۲٬۰۶۷
ویرایش
Shamloo/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| نام ترجمه فارسی = | | نام ترجمه فارسی = | ||
| مترجم فارسی = | | مترجم فارسی = | ||
}} | }}'''کتاب سُلَیْم بن قِیس هِلالِی''' یکی از کهن‌ترین و مشهورترین کتاب‌های روایی شیعی با موضوع رخدادهای پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله و دوران حکومت امیرالمؤمنین علیه اسلام. | ||
کتاب سلیم بن قیس را برخی قدیمی‌ترین کتاب شیعی و برخی دیگر، پس از قرآن و مواریث کتبی انبیاء علیهم السلام نزد اهل بیت علیهم السلام، قدیمی‌ترین کتاب اسلامی دانسته‌اند. روایات این کتاب تنها از رسول خدا صلى الله عليه وآله، امیرالمؤمنین علیه السلام، مقداد، سلمان فارسی، ابوذر و برخی دیگر از صحابه نزدیک به امیرالمؤمنین نقل شده است. به‌گفته برخی محققان، این کتاب مورد تأیید برخی از ائمه علیهم السلام قرار گرفته است. همچنین، این کتاب را مورد اعتماد عالمان شیعه گزارش کرده‌اند. | |||
حضور مؤلف کتاب سلیم بن قیس الهلالی در يكى از مهم‌ترين و حساس‌ترين مقاطع تاريخ صدر اسلام و نيز گزينش مطالبى كه نقش اساسى در تبيين تاريخ اسلام و عقايد و افكار مسلمانان دارد، نشان‌دهنده اهمیت آن دانسته شده است. این کتاب از سه جنبه روایی، تاریخی و کلامی دارای اهمیت تلقی شده است؛ ارائه گزارش‌هایی از حوادثی که میان شیعه و اهل سنت همواره محل اختلاف و منازعه بوده یکی از جوانب اهمیت تاریخی آن لحاظ شده است. | |||
درباره اعتبار کتاب سلیم بن قیس هلالی نظرات سه‌گانه‌ای ابراز شده است: گروهی چون نعمانی و علامه مجلسی این کتاب را از اصول مستند و معتبر روایی تلقی کرده‌اند؛ کسانی مانند ابن‌غَضائری، رجالی شیعه قرن چهارم و پنجم، این کتاب را از اساس جعلی و استناد آن به سلیم را مخدوش می‌دانند؛ برخی دیگر، مانند شیخ مفید، معتقدند که این کتاب و سند آن اجمالاً درست است و ادله ابن‌غضائری بر مجعول‌بودن آن نادرست است؛ اما، کتاب موجود از تحریف و دستبرد خالی نیست. | |||
== جایگاه == | == جایگاه == | ||
کتاب سُلَیْم بن قِیس هِلالِی یکی از کهن‌ترین،<ref>میراث مکتوب شیعه، ص۱۲۶.</ref> مشهورترین،<ref>بحارالانوار، ج۱، ص۳۲.</ref> با اهمیت‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> و پرمناقشه‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> کتاب‌های روایی اسلامی و شیعی تلقی شده است. برخی محققان، آن را قدیمی‌ترین کتاب شیعی<ref>روضات الجنات، ج۴، ص۶۷؛ «سلیم بن قیس هلالی»، ص۴۶۵.</ref> و برخی دیگر آن را، پس از قرآن و مواریث کتبی انبیاء علیهم السلام نزد اهل بیت علیهم السلام، قدیمی‌ترین کتاب اسلامی<ref>«کتاب سلیم بن قیس الهلالی أقدم نص تاریخی عقائدی فی الإسلام»، ص۸۵.</ref> دانسته‌اند. محمد بن ابراهیم نعمانی،<ref>الغیبة، ص۱۰۱.</ref> محدث شیعه در قرن چهارم قمری، این کتاب را بزرگترین و قدیمی‌ترین اصل {{یادداشت|اصل مجموعه روایاتی است که محتوای آن از کتاب دیگری گرفته نشده، بلکه نویسنده خود این روایات را از معصوم یا کسی که بی‌واسطه از معصوم نقل کرده شنیده و آنها را نوشته است (الذریعه، ج۲، ص۱۲۶).