِی اَبَداً و لَا يَختَلِفُ بَعدِى اثنَانِ پيش نيايد. ولى اهل‏ سنت مى ‏گويند: عمر از آن حضرت به امتش دلسوزتر، و از پيدايش فتنه در صورت امارت على بن ابى ‏طالب ‏عليه السلام نگران بود!
-در جاى ديگرى ابن ابى‏الحديد در دفاع از خليفه مجتهد خود! اعتراف او را چنين مى نويسد: ان رسول‏اللَّه اراد ان يذكره للامر فى مرضه. فصددته عنه خوفاً من الفتنة و انتشار امر الاسلام.××× 3 شرح نهج البلاغه: ج 12 ص 79 78. ×××
+آرى او در دل كينه علوى و غدير داشت و امامت او را بر نمى ‏تابيد و پديدارى آشوب را بهانه ‏اى براى هوس‏ مدارى و خودكامگى‏ اش قرار داد!...إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ يَقُصُّ الْحَقَّ وَهُوَ خَيْرُ الْفَاصِلِينَ.<ref>انعام/۵۷.</ref>
+براى آشنايى با منابع عامه درباره رويداد پنجشنبه سياه چند مورد را يادآور مى‏ شويم:
-رسول‏خداصلى الله عليه وآله براى آينده امت اسلام نگران بود و با تدبيرى خاص مى‏خواست در لحظه‏هاى پايانى عمرش نام جانشين خودش را در سندى مكتوب به يادگار بگذارد، تا »لا تضلّوا بعد ابداً« و »لا يختلف بعدى اثنان« پيش نيايد. ولى اهل‏سنت مى‏گويند: عمر از آن حضرت به امتش دلسوزتر، و از پيدايش فتنه در صورت امارت على بن ابى‏طالب‏عليه السلام نگران بود!
+'''جوامع روايى''' <ref>صحيح بخارى: ج ۱ ،ص ۵۷ ،ح ۱۱۴ و ج ۲ ،ص ۳۷۳ ،ح ۳۰۵۳ و ص ۴۱۰ ،ح ۳۱۶۸ و ج ۳ ،ص ۱۸۱ ،ح ۴۴۳۲-۴۴۳۱ و ج ۴ ،ص ۲۹ ،ح ۵۶۶۹ و ص ۳۷۵ ،ح ۷۳۶۶.صحيح مسلم: ج ۳ ،ص ۱۰۱۸ ،ح ۲۲. مسند احمد: ج ۱ ،ص ۳۵۵-۳۲۴. مسند ابى‏ يعلى: ج ۳ ،ص ۳۹۳ ،ح ۱۸۷۱- ۱۸۶۹ و ج ۴ ،ص ۲۹۸ ،ح ۲۴۰۹. سنن نسائى: ج ۳ ،ص ۴۳۳ ،ح ۵۸۵۴-۵۸۵۲ و ح ۴ ،ص ۳۶۰ ،ح ۷۵۱۶. سنن بيهقى: ج ۲ ،ص ۲۰۷. سنن ابى‏ داود: ج ۳ ،۱۶۵ ،ح ۳۰۲۹. جامع المسانيد و السنن: ج ۳۰ ،ص ۲۶۴ ،ح ۵۱۶ و ص ۲۸۱ ،ح ۵۵۰ . المعجم الكبير: ج ۱۱ ،ص ۳۰ ،ح ۱۰۹۶۲-۱۰۹۶۱ و ص ۳۵۲ ،ح ۱۲۲۶۱ و ج ۱۲ ،ص ۵۵ ،ح ۱۲۵۰۷. المعجم الاوسط: ج ۶ ،ص ۱۶۲ ،ح ۵۳۳۴ . مجمع الزوائد: ج ۴ ،ص ۲۱۴ و ج ۹ ،ص ۳۳. شرح نهج البلاغه: ج ۶ ،ص ۵۱ . مشكاة المصابيح: ج ۳ ،ص ۳۲۲ ،ح ۵۹۶۶ . مرقاة المفاتيح: ج ۵ ،ص ۴۹۸.</ref>
+'''آثار تاريخى''' <ref>تاريخ طبرى: ج ۲ ،۲۲۸. الكامل فى التاريخ: ج ۲ ،ص ۷. الطبقات: ج ۱ ،ص ۵۱۷ . السيرة الحلبية: ج ۳ ،ص ۳۴۴. سير اعلام النبلاء: ج ۲ ،ص ۴۵۸. سبل الهدى و الرشاد: ج ۱۲ ،ص ۲۴۷. انساب الاشراف: ج ۲ ،ص ۲۳۶. تذكرة الخواص: ص ۶۲ . حلية الاولياء: ج ۵ ،ص ۲۵. البداية و النهاية: ج ۵ ،ص ۲۴۷. جوامع السيرة النبوية ابن‏ حزم: ص ۲۰۹. الوفاء باحوال المصطفى ‏صلى الله عليه وآله ابن‏ جوزى:ص ۷۹۴. المراجعات: ش ۸۶ . مرآة الاسلام طه حسين: ص ۱۲۴.</ref>
