|
|
| خط ۹۹: |
خط ۹۹: |
| اين پيمان اشاره به «سَمِعْنا وَ اَطَعْنا» بود كه مردم قبل از حركت به سوى مكه در مدينه درباره آيه «النَّبِىُّ اَوْلى بِالْمُؤْمِنينَ ...» گفتند، و اكنون نتايج آن را در غدير با «مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِىٌّ مَوْلاهُ» مى گرفتند.<ref>تفسير برهان: ج ۱ ص ۴۸۸ ح ۲. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۱۱۵.</ref> | | اين پيمان اشاره به «سَمِعْنا وَ اَطَعْنا» بود كه مردم قبل از حركت به سوى مكه در مدينه درباره آيه «النَّبِىُّ اَوْلى بِالْمُؤْمِنينَ ...» گفتند، و اكنون نتايج آن را در غدير با «مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِىٌّ مَوْلاهُ» مى گرفتند.<ref>تفسير برهان: ج ۱ ص ۴۸۸ ح ۲. عوالم العلوم: ج ۳/۱۵ ص ۱۱۵.</ref> |
|
| |
|
| در مورد آيه ميثاق كتابى ارزشمند و جامع تأليف شده، كه حاوى نكات و دقائق ارزشمندى است. لازم است در اينجا اين كتاب گران سنگ معرفى شود:
| | == پانویس == |
| | |
| «آيه ميثاق غدير» ، غلامرضا صادقى فرد، فارسى، چاپى، تاسوعا، مشهد، چاپ اول، سال 1393 ش، وزيرى، 998 ص. در اين كتاب طى نوزده فصل، مفصل در مورد آيه ميثاق: «و اذكروا نعمة اللَّه عليكم و ميثاقه الذى واثقكم به...» و از جهات مختلف در مورد اين آيه شريفه سخن گفته است.
| |
| | |
| فهرست اين كتاب از اين قرار است:
| |
| | |
| خطبه پيامبر رحمت صلى الله عليه وآله در غدير خم
| |
| | |
| مقدمهفصل اول: پيشگفتارى بر تحليل آيه ميثاق غدير
| |
| | |
| # فضاى نزول آيه ميثاق غدير
| |
| # نگاهى به خط سير حكومت حاكمانى با نام سقيفه
| |
| # تحريف هاى ويژه در آيات و روايات امامت و ولايت و غدير خم
| |
| # تصويرهاى دگرگون شده از روزهاى آخر حيات پيامبرصلى الله عليه وآله
| |
| # تصاويرى مغاير با تصاوير قرآنى و روايى
| |
| # تصوير كتاب خدا از روزهاى آخر حيات پيامبرصلى الله عليه وآله
| |
| # تصوير روايات عامه از روزهاى آخر حيات پيامبرصلى الله عليه وآله
| |
| # معرفى اجمالى افرادى كه در برابر غدير مقاومت و فعاليت مىكردند
| |
| # نقش يهوديان در جامعه اطراف پيامبر خداصلى الله عليه وآله و در مقابله با غدير
| |
| # سرنوشت واقعه غدير خم در زمان حاكمان پس از پيامبر خداصلى الله عليه وآله
| |
| # آيه ميثاق غدير و واقعه غدير خم<br />فصل دوم: مرورى بر "آيه ميثاق غدير"
| |
| | |
| | |
| | |
| فصل سوم: كلمهها و تركيبهاى آيه ميثاق غدير
| |
| | |
| 1- »و...«
| |
| | |
| 2- »اذكروا«
| |
| | |
| 3- »نعمة«
| |
| | |
| 4- »اللَّه«
| |
| | |
| 5 - »عليكم«
| |
| | |
| 6 - »ميثاقه«
| |
| | |
| 7- »الذى«
| |
| | |
| 8 - »واثقكم به«
| |
| | |
| 9- »اذ«
| |
| | |
| 10- »قلتم«
| |
| | |
| 11- »سمعنا و اطعنا«
