۲۱٬۹۷۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
== جغرافياى جحفه<ref>زلال غدير )مجموعه مقالات( : ش ۱ ص ۸۹ - ۶۹ . غدير كجاست؟ : ص ۴۸ - ۴۶. </ref> == | == جغرافياى جحفه<ref>زلال غدير )مجموعه مقالات( : ش ۱ ص ۸۹ - ۶۹ . غدير كجاست؟ : ص ۴۸ - ۴۶. </ref> == | ||
در مورد جغرافياى جحفه چند نكته قابل توجه است: | |||
'''۱- در كتب تاريخ''' | '''۱- در كتب تاريخ''' | ||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
براى تعيين دقيق محل غدير از نظر جغرافيايى نسبت آن با جحفه در نظر گرفته شده، چون منطقه معروفى بوده و هست. منابع زير درباره تعيين فاصله غدير به دست آمده است: | براى تعيين دقيق محل غدير از نظر جغرافيايى نسبت آن با جحفه در نظر گرفته شده، چون منطقه معروفى بوده و هست. منابع زير درباره تعيين فاصله غدير به دست آمده است: | ||
بكرى فاصله را سه مايل تعيين كرده، و از زمخشرى از قول قائلى نقل كرده كه فاصله دو مايل است، و اشاره به ضعف اين قول نموده است <ref>معجم ما استُعجم: ج 2 ص 368.</ref> | بكرى فاصله را سه مايل تعيين كرده، و از زمخشرى از قول قائلى نقل كرده كه فاصله دو مايل است، و اشاره به ضعف اين قول نموده است <ref>معجم ما استُعجم: ج 2 ص 368.</ref>[[حموى]] فاصله را دو مايل تعيين كرده است. <ref>معجم البلدان: ج ۴ ص ۱۸۸.</ref> [[فيروزآبادى]] فاصله را سه مايل تعيين كرده است. <ref>قاموس: ماده «خم».</ref> | ||
[[حموى]] فاصله را دو مايل تعيين كرده است. <ref>معجم البلدان: ج ۴ ص ۱۸۸.</ref> | |||
[[فيروزآبادى]] فاصله را سه مايل تعيين كرده است. <ref>قاموس: ماده | [[نصر و عرّام]] فاصله را يك مايل گفته اند.<ref>تاج العروس: ماده »خم« . معجم البلدان: ج ۲ ص ۳۸۹.</ref> اين اختلاف فاصله از يك مايل تا سه مايل به خاطر جاده هاى مختلفى است كه بين غدير و جحفه وجود دارد، به خصوص آنكه وادى جحفه بعد از غدير رفته رفته پهن تر مى شود تا به جحفه و بعد از آن به دريا مى سد. | ||
[[نصر و عرّام]] فاصله را يك مايل گفته اند.<ref>تاج العروس: ماده »خم« . معجم البلدان: ج ۲ ص ۳۸۹.</ref> | |||
اين اختلاف فاصله از يك مايل تا سه مايل به خاطر جاده هاى مختلفى است كه بين غدير و جحفه وجود دارد، به خصوص آنكه وادى جحفه بعد از غدير رفته رفته پهن تر مى شود تا به جحفه و بعد از آن به دريا مى سد. | |||
ممكن است در موردى از كنار كوه ها اندازه گيرى شده باشد كه نزديكتر است و يك مايل گفته شده، و در موردى از وسط وادى طى طريق شده و دو مايل گفته شده، و در موردى از حاشيه وادى اندازه گيرى شده و سه مايل تعيين شده است. | ممكن است در موردى از كنار كوه ها اندازه گيرى شده باشد كه نزديكتر است و يك مايل گفته شده، و در موردى از وسط وادى طى طريق شده و دو مايل گفته شده، و در موردى از حاشيه وادى اندازه گيرى شده و سه مايل تعيين شده است. | ||
== كارشكنى علنى منافقين در جحفه<ref>ژرفاى غدير: ص ۱۴۱. </ref> == | == كارشكنى علنى منافقين در جحفه<ref>ژرفاى غدير: ص ۱۴۱. </ref> == | ||
در راه بازگشت از سفر حجةالوداع، وقتى پيامبرصلى الله عليه وآله نگذاشت منافقين از قافله جدا شوند و [[توطئه]] شان با شكست مواجه شد، فكر ديگرى كردند و آن اينكه با نزديک شدن به غدير بر سرعت خود بي افزايند و از آنجا بگذرند. ابوبكر و عمر و گروهى از همدستانشان پيشاپيش قافله حركت كردند و از غدير عبور كردند و خود را به نزديكى هاى«جحفه»رسانيدند. | |||