-آرى او در دل كينه علوى و غدير داشت و امامت او را بر نمى‏تابيد و پديدارى آشوب را بهانه‏اى براى هوس‏مدارى و خودكامگى‏اش قرار داد! »ان الحكم الا اللَّه يقص الحق و هو خير الفصلين« .××× 4 انعام /  6 . ×××
+'''۱۰. آيا حديث حوض را عموم محدثان عامه در بابى ويژه به اين نام نياورده ‏اند:'''
-براى آشنايى با منابع عامه درباره رويداد پنجشنبه سياه چند مورد را يادآور مى‏شويم:
+يَرِدُ عَلَيَّ يَوْمَ القِيَامَةِ رَهْطٌ مِنْ أَصْحَابِي، فَيُحَلَّئُونَ عَنِ الحَوْضِ، فَأَقُولُ: يَا رَبِّ أَصْحَابِي، فَيَقُولُ: إِنَّكَ لاَ عِلْمَ لَكَ بِمَا أَحْدَثُوا بَعْدَكَ، إِنَّهُمُ ارْتَدُّوا عَلَى أَدْبَارِهِمْ القَهْقَرَى !<ref>صحيح بخارى: ج ۴ ،ص ۲۰۵ ،ح ۶۵۹۳ - ۶۵۶۷ ، كتاب الرقاق، باب الحوض. صحيح مسلم: ج ۱۵ ،ص ۶۹  - ۵۹ ،ح ۳۸ - ۲۶. سنن ابن ‏ماجه: ج ۲ ،ص ۱۴۳۹، كتاب الزهد، باب ذكر الحوض. مسند احمد: ج ۲ ،ص ۳۰۰-۲۹۸. الدرّ المنثور: ج ۳ ،ص ۲۳۹.</ref>
+إِنِّي فَرَطٌ لَكُمْ، وَأَنَا شَهِيدٌ عَلَيْكُمْ، وَإِنِّي وَاللَّهِ لَأَنْظُرُ إِلَى حَوْضِي الآنَ، وَإِنِّي أُعْطِيتُ مَفَاتِيحَ خَزَائِنِ الأَرْضِ، أَوْ مَفَاتِيحَ الأَرْضِ، وَإِنِّي وَاللَّهِ مَا أَخَافُ عَلَيْكُمْ أَنْ تُشْرِكُوا بَعْدِي، وَلَكِنْ أَخَافُ عَلَيْكُمْ أَنْ تَنَافَسُوا فِيهَا!<ref>صحيح بخارى: ج ۴ ،ص ۱۷۶.</ref>
-جوامع روايى: صحيح بخارى: ج 1 ص 57 ح 114 و ج 2 ص 373 ح 3053 و ص 410 ح 3168 و ج 3 ص 181 ح 4432 4431 و ج 4 ص 29 ح 5669 و ص 375 ح 7366. صحيح مسلم: ج 3 ص 1018 ح 22. مسند احمد: ج 1 ص 355 324. مسند ابى‏يعلى: ج 3 ص 393 ح 1871  - 1869 و ج 4 ص 298 ح 2409. سنن نسائى: ج 3 ص 433 ح 5854  5852 و ح 4 ص 360 ح 7516. سنن بيهقى: ج 2 ص 207. سنن ابى‏داود: ج 3 ص 165 ح 3029. جامع المسانيد و السنن: ج 30 ص 264 ح 516 و ص 281 ح 550 . المعجم الكبير: ج 11 ص 30 ح 10962 10961 و ص 352 ح 12261 و ج 12 ص 55 ح 12507. المعجم الاوسط: ج 6 ص 162 ح 5334 . مجمع الزوائد: ج 4 ص 214 و ج 9 ص 33. شرح نهج البلاغه: ج 6 ص 51 . مشكاة المصابيح: ج 3 ص 322 ح 5966 . مرقاة المفاتيح: ج 5 ص 498.
