پرش به محتوا

چشمه غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
== <big>'''آبِ چشمۀ غدير'''</big> ==
== <big>آبِ چشمۀ غدير</big> ==
<big>در «لسان العرب» مى‏ گويد : ابن‏ اثير گفته است: غدير موضعى بين مكه و مدينه است. [[چشمه]] ‏اى كه آنجاست در آن مى‏ ريزد.<ref>لسان العرب : ماده خم . النهاية : ماده خم .</ref></big>
<big>در «لسان العرب» مى‏ گويد : [[ابن‏ اثیر]] گفته است: [[غدیر]] موضعى بين مكه و مدينه است. چشمه ‏اى كه آنجاست در آن مى‏ ريزد.<ref>لسان العرب : ماده خم . النهاية : ماده خم .</ref></big>


<big>در «معجم» و «الروض المعطار»مى‏ گويد: در اين [[غدير]] آب چشمه‏ اى مى‏ ريزد.<ref>معجم ما استُعجم: ج ۲ ص ۳۶۸. الروض المعطار: ص ۱۵۶</ref></big>
<big>در «معجم» و «الروض المعطار»مى‏ گويد: در اين غدیر آب چشمه‏ اى مى‏ ريزد.<ref>معجم ما استُعجم: ج ۲ ص ۳۶۸. الروض المعطار: ص ۱۵۶</ref></big>


<big>در «معجم البلدان» مى‏ گويد : خم موضعى است كه چشمه ‏اى در آن مى ‏ريزد.</big><ref>معجم البلدان: ج ۲ ص ۳۸۹</ref>
<big>در «معجم البلدان» مى‏ گويد : خم موضعى است كه چشمه ‏اى در آن مى ‏ريزد.</big><ref>معجم البلدان: ج ۲ ص ۳۸۹</ref>
خط ۱۰: خط ۱۰:
<big>عياض مى‏ گويد : غدير بركه اى است كه چشمه‏ اى در آن مى‏ ريزد، و بين بركه و چشمه مسجد پيامبر صلى الله عليه و آله است.</big><ref>خلاصة الوفاء: ص ۲۲۹. </ref>
<big>عياض مى‏ گويد : غدير بركه اى است كه چشمه‏ اى در آن مى‏ ريزد، و بين بركه و چشمه مسجد پيامبر صلى الله عليه و آله است.</big><ref>خلاصة الوفاء: ص ۲۲۹. </ref>


== <big>'''توصیف [[چشمۀ غدیر]]'''</big><ref>غدير كجاست؟ : ص ۵۱-۵۴.</ref> ==
== <big>توصیف چشمۀ غدیر</big><ref>غدير كجاست؟ : ص ۵۱-۵۴.</ref> ==
<big>در مورد توصيف چشمه غدير مى‏ توان به نكاتى اشاره نمود:</big>
<big>در مورد توصيف چشمه غدير مى‏ توان به نكاتى اشاره نمود:</big>


'''<big>آبگير</big>'''
'''<big>آبگير</big>'''
خط ۲۰: خط ۱۸:


<big>عرام مى ‏گويد: «[[غدير خم]] در سمت طلوع آفتاب است و هيچگاه آب آن خشک نمى‏ شود».</big><ref>معجم البلدان: ج ۲ ص ۳۹۸.</ref>
<big>عرام مى ‏گويد: «[[غدير خم]] در سمت طلوع آفتاب است و هيچگاه آب آن خشک نمى‏ شود».</big><ref>معجم البلدان: ج ۲ ص ۳۹۸.</ref>


'''<big>مسجد كنار چشمه</big>'''
'''<big>مسجد كنار چشمه</big>'''
خط ۳۲: خط ۲۸:


<big>تاريخچه اين مسجد در عنوان «[[مسجد غدير]]» آمده است.</big>
<big>تاريخچه اين مسجد در عنوان «[[مسجد غدير]]» آمده است.</big>




