۲۲۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
گفته شده که غدير همان اندازه كه يک اعتقاد بود يک دستور نيز بود؛ دستورى بهگستردگى جوانب مختلف آن، كه مجموعهاى از ايمان، اطاعت و پيمان در يک سو و حمد، سپاس و تشكر از اين نعمت در سوى ديگرِ آن بهچشم مىخورد. اين فرمانهای خاص كه در غدير به مردم داده شد وظايف آنان را در آن مقطع خاص بهعنوان مقدمهاى براى آيندگان تعيين كرد. به نظر برخی، بعضی آيات قرآن پشتيبانِ اين اوامر غديرى است كه مستقيماً در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله به آنها استشهاد شده است. آياتى كه به اين عنوان در غدير بهصورت تركيب و تضمين در كلام حضرت ديده مىشود ۱۰ آيه است كه يكى از آنها آيه ۲۸۵ سوره بقره دانسته شده است: {{قرآن|آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّه وَ مَلائِكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ، لا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ وَ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ|ترجمه=پیامبر به آنچه از پروردگارش به او نازل شده، ایمان آورده، و مؤمنان همگی به خدا و فرشتگان و کتابها و پیامبرانش، ایمان آوردهاند [و بر اساس ایمان استوارشان گفتند:] ما میان هیچیک از پیامبران او فرق نمیگذاریم. و گفتند: شنیدیم و اطاعت کردیم، پروردگارا! آمرزشت را خواهانیم و بازگشت [همه] بهسوی توست}} | گفته شده که غدير همان اندازه كه يک اعتقاد بود يک دستور نيز بود؛ دستورى بهگستردگى جوانب مختلف آن، كه مجموعهاى از ايمان، اطاعت و پيمان در يک سو و حمد، سپاس و تشكر از اين نعمت در سوى ديگرِ آن بهچشم مىخورد. اين فرمانهای خاص كه در غدير به مردم داده شد وظايف آنان را در آن مقطع خاص بهعنوان مقدمهاى براى آيندگان تعيين كرد. به نظر برخی، بعضی آيات قرآن پشتيبانِ اين اوامر غديرى است كه مستقيماً در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله به آنها استشهاد شده است. آياتى كه به اين عنوان در غدير بهصورت تركيب و تضمين در كلام حضرت ديده مىشود ۱۰ آيه است كه يكى از آنها آيه ۲۸۵ سوره بقره دانسته شده است: {{قرآن|آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّه وَ مَلائِكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ، لا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ وَ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ|ترجمه=پیامبر به آنچه از پروردگارش به او نازل شده، ایمان آورده، و مؤمنان همگی به خدا و فرشتگان و کتابها و پیامبرانش، ایمان آوردهاند [و بر اساس ایمان استوارشان گفتند:] ما میان هیچیک از پیامبران او فرق نمیگذاریم. و گفتند: شنیدیم و اطاعت کردیم، پروردگارا! آمرزشت را خواهانیم و بازگشت [همه] بهسوی توست}} | ||
در روایتى از علی بن ابراهیم قمی به سند خود از امام صادق علیه السلام آمده است که آیه {{متن قرآن|آمنالرّسول}} خطاب دو جانبه و بىواسطه خداوند با پیامبر در شب معراج بوده است. در این روایت، امام صادق علیه السلام از پیامبر صلى الله علیه و آله نقل مىکند: هنگامى که در معراج به سدرةالمنتهی رسیدم و تا اندازه دو قوس کمان به او نزدیک شدم، پروردگارم ندا داد: {{متن قرآن|آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ}} و من از طرف خود و امّتم به خداوند پاسخ دادم:{{متن قرآن|وَ الْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّه وَ مَلائِكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ، لا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ وَ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ}} و گفتم: {{متن قرآن|سَمِعنا و أَطَعنا غُفرانَكَ رَبَّنا و إِلیكَ المَصِیر}}؛ آنگاه خداوند فرمود: {{متن قرآن|لَايُكِلّفُ اللّهُ نَفسًا إِلّا وُسعَها لَها ماكَسبَت و عَلیهَا ما اکتَسبَت|ترجمه=خداوند هيچكس را جز به قدر توانايىاش تكليف نمىكند}} و من از خدا خواستم: {{متن قرآن|رَبَّنا لَاتُؤاخِذنَا إَن نَسِینا أو أَخطَأنا|ترجمه=پروردگارا، اگر فراموش كرديم يا به خطا رفتيم بر ما مگير}} و خداوند فرمود: پذیرفتم. | === روایاتی در این مورد === | ||