| |
| | |
| 12- »اتقوا«
| |
| | |
| 13- »انّ«
| |
| | |
| 14- »عليم بذات الصدور«
| |
| | |
| | |
| فصل چهارم: نعمت و ميثاق خدا در زمان و مكانى ويژه و راه ذكر آن
| |
| | |
| 1- كتابهاى تمام پيامبرانعليهم السلام »ذكر« است
| |
| | |
| 2- ذكر بودن ويژگى مشترك قرآن و كتابهاى آسمانى ديگر
| |
| | |
| 3- ذكر بودن مبدأ عرشى قرآن و ساير كتابهاى آسمانى و تمام نازل شدهها
| |
| | |
| 4- خاتم پيامبرانصلى الله عليه وآله نيز »ذكر« است
| |
| | |
| 5 - نزول رسولخداصلى الله عليه وآله به زمين
| |
| | |
| 6 - »اهل ذكر« اهل پيامبرصلى الله عليه وآله
| |
| | |
| 7- فرمان "اذكر" و فرمان "ذكر"
| |
| | |
| 8 - آموزش عملى ذكر كردن )هذا ذكر...(
| |
| | |
| 9- ذكر نعمت و ميثاق خدا در روز و ساعتى مشخص
| |
| | |
| | |
| فصل پنجم: فرمان به ذكر تنها نعمتى كه خدا آن را نعمت مىداند
| |
| | |
| 1- تنها نعمتى كه خدا جل جلاله آن را نعمت مىداند
| |
| | |
| 2- تلاشى براى شناخت اين يك نعمت
| |
| | |
| | |
| فصل ششم: عهد، مبايعه، ميثاق، اقرار و اداى شهادت
| |
| | |
| 1- عهد
| |
| | |
| شكستن عهد
| |
| | |
| 2- مبايعه و بيعت
| |
| | |
| الف. كيفيت مبايعه
| |
| | |
| ب. اقدام براى مبايعه
| |
| | |
| ج. شكستن مبايعه
| |
| | |
| 3- ميثاق
| |
| | |
| شكستن ميثاق
| |
| | |
| 4- اقرار
| |
| | |
| الف. موارد اطاعت
| |
| | |
| ب. نقطه مقابل اقرار
| |
| | |
| 5 - اداى شهادت
| |
| | |
| 6 - نتيجه بحث
| |
| | |
| فصل هفتم: »سمعنا و اطعنا« تعهدى قطعى براى هميشه
| |
| | |
| 1- ميثاق و اقرار و شهادت
| |
| | |
| 2- عهدى با عبارت »سمعنا و اطعنا«
| |
| | |
| 3- تعهد قطعى، هم نسبت به سمع و هم نسبت به اطاعت
| |
| | |
| 4- اقرار رسمى مؤمنان
| |
| | |
| | |
| فصل هشتم: مواثقه با ميثاق خدا
| |
| | |
| 1- ميثاق خدا
| |
| | |
| 2- ميثاق فردى و ميثاق جمعى
| |
| | |
| 3- راهى براى مواثقه ميثاق خدا
| |
| | |
| | |
| فصل نهم:
| |
| | |
| 1- ذكر نعمت و ميثاق خدا
| |
| | |
| 2- ذكر نعمت
| |
| | |
| 3- ذكر ميثاق
| |
| | |
| 4- ذكرى پيوسته و براى هميشه
| |
| | |
| 5 - ذكر نعمت يا شكران
| |
| | |
| 6 - رابطه »ذكر« با تبليغ شاهدان به غايبان
| |
| | |
| | |
| فصل دهم: اقرارى همگانى در يك واقعه
| |
| | |
| 1- اعمال همگانى و اعمال جمعى
| |
| | |
| 2- جنس اعطاى نعمت در آيه ميثاق غدير
| |
| | |
| 3- ميثاق در آيه ميثاق غدير
| |
| | |
| 4- اقرار در آيه ميثاق غدير
| |
| | |
| 5 - دلالت واژه »اذ« براى نعمت و ميثاق
| |
| | |
| 6 - مواثقه ميثاق از راه اقرار
| |
| | |
| 7- نتيجه مهم
| |
| | |
| فصل يازدهم: سمع و طاعت مطلق
| |
| | |
| 1- حق اطاعت مطلق و عصمت
| |
| | |