خط ۵۰: خط ۴۷:
<big>اين سه دليل ثابت مى كند كه سرزمين غدير خم كه امروزه فقط چند چادر نشين در اين سو و آن سويش خيمه زده ‏اند، روزگارى شهر يا روستاى آبادى بوده است.</big>
<big>اين سه دليل ثابت مى كند كه سرزمين غدير خم كه امروزه فقط چند چادر نشين در اين سو و آن سويش خيمه زده ‏اند، روزگارى شهر يا روستاى آبادى بوده است.</big>


<big>از نظر شيعه دليل ديگرى موارد فوق را تأييد مى‏ كند و آن صراحت تاريخ به وجود مسجد غدير در آنجاست. قرائن مذكور نيز مؤيدى قوى بر وجود [[مسجد غدير]] است كه طبعاً به خاطر عبور حجاج زمينه سكونت نيز در آنجا فراهم بوده است.</big><ref>على طريق الهجرة: ص ۶۷  - ۶۰ . معجم معالم الحجاز: ج ۳ ص ۱۵۹.</ref>
<big>از نظر شيعه دليل ديگرى موارد فوق را تأييد مى‏ كند و آن صراحت تاريخ به وجود مسجد غدير در آنجاست. قرائن مذكور نيز مؤيدى قوى بر وجود [[مسجد غدير]] است كه طبعاً به خاطر عبور حجاج زمينه سكونت نيز در آنجا فراهم بوده است.<ref>على طريق الهجرة: ص ۶۷  - ۶۰ . معجم معالم الحجاز: ج ۳ ص ۱۵۹.</ref></big>


== '''<big>خصوصيات چشمۀ غدير</big>'''<ref>غدير كجاست؟ : ص ۵۰ .</ref> ==
==<big>خصوصيات چشمۀ غدير<ref>غدير كجاست؟ : ص ۵۰ .</ref></big>==
<big>شرايط جغرافيايى منطقه غدير در طول تاريخ تغييراتى داشته است، به خصوص آنكه در مسير سيل بوده و شكل آن به راحتى تغيير مى‏ يابد. به  همين جهت در توصيف غدير خم جنبه ‏هاى حياتى و طبيعى از زمان پيامبر صلى الله عليه و آله تاكنون تغييراتى داشته، كه به شرح زير است:</big>
<big>شرايط جغرافيايى منطقه غدير در طول تاريخ تغييراتى داشته است، به خصوص آنكه در مسير سيل بوده و شكل آن به راحتى تغيير مى‏ يابد. به  همين جهت در توصيف غدير خم جنبه ‏هاى حياتى و طبيعى از زمان پيامبر صلى الله عليه و آله تاكنون تغييراتى داشته، كه به شرح زير است:</big>


<big>الف) در نزديک آبگير (غدير) چشمه آبى بوده كه پس از جارى شدن به سمت غدير آمده و در آن مى‏ ريخته است. اين چشمه گاهى كم آب يا خشك مى‏ شده و گاهى در اثر عوامل طبيعى مسيرش از غدير عوض مى‏ شده و به سمت ديگرى مى‏ رفته است.</big>
<big>الف) در نزديک [[آبگیر]] (غدير) چشمه آبى بوده كه پس از جارى شدن به سمت غدير آمده و در آن مى‏ ريخته است. اين چشمه گاهى كم آب يا خشك مى‏ شده و گاهى در اثر عوامل طبيعى مسيرش از غدير عوض مى‏ شده و به سمت ديگرى مى‏ رفته است.</big>


<big>ب) در اطراف چشمه درختانى سرسبز و انبوه رشد كرده و محل زيبايى را ايجاد كرده بوده است. گاهى در اثر سيلاب‏ ها اين درختان از بين مى‏ رفته و يا در سال‏هايى كه آب چشمه كم بوده يا خشك شده درختان نيز سرسبزى خود را از دست داده يا خشكيده ‏اند.</big>
<big>ب) در اطراف چشمه درختانى سرسبز و انبوه رشد كرده و محل زيبايى را ايجاد كرده بوده است. گاهى در اثر سيلاب‏ ها اين درختان از بين مى‏ رفته و يا در سال‏هايى كه آب چشمه كم بوده يا خشك شده درختان نيز سرسبزى خود را از دست داده يا خشكيده ‏اند.</big>