هدف از اين كار آن بود كه دنباله قافله را هم در پى خود بكشانند، و وقتى عده اى از آن جمعيت عظيم از محل تعيين شده عبور كرد ديگر بازگرداندن شتران با آن بار سنگين كار ساده اى نخواهد بود، و عملاً برنامه منتفى خواهد شد و پيامبرصلى الله عليه وآله نيز ترجيح خواهد داد كه در پى قافله راه را ادامه دهد! | هدف از اين كار آن بود كه دنباله قافله را هم در پى خود بكشانند، و وقتى عده اى از آن جمعيت عظيم از محل تعيين شده عبور كرد ديگر بازگرداندن شتران با آن بار سنگين كار ساده اى نخواهد بود، و عملاً برنامه منتفى خواهد شد و پيامبرصلى الله عليه وآله نيز ترجيح خواهد داد كه در پى قافله راه را ادامه دهد! | ||
خط ۷۱: | خط ۶۹: | ||
پس از پايان مراسم غدير و با بستن بار شتران، كاروان عظيم مسلمانان آماده حركت و بازگشت از غدير مى شدند. اهل مكه و يمن و قبايلى كه منطقه آنان در جنوب غدير خم واقع شده بودند، از راهى كه آمده بودند باز مى گشتند و به محل سكونت خود مى رفتند. | پس از پايان مراسم غدير و با بستن بار شتران، كاروان عظيم مسلمانان آماده حركت و بازگشت از غدير مى شدند. اهل مكه و يمن و قبايلى كه منطقه آنان در جنوب غدير خم واقع شده بودند، از راهى كه آمده بودند باز مى گشتند و به محل سكونت خود مى رفتند. | ||
بقيه كاروان نيز به همراه پيامبرصلى الله عليه وآله به سوى مدينه حركت مى كردند تا در بين راه هر | بقيه كاروان نيز به همراه پيامبرصلى الله عليه وآله به سوى مدينه حركت مى كردند تا در بين راه هر يک از قبايل به شهر و ديار خود بروند. | ||
مقدمات حركت به طول انجاميد تا آنكه | مقدمات حركت به طول انجاميد تا آنكه شب بيست و يكم ذى الحجة پاسى از شب گذشته، كاروان به سوى مدينه حركت كرد. با حركت از غدير، در ۱۰ كيلومترى به «جُحْفه» مى رسيدند، و پس از آن در ۳۵ كيلومترى«كوه هَرْشى» در پيش بود. | ||
== نام جحفه == | == نام جحفه == | ||
نام «جُحفه» را براى غدير از باب نامگذارى جزء به اسم كل آورده اند چرا كه وادى خم جزئى از وادى بزرگ جحفه است. | |||
در حديث [[عايشه بنت سعد]] آمده است:«از پيامبرصلى الله عليه وآله شنيدم كه در روز جحفه مى فرمود ...». <ref>المراجعات: ص ۲۱۹، از خصائص نسائى</ref>. در حديث ديگرى مى گويد:«در روز جحفه از پيامبرصلى الله عليه وآله شنيدم كه دست على عليه السلام را گرفته مى فرمود ...». <ref>سيره ابن كثير: ج ۴ ص ۴۲۳. </ref> | در حديث [[عايشه بنت سعد]] آمده است:«از پيامبرصلى الله عليه وآله شنيدم كه در روز جحفه مى فرمود ...». <ref>المراجعات: ص ۲۱۹، از خصائص نسائى</ref>. در حديث ديگرى مى گويد:«در روز جحفه از پيامبرصلى الله عليه وآله شنيدم كه دست على عليه السلام را گرفته مى فرمود ...». <ref>سيره ابن كثير: ج ۴ ص ۴۲۳. </ref> | ||
خط ۸۳: | خط ۸۱: | ||
از جمله مشهورترين آيات غدير آيه اى است كه پس از اتمام مراسم حج و در مسير مكه به سوى غدير بر پيامبرصلى الله عليه وآله نازل شد: | از جمله مشهورترين آيات غدير آيه اى است كه پس از اتمام مراسم حج و در مسير مكه به سوى غدير بر پيامبرصلى الله عليه وآله نازل شد: | ||
«يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّه يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ، إِنَّ اللَّه لا يَهْدِى الْقَوْمَ الْكافِرِينَ»<ref>مائده / | «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّه يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ، إِنَّ اللَّه لا يَهْدِى الْقَوْمَ الْكافِرِينَ»<ref>مائده / ۶۷ . </ref> | ||
