۲٬۰۶۷
ویرایش
Shamloo/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
== جایگاه | == جایگاه == | ||
کتاب سُلَیْم بن قِیس هِلالِی یکی از کهن‌ترین،<ref>میراث مکتوب شیعه، ص۱۲۶.</ref> مشهورترین،<ref>بحارالانوار، ج۱، ص۳۲.</ref> با اهمیت‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> و پرمناقشه‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> کتاب‌های روایی اسلامی و شیعی تلقی شده است. برخی محققان، آن را قدیمی‌ترین کتاب شیعی<ref>«سیلم بن قیس هلالی»، ص۴۶۵.</ref> و برخی دیگر آن را، پس از قرآن و مواریث کتبی انبیاء علیهم السلام نزد اهل بیت علیهم السلام، قدیمی‌ترین کتاب اسلامی<ref>«کتاب سلیم بن قیس الهلالی أقدم نص تاریخی عقائدی فی الإسلام»، ص۸۵.</ref> دانسته‌اند. محمد بن ابراهیم نعمانی،<ref>الغیبة، ص۱۰۱.</ref> محدث شیعه در قرن چهارم قمری، این کتاب را بزرگترین و قدیمی‌ترین اصل {{یادداشت|اصل مجموعه روایاتی است که محتوای آن از کتاب دیگری گرفته نشده، بلکه نویسنده خود این روایات را از معصوم یا کسی که بی‌واسطه از معصوم نقل کرده شنیده و آنها را نوشته است (الذریعه، ج۲، ص۱۲۶).}} شیعی و محمد بن ندیم،<ref>الفهرست، ص۳۰۷-۳۰۸.</ref> کتاب‌شناس در قرن چهارم، آن را اولین کتاب شیعی قلمداد کرده‌اند. | کتاب سُلَیْم بن قِیس هِلالِی یکی از کهن‌ترین،<ref>میراث مکتوب شیعه، ص۱۲۶.</ref> مشهورترین،<ref>بحارالانوار، ج۱، ص۳۲.</ref> با اهمیت‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> و پرمناقشه‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> کتاب‌های روایی اسلامی و شیعی تلقی شده است. برخی محققان، آن را قدیمی‌ترین کتاب شیعی<ref>«سیلم بن قیس هلالی»، ص۴۶۵.</ref> و برخی دیگر آن را، پس از قرآن و مواریث کتبی انبیاء علیهم السلام نزد اهل بیت علیهم السلام، قدیمی‌ترین کتاب اسلامی<ref>«کتاب سلیم بن قیس الهلالی أقدم نص تاریخی عقائدی فی الإسلام»، ص۸۵.</ref> دانسته‌اند. محمد بن ابراهیم نعمانی،<ref>الغیبة، ص۱۰۱.</ref> محدث شیعه در قرن چهارم قمری، این کتاب را بزرگترین و قدیمی‌ترین اصل {{یادداشت|اصل مجموعه روایاتی است که محتوای آن از کتاب دیگری گرفته نشده، بلکه نویسنده خود این روایات را از معصوم یا کسی که بی‌واسطه از معصوم نقل کرده شنیده و آنها را نوشته است (الذریعه، ج۲، ص۱۲۶).}} شیعی و محمد بن ندیم،<ref>الفهرست، ص۳۰۷-۳۰۸.</ref> کتاب‌شناس در قرن چهارم، آن را اولین کتاب شیعی قلمداد کرده‌اند. | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
* '''اعتبار کامل''': گروهی این کتاب را از اصول مستند و معتبر روایی تلقی کرده‌اند. در رأس این گروه از نعمانی<ref>الغیبة، ص۱۰۱.</ref> یاد شده که این کتاب را مورد اعتماد شیعه معرفی می‌کند.<ref>«بررسی سندی و محتوایی کتاب سلیم بن قیس»، ص۲۹.</ref> محمدتقی مجلسی (درگذشته ۱۰۷۰ق)،<ref>روضة المتقین، ج۱۴، ص۳۷۲.</ref> شیخ حر عاملی (درگذشته ۱۱۰۴)،<ref>وسائل الشیعه، ج۳۰، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> و علامه مجلسی<ref>بحارالانوار، ج۱، ص۳۲.</ref> نیز از این دسته تلقی شده‌اند. | * '''اعتبار کامل''': گروهی این کتاب را از اصول مستند و معتبر روایی تلقی کرده‌اند. در رأس این گروه از نعمانی<ref>الغیبة، ص۱۰۱.</ref> یاد شده که این کتاب را مورد اعتماد شیعه معرفی می‌کند.<ref>«بررسی سندی و محتوایی کتاب سلیم بن قیس»، ص۲۹.</ref> محمدتقی مجلسی (درگذشته ۱۰۷۰ق)،<ref>روضة المتقین، ج۱۴، ص۳۷۲.</ref> شیخ حر عاملی (درگذشته ۱۱۰۴)،<ref>وسائل الشیعه، ج۳۰، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> و علامه مجلسی<ref>بحارالانوار، ج۱، ص۳۲.</ref> نیز از این دسته تلقی شده‌اند. | ||