| الف. عصمت اولوالامر
| |
| | |
| ب. اطاعت مطلق از افرادى كه معصومند
| |
| | |
| | |
| فصل دوازدهم: تحليلى از آيه ميثاق غدير
| |
| | |
| 1- مقطع اول: »و اذكروا نعمه اللَّه عليكم«
| |
| | |
| 1. مخاطبان آيه
| |
| | |
| 2. ويژگىهاى ذكر
| |
| | |
| 3. ويژگىهاى نعمت
| |
| | |
| الف. يك نعمت نه نعمتهايى بىشمار
| |
| | |
| ب. نعمتى فقط براى مؤمنان
| |
| | |
| ج. نعمتى در دايره اعتقادات، نه در دايره احكام
| |
| | |
| د. نعمتى هميشگى و همگانى
| |
| | |
| ه . نعمت براى مؤمنانى كه اين نعمت را »ذكر« مىكنند
| |
| | |
| و. نعمتى كه جريان آن، به ذكر كردن آن وابسته است
| |
| | |
| ز. وجوب شكر اين نعمت
| |
| | |
| ح. مرورى بر ويژگىهاى اين نعمت
| |
| | |
| 2- مقطع دوم: »يثاقه الذى و اثقكم به«
| |
| | |
| 1. ميثاق
| |
| | |
| 2. ذكر ميثاق
| |
| | |
| 3. ويژگىهاى ميثاق
| |
| | |
| الف. ميثاقى بىمانند
| |
| | |
| ب. ميثاقى كه اخذ نشده و بلكه مواثقه شده است
| |
| | |
| ج. ميثاقى با اقدام الهى
| |
| | |
| د. ميثاقى هميشگى و همگانى
| |
| | |
| ه . گناه نقض اين ميثاق
| |
| | |
| و. مرورى بر ويژگىهاى اين ميثاق
| |
| | |
| 3- مقطع سوم: اذ قلتم سمعنا و اطعنا
| |
| | |
| 1. اقرار رسمى و همگانى مؤمنان
| |
| | |
| 2. اقرار عملى در كنار ميثاق
| |
| | |
| 3. همزمانى اعطاى نعمت و مواثقه ميثاق با اقرار
| |
| | |
| 4. »اداى شهادت« پس از اين »اقرار«
| |
| | |
| 5 . ويژگىهاى اين اقرار
| |
| | |
| 4- مقطع چهارم: »اتقو اللَّه ان اللَّه عليم بذات الصدور«
| |
| | |
| 1. هشدار مقطع پايانى آيه
| |
| | |
| 2. حركت منافقان
| |
| | |
| 3. غافلگير شدن منافقان
| |
| | |
| 4. فاصله واقعه تا نزول آيه
| |
| | |
| 5 . تصميمهاى خطرناك منافقان
| |
| | |
| 6 . جدّى بودن اين خطر
| |
| | |
| 7. خطرى در ايام يأس كافران
| |
| | |
| 8 . عدم حضور كافران در محيط نزول اين آيات
| |
| | |
| 9. خبرى براى دو آگاهى، مؤمنان از خطر، منافقان از قدرت
| |
| | |
| 10. مرورى بر نتيجهها
| |
| | |
| بررسى نتيجهها و تحليل آيه در يك نگاه
| |
| | |
| | |
| فصل سيزدهم: تلاشى براى شناخت نعمت و ميثاق و اقرار و شهادت آيه ميثاق غدير
| |
| | |
| 1- پيشنهادهايى براى شناخت نعمت و ميثاق
| |
| | |
| 2- عدم سازگارى اين پيشنهادها با آيه
| |
| | |
| 3- مرورى بر ويژگىهاى نعمت، ميثاق، اقرار و نيز هشدار پايان آيه
| |
| | |
| 4- گامى براى شناخت اين واقعه
| |
| | |
| الف. با استفاده از هدايت همين آيه
| |
| | |
| ب. با استفاده از هدايت آيه اكمال
| |
| | |
| ج. با استفاده از هدايت آيه تبليغ
| |
| | |
| د. با استفاده از هدايت آيه اولوالامر و آيه ولايت
| |
| | |
| ه . با استفاده از هدايت آيات تطهير، صادقان و مباهله