+وَإِنَّ أُنَاسًا مِنْ أَصْحَابِي يُؤْخَذُ بِهِمْ ذَاتَ الشِّمَالِ، فَأَقُولُ أَصْحَابِي أَصْحَابِي، فَيَقُولُ: إِنَّهُمْ لَمْ يَزَالُوا مُرْتَدِّينَ عَلَى أَعْقَابِهِمْ مُنْذُ فَارَقْتَهُمْ!<ref>صحيح بخارى: ج 4 ،ص 110.</ref>گفتنى است كه داستان حوض و آينده اختلاف‏ آميز اصحاب در روايات گوناگونى با اندک اختلافى در منابع پيش گفته آمده، كه همگى مؤيد آگاهى پيامبرصلى الله عليه وآله از رويداد زشت و خطرناک ارتداد گروهى از ياران خويش و اختلاف آنان در خلافت آن حضرت بود!
+'''۱۱. همچنين حديث ۷۳ فرقه كه راويان آن را نقل كرده ‏اند:'''
-آثار تاريخى: تاريخ طبرى: ج 2 ص 228. الكامل فى التاريخ: ج 2 ص 7. الطبقات: ج 1 ص 517 . السيرة الحلبية: ج 3 ص 344. سير اعلام النبلاء: ج 2 ص 458. سبل الهدى و الرشاد: ج 12 ص 247. انساب الاشراف: ج 2 ص 236. تذكرة الخواص: ص 62 . حلية الاولياء: ج 5 ص 25. البداية و النهاية: ج 5 ص 247. جوامع السيرة النبوية )ابن‏حزم( : ص 209. الوفاء باحوال المصطفى‏صلى الله عليه وآله )ابن‏جوزى( : ص 794. المراجعات: ش 86 . مرآة الاسلام )طه حسين( : ص 124.
+سَتَفْتَرِقُ أُمَّتِی عَلَی ثَلَاثٍ وَ سَبْعِینَ فِرْقَهً.یا اَلنَّاجِيَةُ مِنهُم وَاحِدَةٌ، وَ البَاقُونَ هَلَكَى.یا کُلُّهَا فِی النَّارِ إِلَّا مِلَّةً وَاحِدَةً.یا وَاحِدَةٌ فِى الجَنَّة وَ ثِنتَانِ وَ سَبعُونَ فِى النَّار.<ref>سنن ابن ‏ماجه: ج ۲ ،ص ۱۳۲۱ ،ح ۳۹۹۱ به بعد، باب افتراق الامم. سنن ابى‏ داود: ج ۴ ،ص ۱۹۷ ،ح ۴۵۶۶ به بعد(باب شرح السنة).سنن ترمذى: ج ۴ ،ص ۲۹۱ ،ح ۲۶۵۰ -۲۶۴۹. كنز العمال: ج ۱ ،ص ۳۸۱ -۳۷۶ -۲۱۱ -۲۰۹ ،ح ۱۶۵۹ -۱۶۳۷ -۱۰۶۱ -۱۰۵۲ و ج ۱۱ ،ص ۳۰۴ -۱۱۵ -۱۱۴ ،ح ۳۱۵۸۳ -۳۰۸۳۸ -۳۰۸۳۴. الملل و النحل: ج ۱ ،ص ۲۱. تاريخ بغداد: ج ۱۳ ،ص ۳۶ -۳۲. الجامع لاحكام القرآن: ج ۴ ،ص ۱۵۹. مشكاة المصابيح خطيب تبريزى: ج ۱ ،ص ۹۶ ،ح ۱۷۲ -۱۷۱. البحر الزخّار: ج ۴ ،ص ۳۷ ،۱۱۹۹. مسند ابويعلى: ج ۷ ،ص ۳۶ ،ح ۳۹۴۲. بحار الانوار: ج ۲۸ ،ص ۶ - ۳ ،ح ۸ - ۱.</ref>شمارى از اصحاب اين روايات را گزارش داده ‏اند، مانند امام اميرالمؤمنين على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام و انس بن مالک و عبداللَّه بن عباس و عبداللَّه بن عمر و سعد بن ابى‏ وقاص و عمرو بن عوف مزنى و عوف بن مالک اشجعى و عويمر بن مالک و معاوية بن ابى‏ سفيان!
