پرش به محتوا

اسناد خطبه طولانی پیامبر در غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ۱۸ مه
خط ۳۱: خط ۳۱:
اين كتاب ارزشمند در ميان آثار موجود شيعه، قديمى ‏ترين كتابى است كه مشتمل بر خطبه طولانى غدير است.
اين كتاب ارزشمند در ميان آثار موجود شيعه، قديمى ‏ترين كتابى است كه مشتمل بر خطبه طولانى غدير است.


گزارش‏ هاى موجود حاكى از آن است كه خطبه طولانى غدير توسط حسن بن ابى‏ طاهر احمد جاوانى <ref>جاوانى هم ضبط شده است. در ادامه مدارك آن ارائه مى ‏گردد.</ref>در كتاب « [[نور الهدی و المنجی من الرَدی (کتاب)|نور الهدى و المنجى من الردى]]»نيز گرد آمده است. درباره مؤلف اين اثر اطلاعات كافى در دسترس نيست.
گزارش‏ هاى موجود حاكى از آن است كه خطبه طولانى غدير توسط حسن بن ابى‏ طاهر احمد جاوانى <ref>جاوانى هم ضبط شده است. در ادامه مدارك آن ارائه مى ‏گردد.</ref>در كتاب «[[نور الهدی و المنجی من الرَدی (کتاب)|نور الهدى و المنجى من الردى]]»نيز گرد آمده است. درباره مؤلف اين اثر اطلاعات كافى در دسترس نيست.


تنها از پاره ‏اى از شواهد بر مى‏ آيد كه جاوانى از انديشمندان شيعى غير معروفى است كه در قرن ششم وفات كرده است. اگر چه اصل اين كتاب هم اينک موجود نيست، اما تمام يا بخش عمده ‏اى از روايات آن -  آن چنان كه گفته خواهد شد -  موجود است.
تنها از پاره ‏اى از شواهد بر مى‏ آيد كه جاوانى از انديشمندان شيعى غير معروفى است كه در قرن ششم وفات كرده است. اگر چه اصل اين كتاب هم اينک موجود نيست، اما تمام يا بخش عمده ‏اى از روايات آن -  آن چنان كه گفته خواهد شد -  موجود است.
خط ۳۹: خط ۳۹:
پس از طبرسى و جاوانى، سيد على بن طاووس (م ۶۶۴ ق)در كتاب «اليقين باختصاص مولانا على‏ عليه السلام بإمرة المؤمنين» به نقل از كتاب «المناقب» تأليف احمد بن محمد طبرى، سند ديگرى از خطبه طولانى ارائه كرده است. اين سند اگر چه با سندى كه مرحوم طبرسى ارائه كرده تفاوت دارد، اما طريق جديدى از نقل اين خطبه را به دست نمى‏ دهد. زيرا مؤلف «اليقين» نيز اين خطبه را همانند مؤلف «الاحتجاج» از علقمة بن محمد حضرمى از امام باقر عليه السلام<ref>بنا به نظر برخى صاحب نظران، طريق چنين روايتى بايد به صورت امام باقر عليه السلام از پيامبر صلى الله عليه وآله در نظر گرفته شود. صرف نظر از درستى و اتقان چنين نظرى در سراسر اين اثر، اين طريق به صورت علقمه از امام باقر عليه السلام خوانده مى ‏شود.</ref> نقل مى ‏نمايد.
پس از طبرسى و جاوانى، سيد على بن طاووس (م ۶۶۴ ق)در كتاب «اليقين باختصاص مولانا على‏ عليه السلام بإمرة المؤمنين» به نقل از كتاب «المناقب» تأليف احمد بن محمد طبرى، سند ديگرى از خطبه طولانى ارائه كرده است. اين سند اگر چه با سندى كه مرحوم طبرسى ارائه كرده تفاوت دارد، اما طريق جديدى از نقل اين خطبه را به دست نمى‏ دهد. زيرا مؤلف «اليقين» نيز اين خطبه را همانند مؤلف «الاحتجاج» از علقمة بن محمد حضرمى از امام باقر عليه السلام<ref>بنا به نظر برخى صاحب نظران، طريق چنين روايتى بايد به صورت امام باقر عليه السلام از پيامبر صلى الله عليه وآله در نظر گرفته شود. صرف نظر از درستى و اتقان چنين نظرى در سراسر اين اثر، اين طريق به صورت علقمه از امام باقر عليه السلام خوانده مى ‏شود.</ref> نقل مى ‏نمايد.


سيد بن طاووس پس از اتمام نگارش اين كتاب، در اثر ديگرى با عنوان «التحصين لاسرار ما زاد من كتاب اليقين» خطبه طولانى غدير را از زيد بن ارقم و ابن امرأة زيد بن ارقم و به نقل از كتاب «نور الهدى» تأليف حسن بن احمد جاوانى آورده است.
سيد بن طاووس پس از اتمام نگارش اين كتاب، در اثر ديگرى با عنوان «التحصين لأسرار ما زاد من كتاب اليقين» خطبه طولانى غدير را از زيد بن ارقم و ابن امرأة زيد بن ارقم و به نقل از كتاب «نور الهدى» تأليف حسن بن احمد جاوانى آورده است.


بنابر اين تا زمان وفات سيد بن طاووس خطبه طولانى غدير دست كم در دو منبع غير موجود به نام‏ هاى «المناقب» و «نور الهدى»، و در چهار منبع موجود و در دسترس به نام‏ هاى «روضة الواعظين» و «الاحتجاج» و «اليقين»و «التحصين» انعكاس يافته است. اثرى از آثار طبرى سرم كه برخى آن را كتاب «دلائل الامامة»دانسته ‏اند. و نيز كتابى چاپ نشده به نام «المزار» كه منسوب به قطب ‏الدين است، بايد به فهرست فوق اضافه گردد.
بنابر اين تا زمان وفات سيد بن طاووس خطبه طولانى غدير دست كم در دو منبع غير موجود به نام‏ هاى «المناقب» و «نور الهدى»، و در چهار منبع موجود و در دسترس به نام‏ هاى «روضة الواعظين» و «الاحتجاج» و «اليقين»و «التحصين» انعكاس يافته است. اثرى از آثار طبرى سوم كه برخى آن را كتاب «دلائل الامامة» دانسته ‏اند. و نيز كتابى چاپ نشده به نام «المزار» كه منسوب به قطب ‏الدين است، بايد به فهرست فوق اضافه گردد.


تمامى مصنفانى كه پس از سيد بن طاووس به گردآورى و ضبط خطبه طولانى غدير روى آورده‏ اند، حداكثر با همين اسناد و طرق به نقل آن پرداخته ‏اند. بنابراين، پس از سيد بن طاووس، سند يا طريق جديدى براى اين خطبه توسط هيچ يك از مؤلفان شيعى و غير شيعى ارائه نمى‏ شود.
تمامى مصنفانى كه پس از سيد بن طاووس به گردآورى و ضبط خطبه طولانى غدير روى آورده‏ اند، حداكثر با همين اسناد و طرق به نقل آن پرداخته ‏اند. بنابراين، پس از سيد بن طاووس، سند يا طريق جديدى براى اين خطبه توسط هيچ يك از مؤلفان شيعى و غير شيعى ارائه نمى‏ شود.
۴٬۰۶۴

ویرایش