ابن کثیر: تفاوت میان نسخه‌ها

== <big>روايت حديث غدير</big><ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۲۷۸. </ref> ==

== <big>معرفى كتاب در موضوع غدير</big><ref>اسرار غدير: ص ۱۰۷. چهارده قرن با غدير: ص۱۲۱، ۱۴۰-۱۴۳. غدیر در آئینه کتاب: ص۱۴.</ref> ==

<big>اين مسير ادامه يافت و كتاب‏ هاى مختلفى به صورت مستقل يا ضمنى در موضوع غدير تدوين شد. به عنوان نمونه ابن ‏كثير دمشقى مى‏ گويد:</big>

== <big>معناى مولى در كلام ابن‏ كثير</big><ref>اسرار غدير: ص ۱۱۳. چهارده قرن با غدير: ص ۱۲۱. </ref> ==

== <big>نقل نزول آيه اكمال در غدير</big><ref>چكيده عبقات الانوار (حديث غدير): ص ۴۶۴. </ref> ==

<big>سخن ابن‏ كثير در غايت بطلان است، به چند جواب:</big>

<big>ابن ‏كثير اعتراف كرده كه اين حديث را ضَمرَه از ابن ‏شَوذَب، از مَطَر ورّاق، از شهر بن حَوشَب، از ابوهُرَيره روايت كرده، و اين ها همه از رجال صحاح ‏اند: ضَمرَه و عبداللَّه بن شَوذَب از رجال تِرمِذى و ابوداوود و [[ابن ماجه قزوينى|ابن‏ ماجه]] و نَسايى در صحاح آن ها هستند. مَطَر ورّاق از رجال مسلم و صحاح چهارگانه يادشده و ابن‏ حِبّان است. شهر بن حَوشَب نيز از رجال مسلم بن حجّاج و صحاح چهارگانه مذكور است.</big>

<big>پس همه اين بدگويى‏ ها متوجه حافظ ابن‏ كثير نيز هست، چرا كه حديث نزول آيه اِكمال در روز غدير را دروغ خوانده است. در حالى كه راويان اين حديث از رجال صحاح ‏اند. در حالى كه اهل‏ سنت بر توثيق رجال صحاح اجماع كرده‏ اند.</big>

<big>نكته ديگر اينكه: هر چند راويان حديث ابوهريره درباره روزه روز غدير از رجال صحاح ستّه اهل ‏سنت هستند و در وثاقتشان نزد اهل‏ سنت شكى نيست، ولى باز هم در اينجا توثيق هر يک از آنان نزد رجاليان بزرگ اهل‏ سنت نقل مى ‏كنيم:</big>

<big>در طرف مقابل، چند نفر شهر بن حوشب را جرح كرده‏ اند كه البته در برابر اين توثيقات فراوان از اعتبارى ندارد. چنانچه محدّثان اهل‏ سنت پذيرفته ‏اند كه اگر تعديل بر جرح راجح باشد، در هنگام تعارض جرح را بى ‏اثر مى‏ گرداند. به عنوان نمونه ابوالمؤيّد خوارزمى از ابن‏ جوزى نقل كرده كه وى در مورد شهر بن حوشب -  كه نامش در سند حديثى آمده -  به اين قاعده كلى تصريح كرده و به توثيق ابن‏ جوزى در مورد او استناد كرده و تضعيف در مورد او را ردّ كرده است.<ref>جامع مسانيد ابى‏ حنيفة: ج ۱ ص ۳۹. </ref></big>

<big>ابن‏ كثير درباره ثواب روزه روز غدير -  كه در روايت ابوهريره آمده -  گفته است: اين سخن كه روزه روز هجدهم ذى‏ حجه -  يعنى روز غدير خم -  معادل روزه شصت ماه است نيز صحيح نيست، چرا كه در حديث صحيح آمده كه روزه ماه رمضان معادل روزه ده ماه است. پس چگونه ممكن است كه روزه يک روز معادل شصت ماه باشد؟ پس اين باطل است.</big>

<big>بطلان اين سخن بر كسى كه آگاهى اندكى از اخبار داشته باشد پوشيده نيست. از دو جهت مى ‏توان اين شبهه او را پاسخ داد:</big>

<big>اينک بعضى از آن ها:</big>

<big>فضل روزه بيست و هفتم ماه رجب: نورالدين حلبى در مورد مبعث پيامبرصلى الله عليه وآله در شب يا روز بيست و هفتم ماه رجب از حافظ دِمياطى در سيره ‏اش، از ابوهريره نقل كرده كه روزه روز بيست و هفتم ماه رجب معادل روزه شصت ماه است... .<ref>انسان العيون فى سيرة الامين و المأمون: ج ۱ ص ۳۸۴. </ref></big>

