چشمه غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

<big>در «معجم» و «الروض المعطار»مى‏ گويد : در اين [[غدير]] آب چشمه‏ اى مى‏ ريزد.<ref>معجم ما استُعجم: ج ۲ ص ۳۶۸. الروض المعطار: ص ۱۵۶</ref></big>

<big>اسدى مى‏ گويد : در سه مايلى جحفه در كنار چشمه مسجد پيامبرصلى الله عليه وآله است و بين مسجد و چشمه درختانى قرار دارد. اينجا همان غدير خم است.</big><ref>خلاصة الوفاء: ص ۲۲۹</ref>

<big>عياض مى‏ گويد : غدير بركه اى است كه چشمه‏ اى در آن مى‏ ريزد، و بين بركه و چشمه مسجد پيامبرصلى الله عليه وآله است.</big><ref>خلاصة الوفاء: ص ۲۲۹. </ref>

<big>عرام مى ‏گويد: «[[غدير خم]] در سمت طلوع آفتاب است و هيچگاه آب آن خشك نمى‏ شود».</big><ref>معجم البلدان: ج ۲ ص ۳۹۸.</ref>

<big>بكرى مى‏ گويد : «بين غدير و چشمه مسجد پيامبر صلى الله عليه وآله است» <ref>معجم ما استُعجم: ج ۲ ص ۳۶۸.</ref></big>

 

 

<big>حموى از حازمى نقل كرده كه « اين وادى به وخامت موصوف است». منظور از وخامت غير قابل سكنى بودن آن است؛ ولى حموى از عرّام نقل كرده كه در اين منطقه عده‏ اى از قبيله خزاعه و كنانه زندگى مى‏ كنند ولى بسيار كم ‏اند.<ref>معجم البلدان: ج ۲ ص ۳۸۹.</ref></big>  

<big>الف. چشمه غدير، كه يكى از اهالى بلاديه در گذشته نه چندان دور اقدام به حفر مجدد آن براى وفور آب نموده است. بايد توجه داشت كه در حجاز ، بودنِ يك چشمه مساوى با برقرارى يك روستاست. آثار باقى مانده نشان مى‏ دهد كه در اين مكان آبادى بوده كه ساختمان‏ هاى آن از سنگ بنا شده بوده و حصارى داشته است.</big>

<big>ج. بعد از شهادت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام فرزندان صحابه ، انصار و قريش در دشت‏هاى حجاز متفرّق شدند و براى خود باغ‏ ها و آبادى‏ هايى ساختند كه به صراحت تاريخ مناطق اطراف غدير خم از آن مناطق است.</big>

<big>شرايط جغرافيايى منطقه غدير در طول تاريخ تغييراتى داشته است، به خصوص آنكه در مسير سيل بوده و شكل آن به راحتى تغيير مى‏ يابد. به  همين جهت در توصيف غدير خم جنبه ‏هاى حياتى و طبيعى از زمان پيامبرصلى الله عليه وآله تاكنون تغييراتى داشته، كه به شرح زير است:</big>

<big>الف. در نزديك آبگير(غدير) چشمه آبى بوده كه پس از جارى شدن به سمت غدير آمده و در آن مى‏ ريخته است. اين چشمه گاهى كم آب يا خشك مى‏ شده و گاهى در اثر عوامل طبيعى مسيرش از غدير عوض مى‏ شده و به سمت ديگرى مى‏ رفته است.</big>

<big>ب. در اطراف چشمه درختانى سرسبز و انبوه رشد كرده و محل زيبايى را ايجاد كرده بوده است. گاهى در اثر سيلاب‏ ها اين درختان از بين مى‏ رفته و يا در سال‏هايى كه آب چشمه كم بوده يا خشك شده درختان نيز سرسبزى خود را از دست داده يا خشكيده ‏اند.</big>

<big>ج. كنار آبگير درختان صحرايى كهنسالى بوده كه [[پيامبر]] صلى الله عليه وآله در سايه آنها سخنرانى فرموده است. اين درختان نيز در اثر عمر زياد خشكيده و سيل نيز در از بين رفتن آنها مؤثر بوده است.</big>

<big>د. آبگير از نظر عمق ، عرض و طول در ساليان متمادى كه سيل از روى آن عبور كرده تغييرات زيادى به خود ديده ، ولى محل اصلى آن تغييرى نكرده است و در طول تاريخ تا امروز به عنوان غديرخم محلى معروف بوده است.</big>

   <big>از مجموع معانى كه در فرهنگ‏هاى عربى براى « غدير»و «خم»ذكر كرده ‏اند مى‏ توان تعريف زير را به دست آورد:</big>  

<big>درباره علت نامگذارى «آبگير» به «غدير» - كه صفت مشبهه است -  دو جهت ذكر كرده ‏اند:</big>

<big>الف. به معناى اسم مفعول از ماده «مغادرة »يعنى رفتن و باقى گذاشتن است، و منظور آن است كه سيل آبگير را پر مى‏ كند و آن را با آبش رها مى‏ كند و مى‏ رود.</big>

<big>ب. به معناى اسم فاعل از ماده «غدر »يعنى حيله است، و منظور آن است كه آبگير با آب فراوانى كه دارد وارِدين را مى‏ ترساند و هنگام شدّت احتياج آبش تمام مى‏ شود. اين معنى را زبيدى در تأييد شعر كميت، قوى دانسته است.</big><ref><big>تاج العروس: ماده «غدر».</big></ref>