}} شیعی و محمد بن ندیم،<ref>الفهرست، ص۳۰۷-۳۰۸.</ref> کتاب‌شناس در قرن چهارم، آن را اولین کتاب شیعی قلمداد کرده‌اند. | کتاب سُلَیْم بن قِیس هِلالِی یکی از کهن‌ترین،<ref>میراث مکتوب شیعه، ص۱۲۶.</ref> مشهورترین،<ref>بحارالانوار، ج۱، ص۳۲.</ref> با اهمیت‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> و پرمناقشه‌ترین<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۱.</ref> کتاب‌های روایی اسلامی و شیعی تلقی شده است. برخی محققان، آن را قدیمی‌ترین کتاب شیعی<ref>روضات الجنات، ج۴، ص۶۷؛ «سلیم بن قیس هلالی»، ص۴۶۵.</ref> و برخی دیگر آن را، پس از قرآن و مواریث کتبی انبیاء علیهم السلام نزد اهل بیت علیهم السلام، قدیمی‌ترین کتاب اسلامی<ref>«کتاب سلیم بن قیس الهلالی أقدم نص تاریخی عقائدی فی الإسلام»، ص۸۵.</ref> دانسته‌اند. محمد بن ابراهیم نعمانی،<ref>الغیبة، ص۱۰۱.</ref> محدث شیعه در قرن چهارم قمری، این کتاب را بزرگترین و قدیمی‌ترین اصل {{یادداشت|اصل مجموعه روایاتی است که محتوای آن از کتاب دیگری گرفته نشده، بلکه نویسنده خود این روایات را از معصوم یا کسی که بی‌واسطه از معصوم نقل کرده شنیده و آنها را نوشته است (الذریعه، ج۲، ص۱۲۶).}} شیعی و محمد بن ندیم،<ref>الفهرست، ص۳۰۷-۳۰۸.</ref> کتاب‌شناس در قرن چهارم، آن را اولین کتاب شیعی قلمداد کرده‌اند. | ||
به‌گفته نعمانی روایات این کتاب تنها از رسول خدا صلى الله عليه وآله، امیرالمؤمنین علیه السلام، مقداد، سلمان فارسی، ابوذر و کسانی که در مسیر آنان قرار دارند از صحابه رسول خدا امیرالمؤمنین نقل شده است.<ref>الغیبة، ص۱۰۲.</ref> این کتاب مورد تأیید برخی از ائمه علیهم السلام قرار گرفته | به‌گفته نعمانی روایات این کتاب تنها از رسول خدا صلى الله عليه وآله، امیرالمؤمنین علیه السلام، مقداد، سلمان فارسی، ابوذر و کسانی که در مسیر آنان قرار دارند از صحابه رسول خدا امیرالمؤمنین نقل شده است.<ref>الغیبة، ص۱۰۲.</ref> به گفته برخی محققان، این کتاب مورد تأیید برخی از ائمه علیهم السلام قرار گرفته است:<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۲.</ref> در منابع، روایاتی از امام سجاد<ref>وسائل الشیعه، ج۲۷، ص۱۰۱.</ref> و امام صادق <ref>الذریعه، ج۲، ص۱۵۲.</ref>علیهما السلام در تأیید این کتاب آمده است. همچنین، این کتاب را مورد اعتماد عالمان شیعه گزارش کرده‌اند، به طوری که عالمان شیعه از آن روایاتی نقل کرده‌اند؛<ref>فرهنگ کتب حدیثی شیعه، ج۱، ص۹۲.</ref> کسانی چون ثقة‌الاسلام کلینی<ref>برای نمونه‌ای نگاه کنید: الکافی، ج۱، ص۲۹۷-۲۹۸.</ref> (درگذشته ۳۲۹ق)، شیخ طوسی (درگذشته ۴۶۰ق)<ref>برای نمونه‌ای نگاه کنید: تهذیب الاحکام، ج۹، ص۱۷۶-۱۷۷.</ref> و علامه حلی (درگذشته ۷۲۶ق)<ref>منتهی المطلب، ج۸، ص۵۶۲.</ref> و علامه مجلسی (درگذشته ۱۱۱۰ق).<ref>برای نمونه‌ای نگاه کنید: ج۱۶، ص۸۴-۸۵.</ref> | ||
== اهمیت == | == اهمیت == | ||