آيه ۸۲ نساء و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
| ترجمه صوتی = ترجمه ۸۲ نساء.mp3
| ترجمه صوتی = ترجمه ۸۲ نساء.mp3
}}
}}
== بستر استفاده از آیه ==
بستر استفاده از آیه ۸۲ سوره نساء چنین ترسیم شده است: در غدير، ارتباط اعتقاد و عمل چنين تبیین شد كه احكام الهى از [[ولایت ائمه علیهم السلام|ولایت اهل‏ بیت‏ علیهم السلام]] ناگسستنی است: اهل بیت تبیین‌کنندگان احکام هستند و عمل به احکام هم تسلیم در برابر فرمان‌های الهی است که با اطاعت از فرستادگان او کامل می‌شود. در اين راستا، در پایان خطبه غدير شاهد تأکیدهای پيامبر صلى الله عليه و آله بر اهمیت نماز، زكات، حج، امر به معروف و نهى از منكر و اجتناب از محرمات و عمل بر اساس تقواست. در پى آن، سخن از [[مرگ]]، معاد و [[ثواب]] و عقاب به‌ميان می‌آید.
بستر استفاده از آیه ۸۲ سوره نساء چنین ترسیم شده است: در غدير، ارتباط اعتقاد و عمل چنين تبیین شد كه احكام الهى از [[ولایت ائمه علیهم السلام|ولایت اهل‏ بیت‏ علیهم السلام]] ناگسستنی است: اهل بیت تبیین‌کنندگان احکام هستند و عمل به احکام هم تسلیم در برابر فرمان‌های الهی است که با اطاعت از فرستادگان او کامل می‌شود. در اين راستا، در پایان خطبه غدير شاهد تأکیدهای پيامبر صلى الله عليه و آله بر اهمیت نماز، زكات، حج، امر به معروف و نهى از منكر و اجتناب از محرمات و عمل بر اساس تقواست. در پى آن، سخن از [[مرگ]]، معاد و [[ثواب]] و عقاب به‌ميان می‌آید.


خط ۲۳: خط ۲۵:
متن آیه ۸۲ سوره نساء در خطبه غدیر چنین گزارش شده است: {{متن عربی|مَعاشِرَ النّاسِ، تَدَبَّرُوا القُرْآنَ وَ افْهَمُوا آياتِهِ، وَ انْظُرُوا الى مُحْكَماتِهِ وَ لا تَتَّبِعُوا مُتَشابِهَهُ، فَوَاللَّه لَنْ يُبَيِّنَ لَكُمْ زَواجِرَهُ وَ لَنْ يُوضِحَ لَكُمْ تَفْسيرَهُ الا الَّذى انَا آخِذٌ بِيَدِهِ وَ مُصْعِدُهُ الَىَّ وَ شائِلٌ بِعَضُدِهِ وَ رافِعُهُ بِيَدَىَّ وَ مُعْلِمُكُمْ: انَّ مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ، وَ هُوَ عَلِىُّ بْنُ اَبيطالِبٍ اَخى وَ وَصِيّى، وَ مُوالاتُهُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اَنْزَلَها عَلَىَّ|ترجمه=اى مردم، قرآن را تدبر نماييد و آيات آن را بفهميد و در محكمات آن نظر كنيد و به دنبال متشابه آن نرويد. به خدا قسم، باطن آن را براى شما بيان نمى‏‌كند و تفسيرش را برايتان روشن نمى‌كند، مگر اين شخصى كه دست او را مى‌گيرم و او را به‌سوى خود بالا مى‏‌برم و بازوى او را مى‏‌گيرم و با دستم او را بلند مى‏‌كنم و به شما مى‏‌فهمانم كه هر كس من صاحب اختيار اويم، اين على صاحب اختيار اوست، و او على بن ابى‌طالب برادر و جانشين من است، و ولايتِ او از جانب خداوندِ عزوجل است كه بر من نازل كرده است}}.<ref>اسرار غدير، ص۱۴۴، بخش۳. </ref>
متن آیه ۸۲ سوره نساء در خطبه غدیر چنین گزارش شده است: {{متن عربی|مَعاشِرَ النّاسِ، تَدَبَّرُوا القُرْآنَ وَ افْهَمُوا آياتِهِ، وَ انْظُرُوا الى مُحْكَماتِهِ وَ لا تَتَّبِعُوا مُتَشابِهَهُ، فَوَاللَّه لَنْ يُبَيِّنَ لَكُمْ زَواجِرَهُ وَ لَنْ يُوضِحَ لَكُمْ تَفْسيرَهُ الا الَّذى انَا آخِذٌ بِيَدِهِ وَ مُصْعِدُهُ الَىَّ وَ شائِلٌ بِعَضُدِهِ وَ رافِعُهُ بِيَدَىَّ وَ مُعْلِمُكُمْ: انَّ مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ، وَ هُوَ عَلِىُّ بْنُ اَبيطالِبٍ اَخى وَ وَصِيّى، وَ مُوالاتُهُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اَنْزَلَها عَلَىَّ|ترجمه=اى مردم، قرآن را تدبر نماييد و آيات آن را بفهميد و در محكمات آن نظر كنيد و به دنبال متشابه آن نرويد. به خدا قسم، باطن آن را براى شما بيان نمى‏‌كند و تفسيرش را برايتان روشن نمى‌كند، مگر اين شخصى كه دست او را مى‌گيرم و او را به‌سوى خود بالا مى‏‌برم و بازوى او را مى‏‌گيرم و با دستم او را بلند مى‏‌كنم و به شما مى‏‌فهمانم كه هر كس من صاحب اختيار اويم، اين على صاحب اختيار اوست، و او على بن ابى‌طالب برادر و جانشين من است، و ولايتِ او از جانب خداوندِ عزوجل است كه بر من نازل كرده است}}.<ref>اسرار غدير، ص۱۴۴، بخش۳. </ref>


