۴٬۰۶۴
ویرایش
جایگاه حدیث غدیر در راهبردهای بزرگان امامیه در قرن چهارم هجری: تفاوت میان نسخه‌ها
جایگاه حدیث غدیر در راهبردهای بزرگان امامیه در قرن چهارم هجری (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۴۷
، ۲۴ آوریل←آثار کلامی- روایی:
| خط ۲۳۶: | خط ۲۳۶: | ||
او به حق، حیطه ورود فقیه مجتهد و تقلید را در فروع دین می‌داند.<ref>الفصول المختارة، ص۱۰۶-۱۰۵.</ref> بخش دیگری از آثار دانشمندان امامیه، به احکام و آداب غدیر پرداخته؛ که کتاب الکافی، تألیف کلینی<ref>الکافی، ج۴، ص۵۶۶-۵۶۷.</ref> و ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، اثر شیخ صدوق از این دست است. | او به حق، حیطه ورود فقیه مجتهد و تقلید را در فروع دین می‌داند.<ref>الفصول المختارة، ص۱۰۶-۱۰۵.</ref> بخش دیگری از آثار دانشمندان امامیه، به احکام و آداب غدیر پرداخته؛ که کتاب الکافی، تألیف کلینی<ref>الکافی، ج۴، ص۵۶۶-۵۶۷.</ref> و ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، اثر شیخ صدوق از این دست است. | ||
شیخ کلینی به اسناد خویش از امام صادق علیه السلام ، روایت می‌کند که فرمود:{{متن عربی|بُني الإسلامُ علي خَمسِ: الصلاة و الزكاة و الصوم و الحج و الولاية و لم ينادَ بشيءٍ[مثل] ما نودي بالولاية يومَ الغديرِ}}<ref>الکافی، ج۲، ص۲۱.</ref> صدوق هم با نقل روایتی، دلیل فضیلت غدیر را، عقد ولایت امیرالمؤمنین و آداب و احکام آن می‌داند.<ref>ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص۷۴.</ref> درآثار شیخ مفید نیز، اهمیت غدیر با استناد به نصوص اهل بیت | شیخ کلینی به اسناد خویش از امام صادق علیه السلام ، روایت می‌کند که فرمود:{{متن عربی|بُني الإسلامُ علي خَمسِ: الصلاة و الزكاة و الصوم و الحج و الولاية و لم ينادَ بشيءٍ[مثل] ما نودي بالولاية يومَ الغديرِ}}<ref>الکافی، ج۲، ص۲۱.</ref> شیخ صدوق هم با نقل روایتی، دلیل فضیلت غدیر را، عقد ولایت امیرالمؤمنین و آداب و احکام آن می‌داند.<ref>ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص۷۴.</ref> درآثار شیخ مفید نیز، اهمیت غدیر با استناد به نصوص اهل بیت علیهم السلام آمده است<ref>مسارالشیعه، ص ۳۹-۴۰؛ دعائم الاسلام، ج ۱، ص۱۴-۱۵.</ref> از دیگر آثار، کتاب های صلاة الغدیر، تألیف عیاشی<ref>رجال نجاشی، ص۳۵۱.</ref> و محمد بن احمد بن ابراهیم صابونی است.<ref>همان، ص۳۷۴.</ref> | ||
====== متون تفسیری ====== | ====== متون تفسیری ====== | ||
تفاسیر امامیه درباره غدیر، عموماً نشأت گرفته از نصوص اهل بیت | تفاسیر امامیه درباره غدیر، عموماً نشأت گرفته از نصوص اهل بیت علیهم السلام و به‌ویژه در ذیل آیات «ابلاغ» و «اکمال» است. از این نمونه می‌توان سه تفسیر منسوب به عیاشی، فرات کوفی و شیخ مفید را نام برد که از این میان؛ تفسیر شیخ مفید، رویکرد کلامی و فقهی دارد<ref>المقنعه، صص۱۲۳-۱۳۰و۵۰۶-۵۰۳، ۴۵۲، ۵۱۵.</ref> و دو دیگر به شیوه روایی و حدیثی است. | ||