در روایتى از علی بن ابراهیم قمی به سند خود از امام صادق علیه السلام آمده است که آیه {{متن قرآن|آمنالرّسول}} خطاب دو جانبه و بىواسطه خداوند با پیامبر در شب معراج بوده است. در این روایت، امام صادق علیه السلام از پیامبر صلى الله علیه و آله نقل مىکند: هنگامى که در معراج به سدرةالمنتهی رسیدم و تا اندازه دو قوس کمان به او نزدیک شدم، پروردگارم ندا داد: {{متن قرآن|آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ}} و من از طرف خود و امّتم به خداوند پاسخ دادم:{{متن قرآن|وَ الْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّه وَ مَلائِكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ، لا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ وَ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ}} و گفتم: {{متن قرآن|سَمِعنا و أَطَعنا غُفرانَكَ رَبَّنا و إِلیكَ المَصِیر}}؛ آنگاه خداوند فرمود: {{متن قرآن|لَايُكِلّفُ اللّهُ نَفسًا إِلّا وُسعَها لَها ماكَسبَت و عَلیهَا ما اکتَسبَت|ترجمه=خداوند هيچكس را جز به قدر توانايىاش تكليف نمىكند}} و من از خدا خواستم: {{متن قرآن|رَبَّنا لَاتُؤاخِذنَا إَن نَسِینا أو أَخطَأنا|ترجمه=پروردگارا، اگر فراموش كرديم يا به خطا رفتيم بر ما مگير}} و خداوند فرمود: پذیرفتم. گفتم: {{متن قرآن|رَبَّنا ولَاتَحمِل عَلَینا إِصرًا كَماحَملتَهُ عَلى الّذِینَ مِن قَبلِنا|ترجمه=پروردگارا، هيچ بار گرانى بر [دوش] ما مگذار؛ همچنانكه بر [دوش] كسانى كه پيش از ما بودند نهادى}} و خداوند این دعا را نیز پذیرفت. و گفتم {{متن قرآن|رَبَّنا و لَاتُحمّلنا مالَاطاقَةَ لَنَا بِهِ و اعفُ عَنّا واغفِرلَنا وارحَمنَا أَنتَ مَولنا فَانصُرنا عَلىالقَومِ الکفِرین|ترجمه=پروردگارا، و آنچه تاب آن نداريم بر ما تحميل مكن؛ و از ما درگذر؛ و ما را ببخشاى و بر ما رحمت آور؛ سرور ما تويى؛ پس ما را بر گروه كافران پيروز كن}} و خداوند پاسخ داد: هر آنچه را از من خواستى به تو و امّتت بخشیدم.<ref>تفسیرقمى، ج ۱، ص ۱۲۲؛ نورالثقلین، ج ۱، ص ۳۰۶.</ref> | |||
در روایتى دیگر، پیامبر صلى الله علیه و آله با استناد به آیه ۲۸۶ سوره بقره گفته است: چهار چیز (خطا، فراموشى، آنچه از روى اکراه انجام مىشود و آنچه خارج از طاقت انسان است) از امّت من برداشته شده است.<ref>الکافى، ج ۲، ص ۴۶۲؛ تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۳۵۰.</ref> | |||
== موقعیت آیه در متن خطبه غدیر == | |||
موقعیت آیه ۲۸۵ بقره در متن خطبه غدیر چنین است: {{متن عربی|مَعاشِرَ النّاسِ، قُولُوا الَّذى قُلْتُ لَكُمْ وَ سَلِّمُوا عَلى عَلِىٍّ بِإِمْرَةِ الْمُؤْمِنينَ، وَ قُولُوا}}: {{قرآن|سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ}}: اى مردم، آنچه به شما گفتم بگوييد (تكرار كنيد)، و به على بهعنوان اميرالمؤمنين سلام كنيد و بگوييد: «شنيديم و اطاعت كرديم، پروردگارا، مغفرت تو را مىخواهيم و بازگشت بهسوى توست».<ref>اسرار غدير: ص ۱۵۹ بخش ۱۱.</ref> | |||
== متن خطبه غدیر == | |||
{{متن عربی|مَعاشِرَ النّاسِ، قُولُوا الَّذى قُلْتُ لَكُمْ وَ سَلِّمُوا عَلى عَلِىٍّ بِإِمْرَةِ الْمُؤْمِنينَ، وَ قُولُوا}}: {{قرآن|سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ}}: | |||
اى مردم، آنچه به شما گفتم بگوييد (تكرار كنيد)، و به على | |||
== موقعیت تاریخی == | == موقعیت تاریخی == |
ویرایش