| |
| | |
| 5 - جمعآورى اطلاعات و نتيجهگيرى
| |
| | |
| 6 - غدير خم، جايگاه اعطا و اتمام نعمت و مواثقه ميثاق و اقرار و اداى شهادت
| |
| | |
| | |
| فصل چهاردهم: واقعه غدير خم
| |
| | |
| 1- نام »ميثاق غدير« بر روى هفتمين آيه از سوره مائده
| |
| | |
| 2- مرورى گذرا بر بخشهايى از خطبه پيامبرصلى الله عليه وآله در غدير خم
| |
| | |
| 3- نقل واقعه غدير خم توسط غير اماميه، البته به روشى خاص
| |
| | |
| 4- نكاتى چند در گزارش مسلم نيشابورى از غدير خم
| |
| | |
| | |
| فصل پانزدهم: مذاكره ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم بخشى از »تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر«
| |
| | |
| 1- عواقب امتناع از ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم
| |
| | |
| 2- تبليغ شاهدان به غايبان
| |
| | |
| 3- زمان صدور اين فرمان و موضوعى كه بايد تبليغ شود
| |
| | |
| 4- روند تبديل »غايبان« به »شاهدان«
| |
| | |
| 5 - ايجاد جريانى به نام جريان »ذكر«
| |
| | |
| 6 - همنوايى جريان اين »ذكر« و جريان اين »تبليغ«
| |
| | |
| 7- مذاكره همگانى ذكر يعنى »تواصى«
| |
| | |
| 8 - دو شرط فراموش شده نجات، تواصى به »الحق« و تواصى به »الصبر«
| |
| | |
| 9- عاقبت گريز از تواصى به آنچه تواصى به آن واجب است
| |
| | |
| 10- ذكر زبانى و ذكر كتابى
| |
| | |
| 11- حكم فردى كه مىتواند در مورد غدير خم بنويسد و ننويسد
| |
| | |
| فصل شانزدهم: اقرار و ذكر نعمت و ميثاق خدا در غدير خم همه در سوره مباركه حمد
| |
| | |
| 1- سوره حمد در خطبه پيامبرصلى الله عليه وآله در غدير خم
| |
| | |
| 2- تاريخچه اين بحث از اين كتاب
| |
| | |
| 3- آموزش، اقرار و ميثاق توحيد و نبوت و معاد در سوره حمد
| |
| | |
| 4- تمام غدير خم در سوره مباركه حمد
| |
| | |
| الف. »صراط مستقيم« كليد ورود به موضوع بحث جارى
| |
| | |
| ب. تنها يك صراط به نام »الصراط المستقيم«
| |
| | |
| ج. معرفى »الصراط المستقيم« از راه نعمت
| |
| | |
| د. معرفى تنها نعمت خدا جل جلاله
| |
| | |
| ذكر نعمت غدير خم در سوره حمد
| |
| | |
| ميثاقى از نوع ميثاق غدير خم در سوره حمد
| |
| | |
| ز. اقرارى پشت اقرار، اقرارى از نوع اقرار غدير خم
| |
| | |
| نزول تمام سوره درباره صراط مستقيم خداوند
| |
| | |
| 5 - »صراط اللَّه« صراط نعمت داده شدگان
| |
| | |
| 6 - »صراط اللَّه« خودِ نعمت داده شدگان هستند
| |
| | |
| 7- مرضات خداوند، مرضات نعمت داده شدگان است
| |
| | |
| 8 - اختصاص سوره حمد به نعمت داده شدگان
| |
| | |
| 9- »اعطاى نعمت« و »اقرار« و »ميثاق« همه به صورت دسته جمعى
| |
| | |
| الف. دسته جمعى بودن اعطاى نعمت و اقرار و ميثاق در سوره حمد
| |