<big>ج) كنار آبگير درختان صحرايى كهنسالى بوده كه [[پيامبر]] صلى الله عليه و آله در سايه آنها سخنرانى فرموده است. اين درختان نيز در اثر عمر زياد خشكيده و سيل نيز در از بين رفتن آنها مؤثر بوده است.</big>
<big>ج) كنار آبگير درختان صحرايى كهنسالى بوده كه پيامبر صلى الله عليه و آله در سايه آنها سخنرانى فرموده است. اين درختان نيز در اثر عمر زياد خشكيده و سيل نيز در از بين رفتن آنها مؤثر بوده است.</big>


<big>د) آبگير از نظر عمق ، عرض و طول در ساليان متمادى كه سيل از روى آن عبور كرده تغييرات زيادى به خود ديده ، ولى محل اصلى آن تغييرى نكرده است و در طول تاريخ تا امروز به عنوان غديرخم محلى معروف بوده است.</big>
<big>د) آبگير از نظر عمق ، عرض و طول در ساليان متمادى كه سيل از روى آن عبور كرده تغييرات زيادى به خود ديده ، ولى محل اصلى آن تغييرى نكرده است و در طول تاريخ تا امروز به عنوان غديرخم محلى معروف بوده است.</big>


== '''<big>واژۀ «غدير خم»</big><ref>غدير كجاست؟ : ص ۴۲. </ref>''' ==
==<big>واژۀ «غدير خم»</big>'''<ref>غدير كجاست؟ : ص ۴۲. </ref>''' ==
   <big>از مجموع معانى كه در فرهنگ‏ هاى عربى براى « غدير» و «خم» ذكر كرده ‏اند مى‏ توان تعريف زير را به دست آورد:</big>  
   <big>از مجموع معانى كه در فرهنگ‏ هاى عربى براى « غدير» و «خم» ذكر كرده ‏اند مى‏ توان تعريف زير را به دست آورد:</big>  


خط ۸۰: خط ۷۷:
<big>'''خم'''</big>
<big>'''خم'''</big>


<big>ياقوت در معجم البلدان از زمخشرى نقل كرده كه «خم»نام مرد رنگرزى بوده، كه آبگير بين مكه و مدينه به او نسبت داده شده است.</big>
<big>ياقوت در معجم البلدان از زمخشرى نقل كرده كه «[[خُمّ|خم]]» نام مرد رنگرزى بوده، كه آبگير بين مكه و مدينه به او نسبت داده شده است.</big>


<big>سپس از صاحب مشارق نقل مى‏ كند كه گفته است : «خم اسم مجموعه درختانى در آنجاست و در آن آبگيرى است كه به خم نسبت داده مى ‏شود» .</big> <ref>معجم البلدان: ج ۲ ص ۳۸۹.</ref>
<big>سپس از صاحب مشارق نقل مى‏ كند كه گفته است : «خم اسم مجموعه درختانى در آنجاست و در آن آبگيرى است كه به خم نسبت داده مى ‏شود».<ref>معجم البلدان: ج ۲ ص ۳۸۹.</ref></big>


<big>همين جهتِ نامگذارى را در كلام بكرى مى‏ بينيم كه مى‏ گويد : «غدير خم در سه مايلى جحفه است. در اين آبگير چشمه‏ اى مى‏ ريزد و اطراف آن درختان بسيار و در هم پيچيده است و اين همان مجموعه درختانى است كه به آن خم مى‏ گويند»</big><ref>معجم ما استُعجم: ج ۲ ص ۳۶۸.</ref>
<big>همين جهتِ نامگذارى را در كلام بكرى مى‏ بينيم كه مى‏ گويد : «غدير خم در سه مايلى جحفه است. در اين آبگير چشمه‏ اى مى‏ ريزد و اطراف آن درختان بسيار و در هم پيچيده است و اين همان مجموعه درختانى است كه به آن خم مى‏ گويند»<ref>معجم ما استُعجم: ج ۲ ص ۳۶۸.</ref></big>


== <big>پانویس</big> ==
== <big>پانویس</big> ==