-. آيا حديث »حوض« را عموم محدثان عامه در بابى ويژه به اين نام نياورده‏اند: يرد علىّ يوم القيامة رهط من اصحابى، فيجلون عن الحوض! فاقول: يا رب اصحابى! فيقول: انّك لا علم لك بما احدثوا بعدك؛ انهم ارتدّوا على ادبارهم القهقرى!××× 1 صحيح بخارى: ج 4 ص 205 ح 6593  6567 ، كتاب الرقاق، باب الحوض. صحيح مسلم: ج 15 ص 69  - 59 ح 38  - 26. سنن ابن‏ماجه: ج 2 ص 1439، كتاب الزهد، باب ذكر الحوض. مسند احمد: ج 2 ص 300 298. الدرّ المنثور: ج 3 ص 239. ×××
-إنى فرطكم و انا شهيد عليكم! انى و اللَّه لانظر الى حوضى الان و انى قد اعطيت خزائن مفاتيح الارض، و انى و اللَّه ما اخاف بعدى ان تشركوا، ولكن اخاف ان تنافسوا فيها !××× 1 صحيح بخارى: ج 4 ص 176. ×××
-و ان اناساً من اصحابى يؤخذ بهم ذات الشمال! فاقول اصحابى اصحابى؟ فيقال: انهم لم يزالوا مرتدّين على اعقابهم منذ فارقتهم!××× 2 صحيح بخارى: ج 4 ص 110. ×××
-گفتنى است كه داستان حوض و آينده اختلاف‏آميز اصحاب در روايات گوناگونى با اندك اختلافى در منابع پيش گفته آمده، كه همگى مؤيد آگاهى پيامبرصلى الله عليه وآله از رويداد زشت و خطرناك ارتداد گروهى از ياران خويش و اختلاف آنان در خلافت آن حضرت بود!
-. همچنين »حديث 73 فرقه« كه راويان آن را نقل كرده‏اند:
-ستفترق امتى على ثلاث و سبعين فرقة. الناجية منهم واحدة، و الباقون هلكى. يا: كلهم فى النار الا واحدة. يا: واحدة فى الجنة و ثنتان و سبعون فى النار.××× 3 سنن ابن‏ماجه: ج 2 ص 1321 ح 3991 به بعد، باب افتراق الامم. سنن ابى‏داود: ج 4 ص 197 ح 4566 به بعد )باب شرح السنة( . سنن ترمذى: ج 4 ص 291 ح 2650 2649. كنز العمال: ج 1 ص 381 376 211 209 ح 1659 1637 1061 1052 و ج 11 ص 304 115 114 ح 31583 30838 30834. الملل و النحل: ج 1 ص 21، تاريخ بغداد: ج 13 ص 36 32. الجامع لاحكام القرآن: ج 4 ص 159. مشكاة المصابيح )خطيب تبريزى( : ج 1 ص 96 ح 172 171. البحر الزخّار: ج 4 ص 37 ح 1199. مسند ابويعلى: ج 7 ص 36 ح 3942. بحار الانوار: ج 28 ص 6  - 3 ح 8  - 1 . ×××
-شمارى از اصحاب اين روايات را گزارش داده‏اند، مانند امام اميرالمؤمنين على بن ابى‏طالب‏عليه السلام و انس بن مالك و عبداللَّه بن عباس و عبداللَّه بن عمر و سعد بن ابى‏وقاص و عمرو بن عوف مزنى و عوف بن مالك اشجعى و عويمر بن مالك و معاوية بن ابى‏سفيان!
 از سوى ديگر صحت اسناد و وثاقت روايتگران آنها نيز به امضاى بزرگان عامه رسيده است. براى نمونه: فيض القدير )مناوى( : ج 2 ص 21. المستدرك )حاكم( : ج 4 ص 430، كتاب الفتن و الملاحم. الاعتصام )شاطبى( : ج 2 ص 189. سلسلة الاحاديث الصحيحة )البانى( : ج 1 ص 359.