| | |
| ب. اجتماعى با محوريت »الذين انعمت عليهم«
| |
| | |
| ج. يك محور براى تنها جامعه الهى
| |
| | |
| د. نگاهى به دلالت وجود عناوين مختلف براى محوريت تنها جامعه الهى
| |
| | |
| | |
| فصل هفدهم: ميثاقى براى بعثت دوازده نقيب پيامبرصلى الله عليه وآله
| |
| | |
| بعثت اين نقبا و كتابهاى عامه
| |
| | |
| فصل هجدهم: »اشهد ان علياً اميرالمؤمنين و ولى اللَّه« سومين شهادت اذان، بخشى از فرمان خدا در آيه ميثاق غدير
| |
| | |
| 1- بهترين ذكر براى شهادت ثالثه
| |
| | |
| 2- وجوب شهادت ثالثه
| |
| | |
| الف. »اهدنا الصراط المستقيم« يعنى »اشهد ان علياً ولى اللَّه«
| |
| | |
| ب. آيه ميثاق غدير و حكم شهادت ثالثه در اذان
| |
| | |
| 1. اداى شهادت ثالثه به عنوان بخشى از واقعه غدير
| |
| | |
| 2. اداى شهادت ثالثه به عنوان بخشى از فرمان »اذكروا«
| |
| | |
| يك. فرمان خدا به »ذكر كردن« و »ذكر زبانى«
| |
| | |
| دو. عموميت و اجراى استمرارى اين فرمان و نيز »ذكر زبانى«
| |
| | |
| سه. وابستگى »ذكر زبانى« به الفاظ »ذكر«
| |
| | |
| چهار. وضعيت »ذكر نعمت و ميثاق« در كتاب خدا
| |
| | |
| پنج. »نعمت« و »ميثاق« كه بايد »ذكر« شود
| |
| | |
| شش. نتايج حاصل از اين بحثها
| |
| | |
| ج. فرمان »ليبلغ الشاهد الغائب« و حكم شهادت ثالثه در اذان
| |
| | |
| 1. نگاهى به واژه »تبليغ«
| |
| | |
| 2. نگاهى به واژه »شاهد«
| |
| | |
| 3. نگاهى به واژه »غايب«
| |
| | |
| 4. رسالتى كه شاهدان بايد آن را به غايبان تبليغ كنند
| |
| | |
| 5 . وظيفه شاهدان تبليغ ولايت مولى اميرمؤمنانعليه السلام به ديگران
| |
| | |
| 6 . بهترين زمان براى انجام وظيفه اين تبليغ
| |
| | |
| 7. اداى قطعى شهادت به ولايت اميرمؤمنانعليه السلام در حجةالوداع
| |
| | |
| 3- امتناع از اداى اين شهادت و يا مانع شدن از آن
| |
| | |
| | |
| فصل نوزدهم: تعهد خداوند در برابر ميثاق خودش، ميثاق غدير خم
| |
| | |
| 1- تعهد خداوند
| |
| | |
| 2- خداوند در مورد اعمالش مورد پرسش و بازخواست قرار نمىگيرد
| |
| | |
| 3- وعدههاى خدا و عمل كردن بر اساس وعدهها
| |
| | |
| 4- هدايت مؤمنان يكى از تعهدهاى قطعى الهى
| |
| | |
| 5 - نصرت و فلاح مؤمنان، يكى ديگر از تعهدهاى الهى
| |
| | |
| 6 - پذيرش ولايت مؤمنان، يكى ديگر از تعهدهاى قطعى خدا
| |
| | |
| 7- خدايا ! بپذير ولايت هر فردى را كه ولايت امير ابرارعليه السلام را بپذيرد
| |
| | |
| 8 - و اين ميثاق خداست و ميثاق خدا به خدايى خدا هميشه زنده است
| |
| | |
| | |
| همچنين مراجعه شود به عنوان: قرآن / آيه »وَ هُوَ الَّذِى أَنْشَأَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَ مُسْتَوْدَعٌ، قَدْ فَصَّلْنَا الْآياتِ لِقَوْمٍ يَفْقَهُونَ« .
| |