<big>همچنين بعضى روايت كرده ‏اند كه هر كس اين روز (روز مبعث) را روزه بگيرد، مانند كسى است كه صد سال روزه گرفته باشد. از جمله: على بن يحيى بخارى زَندَويستى (م ۳۸۲ ق) و شيخ عبدالقادر گيلانى با اسنادش از ابوهريره و سلمان فارسى از رسول ‏الله‏ صلى الله عليه وآله نقل كرده كه فرمود: هرآينه در ماه رجب روز و شبى است كه هر كس آن روز را روزه بگيرد و آن شب را به نماز بايستد، پاداشش همچون كسى است كه صد سال را روزه بگيرد و به نماز بايستد. آن روز سه روز مانده به پايان ماه رجب است (يعنى روز مبعث). در «نُزهَة المجالس» نيز اين حديث را گيلانى نقل كرده است.<ref>غُنيَة الطالبين: ص۵۰۲، ۵۰۳، و از او: نزهة المجالس: ج ۱ ص ۱۵۴. روضة الشهداء (مخطوط.).</ref></big>

<big>فضيلت روزه روزهاى ماه رجب: در «غُنيَة الطالبين» پيرامون فضيلت روزه يک يا دو يا سه روز از روزهاى ماه رجب روايتى با اسناد خود اميرالمؤمنين‏ عليه السلام نقل كرده كه رسول ‏اللَّه ‏صلى الله عليه وآله فرمود: ماه رجب قطعاً بزرگ است. هر كس روزى از آن را روزه بگيرد، خداى تعالى روزه هزار ماه را برايش خواهد نوشت. و هر كس دو روز از آن را روزه بگيرد، خداى تعالى روزه دو هزار ماه را برايش خواهد نوشت. و هر كس سه روز از آن را روزه بگيرد، خداى تعالى روزه سه هزار ماه را برايش خواهد نوشت.</big>

<big>همچنين روايتى طولانى‏ تر در اين كتاب آمده كه ثواب هر يک از روزهاى ماه رجب از روز نخست ذكر شده، و سپس آمده است: آفرين، آفرين، آفرين بر كسى كه ده روز از ماه رجب را روزه بگيرد كه به او پاداش ده روز نخست و ده برابر آن را مى‏ دهند و او از آنان خواهد گشت كه خدا بدى ‏هاى ايشان را به خوبى تبديل مى ‏كند، و در شمار مقرّبان و كسانى در خواهد آمد كه به دادگرى براى خدا به پا خيزند، و همچون كسى خواهد گشت كه هزار سال صبورانه و با نيّت پاک خدا را به نماز و روزه عبادت كرده باشد. و هر كس كه بيست روز را روزه بگيرد مانند پاداش مذكور و بيست برابرش را به او خواهند داد، و از كسانى خواهد گشت كه ابراهيم خليل الله را در بارگاهش همراهى كنند و خطاكاران و گناهكارنى را به شمار افراد دو قبيله ربيعه و مُضَر شفاعت نمايند. و هر كس سى روز را روزه بگيرد پاداش مذكور و سى برابر آن را خواهد داشت... .<ref>غُنيَة الطالبين: ص۴۸۳، ۴۸۶.</ref></big>

<big>هر كس يک روز از ماه رجب را روزه بگيرد، گويا چهل سال را روزه گرفته است.</big>

<big>ابن‏ مسعود از رسول‏ خدا صلى الله عليه وآله روايت كرده است: هر كس سه روز از ماه رجب را روزه بگيرد و شب‏ هاى آن سه روز را به نماز بايستد، پاداشش مانند كسى است كه سه هزار سال را روزه گرفته و شب‏هايش را به نماز ايستاده باشد. خدا در برابر هر روز هفتاد گناه كبيره او را مى‏آمرزد و هنگام جان دادن، هفتاد حاجت او را بر مى ‏آورد و هفتاد حاجت ديگر را در قبر و هفتاد حاجت ديگر را هنگام عرضه كردن نامه اعمال و هفتاد حاجت ديگر را نزد ميزان و هفتاد حاجت ديگر را هنگام گذر از صراط.</big>

<big>فضيلت روزه روز عرفه: در «روضة العلماء» درباره فضيلت روزه روز عرفه آمده است: پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: هر كس روز عرفه را روزه بگيرد، مانند آن است كه دو سال روزه گرفته باشد.</big>

<big>در همان كتاب از ابوهريره آمده كه رسول ‏الله ‏صلى الله عليه وآله فرمود: هر كس روز عرفه را روزه بگيرد، خدا ده برابر تعداد تمام كسانى كه در عمر جهان آن روز را روزه گرفته ‏اند و تمام مسلمانانى كه آن روز را روزه نگرفته ‏اند براى او پاداش مى ‏نويسد، و در قيامت هفتاد هزار فرشته او را از قبرش تا موقف حساب و كتاب و جايگاه نصب ميزان و از موقف تا صراط و از صراط تا بهشت همراهى مى‏ كنند و هراس‏ هاى روز قيامت و برخاستن از قبر را بر او آسان مى‏ گردانند، و در هر قدمى كه مركبش بر مى ‏دارد مژده تازه ‏اى به او مى‏ دهند، و به او گفته مى‏ شود: هر گونه كه مى‏ خواهى بر خداى وارد شو و به بهشت وارد شو.<ref>روضة العلماء (مخطوط).</ref></big>