در این میان، تفسیر فرات کوفی تعلق خاطر بیشتری به حدیث غدیر دارد و بیش از همه از روایات اهل بیت علیهم السلام بهره برده، مباحث مختلف غدیر را در آیات مطرح و نکات مهمی را بیان می‌کند. همو در ذیل آیه ۳ سوره مائده، به اسناد خود از امام صادق علیه السلام روایت می‌کند؛ این آیه مخصوص علی علیه السلام است و از قول ابن عباس می‌نویسد: دو واژه {{متن قرآن|أَكْمَلْتُ}} و{{متن قرآن|أَتْمَمْتُ}} در این آیه به ترتیب، «رسول‌الله» صلی الله علیه و آله و «علی» علیه السلام است.<ref>تفسیر فرات کوفی، ص۱۲۱-۱۱۷.</ref> دیگری تفسیرعیاشی است. وی در ذیل آیه۶۷ سوره مائده؛ واقعه و حدیث غدیر را به نقل از اسناد خود از زید بن ارقم نقل می‌کند و بر مسأله نصّ الهی، نگرانی پیامبر صلی الله علیه و آله از قریش و گفتگوهای صحابه تأکید می‌کند.<ref>تفسیرعیاشی، ص۹۸-۱۰۰.</ref> | در این میان، تفسیر فرات کوفی تعلق خاطر بیشتری به حدیث غدیر دارد و بیش از همه از روایات اهل بیت علیهم السلام بهره برده، مباحث مختلف غدیر را در آیات مطرح و نکات مهمی را بیان می‌کند. همو در ذیل آیه ۳ سوره مائده، به اسناد خود از امام صادق علیه السلام روایت می‌کند؛ این آیه مخصوص علی علیه السلام است و از قول ابن عباس می‌نویسد: دو واژه {{متن قرآن|أَكْمَلْتُ}} و{{متن قرآن|أَتْمَمْتُ}} در این آیه به ترتیب، «رسول‌الله» صلی الله علیه و آله و «علی» علیه السلام است.<ref>تفسیر فرات کوفی، ص۱۲۱-۱۱۷.</ref> دیگری تفسیرعیاشی است. وی در ذیل آیه۶۷ سوره مائده؛ واقعه و حدیث غدیر را به نقل از اسناد خود از زید بن ارقم نقل می‌کند و بر مسأله نصّ الهی، نگرانی پیامبر صلی الله علیه و آله از قریش و گفتگوهای صحابه تأکید می‌کند.<ref>تفسیرعیاشی، ص۹۸-۱۰۰.</ref> | ||
| خط ۲۵۴: | خط ۲۵۴: | ||
====== آثار ادبی ====== | ====== آثار ادبی ====== | ||
حدیث غدیر بنمایه معرفتی و اعتقادی برخی از رجال علم و ادب بوده، آثاری از این دست را که با زبان شعر و نظم سروده شده، | حدیث غدیر بنمایه معرفتی و اعتقادی برخی از رجال علم و ادب بوده، آثاری از این دست را که با زبان شعر و نظم سروده شده، باید«غدیریه» نامید؛ از آن جمله قصیده سیدرضی، کتاب السرقات الشعر(الشعراء) <ref>این کتاب در اصل فاقد عنوان مشخص است؛ اما درمنابع مختلف با نام هایی چون«السرقات الشعر» (الشعراء) و«مرقات (الشعر)» آمده است. ( کتابخانه ابن طاووس، احوال و آثار او، ص ۵۱۶.</ref> تألیف ابوعبدالله محمد(محمود) مرزبانی(م۳۸۴ق) و شرح قصیده حسان توسط ابن بابویه(م۳۸۱ق) است که مورد توجه ویژه ابن طاووس واقع شده است.<ref>همان، ص۵۱۶.</ref> | ||
=== نتیجه === | === نتیجه === | ||
| خط ۲۷۳: | خط ۲۷۳: | ||
۲.در نظر شیخ، نص به معنای استخلاف به فرمان خدا و اقامه آن از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله است(شیخ مفید الافصاح۱۴۱۲: ۹۸). | ۲.در نظر شیخ، نص به معنای استخلاف به فرمان خدا و اقامه آن از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله است(شیخ مفید الافصاح۱۴۱۲: ۹۸). | ||
۳. | ۳.ا | ||
== منبع == | == منبع == | ||