۱۰٬۶۲۱
ویرایش
آیه ۷ مائده و غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
== موقعيت تاريخى نزول آیه == | == موقعيت تاريخى نزول آیه == | ||
موقعیت تاریخی نزول آیه ۷ سوره مائده از سوی برخی محققان چنین ترسیم شده است: پس از نزول [[آیه ۳۳ احزاب و غدیر|آيه ۳۳ سوره احزاب]] در مسير پيامبر صلى الله عليه و آله به‌سوى غدير و با اين اقرار كه مردم در برابر مقام «اولى به نفس بودن پيامبر صلى الله عليه و آله» نمودند، آيهاى ديگر به‌عنوان سند و شاهدى از اين اعتراف نازل شد و آن آیه آیه ۷ سوره مائده بود.<ref>الاقبال، | موقعیت تاریخی نزول آیه ۷ سوره مائده از سوی برخی محققان چنین ترسیم شده است: پس از نزول [[آیه ۳۳ احزاب و غدیر|آيه ۳۳ سوره احزاب]] در مسير پيامبر صلى الله عليه و آله به‌سوى غدير و با اين اقرار كه مردم در برابر مقام «اولى به نفس بودن پيامبر صلى الله عليه و آله» نمودند، آيهاى ديگر به‌عنوان سند و شاهدى از اين اعتراف نازل شد و آن آیه آیه ۷ سوره مائده بود.<ref>الاقبال، ج۲، ص۲۴۱-۲۴۲؛ عوالم العلوم، ج۲/۱۵، ص۲۹۶-۲۹۷. </ref> | ||
در پىِ نزول آيه [[آیه ۳۳ احزاب و غدیر|آيه ۳۳ سوره احزاب]] در مدينه و سؤال مردم از معناى آن و پاسخ پيامبر صلى الله عليه و آله كه «سمع و طاعت مطلق» در این آیه مورد نظر است، مردم بر اين [[ولایت ائمه علیهم السلام|ولايت]] اقرار كردند و پيمان بستند كه وفادار بمانند. آنان اين عهد را با جمله {{متن عربی|سَمِعْنا وَ أَطَعْنا|ترجمه=شنیدیم و اطاعت کردیم}} اعلان كردند. در پی گرفته‌شدن اين پيمان، آيه نازل شد كه اين عهد و پيمان را به ياد داشته باشيد، زیرا زمينههاى مختلفى براى شكستن آن در پيش بود.<ref>غدیر در قرآن، ج۱، ص۳۵.</ref> | |||
حذيفه يمانى پس از آنكه نزول آيه | === شأن نزول آیه در روایات === | ||
[[حذیفة بن یمان یمانی|حذيفه يمانى]] پس از آنكه نزول آيه ۷ سوره مائده را در مدينه به‌عنوان مقدمه‌اى بر سفر غدير ذكر مىكند، با ذكر ارتباط محتواى آيه با غدير تصريح به نزول آن در آغاز اين داستان پر ماجرا مىنمايد: گفتند: «يا رسول اللَّه! اين كدام ولايت است كه شما در آن بر ما از خودمان سزاوارتريد»؟ حضرت فرمود: «شنیدن و فرمان‌بردن در آنچه دوست بداريد يا خوش نداريد». ما هم گفتيم: «شنیدیم و اطاعت کردیم». اينجا بود كه خداوند اين آيه را نازل كرد: «بياد آوريد نعمت خدا را بر شما، و پيمانى كه با شما بست آنگاه كه گفتيد: شنيديم و اطاعت كرديم».<ref>الاقبال، ج۲، ص۲۴۱-۲۴۲؛ عوالم العلوم، ج۲/۱۵، ص۲۹۶-۲۹۷.</ref> | |||
در روايات ديگرى نزولِ اين آيه پس از نزولِ [[آيه ۶۷ مائده و غدیر|آيه تبلیغ]] در بازگشت از مكه به غدير ذكر شده است؛<ref>عوالم العلوم، ج۲/۱۵، ص۱۱۵، ح۱۵۱.</ref> كه به هر حال اصل نزول آيه در موسم غدير را مسلّم می‌نماید.<ref>غدیر در قرآن، ج۱، ص۳۶.</ref> | |||
== تحليل اعتقادى نزول آیه == | |||
نزول اين آيه در چنين موقعيتى، با هدفِ خاطر نشان ساختن پيمان هاى بعدى بر سر همين مسئله ولايت صورت گرفت؛ چرا كه در حديثى [[امام باقر علیه السلام|امام محمد باقر علیه السلام]] درباره همين آيه شريفه می فرمايد: ميثاق و پيمان (كه در آيه ذكر شده) آن چيزى است كه خداوند در حجةالوداع بيان كرد ... ، كه نصب اميرالمؤمنين عليه السلام به عنوان امام همه خلق است.<ref>فقه القرآن (راوندى) : ج ۲ ص ۲۸۴. مستدرك الوسائل: ج ۱۷ ص ۶۱ ح ۱۳.</ref> | نزول اين آيه در چنين موقعيتى، با هدفِ خاطر نشان ساختن پيمان هاى بعدى بر سر همين مسئله ولايت صورت گرفت؛ چرا كه در حديثى [[امام باقر علیه السلام|امام محمد باقر علیه السلام]] درباره همين آيه شريفه می فرمايد: ميثاق و پيمان (كه در آيه ذكر شده) آن چيزى است كه خداوند در حجةالوداع بيان كرد ... ، كه نصب اميرالمؤمنين عليه السلام به عنوان امام همه خلق است.<ref>فقه القرآن (راوندى) : ج ۲ ص ۲۸۴. مستدرك الوسائل: ج ۱۷ ص ۶۱ ح ۱۳.</ref> | ||