=== موقعيت تاريخى ===
== موقعيت تاريخى استفاده از آیه ==
در اوائل خطبه غدير، قبل از معرفى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام، پيامبر صلى الله عليه و آله به عنوان مقدمه ‏اى براى معرفى آن حضرت، موضوع تدبر در قرآن و توجه به محكم و متشابه آن را به ميان مى‏ آورد. براى اين منظور با اقتباس از آيه{{قرآن|أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ}}، آن را به صورت فعل امر آورده است:{{متن عربی|تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ}}.
برخی محققان موقعيت تاريخى استفاده از آیه ۸۲ سوره نساء را چنین ترسیم کرده اند: در اوائل [[خطبه غدیر|خطبه غدير]]، قبل از معرفى اميرالمؤمنين‏ عليه السلام، پيامبر صلى الله عليه و آله به‌عنوان مقدمه‌اى براى معرفى آن حضرت، موضوع اندیشیدن در قرآن و توجه به آیات محكم و متشابه آن را به‌ميان مى‏‌آورد. براى اين منظور با اقتباس از آيه ۸۲ سوره نساء آن را به‌صورت فعل امر می‌آورد: {{متن عربی|تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ}}.
 
سپس با اقتباس از آيه مربوط به محكم و متشابه در قرآن كه پاكدلان را تابع آيات محكم و مغشوش دلان را تابع آيات متشابه مى‏ داند، مفهوم مخالف آن را به صورت فعل امر در سياق جمله قبل آورده و دستور به پيروى ازمحكمات آيات و دورى از متشابهات مى‏ دهد.
 
اين استشهاد به آيات مزبور در فرازى از فرازهاى مرحله سوم از خطبه غدير و هنگامى كه خطبه به اوج خود نزديک مى ‏شد واقع شده است.
 
در آنجا نهيبى لازم بود كه مخاطبين بدانند چرا على بن ابى‏ طالب عليه السلام از آغاز سخنرانى بر فراز منبر كنار پيامبر صلى الله عليه و آله ايستاده است.
 
بايد گفته مى ‏شد كه لحظاتى بعد دو بازوى حيدرى در كف با كفايت محمدى قرار مى‏ گيرد و به گونه‏ اى خاص فراتر از آنچه در ذهن مردم است معرفى خواهد شد.
 
براى اعلان اين مهم پيامبر صلى الله عليه و آله ثقل اكبر را تابلو قرار داده، على‏ عليه السلام را در سايه قرآن نشان داد.


ابتدا امر به تدبر در قرآن و به دنبال متشابه آن نبودن را مطرح كردند و آيه ۸۲ سوره نساء{{قرآن|اَفَلا يَتَدَّبَّرُونَ الْقُرْآنَ}} و آيه ۷ سوره آل عمران{{قرآن|هُوَ الَّذى اَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتابَ مِنْهُ آياتٌ مُحْكَماتٌ هُنَّ اُمُّ الْكِتابِ وَ اُخَرُ مُتَشابِهاتٌ، فَاَمَّا الَّذينَ فى قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ ابْتِغاءَ الْفِتْنَةِ وَ ابْتِغاءَ تَأْويلِهِ وَ ما يَعْلَمُ تَأْويلَهُ اِلاَّ اللَّهُ وَ الرّاسِخُونَ فِى الْعِلْمِ}} را با كلام خود آميختند و مردم را آماده معرفى «راسخان در علم» نمودند.
اين استشهاد به آیه ۸۲ سوره نساء در قسمتی از مرحله سوم از خطبه غدير و هنگامى كه خطبه به اوج خود نزديک مى‌‏شد  انجام شده است. در آنجا هشداری لازم بود كه مخاطبان بدانند چرا على بن ابى‏‌طالب عليه السلام از آغاز سخنرانى بر فراز منبر در كنار پيامبر صلى الله عليه و آله ايستاده است. تا لحظاتی بعد امام به‌گونه‏‌اى خاص و فراتر از آنچه در ذهن مردم بود معرفى می‌شد. براى اعلان اين مهم پيامبر صلى الله عليه و آله با اتکا به قرآن به معرفی امیرالمؤمنین پرداخت.


سپس قسم ياد كردند كه باطن و تفسير قرآن را بيان نمى‏ كند مگر اين كسى كه مى‏ خواهم دست او را بگيرم و او را بالا ببرم و بازوى او را بگيرم و با دستانم او را بلند كنم و به شما بفهمانم كه هر كس من صاحب اختيار او بوده ‏ام اين على صاحب اختيار اوست، و ولايت او از طرف خدا نازل شده است.
ابتدا به تدبر در قرآن امر کرد و به‌دنبال آن از پیروی از متشابهات آن نهی کرد. برای این کار آيه ۸۲ سوره نساء و [[آيه ۷ آل عمران و غدیر|آيه ۷ سوره آل عمران]] را با كلام خود آميختند و مردم را آماده معرفى «راسخان در علم» نمودند. سپس قسم ياد كردند كه باطن و تفسير قرآن را بيان نمى‏‌كند مگر اين كسى كه مى‏‌خواهم دست او را بگيرم و او را بالا ببرم و بازوى او را بگيرم و با دستانم او را بلند كنم و به شما بفهمانم كه هر كس من صاحب اختيار او بوده‌‏ام اين على صاحب اختيار اوست و ولايت او از طرف خدا نازل شده است.<ref>سخنرانی استثنائی غدیر، ص۱۶۲-۱۶۳.</ref>


=== موقعيت قرآنى ===
=== موقعيت قرآنى ===