طرق حدیث من کنت مولاه (کتاب)

از دانشنامه غدیر
طرق حدیث من کنت مولاه
طرق حدیث من کنت مولاه (کتاب)
اطلاعات کتاب
نویسندهشمس‌الدین ذهبی
مذهباهل تسنن
تحقیق و تدوینعبدالعزیز الطباطبائی
تعداد صفحه۱۶۱ ص
قطعوزیری
اطلاعات نشر
ناشردلیل ما
محل نشرقم
سال نشر۱۴۲۳ ق

رسالة «طرق حدیث مَن کُنتُ مَولاهُ فَعَلیٌ مَولاهُ»، رساله‌ای کوتاه از شمس‌الدین ذهبی م ۷۴۸ق، عالم سنی قرن هشتم هجری است که در آن ۱۲۵ طریق و سلسله سند درباره حدیث غدیر و بخش اصلی آن جمله من کنت مولاه فعلی مولاه گزارش کرده است. این رساله را مرحوم سید عبدالعزیز طباطبایی، نسخه‌شناس و محقق معاصر احیاء و تصحیح کرده است.

نویسنده

شمس‌الدین، محمد بن احمد ذهبی(۶۷۳–۷۴۸ ق)، مورخ و محدث سلفی مشهور و نویسنده پرکار سده هشتم هجری بوده است، وی نویسنده ده‌ها کتاب رجالی و تاریخی است و تخصص عمده او در دانش رجال و جرح و تعدیل راویان و اخباریان ومحدثان است. برخی آثار وی عبارت اند از: «طرق حدیث من کنت مولاه فعلیٓ مولاه»؛ «سیر أعلام النبلاء»؛ «تذکرة الحفّاظ»؛ «الکلام علی حدیث الطیر»؛ «المستدرک علی المستدرک الحاکم»؛ «تاریخ الإسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام»؛ «المشتبه فی الرجال، أسمائهم و أنسابهم»؛ «العبر فی خبر من غبر»؛ «المغنی فی الضعفاء»؛ «میزان الاعتدال فی نقد الرجال».

گفتنی است که ذهبی در دو کتاب دیگرش یعنی «سیر أعلام النبلاء» و «تذکرة الحفّاظ» نیز راجع به حدیث غدیر و شگفتی وی از کثرت طرق این حدیث مطالبی نقل کرده است.

مشخصات نشر

«طرق حدیث من کنت مولاه فعلی مولاه»، نویسنده: شمس الدین محمد بن احمد ذهبی م ۷۴۸ق، گردآورنده: سید عبدالعزیز بن جواد طباطبایی (یزدی)، م ۱۴۱۶ ق.

عربی، چاپ اول: دلیل ما، قم، سال ۱۳۷۹ ش، ۱۴۲۱ ق. چاپ سوم: همان، سال ۱۳۸۶ ش. وزیری، ۱۶۰ ص.

محتوای کتاب

در این کتاب حدود پنجاه طریق از خود ذهبی یا از دیگران به نقل ذهبی، امثال طبری برای حدیث ««مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلىٌ مَولاهُ»» و در بعضی قضیه غدیر و در اکثر موارد هر دو آمده، که پس از نقل هر کدام مؤلف تحلیل و بحث فنی رجالی کوتاهی نموده است. محقق ابتدا مقدمه ای کوتاه دارد و در پایان فهارس و عکس نسخه خطی کتاب را تماماً آورده شده است. نسخه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران در ضمن مجموعه ای از ورقه ۲۱۱–۲۲۴ است که جمعاً ۱۲/۵ ورق و ۲۵ صفحه است.

لازم است ذکر شود علامه طباطبایی در تراثنا، ش ۴، ص ۷۰، ش ۱۵۴ و نیز در تراثنا، ش ۲۸ (عبدالجبار رفاعی)، ص ۱۲۸، ش ۱۶۵۹، از این کتاب با نام «حدیث من کنت مولاه فعلی مولاه» و در تحقیق سیر أعلام النبلاء (بشّار عوّاد معروف) با نام «طرق حدیث من کنت مولاه فعلی مولاه» یاد نموده‌اند، و نام «رسالة فی حدیث الغدیر» نیز آمده است.

فهرست مطالب

مقدّمة الإعداد

مقدمة المحقق

ما رواه أبو بکر

ما رواه عمر

ما رواه طلحة بن عبید الله

ما رواه سعد بن ابی وقاص

ما رواه العباس بن عبد المطّلب

ما رواه زید بن أرقم

ما رواه بریدة

ما رواه أبو هریرة

ما رواه أبو سعید الخدری

ما رواه جابر بن عبدالله الأنصاری

ما رواه ابن‌عباس

ما رواه البرّاء بن عازب

ما رواه حبشی بن جنادة

ما رواه ابن مسعود

ما رواه عنوان بن حصین

ما رواه عبدالله بن عمر

ما رواه جماعة من الصحابة

ما رواه عمّار بن یاسر

ما رواه أبو ذر

ما رواه سلمان

ما رواه أسعد بن زرارة

ما رواه خزیمة بن ثابت

ما رواه أبو أیّوب الأنصاری

ما رواه سهل بن حنیف

ما رواه حذیفة

ما رواه سمرة بن جندب

ما رواه زید بن ثابت

ما رواه أنس بن مالک

ما رواه عبدالله بن یامین

ما روته جماعة

ما رواه عبد الأعلی بن عدی

منابع

دانشنامه غدیر، جلد ۱۴، صفحه ۳۹۷.

غدیر در آئینه کتاب.