* '''عدم اعتبار''': بر اساس این نظر، این کتاب از اساس جعلی و استناد آن به سلیم مخدوش است. گفته شده که ابن‌غضائری (درگذشته قبل ۴۵۰ق)<ref>الرجال، ص۶۳.</ref> اولین کسی بوده که بر این نظر بوده است.<ref>«بررسی سندی و محتوایی کتاب سلیم بن قیس»، ص۳۰.</ref> از حدیث‌شناسان، کسانی چون شهید ثانی (درگذشته ۹۶۶ق)،<ref>رسائل الشهید الثانی، ج۲، ص۹۹۲-۹۹۳.</ref> | * '''عدم اعتبار''': بر اساس این نظر، این کتاب از اساس جعلی و استناد آن به سلیم مخدوش است. گفته شده که ابن‌غضائری (درگذشته قبل ۴۵۰ق)<ref>الرجال، ص۶۳.</ref> اولین کسی بوده که بر این نظر بوده است.<ref>«بررسی سندی و محتوایی کتاب سلیم بن قیس»، ص۳۰.</ref> از حدیث‌شناسان، کسانی چون شهید ثانی (درگذشته ۹۶۶ق)،<ref>رسائل الشهید الثانی، ج۲، ص۹۹۲-۹۹۳.</ref> ابوالحسن شعرانی (درگذشته ۱۳۵۲ش)،<ref>شرح اصول کافی (تعلیقات شعرانی)، ج۲، ص۳۷۳.</ref> محمدباقر بهبودی (درگذشته ۱۳۹۳ش)<ref>معرفة الحدیث، ص۳۵۹.</ref> و حسن حسن‌زاده آملی (درگذشته ۱۴۰۰ش) از جمله معتقدان به این نظر قلمداد شده‌اند.<ref>«بررسی سندی و محتوایی کتاب سلیم بن قیس»، ص۳۱.</ref> | ||
* '''اعتبار اجمالی''': بر اساس این نظر، این کتاب و سند آن اجمالاً درست است و ادله ابن‌غضائری بر مجعول‌بودن آن نادرست است؛ اما، کتاب موجود از تحریف و دستبرد خالی نیست.<ref>«بررسی سندی و محتوایی کتاب سلیم بن قیس»، ص۳۰.</ref> از جمله کسانی که معتقد به این نظر بوده اند از شیخ مفید و علامه حلی یاد شده است.<ref>«بررسی سندی و محتوایی کتاب سلیم بن قیس»، ص۳۰.</ref> | * '''اعتبار اجمالی''': بر اساس این نظر، این کتاب و سند آن اجمالاً درست است و ادله ابن‌غضائری بر مجعول‌بودن آن نادرست است؛ اما، کتاب موجود از تحریف و دستبرد خالی نیست.<ref>«بررسی سندی و محتوایی کتاب سلیم بن قیس»، ص۳۰.</ref> از جمله کسانی که معتقد به این نظر بوده اند از شیخ مفید و علامه حلی یاد شده است.<ref>«بررسی سندی و محتوایی کتاب سلیم بن قیس»، ص۳۰.</ref> | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
* '''روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه'''؛ محمدتقی مجلسی، تحقیق: حسین موسوی کرمانی و علی‌پناه اشتهاردی، تهران: بنیاد فرهنگ اسلامی کوشانپور، ۱۴۰۶ق. | * '''روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه'''؛ محمدتقی مجلسی، تحقیق: حسین موسوی کرمانی و علی‌پناه اشتهاردی، تهران: بنیاد فرهنگ اسلامی کوشانپور، ۱۴۰۶ق. | ||
* '''«سلیم بن قیس هلالی»'''؛ سید محمد عمادی حائری، دانشنامه جهان اسلام (ج۲۴)، تهران: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، ۱۳۹۶ش. | * '''«سلیم بن قیس هلالی»'''؛ سید محمد عمادی حائری، دانشنامه جهان اسلام (ج۲۴)، تهران: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، ۱۳۹۶ش. | ||
* شرح الکافی، ملا محمدصالح بن احمد مازندرانی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، تعلیق: ابوالحسن شعرانی، تهران: المکتبة الاسلامية للنشر و التوزیع، ۱۳۸۲ق. | |||
* '''میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخست'''؛ سید حسین مدرسی طباطبایی، ترجمه: سید علی قرائی و رسول جعفریان، قم: نشر مورخ، ۱۳۸۶ش. | * '''میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخست'''؛ سید حسین مدرسی طباطبایی، ترجمه: سید علی قرائی و رسول جعفریان، قم: نشر مورخ، ۱۳۸۶ش. | ||
* '''الغیبة'''؛ محمد بن ابراهیم نعمانی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، تهران: مکتبة الصدوق، ۱۳۹۷ق. | * '''الغیبة'''؛ محمد بن ابراهیم نعمانی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، تهران: مکتبة الصدوق، ۱۳۹۷ق. | ||