یوم الغدیر (کتاب)

«یوم الغدیر» تألیف ابوعبدالله حسین بن عبیدالله غضائری به زبان عربی و به صورت خطی نگاشته شده است.تقريباً تمام رجاليين شيعه و عامه اين كتاب را از قول نجاشی نقل نموده ‏اند.

نویسنده

ابوعبدالله حسین بن عبیدالله غضائری (م ۴۱۱ ق) یکی از شخصیت‌های برجسته علمای شیعه در قرن چهارم هجری است. او به عنوان فقیه، محدث و رجالی شناخته می‌شود و در بغداد زندگی می‌کرد. از جمله اساتید او می‌توان به جعفر بن محمد بن قولویه و احمد بن محمد زراری اشاره کرد. غضائری به عنوان یکی از مؤلفین مهم در علم رجال شناخته می‌شود و تألیفات او مورد توجه علمای شیعه قرار گرفته است. او همچنین استاد نجاشی و شیخ طوسی بود و در سلسله اسناد روایات معتبر قرار دارد. شیخ مفید كه از جلالت قدر برخوردار بوده، به حسين بن عبيدالله غضائرى افتخار و در مقابل علم و دانش اين بزرگوار خضوع مى‌كرد و اين نشانگر شخصيت برجسته حسين‌بن عبيدالله است، ولى متأسفانه قسمتى از فهرست شيخ كه ترجمه حسين بن عبيدالله در آن آمده در نسخ موجود فهرست شيخ نيست.

تألیفات

غضائری تألیفات متعددی در زمینه‌های مختلف دارد، از جمله:

«رجال ابن غضائری»، «کتاب یوم الغدیر»، «کتاب التسلیم علی أمیرالمؤمنین»،«کتاب فی فضل بغداد»، «البيان عن حياة الانسان»، «رسالة ابى‌غالب الزرارى و تكملتها لابى عبدالله الغضائرى»، «النوادر»، «تذكير العاقل و تنبيه الغافل».

كتب برگزيده غدير

از جمله مؤلفين مشهور در طول چهارده قرن كه در مورد غدیر تألیف داشته‏ اند ابوعبداللَّه حسين بن عبيداللَّه غضائرى (م ۴۱۱ ق) است. معرفى كتاب وى از اين قرار است:

يوم الغدير، حسين بن عبيداللَّه غضائرى (ابوعبداللَّه، بغدادى، م ۴۱۱ ق). عربى، خطى. شیخ طوسی در كتاب «الرجال» : ص ۴۷۰ ش ۵۲ ، گفته است:تصانيف ابن ‏غضائرى در «الفهرست» بيان شده است. در حالى كه در «الفهرست» چنين چيزى نيست.چنانچه علامه تسترى در «قاموس الرجال»: ج ۳ ص ۴۷۶ ش ۲۱۸۷، و علامه سيد عبدالعزيز طباطبايى در «الغدير فى التراث الاسلامى»: ص ۶۳ ش ۱۵، بعد از مقابله با ده نسخه «الفهرست» و نيز «رجال النجاشى» ، همه گفته ‏اند كه در هيچ جايى از كتاب «الفهرست» مصنفات مؤلف يافت نشد.در «قاموس الرجال»و «الكنى و الالقاب»: ج ۲ ص ۴۹۶، بخشى از كلام نجاشى را نقل كرده و بقيه كلام او و نام كتاب را نقل ننموده ‏اند.تقريباً تمام رجاليين شيعه و عامه اين كتاب را از قول نجاشی نقل نموده ‏اند، و كسانى كه تصريح به نام نجاشى ننموده ‏اند نيز واضح است كه از او نقل كرده ‏اند.البته شايد مأخذ بعضى كتب عامه نجاشى نباشد. نجاشى گفته است كه مؤلف اجازه تمام كتاب‏هايش را به او داده است. مؤلف كتاب از بزرگان علماى شيعه و استاد نجاشى و شیخ طوسی است.