ابن مردویه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ابن مردویه اصفهانی، ابوبکر احمد بن موسی بن مردویه بن فورک'''، یکی از محدثان و مفسرین بزرگ اهل سنت در قرن چهارم و پنجم هجری است.<ref>عبقات الأنوار فی إمامة الأئمة الأطهار؛ ج‏9؛ ص101</ref> او در سال ۳۲۳ هجری در اصفهان به دنیا آمد و در سال ۴۱۰ هجری درگذشت.<ref>شذرات الذهب ج 3 ص 184</ref> ابن مردویه به عنوان یکی از حافظان بزرگ حدیث شناخته شده است<ref>ابن مردویه الحافظ الکبیر العلامة أبو بکر أحمد بن موسی بن مردویه الاصبهانی، صاحب «التفسیر» و «التاریخ» و «المستخرج علی البخاری.

عبقات الأنوار فی إمامة الأئمة الأطهار، ج‏6، ص: 285.

تذکرة الحفاظ ج 3 ص 1065</ref> و از شاگردان سلیمان بن احمد طبرانی و ابوالشیخ اصفهانی بود.

== زندگی‌نامه<ref>عبقات الأنوار فی إمامة الأئمة الأطهار؛ ج‏6؛ ص284</ref><ref>ابن‌مردویه، احمد بن موسی، مناقب علی بن أبی طالب علیه السلام و ما نزل من القرآن فی علی، صفحه: ۱۳، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، قم - ایران، 1382 ه‍. ش</ref> ==

ابن مردویه برای فراگیری حدیث به شهرهای بصره، کوفه، بغداد و اهواز سفر کرد. او در سال ۳۴۹ هجری در بغداد و در سال ۳۵۱ هجری در اهواز بود. ابن مردویه در اصفهان بزرگ شد و در همان‌جا به تحصیل پرداخت.

* ابوبکر محمد بن حسن بن محمد بن سلیم

* ابوعبدالله ثقفی

شرح المواهب اللدنیة ج 1/ 68</ref>و در خمینی‌شهر اصفهان به خاک سپرده شد.

فهرست مؤلفات ابوبکر بن مردویه:<ref>ابن‌مردویه، احمد بن موسی، مناقب علی بن أبی طالب علیه السلام و ما نزل من القرآن فی علی، صفحه: ۲۱، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، قم - ایران، 1382 ه‍. ش</ref>

* تفسیر القرآن (التفسیر المسند للقرآن) - در هفت جلد.

* الأمالی (۳۰۰ مجلس)

* المستخرج علی صحیح البخاری.

* کتاب الصحیح.

* مسند فی الحدیث.

* حدیث الطیر.

ذهبی در مورد تعداد شیوخ ابن مردویه گفت: «کم کسی به‌اندازه طبرانی و ابن مردویه به جمع‌آوری احادیث نایل شده است. شیوخ آنها به حدود هزار نفر می‌رسد».<ref>سیر أعلام النبلاء، ج ١٧، ص ٣٦.</ref> برخی بر این باورند که ابن مردویه از حاکم نیشابوری در جمع‌آوری احادیث برتر بوده است.

ذهبی نقل می‌کند که ابوموسی گفته است: «اگر ابن مردویه خراسانی بود، شهرتش از حاکم بیشتر می‌بود».<ref>سیر أعلام النبلاء، ج ١٧، ص ٣٦.</ref> منابع به نبوغ ابن مردویه در روایت، تواضع و ثبات او در نقل احادیث اشاره کرده‌اند.

این عالم اهل سنت به عنوان «ملک الحفاظ»<ref>الیقین، ص ٩.

نهج الحق، ص ٣٥٨.</ref> و «طراز المحدثین» شناخته شده است.<ref>المناقب، ص ٦٨، ٨٩، ١١٧</ref> ذهبی او را «حافظ ثابت علامه» توصیف کرده است.<ref>سیر أعلام النبلاء، ج ١٧، ص ٣٠٨.</ref> ابونعیم اصفهانی نیز از او به عنوان «حافظ» یاد کرده است که احادیث ائمه و شیوخ را جمع‌آوری کرده است.<ref>تاریخ أصبهان، ج ١، ص ٢٠٦</ref>

ابن مردویه در جمع‌آوری تفصیلات احادیث و روایات مختلف تلاش کرده است. علماء از جمله ذهبی، صفدی،<ref>الوافی بالوفیّات، ج ٨، ص ٨٠١.</ref> ابن تغری بردی<ref>النجوم الزاهرة، ج ٤، ص ٢٤٥</ref> و داودی<ref>طبقات المفسرین، ج ١، ص ٩٤.</ref> از او به عنوان حافظ بزرگ و ثقه یاد کرده‌اند.

ذهبی در مورد او گفت: «او از فرسان حدیث بود، فهم و هوشیار بود، بسیار حدیث داشت و از تصانیف او می‌توان فهمید که در حفظ حدیث چه جایگاهی دارد»<ref>و قال الذهبی: «کان من فرسان الحدیث، فهما یقظا متقنا، کثیر الحدیث جدّاً،

و من نظر فی توالیفه عرف محلّه من الحفظ. و من تصانیفه کتاب المستخرج علی صحیح البخاری بعلوّ فی کثیر من أحادیث الکتاب حتّی کأنّه لقی البخاری»

سیر أعلام النبلاء، ج ١٧، ص ٣٠٨.</ref>.

ابن قیم الجوزیه نیز از ابن مردویه به عنوان یکی از حفاظ بزرگ نام برده است که احادیث مهمی را روایت کرده است. تاج‌الدین سبکی نیز از او به عنوان یکی از فرسان علم حدیث یاد کرده است.<ref>ابن‌مردویه، احمد بن موسی، مناقب علی بن أبی طالب علیه السلام و ما نزل من القرآن فی علی، صفحه: ۱۳، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، قم - ایران، 1382 ه‍. ش</ref>