<span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span></span><big>در روايت ديگرى آمده است كه پيامبرصلى الله عليه وآله به جوان گفت: روزه روز عرفه معادل روزه دو سال و روزه روز عاشورا معادل روزه يكسال است.<ref>تنبيه الغافلين (مخطوط).</ref></big>

<span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span></span><big>باز فضيلت روزه سه روز از هر ماه: در «غُنيَة الطالبين» از على بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام روايت كرده كه فرمود: روزى در هنگام ظهر نزد رسول‏ خدا صلى الله عليه وآله رفتم، در اتاقى نشسته بود.</big>

<span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span></span><big>به او سلام كردم، سلامم را پاسخ داد و سپس فرمود: يا على، اين جبرئيل است كه به تو سلام مى‏كند. عرض كردم: اى فرستاده خدا، بر تو و بر او سلام. سپس به من فرمود: به من نزديك شو. من به حضرتش نزديک شدم، فرمود: جبرئيل به تو مى‏ گويد: سه روز از هر ماه را روزه بگير، تا برايت در برابر روز نخست ثواب ده هزار سال روزه، و در برابر روز دوم ثواب سى هزار سال روزه، و در برابر روز سوم ثواب صد هزار سال روزه نوشته شود. عرض كردم: اى رسول‏ خدا، آيا اين ثواب تنها ويژه من است يا به هر كس كه چنين كند اين ثواب داده مى‏ شود؟ پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: اى على، خدا اين ثواب را به تو و به هر كس پس از تو چنين كند خواهد داد.<ref>غُنيَة الطالبين: ص ۷۳۸. </ref></big>

<span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span></span><big>فضيلت روزه عاشورا و هر يک از روزهاى ماه محرم: شيخ عبدالقادر گيلانى درباره فضيلت روزه عاشورا و هر يک از روزهاى ماه محرّم مى‏ نويسد: بيان فضائل روز عاشورا: خداى عزوجل مى ‏فرمايد:</big>

<big>در تورات نوشته شده است: هر كس روز عاشورا را روزه بگيرد، گويا تمام دهر را روزه گرفته است.<ref>نزهة المجالس: ج ۱ ص۱۷۳، ۱۷۴.</ref></big>

<big>روزه روز غدير مانند روزه شصت ماه است: غير از كسانى كه نام آنان گذشت، گروه ديگرى نيز حديث فضيلت روزه روز غدير خم را از [[ابوهريره]] روايت كرده ‏اند:</big>

<big>هر كس من مولاى او هستم على مولاى او است. خدايا، با هر كس با او دوستى كند دوستى كن، و با هر كس با وى دشمنى كند دشمنى فرما. سپس عمر بن خطاب به على‏ عليه السلام گفت: آفرين، آفرين به تو اى پسر ابوطالب! مولاى من و مولاى هر مرد و زن مسلمانى گشتى.<ref>مناقب على‏ بن ابى‏ طالب‏ عليه السلام: ص ۷۹. فرائد السمطين: ج ۱ ص ۷۷. </ref></big>

<big>ابن ‏كثير مى ‏گويد: اين حديث جدّاً منكر بلكه دروغ است، زيرا با آنچه در صحيحين از اميرالمؤمنين عمر بن خطاب ثبت شده كه اين آيه در روز جمعه و در روز عرفه؛ وقتى كه رسول ‏اللَّه‏ صلى الله عليه وآله در عرفه بود نازل شده، سازگار نيست.</big>

<big>پاسخ اين است كه اگر صحّت حديث منقول در صحيحين را از حيث سند بپذيريم و از اينكه حديث ياد شده صلاحيت معارضه با حديث ابوهريره را ندارد -  زيرا هر دو گروه شيعه و سنّى آن را پذيرفته ‏اند -  چشم‏ پوشى كنيم، مى‏ گوييم: احتمال دارد آيه اكمال دو بار نازل شده باشد. جمع بين دو حديث بر اساس اين احتمال، بين دانشمندان شايع و متداول است و اين بر هر كس كه در كتاب‏ هاى حديث و تفسير و شروح حديث كاوش كرده باشد روشن است. توضيح بيشتر در شرح دليل ششم كه نزول آيه «سَألَ سَائِلٌ» در روز غدير است خواهد آمد.</big>

<big>وى مى ‏نويسد: اگر گفته شود: روايتى كه در آن، سخن عمر نقل شده كه «مولاى من و مولاى هر مرد و زن مؤمنى گشتى» ضعيف است، پاسخ آن است كه اين روايت صحيح است، بلكه ضعيف حديثى است كه ابوبكر احمد بن ثابت خطيب از عبدالله بن على بن محمد بن بشر، از على بن عمر دارقطنى، از ابونصر حَبشون بن موسى بن ايّوب خلاّل، از ابوهريره روايت كرده و در پايان آن آمده است:</big>

<big>هنگامى كه پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: هر كس من مولاى او هستم على مولاى او است، آيه «اليَومَ أكمَلتُ لَكُم دِينَكُم وَ أتمَمتُ عَلَيكُم نِعمَتى»:</big>

== <big>پانویس</big> ==