«اى پيامبر، ابلاغ كن آنچه از پروردگارت بر تو نازل شده، و اگر انجام ندهى رسالت خدا را نرسانده اى، و خدا تو را از شر مردم حفظ مى كند. خداوند قوم كافر را هدايت نمى كند». | «اى پيامبر، ابلاغ كن آنچه از پروردگارت بر تو نازل شده، و اگر انجام ندهى رسالت خدا را نرسانده اى، و خدا تو را از شر مردم حفظ مى كند. خداوند قوم كافر را هدايت نمى كند». | ||
خط ۹۵: | خط ۹۳: | ||
'''ب.''' قالَ الْباقِرُعليه السلام: فَلَمّا بَلَغَ غَديرَ خُمٍّ قَبْلَ الْجُحْفَةِ بِثَلاثَةِ امْيالٍ، اتاهُ جَبْرَئيلُ عَلى خَمْسِ ساعاتٍ مَضَتْ مِنَ النَّهارِ، فَقالَ: يا مُحَمَّدُ! انَّ اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ يُقْرِؤُكَ السَّلامُ وَ يَقُولُ لَكَ: »يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ ...« : | '''ب.''' قالَ الْباقِرُعليه السلام: فَلَمّا بَلَغَ غَديرَ خُمٍّ قَبْلَ الْجُحْفَةِ بِثَلاثَةِ امْيالٍ، اتاهُ جَبْرَئيلُ عَلى خَمْسِ ساعاتٍ مَضَتْ مِنَ النَّهارِ، فَقالَ: يا مُحَمَّدُ! انَّ اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ يُقْرِؤُكَ السَّلامُ وَ يَقُولُ لَكَ: »يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ ...« : | ||
امام باقرعليه السلام مى فرمايد: وقتى پيامبرصلى الله عليه وآله به غدير خم رسيد - كه در سه | امام باقرعليه السلام مى فرمايد: وقتى پيامبرصلى الله عليه وآله به غدير خم رسيد - كه در سه مايلى جحفه قرار دارد - جبرئيل پنج ساعت از روز گذشته نزد او آمد و گفت: اى محمد! خداوند عزوجل به تو سلام مى رساند و به تو مى گويد: «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ ...».<ref>عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۱۷۷. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۷۱ ح ۵۱ . الاحتجاج: ج ۱ ص ۶۶ .عوالم العلوم: ج ۳ / ۱۵ ص ۱۷۷. بحار الانوار: ج ۳۷ ص ۱۷۱ ح ۵۱ . الاحتجاج: ج ۱ ص ۶۶ .</ref> | ||
'''ج.''' عَنْ زَيْدِ بْنِ ارْقَمَ: لَمّا نَزَلْنا بِالْجُحْفَةِ راجِعينَ وَ ضَرَبْنا اخْبِيَتَنا نَزَلَ جَبْرَئيلُ بِهذِهِ الْآيَةِ: «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ...»: | '''ج.''' عَنْ زَيْدِ بْنِ ارْقَمَ: لَمّا نَزَلْنا بِالْجُحْفَةِ راجِعينَ وَ ضَرَبْنا اخْبِيَتَنا نَزَلَ جَبْرَئيلُ بِهذِهِ الْآيَةِ: «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ...»: | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۵: | ||
هدف از اين كار آن بود كه دنباله قافله را هم به دنبال خود بكشانند و وقتى عده اى از آن جمعيت عظيم از غدير عبور كردند ديگر بازگرداندن شتران با بارهاى سنگين كار ساده اى نخواهد بود. اينجاست كه عملاً برنامه منتفى خواهد شد و پيامبرصلى الله عليه وآله نيز ترجيح خواهد داد در پى قافله راه را ادامه دهد!<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۹۹ و ج ۳۷ ص ۲۰۴.</ref> | هدف از اين كار آن بود كه دنباله قافله را هم به دنبال خود بكشانند و وقتى عده اى از آن جمعيت عظيم از غدير عبور كردند ديگر بازگرداندن شتران با بارهاى سنگين كار ساده اى نخواهد بود. اينجاست كه عملاً برنامه منتفى خواهد شد و پيامبرصلى الله عليه وآله نيز ترجيح خواهد داد در پى قافله راه را ادامه دهد!<ref>بحار الانوار: ج ۲۸ ص ۹۹ و ج ۳۷ ص ۲۰۴.</ref> | ||
== پانویس == | |||
== |